ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση - Ετήσια έκθεση για τα έτη 2018-2019

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση - Ετήσια έκθεση για τα έτη 2018-2019

(2019/2199(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (UNCRPD),

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού (UNCRC),

– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα (ICCPR),

– έχοντας υπόψη την Ατζέντα του 2030, του ΟΗΕ, και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ),

– έχοντας υπόψη τις αναφορές που περιλαμβάνονται σε προηγούμενες εκθέσεις για την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 20 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου ορίζεται ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι έναντι του νόμου,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο απαγορεύει τις διακρίσεις κάθε μορφής,

– έχοντας υπόψη την υποχρέωση της ΕΕ να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 2 της ΣΕΕ,

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2000, περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής,

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία,

– έχοντας υπόψη την απόφαση-πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2008, για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου,

– έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης,

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Σεπτεμβρίου 2006, για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα,

– έχοντας υπόψη τη συζήτηση της συνόδου ολομέλειας στο Στρασβούργο για την επείγουσα δράση που απαιτείται για την αντιμετώπιση του προβλήματος των αστέγων στην Ευρώπη, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2020,

– έχοντας υπόψη την αρχή 19 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, σύμφωνα με την οποία «παρέχεται πρόσβαση σε καλής ποιότητας κοινωνική κατοικία ή στεγαστική βοήθεια σε όσους την έχουν ανάγκη»,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 31 του αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη σχετικά με το δικαίωμα στη στέγαση,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 34 παράγραφος 3 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ο Χάρτης»), που κατοχυρώνει το δικαίωμα στην κοινωνική και τη στεγαστική βοήθεια για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2019 για τη φτώχεια των εργαζομένων[1],

– έχοντας υπόψη την έκθεση του FRA με τίτλο «Combating child poverty: an issue of fundamental rights» (Καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας: ένα ζήτημα θεμελιωδών δικαιωμάτων),

– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 2280 της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την κατάσταση των μεταναστών και των προσφύγων στα ελληνικά νησιά, της 11ης Απριλίου 2019[2],

– έχοντας υπόψη το νομοθετικό του ψήφισμα της, 4ης Απριλίου 2019, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+)[3],

– έχοντας υπόψη το άρθρο 2 του αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη σχετικά με το δικαίωμα στις πρόσφορες συνθήκες εργασίας,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 31 του Χάρτη σχετικά με τις δίκαιες και πρόσφορες συνθήκες εργασίας,

– έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου, της 9ης Απριλίου 2019, σχετικά με την οικονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ (2019/C 136/01),

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 10ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές πολιτικές της ζώνης του ευρώ[4],

– έχοντας υπόψη τη στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία για την περίοδο 2019-2027, η οποία βασίστηκε στο ψήφισμα του Συμβουλίου της 26ης Νοεμβρίου 2018,

– έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση,

– έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της οδηγίας 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου,

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυμάτων της, καθώς και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαίσιο 2002/629/ΔΕΥ του Συμβουλίου,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Δεύτερη έκθεση σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται στις ενέργειες για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων (2018) όπως απαιτείται βάσει του άρθρου 20 της οδηγίας 2011/36/ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυμάτων της» (COM(2018)0777),

– έχοντας υπόψη την 8η γενική έκθεση δραστηριοτήτων του GRETA[5] και τις εκθέσεις του GRETA σχετικά με την εφαρμογή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων από όλα τα κράτη μέλη[6],

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 28ης Νοεμβρίου 2018, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Επιτροπή των Περιφερειών και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με τίτλο «Καθαρός πλανήτης για όλους: Ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία» (COM(2018)0773)[7],

– έχοντας υπόψη την αρχή 16 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, η οποία τονίζει ότι κάθε άτομο δικαιούται έγκαιρη πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή και ποιοτική προληπτική και θεραπευτική υγειονομική περίθαλψη,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Απριλίου 2016, σχετικά με την κατάσταση στην περιοχή της Μεσογείου και την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τη μετανάστευση[8],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 5ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τα κράτη μέλη για να αποτραπεί η ποινικοποίηση της ανθρωπιστικής βοήθειας[9],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 3ης Μαΐου 2018, σχετικά με την προστασία των παιδιών-μεταναστών[10],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Οκτωβρίου 2014, σχετικά με τις εναλλακτικές στην κράτηση παιδιών υπό μετανάστευση (RES 2020),

– έχοντας υπόψη τη σύσταση που εξέδωσε η Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, τον Ιούνιο του 2019, με τίτλο «Lives saved. Rights protected. Bridging the protection gap for refugees and migrants in the Mediterranean» (Ζωές που σώθηκαν. Δικαιώματα που προστατεύτηκαν. Η γεφύρωση του χάσματος όσον αφορά την προστασία των προσφύγων και των μεταναστών στη Μεσόγειο)[11],

– έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του 2019, σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα, καθώς και την επικαιροποίηση, του Ιουνίου 2019, του σημειώματος του FRA με τίτλο «NGO ships involved in search and rescue in the Mediterranean and criminal investigations» (Πλοία ΜΚΟ που ασχολούνται με την έρευνα και τη διάσωση στη Μεσόγειο, και τις ποινικές έρευνες)[12],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 5ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με τα σωφρονιστικά συστήματα και τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές[13],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 1ης Ιουνίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση του αντισημιτισμού[14],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Απριλίου 2015, σχετικά με την ευκαιρία της Διεθνούς Ημέρας των Ρομά – αθιγγανοφοβία στην Ευρώπη και αναγνώριση από την ΕΕ της ημέρας μνήμης της γενοκτονίας των Ρομά κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο[15],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 11ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με πτυχές της ένταξης των Ρομά στην ΕΕ οι οποίες άπτονται των θεμελιωδών δικαιωμάτων: καταπολεμώντας την αθιγγανοφοβία[16],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Φεβρουαρίου 2019, σχετικά με την ανάγκη, στην περίοδο μετά το 2020, για ένα ισχυρότερο στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για τις εθνικές στρατηγικές ένταξης των Ρομά και για την ενίσχυση του αγώνα κατά της αθιγγανοφοβίας[17],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Σεπτεμβρίου 2020, σχετικά με την εφαρμογή των εθνικών στρατηγικών για την ένταξη των Ρομά: καταπολέμηση των αρνητικών συμπεριφορών απέναντι σε άτομα καταγωγής Ρομανί στην Ευρώπη[18],

– έχοντας υπόψη την έκθεση του FRA με τίτλο «Roma women in nine EU countries» (Γυναίκες Ρομά σε εννέα χώρες της ΕΕ),

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 3ης Μαΐου 2018, σχετικά με την πολυφωνία και την ελευθερία των μέσων μαζικής ενημέρωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση[19],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 7ης Φεβρουαρίου 2018, σχετικά με την προστασία των μειονοτήτων και την απαγόρευση των διακρίσεων σε βάρος τους στα κράτη μέλη της ΕΕ[20],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 7ης Ιουλίου 2016, σχετικά με την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, ιδίως όσον αφορά τις καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία[21],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με τη χρήση των δεδομένων των χρηστών του Facebook από την Cambridge Analytica και τον αντίκτυπο στην προστασία των δεδομένων[22],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με την άνοδο της νεοφασιστικής βίας στην Ευρώπη[23],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 7ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση μηχανισμού της ΕΕ για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαίωμα[24],

– έχοντας υπόψη το νομοθετικό του ψήφισμα, της 17ης Ιανουαρίου 2019, για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης στην περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη[25],

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής για την ενίσχυση του κράτους δικαίου εντός της Ένωσης - Στρατηγικό σχέδιο δράσης (COM(2019)0343),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Έκθεση του 2020 για το κράτος δικαίου – Η κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2020)0580) και τα 27 συνοδευτικά κεφάλαια ανά χώρα σχετικά με το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη (SWD(2020)0300-0326), τα οποία αφορούν τον αντίκτυπο των μέτρων που έλαβαν τα κράτη μέλη λόγω της νόσου COVID-19 για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Φεβρουαρίου 2019, σχετικά με τα δικαιώματα των ίντερσεξ ατόμων[26],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Φεβρουαρίου 2019, σχετικά με το δικαίωμα στην ειρηνική διαμαρτυρία και την αναλογική χρήση βίας[27],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 26ης Μαρτίου 2019, σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων αφρικανικής καταγωγής στην Ευρώπη[28],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με την ποινικοποίηση της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στην Πολωνία[29],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 26ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών επ’ ευκαιρία της 30ής επετείου της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού[30],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Φεβρουαρίου 2019, σχετικά με την εναντίωση στα δικαιώματα των γυναικών και στην ισότητα των φύλων στην ΕΕ[31],

– έχοντας υπόψη τη σύσταση (ΕΕ) 2018/951 της Επιτροπής σχετικά με πρότυπα για τους φορείς ισότητας,

– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της Επιτροπής για το 2018 σχετικά με τον κατάλογο δράσεων για την προαγωγή της ισότητας των ΛΟΑΔΜ,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 18ης Δεκεμβρίου 2019, σχετικά με τις δημόσιες διακρίσεις και τη ρητορική μίσους κατά των ατόμων ΛΟΑΔΜ, συμπεριλαμβανομένης της έννοιας των ζωνών χωρίς ΛΟΑΔΜ[32],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 30ής Μαΐου 2018, που αφορά την εφαρμογή της οδηγίας 2012/29/ΕΕ για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας[33],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Ιανουαρίου 2020, σχετικά με τις εν εξελίξει ακροάσεις σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 της ΣΕΕ σχετικά με την Πολωνία και την Ουγγαρία[34],

– έχοντας υπόψη την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ), της 19ης Δεκεμβρίου 2017, στην υπόθεση A.R. και L.R. κατά Ελβετίας (22338/15), η οποία επιβεβαίωσε ότι η ολοκληρωμένη σεξουαλική αγωγή επιδιώκει τους θεμιτούς σκοπούς της προστασίας της δημόσιας υγείας, της προστασίας των παιδιών από τη σεξουαλική βία και της προετοιμασίας τους για τις κοινωνικές πραγματικότητες, και ως εκ τούτου, δεν αναγνώρισε υποχρέωση εκ μέρους των κρατών μελών να επιτρέπουν στους γονείς να αποσύρουν τα παιδιά τους από την εν λόγω αγωγή,

– έχοντας υπόψη την υπόθεση του ΕΔΔΑ Sh.D. και λοιποί κατά Ελλάδας, Αυστρίας, Κροατίας, Ουγγαρίας, Βόρειας Μακεδονίας, Σερβίας και Σλοβενίας[35], η οποία επιβεβαιώνει ότι η εξαιρετικά ευάλωτη θέση του παιδιού θα πρέπει να υπερισχύει του παράτυπου καθεστώτος και να λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα για την προστασία του, καθώς και ότι οι αρχές παραβίασαν το άρθρο 5 όταν εφάρμοσαν αυτόματα το καθεστώς προστατευτικής κράτησης χωρίς να εξετάσουν τυχόν εναλλακτικές λύσεις αντί της κράτησης και χωρίς να λάβουν υπόψη την απαίτηση του δικαίου της ΕΕ να αποφεύγεται η κράτηση παιδιών[36],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 3ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με τη μαιευτική και τη γυναικολογική βία (RES 2306), και τη συναφή έκθεση της Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ισότητα και την απαγόρευση των διακρίσεων, της 12ης Σεπτεμβρίου 2019, στο οποίο η Συνέλευση καλεί τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης να καταπολεμήσουν την γυναικολογική και τη μαιευτική βία και παρέχει συστάσεις για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να γίνει αυτό,

– έχοντας υπόψη το θεματικό έγγραφο που εκδόθηκε από τον Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, με τίτλο «Women’s sexual and reproductive health and rights in Europe» (Σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και συναφή δικαιώματα των γυναικών στην Ευρώπη) (2017),

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης μετά από την επίσκεψή της στην Ουγγαρία από τις 4 έως τις 8 Φεβρουαρίου 2019[37],

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 2299 (2019) της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με τις πολιτικές και την πρακτική επαναπροώθησης στα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης[38],

– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών ΜΚΟ, καθώς και τις εκθέσεις της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης,

– έχοντας υπόψη τις εργασίες του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA), του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Επιτροπής της Βενετίας,

– έχοντας υπόψη τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΕΔΔΑ,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, που κατατέθηκε προς υπογραφή στις 11 Μαΐου 2011 στην Κωνσταντινούπολη («Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης»),

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με την προσχώρηση της ΕΕ στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και άλλα μέτρα για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας[39],

– έχοντας υπόψη τις εργασίες της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και της Επιτροπής Αναφορών,

– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση 2018 της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων[40],

– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις του FRA σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα το 2018 και το 2019[41],

– έχοντας υπόψη το έγγραφο του FRA με τίτλο «Civil society space: views of organisations» (Χώρος της κοινωνίας των πολιτών: απόψεις των οργανισμών), καθώς και την έκθεση του FRA με τίτλο «Challenges facing civil society organisations working on human rights in the EU» (Προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ΕΕ),

– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Αναφορών,

– έχοντας υπόψη τη θέση υπό μορφή τροπολογιών της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A9-0226/2020),

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ δεν είναι απλώς μια νομισματική ένωση, αλλά και μια κοινωνική ένωση, όπως κατοχυρώνεται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο άρθρο 151 της ΣΛΕΕ γίνεται αναφορά στα θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα, όπως αυτά που ορίζονται στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 της ΣΕΕ και όπως αντανακλώνται στον Χάρτη και ενσωματώνονται στις διεθνείς συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Χάρτης είναι μέρος του πρωτογενούς δικαίου της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση ακόμη δεν έχει προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ECHR), παρά τη σχετική υποχρέωσή της βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 2 της ΣΕΕ·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αξίες αυτές είναι κοινές σε όλα τα κράτη μέλη και θα πρέπει να τηρούνται και να προάγονται ενεργά από την ΕΕ και κάθε επιμέρους κράτος μέλος σε όλες τους τις πολιτικές, τόσο σε εσωτερικό όσο και σε εξωτερικό επίπεδο με συνεκτικό τρόπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός του κράτους δικαίου αποτελεί βασική προϋπόθεση για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ότι τα κράτη μέλη έχουν την τελική ευθύνη για τη διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των πολιτών·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, δυνάμει του άρθρου 17 της ΣΕΕ, η Επιτροπή πρέπει να εγγυάται την εφαρμογή των Συνθηκών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η άρνηση κράτους μέλους να τηρεί πλήρως το ενωσιακό δίκαιο, τη διάκριση των εξουσιών, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και την προβλεψιμότητα των ενεργειών του κράτους υπονομεύει την αξιοπιστία της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεξάρτητη δικαιοσύνη, η ελευθερία της έκφρασης και της ενημέρωσης και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης αποτελούν βασικές συνιστώσες του κράτους δικαίου·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τα έτη 2018 και 2019, η ΕΕ αντιμετώπισε σοβαρές και πολύπλευρες προκλήσεις αναφορικά με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας, που συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ειδικό Ευρωβαρόμετρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Μαρτίου 2019, δείχνει ότι η ενημέρωση σχετικά με τον Χάρτη παραμένει χαμηλή· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, το 2018 διαπιστώθηκαν όχι μόνο παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρη την ΕΕ, αλλά και απόρριψη των συστημάτων προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο σύνολό τους[42]·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται καλύτερη προώθηση του Χάρτη, για παράδειγμα μέσω ενημερωτικών εκστρατειών, προκειμένου να καταστούν αποτελεσματικότερες οι διατάξεις του και να προωθηθεί ο Χάρτης ως πολύτιμη πηγή ερμηνείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ δικαστών, δικηγορικών συλλόγων και δημόσιων διοικήσεων εντός των κρατών μελών, καθώς και πέραν των εθνικών συνόρων, σχετικά με εμπειρίες και προσεγγίσεις όσον αφορά τη χρήση του Χάρτη, μεταξύ άλλων με τη χρήση, κατά περίπτωση, υφιστάμενων χρηματοδοτικών μέσων, όπως αυτά που προβλέπονται στο πρόγραμμα «Δικαιοσύνη», καθώς και τα προγράμματα κατάρτισης ειδικά σχεδιασμένα για τους επαγγελματίες του νομικού κλάδου θα μπορούσαν να είναι ωφέλιμα·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφθορά συνιστά σοβαρή παραβίαση των αρχών της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, και βλάπτει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και την ΕΕ στο σύνολό της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υλοποίηση του νομικού πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς εξακολουθεί να είναι άνιση μεταξύ των κρατών μελών·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της επισφαλούς απασχόλησης, καθώς και της ανεργίας των νέων, είναι βαθιά ανησυχητική και μπορεί να έχει μακροχρόνιες αρνητικές επιπτώσεις στα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στο άρθρο 31 του Χάρτη·

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα των παιδιών κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού θα πρέπει να αποτελεί βασικό μέλημα κάθε δράσης της ΕΕ και η αρχή του υπέρτατου συμφέροντος του παιδιού θα πρέπει να γίνεται πλήρως σεβαστή σε όλες τις νομοθετικές, δικαστικές και κυβερνητικές αποφάσεις σε όλα τα επίπεδα· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν το δικαίωμα εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά στην ΕΕ και να τα προστατεύουν από κάθε διάκριση·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βία λόγω φύλου σε όλες τις μορφές της, συμπεριλαμβανομένης της παρενόχλησης και της βίας στον χώρο εργασίας, στο σπίτι και στο Διαδίκτυο, συνιστά παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, η οποία επηρεάζει όλα τα κοινωνικά στρώματα, ανεξάρτητα από την ηλικία, τη μόρφωση, το εισόδημα, την κοινωνική θέση και τη χώρα καταγωγής ή διαμονής, και αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην επίτευξη της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι 11 κράτη μέλη δεν παρέχουν στοιχεία σχετικά με τις γυναίκες θύματα ανθρωποκτονίας από πρόθεση από σύντροφο ή μέλος  της οικογένειας[43]·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΕΔΔΑ έχει διαπιστώσει ότι πολλά είδη περιβαλλοντικής υποβάθμισης μπορούν να οδηγήσουν σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα στη ζωή, στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή, η απαγόρευση της απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης, και η ειρηνική απόλαυση της οικίας[44]· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιβαλλοντικές αδικίες σχετίζονται τακτικά με κινδύνους για την υγεία και αρνητικές συνέπειες για την ευημερία, και ότι ορισμένες κοινότητες και ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικοοικονομικά μειονεκτουσών ομάδων, καθώς και των μαύρων και των έγχρωμων και των εθνοτικών μειονοτήτων, πλήττονται δυσανάλογα από τις περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση στη δικαιοσύνη συνιστά θεμελιώδες δικαίωμα και η ατιμωρησία αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην αποκατάσταση και την προστασία των θυμάτων·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία έτη έχει υπάρξει οργανωμένη αντίδραση κατά των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, καθώς κάποια κράτη μέλη έχουν επιδιώξει αναδίπλωση ως προς τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα, όπως οι υφιστάμενες νομικές προστασίες για την πρόσβαση των γυναικών στην άμβλωση, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης οπισθοδρομικών προϋποθέσεων πριν από τη διενέργεια αμβλώσεων, όπως η υποχρεωτική μεροληπτική συμβουλευτική ή περίοδοι αναμονής, η μη διασφάλιση ότι οι φραγμοί που εμποδίζουν την πρόσβαση στην άμβλωση εξαλείφονται στην πράξη, καθώς και απόπειρες πλήρους απαγόρευσης των αμβλώσεων ή η άρση της υφιστάμενης νομικής βάσης για την άμβλωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη έχουν καταβληθεί προσπάθειες για τον περιορισμό ή την απαγόρευση της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και των σπουδών σχετικά με το φύλο, καθώς και για την προώθηση εκστρατειών κατά της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, οι οποίες αρνούνται την ύπαρξη βίας λόγω φύλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντίδραση στα δικαιώματα των γυναικών και στην ισότητα των φύλων συνδέεται συχνά με μια ευρύτερη επιδείνωση της κατάστασης της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιπτώσεις γυναικολογικής και μαιευτικής βίας καταγγέλλονται όλο και περισσότερο σε διάφορα κράτη μέλη[45]· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα των γυναικών σε όλη την ποικιλομορφία τους προστατεύονται στο πλαίσιο της Συνθήκης, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών Ρομά, των μαύρων και των έγχρωμων γυναικών, των γυναικών ΛΟΑΔ και των γυναικών με αναπηρίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες Ρομά πλήττονται ιδιαίτερα όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών και συχνά αντιμετωπίζουν έντονες μορφές λεκτικής, σωματικής, ψυχολογικής και φυλετικής παρενόχλησης σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης στον τομέα της αναπαραγωγικής υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ρομά έχουν βιώσει επίσης εθνοτικό διαχωρισμό σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης για μητέρες και τοποθετούνται σε ξεχωριστά δωμάτια με ξεχωριστούς χώρους υγιεινής και εστίασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη οι Ρομά έχουν υποβληθεί σε συστηματικές πρακτικές αναγκαστικής στείρωσης και δεν έχουν κατορθώσει να λάβουν επαρκείς επανορθώσεις, όπως αποζημίωση, για τις συνεπαγόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ έχει σημειωθεί εξάπλωση του ρατσισμού, της μισαλλοδοξίας, του εξτρεμισμού, της ξενοφοβίας, του αντισημιτισμού και της αθιγγανοφοβίας, τα οποία έχουν αρχίσει να θεωρούνται φυσιολογικά σε ορισμένα κράτη μέλη και υποστηρίζονται από διαμορφωτές της κοινής γνώμης και από πολιτικούς σε ολόκληρη την ΕΕ, προωθώντας ένα κοινωνικό κλίμα που αποτελεί γόνιμο έδαφος για τον ρατσισμό, τις διακρίσεις και τα εγκλήματα μίσους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μουσουλμάνοι, συμπεριλαμβανομένων των μουσουλμάνων γυναικών, εξακολουθούν να βιώνουν ευρεία εχθρότητα και μισαλλοδοξία σε πολλές χώρες της ΕΕ[46]·  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ υπογράμμισε στην έκθεσή του για το 2019 ότι σε πολλές χώρες υπάρχουν θεσμικές πρακτικές, πολιτικές και νόμοι που εισάγουν διακρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και οι αντιτρομοκρατικές πολιτικές δεν θα πρέπει να οδηγούν σε γενικές διακρίσεις εις βάρος ορισμένων κοινοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Δεκέμβριο του 2018, ο FRA δημιούργησε την πρώτη ειδική βάση δεδομένων για το μίσος εναντίον των μουσουλμάνων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως καταδείχθηκε στην έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, της 4ης Ιουλίου 2019, ο αντισημιτισμός δείχνει να αυξάνεται και ορισμένα κράτη μέλη αναφέρουν αύξηση των εγκλημάτων που έχουν ως κίνητρο τον αντισημιτισμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες συχνά αντιμετωπίζουν λεκτική, σωματική, ψυχολογική και φυλετική παρενόχληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της κατάρτισης με σκοπό την προαγωγή της κριτικής σκέψης, την παροχή εργαλείων για τον εντοπισμό όλων των μορφών διακρίσεων και μισαλλοδοξίας και την προαγωγή του ψηφιακού γραμματισμού είναι κρίσιμης σημασίας·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξημένη προσφυγή των κρατών στη νέα τεχνολογία, όπως η προληπτική αστυνόμευση και η χρήση της αναγνώρισης προσώπου, παρουσιάζει κάποιους κινδύνους για τις φυλετικές μειονότητες στην Ευρώπη·

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίσταται σοβαρή αντίδραση στα δικαιώματα των ΛΟΑΔΜ, ακόμη και μέχρι του σημείου δημιουργίας «ζωνών χωρίς ΛΟΑΔΜ»[47] σε ένα κράτος μέλος·

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν κοινές αρμοδιότητες στον τομέα της στέγασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται στρατηγική σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστεγία είναι μια κατάσταση που στερεί από τα άτομα τα ανθρώπινα δικαιώματα και αποτελεί από μόνη της παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει μια τάση αύξησης των εξώσεων και της αστεγίας σε ολόκληρη την ΕΕ[48]·

ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σήμερα η προσφορά οικονομικά προσιτής στέγασης είναι ανεπαρκής στην Ευρώπη, παρά την αυξανόμενη ζήτηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ετήσιες επισκοπήσεις που δημοσιεύει η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εθνικών Οργανώσεων που Εργάζονται με τους Αστέγους (FEANTSA) εντόπισαν ενδείξεις αύξησης της αστεγίας σε όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ/του ΕΟΧ· στην έκθεση της FEANTSA του 2018 επισημαίνεται ότι τα παιδιά καθίστανται η μεγαλύτερη ομάδα ατόμων που διαμένουν σε καταφύγια έκτακτης ανάγκης λόγω της επιδείνωσης των συνθηκών διαβίωσης των εξαιρετικά ευάλωτων οικογενειών[49]·

ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελευθερία της έκφρασης και η ελευθερία και πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης κατοχυρώνονται στο άρθρο 11 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ECHR)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεξάρτητη δικαιοσύνη, η ελευθερία της έκφρασης και της ενημέρωσης και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης αποτελούν βασικές συνιστώσες του κράτους δικαίου και είναι ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατική λειτουργία της ΕΕ και των κρατών μελών της·

Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός απειλών και επιθέσεων κατά δημοσιογράφων έχει σημειώσει αύξηση σε ολόκληρη την ΕΕ[50]· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τον ΟΑΣΕ η ατιμωρησία κυριαρχεί, καθώς για παράδειγμα ποσοστό μικρότερο από το 15 % των δολοφονιών δημοσιογράφων στην περιφέρεια του ΟΑΣΕ διαλευκαίνονται (έκθεση για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης)· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόκειται για σαφή επιδείνωση της προστασίας των δημοσιογράφων, που υπονομεύει την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την ελευθερία της έκφρασης, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημοκρατία·

ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ψήφισμα του Κοινοβουλίου για την πολυφωνία και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ τόνισε ότι τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα πρέπει να απόσχουν από την έγκριση περιττών ή δυσανάλογων μέτρων που περιορίζουν την πρόσβαση στο Διαδίκτυο και την άσκηση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ή τα οποία συνεπάγονται την ανάληψη του ελέγχου των δημόσιων επικοινωνιών μέσω της αυθαίρετης επιβολής κατάστασης έκτακτης ανάγκης ή για άλλους λόγους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω νόμοι χρησιμοποιούν κάποιες φορές αόριστη και ασαφή διατύπωση, παρέχοντας έτσι ευρύ περιθώριο διακριτικής ευχέρειας στις αρχές επιβολής του νόμου όσον αφορά την εφαρμογή και αυξάνοντας τους κινδύνους αυθαίρετων περιορισμών στο δικαίωμα στην ελευθερία του ειρηνικού συνέρχεσθαι·

ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2018 και το 2019 καταδείχτηκε ότι ορισμένες μεγάλες εταιρείες μέσων κοινωνικών δικτύωσης, κατά παράβαση της υφιστάμενης νομοθεσίας για την προστασία των δεδομένων, χορήγησαν σε εφαρμογές τρίτων πρόσβαση στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα χρηστών, και ότι υπάρχει ολοένα και μεγαλύτερη κατάχρηση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για πρόβλεψη συμπεριφοράς και χειραγώγηση, μεταξύ άλλων για επίτευξη των σκοπών εκλογικών εκστρατειών· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπό το φως της συνεχούς ανάπτυξης της τεχνολογίας, οι παρεμβάσεις στα θεμελιώδη δικαιώματα μπορούν να είναι εξαιρετικά σημαντικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διάφορα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να έχουν αντίκτυπο στα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως η προστασία των δεδομένων και οι παραβιάσεις της ιδιωτικότητας·

ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε κάθε ανοικτή και διαφανή δημοκρατία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος συμβάλλουν αποφασιστικά στην προαγωγή της διαφάνειας, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, καταγγέλλοντας την παράνομη ή ανάρμοστη συμπεριφορά που υπονομεύει το δημόσιο συμφέρον, όπως οι ενέργειες διαφθοράς, τα ποινικά αδικήματα ή οι συγκρούσεις συμφερόντων, που συνιστούν απειλές κατά των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των πολιτών·

ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 11 της ECHR και το άρθρο 12 του Χάρτη ορίζουν ότι κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην ελευθερία του ειρηνικού συνέρχεσθαι και στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος κάθε ατόμου να ιδρύει συνδικαλιστικές ενώσεις και να προσχωρεί σε αυτές για την υπεράσπιση των συμφερόντων του· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις δημοκρατικές κοινωνίες, η ελευθερία του συνέρχεσθαι είναι ένα από τα μέσα με τα οποία οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν στη δημόσια συζήτηση και να επιφέρουν κοινωνικές αλλαγές·

ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αστυνομικοί σε υπηρεσία πρέπει πάντα να είναι αναγνωρίσιμοι προκειμένου να είναι δυνατή η διερεύνηση πιθανών υπερβολών στη χρήση βίας και ότι οι εθνικές αρχές πρέπει να καθορίζουν τις σχετικές ευθύνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν διαφορετικά όρια όσον αφορά τη χρήση βίας και όπλων από τις αρχές επιβολής του νόμου για τη διατήρηση της δημόσιας τάξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη[51] έχουν εγκρίνει νόμους οι οποίοι θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δυσανάλογους περιορισμούς του δικαιώματος στην ελευθερία του ειρηνικού συνέρχεσθαι·

ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο χώρος για την κοινωνία των πολιτών συρρικνώνεται σε ορισμένα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα να διασφαλίζουν ότι τα δικαιώματα των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν περιορίζονται και ότι υφίσταται ένα ευνοϊκό νομοθετικό και κανονιστικό περιβάλλον, όπως υποστηρίχθηκε στα πρόσφατα εγκριθέντα Συμπεράσματα του Συμβουλίου για τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων μετά από 10 έτη: Τρέχουσα κατάσταση και μελλοντικές εργασίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη οφείλουν επίσης να υποστηρίζουν το έργο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών μέσω επαρκούς χρηματοδότησης και να διασφαλίζουν ότι υφίστανται μηχανισμοί γόνιμης συνεργασίας μαζί τους·

ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκστρατείες με κρατική και μη κρατική χρηματοδότηση για τη δυσφήμιση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών αποσκοπούν μέσω των στρατηγικών τους στην ανατροπή των υφιστάμενων νόμων για βασικά θεμελιώδη δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μηνύματα αυτών των εκστρατειών συχνά επαναλαμβάνονται από τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης και τα κοινωνικά δίκτυα, ενώ όσοι υπερασπίζονται τους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο, την κοινότητα ΛΟΑΔΜ+, όσους έχουν υποστεί βία λόγω φύλου, όσους ασπάζονται κάποια πίστη ή θρησκεία, και όσους ανήκουν σε άλλες περιθωριοποιημένες ομάδες εξακολουθούν να ποινικοποιούνται και να στιγματίζονται·

ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, πιστεύεται ότι 1 885 άτομα το 2019 και 2 299 άτομα το 2018 έχασαν τη ζωή τους ή εξαφανίστηκαν στη Μεσόγειο Θάλασσα, προσπαθώντας να περάσουν στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδρομή από τη Λιβύη στην Ευρώπη εξακολουθεί να είναι η μεταναστευτική οδός με τον υψηλότερο αριθμό θανάτων στον κόσμο (646 θάνατοι μέχρι στιγμής το 2019) και ότι σημειώθηκε πενταπλάσιος αριθμός θανάτων το 2018 σε σύγκριση το 2015, ιδίως λόγω της μείωσης των δραστηριοτήτων έρευνας και διάσωσης (SAR) στα ανοιχτά της Λιβύης[52]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάσωση ανθρώπινων ζωών είναι πράξη αλληλεγγύης προς εκείνους που βρίσκονται σε κίνδυνο, αλλά πρωτίστως νομική υποχρέωση που απορρέει τόσο από το διεθνές δίκαιο, δεδομένου ότι το άρθρο 98 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) – η οποία έχει κυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη και από την ίδια την Ένωση – απαιτεί από τα κράτη να παρέχουν βοήθεια σε κάθε άτομο που βρίσκεται σε κίνδυνο στη θάλασσα, όσο και από το δίκαιο της Ένωσης[53]·

ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποινικοποίηση της αλληλεγγύης εξακολούθησε να χρησιμοποιείται ως εργαλείο παρεμπόδισης του έργου των ΜΚΟ που προσπαθούσαν να σώζουν ζωές στη Μεσόγειο Θάλασσα· λαμβάνοντας υπόψη ότι άνθρωποι αντιμετώπισαν κατηγορίες αναφορικά με τη συνδρομή που παρείχαν σε μετανάστες και αιτούντες άσυλο σε αρκετές χώρες της ΕΕ, γεγονός που καταδεικνύει την ανησυχητική τάση ποινικοποίησης της ανθρωπιστικής βοήθειας προς μετανάστες και αιτούντες άσυλο·

Λ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει υποχρέωση, βάσει του δικαίου της ΕΕ και του διεθνούς δικαίου, να βοηθά όσους έρχονται στην ΕΕ σε αναζήτηση ασύλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επαναπροωθήσεις συνιστούν παραβίαση του δικαίου της ΕΕ και του διεθνούς δικαίου και εμποδίζουν τους αιτούντες άσυλο από το να επωφεληθούν από τις νομικές εγγυήσεις που προβλέπει το εν λόγω δίκαιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για τις συστηματικές καταγγελίες βίαιων επαναπροωθήσεων·

ΛΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετανάστευση αποτελεί μέρος του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος της ΕΕ και μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας που έχει σαφείς επιπτώσεις στα θεμελιώδη δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αιτούντες άσυλο έχουν το δικαίωμα και τη δυνατότητα να υποβάλουν τις αιτήσεις ασύλου τους στα επίσημα σημεία διέλευσης των συνόρων κατά την είσοδό τους στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν υπάρξει ισχυρισμοί παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνοριοφύλακες οφείλουν να παρέχουν επαρκείς υπηρεσίες στους πρόσφυγες, λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές περιστάσεις των ευάλωτων ατόμων, όπως τα παιδιά, τα άτομα που έχουν υποστεί τραύμα και οι έγκυες·

ΛΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, το 2018 οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 18 % όλων των παράτυπων εισόδων από τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, ενώ σχεδόν ένας στους πέντε μετανάστες που καταγράφηκαν ήταν παιδιά, εκ των οποίων περίπου 3 750 ήταν ασυνόδευτα· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι γυναίκες και τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους, όπως η εμπορία ανθρώπων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη πρέπει να δημιουργήσουν και να ενισχύσουν συστήματα προστασίας των παιδιών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας, της κακοποίησης, της παραμέλησης και της εκμετάλλευσης παιδιών·

ΛΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν την παροχή πρόσβασης στην εκπαίδευση για τα παιδιά μεταναστών και προσφύγων, αμέσως μετά την άφιξή τους στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

ΛΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τρομοκρατικές ενέργειες συνιστούν μια από τις πιο σοβαρές παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά το 2018 και το 2019, πραγματοποιήθηκαν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης πράξεις εξύμνησης της τρομοκρατίας και φόροι τιμής στους τρομοκράτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό το είδος πράξεων νομιμοποιούν την τρομοκρατία, απειλούν τη δημοκρατία μας και εξευτελίζουν τα θύματα·

Οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα

1. αναγνωρίζει ότι η ΕΕ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στα κράτη μέλη· τονίζει ότι είναι σημαντικό για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να καταρτίσουν ειδικά προγράμματα με στόχο την εξάλειψη της παιδικής φτώχειας, δεδομένου ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο της φτώχειας στην κοινωνική, ψυχολογική και σωματική ανάπτυξη των παιδιών, και τις επιπτώσεις στην υγεία για τις μελλοντικές γενιές ενηλίκων· τονίζει ότι τα παιδιά διατρέχουν δυσανάλογο κίνδυνο κοινωνικού και οικονομικού αποκλεισμού και αντιμετωπίζουν παραβίαση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων λόγω κακοποίησης, βίας, εκμετάλλευσης, φτώχειας και κάθε μορφής κοινωνικού αποκλεισμού· υπογραμμίζει ότι η φτώχεια συνιστά από μόνη της μια μορφή κοινωνικής αδικίας, που εδράζεται στις ανισότητες μεταξύ των φύλων, στις διακρίσεις και στις άνισες ευκαιρίες πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εξετάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα κατά τη διατύπωση προτάσεων οικονομικής πολιτικής και να διασφαλίζουν ότι οι εκτιμήσεις επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα διεξάγονται σε συνδυασμό με τυχόν αποφάσεις για την έγκρισή τους, προκειμένου να αξιολογούνται τυχόν πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί τα κράτη μέλη να εγγυηθούν την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, την ποιοτική εκπαίδευση και τη στέγαση ισότιμα για όλους·

2. τονίζει ότι οι σημαντικές μειώσεις των κρατικών δαπανών για τις δημόσιες υπηρεσίες έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις ανισότητες, οι οποίες έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τον κοινωνικό ιστό της ΕΕ σε πολλά κράτη μέλη και ότι αυτό συνεχίζεται σήμερα - επιδεινώνοντας τις ήδη αυξανόμενες ανισότητες και παραβιάζοντας τα θεμελιώδη δικαιώματα - και πλήττει ιδίως τις γυναίκες, τα άτομα με αναπηρία, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά, τους μετανάστες, τους Ρομά, τους νομάδες, τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ και τα άτομα που ανήκουν σε άλλες μειονεκτούσες ομάδες· επαναλαμβάνει ότι οι μακροοικονομικές πολιτικές πρέπει να καθοδηγούνται όχι μόνο από την οικονομική ανάπτυξη αλλά και από τα κοινωνικά πρότυπα, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι πλέον ευάλωτοι στην κοινωνία μπορούν να απολαμβάνουν πλήρως τα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά δικαιώματά τους· τονίζει ότι η ίση πρόσβαση και οι ίσες ευκαιρίες για ποιοτική εκπαίδευση και απασχόληση διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην άμβλυνση των ανισοτήτων και στην έξοδο των ανθρώπων από τη φτώχεια· αναγνωρίζει τη σημασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων, όπως η άδεια μητρότητας και η άδεια πατρότητας, που συμβάλλουν στη δημιουργία ενός υγιούς και σταθερού περιβάλλοντος για τα παιδιά· καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν νόμους για τη διασφάλιση και την ενίσχυση αυτών των δικαιωμάτων, που συμβάλλουν στην κοινωνική και οικονομική σταθερότητα των οικογενειών· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν κατάλληλες συνθήκες εργασίας και προστασία από την οικονομική εκμετάλλευση και τις διακρίσεις, ιδίως για τις ομάδες που είναι πιο ευάλωτες στις εν λόγω ανισότητες, όπως οι νέοι· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την εφαρμογή των εγγυήσεων για τη νεολαία εξασφαλίζοντας ότι όλοι οι νέοι έχουν πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας ευκαιρίες απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης και ότι οι προσφορές αυτές κατανέμονται ομοιόμορφα μεταξύ των κρατών μελών και των περιφερειών· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως την οδηγία για την ισότητα στην απασχόληση, προκειμένου να διασφαλιστεί η ισότιμη πρόσβαση σε ευκαιρίες απασχόλησης, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, την ηλικία, την αναπηρία και τον γενετήσιο προσανατολισμό·

3. τονίζει ότι η στέγαση δεν είναι απλώς εμπόρευμα, αλλά ανάγκη, καθώς οι πολίτες που τη στερούνται δεν μπορούν να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία ή να έχουν πρόσβαση σε όλα τα θεμελιώδη δικαιώματά τους· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ιδίως οι νέοι άνθρωποι χάνουν τη στέγη τους για οικονομικούς λόγους και εκφράζει τη λύπη του για τις περιπτώσεις διακρίσεων από τους ιδιοκτήτες και τις πολιτικές που μειώνουν τα στεγαστικά επιδόματα για τους νέους· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι έως και το ένα τρίτο όλων των αστέγων στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ είναι ηλικίας 18-29 ετών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν τις συστάσεις που διατύπωσε η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης στις παρατηρήσεις της, της 23ης Ιανουαρίου 2020, με τίτλο «The right to affordable housing: Europe’s neglected duty» (Το δικαίωμα στην οικονομικά προσιτή στέγαση: το παραμελημένο καθήκον της Ευρώπης), και ιδίως τη σύσταση προς όλα τα κράτη μέλη να αποδεχθούν αμέσως να δεσμευτούν από το άρθρο 31 του αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη σχετικά με το δικαίωμα στη στέγαση· καλεί τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν το δικαίωμα στην επαρκή στέγαση για τους πολίτες μεταξύ των προτεραιοτήτων των κοινωνικών πολιτικών τους και να εντείνουν τις επενδύσεις στην κοινωνική και οικονομικά προσιτή στέγαση με σκοπό την καταπολέμηση της υπερβολικής επιβάρυνσης του κόστους στέγασης, ιδίως για την προστασία των μειονεκτουσών και ευάλωτων ομάδων· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει δεόντως τις διακρίσεις στην πρόσβαση στη στέγαση, οι οποίες απαγορεύονται σύμφωνα με την οδηγία για τη φυλετική ισότητα, και να θεσπίσει επείγουσα διαδικασία επί παραβάσει στην περίπτωση παραβιάσεων·

4. επισημαίνει το άρθρο 37 του Χάρτη, το οποίο επιβεβαιώνει ότι στις πολιτικές της Ένωσης πρέπει να ενσωματωθούν μέτρα για την επίτευξη υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος και η βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος· τονίζει την επείγουσα ανάγκη να συμπεριληφθούν οι σχετικές περιβαλλοντικές ανησυχίες στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για όλες τις πολιτικές και πρωτοβουλίες και πιστεύει ότι η βιωσιμότητα πρέπει να αποτελεί την κατευθυντήρια αρχή για όλες τις μακροοικονομικές πολιτικές προκειμένου να διασφαλιστεί η δίκαιη μετάβαση σε μια περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομία, με παράλληλη προστασία και δημιουργία βιώσιμης απασχόλησης και προκειμένου να αντιμετωπιστεί μία από τις σημαντικότερες απειλές που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα· ζητεί την εφαρμογή σε όλη την ΕΕ της Σύμβασης του Århus η οποία συνδέει τα περιβαλλοντικά δικαιώματα με τα ανθρώπινα δικαιώματα· υπογραμμίζει ότι η περιβαλλοντική ζημία και η μη παροχή πληροφοριών από ορισμένες δημόσιες αρχές σχετικά με σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους στους οποίους είναι εκτεθειμένα τα άτομα, ενδέχεται να έχουν σοβαρές επιβλαβείς συνέπειες στα άτομα·

Δικαίωμα ίσης μεταχείρισης

5. επαναλαμβάνει ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια πρέπει να έχουν τον έλεγχο του σώματος και της σεξουαλικότητάς τους· καλεί όλα τα κράτη μέλη να παρέχουν ολοκληρωμένη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, εύκολη πρόσβαση των γυναικών και των κοριτσιών στον οικογενειακό προγραμματισμό και ένα πλήρες φάσμα υπηρεσιών σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, συμπεριλαμβανομένων των σύγχρονων μεθόδων αντισύλληψης και της ασφαλούς και νόμιμης άμβλωσης·

6. καταδικάζει την υφιστάμενη αισθητή και οργανωμένη σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο αντίδραση κατά της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων· επιβεβαιώνει με έμφαση ότι η άρνηση της παροχής υπηρεσιών στον τομέα της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων αποτελεί μια μορφή βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών και τονίζει ότι το ΕΔΔΑ έχει επανειλημμένα αποφανθεί ότι η περιοριστική νομοθεσία για την άμβλωση και η παρεμπόδιση της πρόσβασης στη νόμιμη άμβλωση παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών· επαναλαμβάνει ότι η άρνηση των επαγγελματιών του τομέα της υγείας να παρέχουν το πλήρες φάσμα των υπηρεσιών αναπαραγωγικής και σεξουαλικής υγείας για προσωπικούς λόγους δεν πρέπει να παραβιάζει το δικαίωμα πρόσβασης των γυναικών ή των κοριτσιών να έχουν πρόσβαση στην αναπαραγωγική περίθαλψη· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει την ανάγκη υποστήριξης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων στη στρατηγική της για τα θεμελιώδη δικαιώματα·

7. καταδικάζει απερίφραστα τον ανησυχητικό αριθμό των γυναικοκτονιών στην Ευρώπη, που είναι η πιο ακραία μορφή βίας κατά των γυναικών· εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη διαθέσιμων δεδομένων σε ορισμένα κράτη μέλη, γεγονός που αντικατοπτρίζει την έλλειψη αναγνώρισης του προβλήματος· καλεί το Συμβούλιο να ολοκληρώσει επειγόντως την κύρωση από την ΕΕ της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, με βάση μια ευρεία προσχώρηση, χωρίς κανέναν περιορισμό· ζητεί από το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη που δεν έχουν ολοκληρώσει ακόμα την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης να το πράξουν·

8. καταδικάζει απερίφραστα όλες τις μορφές σεξουαλικής, γυναικολογικής και μαιευτικής βίας κατά των γυναικών, όπως οι ακατάλληλες ή μη συναινετικές πράξεις, οι επώδυνες επεμβάσεις χωρίς αναισθητικό, οι ακρωτηριασμοί των γυναικείων γεννητικών οργάνων και η αναγκαστική άμβλωση, στείρωση και παρένθετη μητρότητα·

9. καταδικάζει απερίφραστα τον εθνοτικό διαχωρισμό των γυναικών Ρομά σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης για μητέρες· καλεί τα κράτη μέλη να απαγορεύσουν αμέσως κάθε μορφή εθνοτικού διαχωρισμού στις εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων των χώρων υγειονομικής περίθαλψης για μητέρες· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν αποτελεσματικά και έγκαιρα διορθωτικά μέτρα για όλα τα άτομα που έχουν υποβληθεί σε αναγκαστική στείρωση, μεταξύ άλλων μέσω της θέσπισης αποτελεσματικών συστημάτων αποζημίωσης·

10.  καταδικάζει τα εγκλήματα μίσους και τη ρητορική μίσους, καθώς και τις διακρίσεις για οποιονδήποτε λόγο, όπως η φυλή, το χρώμα, η εθνοτική ή κοινωνική καταγωγή, η γλώσσα, η θρησκεία ή οι πεποιθήσεις, τα πολιτικά φρονήματα, η ιδιότητα μέλους μειονότητας, η αναπηρία, ο γενετήσιος προσανατολισμός, η ταυτότητα φύλου, η έκφραση φύλου ή τα σεξουαλικά χαρακτηριστικά· επαναλαμβάνει την ανησυχία ότι η ρητορική μίσους στο Διαδίκτυο εξακολουθεί να αποτελεί διαδεδομένο και πιεστικό πρόβλημα· προειδοποιεί για τα αυξανόμενα επίπεδα και την κανονικοποίηση της ρητορικής μίσους και των διαφόρων μορφών ρατσισμού, όπως η ισλαμοφοβία, ο αντιαθιγγανισμός, ο αντισημιτισμός και ο ρατσισμός κατά των μαύρων και των έγχρωμων ανθρώπων σε πολλά κράτη μέλη, που ενισχύονται από την άνοδο των εξτρεμιστικών κινημάτων και της ρητορικής τους, καθώς και από κυβερνητικούς εκπροσώπους ή πολιτικούς ηγέτες σε ορισμένα κράτη μέλη, οι οποίοι χρησιμοποιούν ρητορική μίσους, διαδίδοντας ρατσιστική, ξενοφοβική και αντι-ΛΟΑΔΜ ρητορική· εκφράζει την ανησυχία του για το ότι τα θύματα δεν καταγγέλλουν εγκλήματα μίσους επειδή οι αρχές δεν παρέχουν επαρκείς διασφαλίσεις και δεν διερευνούν δεόντως τα εγκλήματα μίσους στα κράτη μέλη ούτε επιτυγχάνουν την καταδίκη των δραστών· τονίζει την ανάγκη να ενθαρρύνονται και να διευκολύνονται τα θύματα ώστε να καταγγέλλουν τα περιστατικά εγκλημάτων μίσους ή διακρίσεων και να τους παρέχεται πλήρης προστασία και υποστήριξη· υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν την αποτελεσματική καταγραφή, διερεύνηση, δίωξη και εκδίκαση υποθέσεων εγκλημάτων μίσους και ρητορικής μίσους· καλεί την Επιτροπή και τον FRA να συνεχίσουν το έργο τους όσον αφορά την παρακολούθηση των εγκλημάτων μίσους και της ρητορικής μίσους στα κράτη μέλη και να ενημερώνουν τακτικά σχετικά με τις υποθέσεις και τις τάσεις αυτές·

11. υπενθυμίζει την υποχρέωση των θεσμικών οργάνων και οργανισμών της ΕΕ να υποστηρίζουν πλήρως, για όλους τους πολίτες, το δικαίωμα της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας και την απαγόρευση των διακρίσεων λόγω θρησκείας ή πεποιθήσεων, συμπεριλαμβανομένων των φιλοσοφικών πεποιθήσεων, δημόσια και ιδιωτικά· καλεί τα κράτη μέλη να προστατεύσουν την ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης, της θρησκείας και των πεποιθήσεων και να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προώθηση και την προστασία τους·

12. καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας για τη φυλετική ισότητα (2000/43/ΕΚ) προκειμένου να καταπολεμηθεί ο συνεχιζόμενος ρατσισμός κατά των μαύρων και των έγχρωμων ανθρώπων, η τρανσφοβία, ο αντιαθιγγανισμός, ο αντισημιτισμός και η ισλαμοφοβία· καταδικάζει το γεγονός ότι οι φυλετικές, εθνοτικές, γλωσσικές και θρησκευτικές μειονότητες αντιμετωπίζουν διαρθρωτικό ρατσισμό, διακρίσεις, εγκλήματα μίσους και ρητορική μίσους, έλλειψη πρόσβασης στη δικαιοσύνη και συνεχείς κοινωνικοοικονομικές ανισότητες σε τομείς όπως η στέγαση, η υγειονομική περίθαλψη, η απασχόληση και η εκπαίδευση, που πρέπει να αναγνωριστούν ως σημαντικά εμπόδια στην πλήρη άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και βασικά εμπόδια στην ένταξη και την ισότητα·

13. ζητεί την ταχεία έγκριση της προτεινόμενης οδηγίας για την ίση μεταχείριση, του 2008, η οποία εκκρεμεί από το Συμβούλιο, προκειμένου να καλυφθεί το υφιστάμενο κενό προστασίας στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω ηλικίας, αναπηρίας, θρησκείας ή πεποιθήσεων, ή γενετήσιου προσανατολισμού σε βασικούς τομείς της ζωής, όπως η κοινωνική προστασία, η εκπαίδευση και η πρόσβαση σε αγαθά· καλεί την Επιτροπή να καταπολεμήσει ενεργά τον διαχωρισμό και τις διακρίσεις, μεταξύ άλλων μέσω της κίνησης διαδικασιών επί παραβάσει προκειμένου να υποστηρίξει την αποτελεσματική εφαρμογή της απόφασης-πλαισίου για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου· υπενθυμίζει ότι αυτά τα μέτρα θα πρέπει να συνοδεύονται από κατάλληλες εθνικές στρατηγικές ένταξης·

14. υπενθυμίζει ότι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες (UNCRPD) αποσκοπεί στην εξασφάλιση ίσων ευκαιριών όσον αφορά την προσβασιμότητα, τη συμμετοχή, την ισότητα, την απασχόληση, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, την κοινωνική προστασία, την υγεία και την εξωτερική δράση της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι τα άτομα με αναπηρία είναι ακόμη σε μειονεκτική θέση και γίνονται αποδέκτες διακρίσεων όσον αφορά την απασχόληση, την εκπαίδευση και την κοινωνική ένταξη· τονίζει σε αυτό το πλαίσιο τη σημασία της δυνατότητας πρόσβασης σε δημόσιους χώρους, ενός ελάχιστου ποσοστού απασχόλησης για άτομα με αναπηρία, των εγγυήσεων για εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε πρωτοβουλίες όπως το Erasmus+, με ιδιαίτερη προσοχή στα παιδιά με αναπηρία·

Ελευθερίες

15. καλεί τα κράτη μέλη να προστατεύσουν και να αναπτύξουν έναν δυναμικό, ανεξάρτητο, πολυφωνικό και ελεύθερο τομέα μέσων ενημέρωσης· καταδικάζει σε αυτό το πλαίσιο οποιαδήποτε μέτρα που έχουν στόχο να φιμώσουν μέσα ενημέρωσης που ασκούν κριτική και να υπονομεύσουν την ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, μεταξύ άλλων με σύνθετους τρόπους που κατά κανόνα δεν ενεργοποιούν συναγερμό στην Πλατφόρμα του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Προστασία της Δημοσιογραφίας και την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων· εκφράζει την ανησυχία του για τη δημιουργία φορέων που τελούν υπό τον έλεγχο κυβερνήσεων, οι οποίοι διαχειρίζονται μεγάλα τμήματα του τομέα των μέσων ενημέρωσης της εκάστοτε χώρας και τον έλεγχο δημόσιων μέσων ενημέρωσης για την εξυπηρέτηση κομματικών συμφερόντων· υπενθυμίζει ότι, όπου η ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης παραμένει σε μεγάλο βαθμό συγκεντρωμένη, είτε στην κυβέρνηση είτε σε ιδιώτες, συνιστά σημαντικό κίνδυνο για την πολυμορφία των πληροφοριών και των απόψεων που εκπροσωπούνται στο περιεχόμενο των μέσων ενημέρωσης· υπενθυμίζει ότι η ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της καλλιτεχνικής έκφρασης, και η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης είναι θεμελιώδους σημασίας για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου και ζητεί από τα κράτη μέλη να εγγυώνται την ανεξαρτησία των αρχών τους που είναι αρμόδιες για τα μέσα ενημέρωσης· υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα αναζήτησης, λήψης και μετάδοσης πληροφοριών και ιδεών, είτε προφορικά, είτε γραπτά είτε έντυπα, σε μορφή τέχνης, ή μέσω οποιουδήποτε άλλου μέσου, αποτελεί συστατικό στοιχείο της ελευθερίας της καλλιτεχνικής έκφρασης[54]·

16. υπενθυμίζει τον θεμελιώδη ρόλο της ερευνητικής δημοσιογραφίας ως μηχανισμού επαγρύπνησης σε μια δημοκρατική κοινωνία, η οποία ενισχύει τη δημόσια εποπτεία των πολιτικών φορέων, μεταξύ άλλων στον τομέα της διαφθοράς· καταδικάζει τη συνέχιση και την αύξηση σε πολλά κράτη μέλη της βίας και των απειλών κατά δημοσιογράφων, καθώς και του εκφοβισμού τους, μεταξύ άλλων σε σχέση με την αποκάλυψη πληροφοριών σχετικά με παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων, που συχνά οδηγεί σε αυτολογοκρισία και υπονομεύει το δικαίωμα των πολιτών στην πληροφόρηση· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για ισχυρούς και ολοκληρωμένους μηχανισμούς για την προστασία και την ενίσχυση της ελευθερίας του λόγου, της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και την ενίσχυση της προστασίας των δημοσιογράφων, μεταξύ άλλων μέσω της εγγύησης της διαφάνειας όσον αφορά την ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης, της έκδοσης μιας οδηγίας σε επίπεδο ΕΕ κατά των στρατηγικών μηνύσεων κατά της δημόσιας συμμετοχής (SLAPP), της δημιουργίας ενός μόνιμου ταμείου της ΕΕ για τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και τους ερευνητικούς δημοσιογράφους και της σύστασης ενός μηχανισμού ταχείας αντίδρασης για τους δημοσιογράφους που βρίσκονται σε κίνδυνο· καλεί τα κράτη μέλη να προλαμβάνουν και να τιμωρούν τις επιθέσεις εναντίον ερευνητών δημοσιογράφων κατά την άσκηση του έργου τους·

17. δίνει έμφαση στον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος όσον αφορά τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος και την προώθηση μιας νοοτροπίας δημόσιας λογοδοσίας και ακεραιότητας τόσο στο πλαίσιο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών φορέων· καλεί τα κράτη μέλη να μεταφέρουν πλήρως στο εθνικό τους δίκαιο τις διατάξεις της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1937 σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης ως ζήτημα κατεπείγοντος, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθούν τα αποτελέσματά της αμέσως μόλις τεθεί σε ισχύ· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συμπληρώσουν τα εν λόγω μέτρα ώστε να προστατεύονται επίσης οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος στις περιπτώσεις που καταγγέλλουν παραβιάσεις εκτός του πεδίου εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ·

18. εκφράζει την ανησυχία του για την απειλή που θέτουν οι διάφορες μορφές προπαγάνδας και εσφαλμένης πληροφόρησης για την ελευθερία του λόγου και της έκφρασης, καθώς και για την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, και τονίζει τις αρνητικές συνέπειες που μπορούν να έχουν στην ποιότητα του πολιτικού διαλόγου και στη συμμετοχή των πολιτών στις δημοκρατικές κοινωνίες· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την ενίσχυση του γραμματισμού στα μέσα ενημέρωσης και να επενδύσει σε αυτήν, να υποστηρίξει ενεργά την ποιοτική δημοσιογραφία και να προωθήσει την προστασία των δεδομένων, και να δημιουργήσει ένα πιο διαφανές διαδικτυακό οικοσύστημα, διασφαλίζοντας παράλληλα την ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης·

19. τονίζει ότι ο πολιτικός χαρακτηρισμός, η παραπληροφόρηση και η χειραγώγηση πληροφοριών αποτελούν απειλή για τις δημοκρατικές αξίες της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμβάλουν στην ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στην κριτική σκέψη ώστε οι πολίτες να μπορούν να διαμορφώσουν τη δική τους γνώμη για να αντιμετωπίσουν τους εν λόγω κινδύνους·

20.  τονίζει ότι οι υπάλληλοι των αρχών επιβολής του νόμου πρέπει να σέβονται και να προστατεύουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και να διατηρούν και να στηρίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των ατόμων κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους· τονίζει ότι πρωταρχικό καθήκον των αστυνομικών δυνάμεων είναι να φροντίζουν για την ασφάλεια των πολιτών και να εξασφαλίζουν την ειρηνική διεξαγωγή των διαδηλώσεων· καταδικάζει την προσφυγή των αρχών επιβολής του νόμου σε βίαιες και δυσανάλογες επεμβάσεις κατά τη διάρκεια ειρηνικών διαδηλώσεων· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οποιαδήποτε χρήση βίας από τις αρχές επιβολής του νόμου είναι πάντα νόμιμη, αναλογική, αναγκαία και η ύστατη λύση, και δεν θέτει σε κίνδυνο τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα των ατόμων· καλεί τις αρμόδιες εθνικές αρχές, σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν υπόνοιες ή καταγγελίες για χρήση δυσανάλογης βίας, να διασφαλίζουν μια διαφανή, αμερόληπτη, ανεξάρτητη και αποτελεσματική έρευνα και να αποφεύγουν την ατιμωρησία· υπενθυμίζει ότι οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου είναι πλήρως υπεύθυνες για την εκπλήρωση των καθηκόντων τους και τη συμμόρφωσή τους με τα σχετικά νομικά και επιχειρησιακά πλαίσια·

21. καταδικάζει απερίφραστα τους αυξανόμενους περιορισμούς στην ελευθερία του συνέρχεσθαι, μεταξύ άλλων και κατά τη διάρκεια εκλογικών περιόδων· καλεί τα κράτη μέλη να απόσχουν από την έγκριση περιοριστικών νόμων όσον αφορά την ελευθερία του συνέρχεσθαι και ενθαρρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να λάβουν περαιτέρω μέτρα για την εξασφάλιση και την προστασία της ελευθερίας του συνέρχεσθαι, ως θεμελιώδους δικαιώματος και βασικής αρχής των δημοκρατικών διαδικασιών· καλεί την Επιτροπή να αναλάβει ενεργό ρόλο για την προώθηση των εν λόγω δικαιωμάτων σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

22. υπενθυμίζει τον ουσιώδη ρόλο που διαδραματίζει η κοινωνία των πολιτών σε τοπικό, εθνικό, ενωσιακό και διεθνές επίπεδο όσον αφορά την εκπροσώπηση των συμφερόντων των πολιτών, στην ενίσχυση της φωνής των μειονοτήτων που δεν εκπροσωπούνται δεόντως, και στην υπεράσπιση και προαγωγή των αρχών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 της ΣΕΕ· τονίζει την ανάγκη εξασφάλισης ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, μέσα στο οποίο θα μπορούν να λειτουργούν χωρίς επιθέσεις και χωρίς περιττό ή αυθαίρετο περιορισμό·

23.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τον ολοένα και συρρικνούμενο χώρο για τη δράση της ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών σε ορισμένα κράτη μέλη, ιδίως όσον αφορά τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών, τις οργανώσεις των ΛΟΑΔΜ και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων μέσω αδικαιολόγητων διοικητικών βαρών, μείωσης της χρηματοδοτικής στήριξης για το έργο τους για την προάσπιση συμφερόντων, καθώς και περιορισμών στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και την οργάνωσή τους· καταδικάζει τους περιορισμούς στην πρόσβαση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών σε χρηματοδότηση, οι οποίοι σε ορισμένα κράτη μέλη έχουν μια πιο συστημική πτυχή με τη μορφή νομικών αλλαγών και αλλαγών πολιτικής και επηρεάζουν σοβαρά το έργο και το νομικό καθεστώς τους· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο να αυξήσουν τη στήριξη της ΕΕ σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που υπερασπίζονται τις αρχές του άρθρου 2 της ΣΕΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του προγράμματος «Δικαιώματα και αξίες», η χρηματοδότηση του οποίου θα πρέπει να είναι σημαντική, όπως έχει ζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

24. εμμένει στην άποψη ότι η τακτική και ολοκληρωμένη παρακολούθηση και ανάλυση είναι κρίσιμης σημασίας για την κατανόηση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η κοινωνία των πολιτών σε όλη την Ευρώπη· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμπεριλάβει σχετικούς δείκτες που αφορούν τον πολιτικό χώρο, την ελευθερία της έκφρασης και την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι στις μελλοντικές ετήσιες εκθέσεις της για το κράτος δικαίου, να προτείνει ένα σχέδιο δράσης για την προστασία και την προαγωγή της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης κατευθυντήριων γραμμών για την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης, της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι ειρηνικώς, καθώς και την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κίνδυνο και να δημιουργήσει ένα ταμείο έκτακτης ανάγκης για την προστασία τους· χαιρετίζει την πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 168/2007 του Συμβουλίου, της 15ης Φεβρουαρίου 2007, για την ίδρυση Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί και να διευρυνθεί η εντολή του κατόπιν ενδελεχούς εκτίμησης επιπτώσεων· ενθαρρύνει την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να χρησιμοποιούν συστηματικά τα δεδομένα που παράγονται από τον FRA κατά τη χάραξη πολιτικής·

25. αναγνωρίζει τα σοβαρά ζητήματα που μπορούν να ανακύψουν εντός διαδεδομένων ευρωσκεπτικιστικών κοινοτήτων, και ιδίως αυτών που συνδυάζονται με βίαιες πολιτικές απόψεις, και προτρέπει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την ενεργή συμμετοχή των πολιτών της ΕΕ στα ενωσιακά ζητήματα, και ιδίως των νέων, ώστε οι απόψεις τους να μπορούν να εκφράζονται μέσω δημοκρατικών διαύλων·

26. υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν η αγωγή του πολίτη και ο διαπολιτισμικός διάλογος στο να κατανοήσουν καλύτερα οι πολίτες της ΕΕ την πολιτική τους συμμετοχή· ενθαρρύνει την εκπαίδευση των πολιτών της ΕΕ στα δικαιώματά τους·

27. επισημαίνει ότι οι νέες τεχνικές συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για σκοπούς πρόβλεψης συμπεριφοράς και χειραγώγησης έχουν αυξανόμενο αντίκτυπο στα θεμελιώδη δικαιώματα δισεκατομμυρίων ατόμων στην ΕΕ και σε όλον τον κόσμο, και ιδίως στα δικαιώματα στην ιδιωτικότητα, την προστασία των δεδομένων, την πληροφόρηση, καθώς και στην ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από τους ιδιωτικούς φορείς και τις αρμόδιες αρχές να διασφαλίσουν την πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικότητας, και να διασφαλίσουν ότι τα άτομα κατανοούν πότε και πώς υποβάλλονται σε επεξεργασία τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα τους και για ποιους σκοπούς, καθώς και πώς μπορούν να αντιταχθούν στην επεξεργασία δεδομένων και να υποβάλουν καταγγελίες, προκειμένου να προστατευθεί το δικαίωμά τους στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της ιδιωτικότητας·

28. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει κατά των κρατών μελών των οποίων οι νόμοι για την εφαρμογή της ακυρωθείσας οδηγίας για τη διατήρηση δεδομένων δεν έχουν καταργηθεί, ώστε να ευθυγραμμιστούν με τη νομολογία του ΔΕΕ[55]·

29. επισημαίνει τους πιθανούς κινδύνους για τις θεμελιώδεις ελευθερίες και την ασφάλεια σε σχέση με τη χρήση νέων τεχνολογιών, ιδίως συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης (AI), συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων που σχετίζονται με το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της ιδιωτικότητας, τους προβληματισμούς για θέματα βιοηθικής όσον αφορά τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην υγειονομική περίθαλψη, τις πιθανές άμεσες και έμμεσες διακρίσεις και μεροληπτικές απόψεις, που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις προκαταλήψεις, την περιθωριοποίηση και τη διάδοση παραπληροφόρησης· επισημαίνει ότι η μεροληψία στα σύνολα δεδομένων, καθώς και στον σχεδιασμό και τη λειτουργία των συστημάτων αυτών, μπορεί να οδηγήσει σε μεροληπτικά αποτελέσματα, ιδίως όταν χρησιμοποιούνται από τις αρχές επιβολής του νόμου, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει τα συστήματα αυτά στην αναπαραγωγή υφιστάμενων κοινωνικών, προσωπικών και άλλων προκαταλήψεων και να έχει σαν αποτέλεσμα διακρίσεις λόγω κοινωνικών, οικονομικών, εθνοτικών ή φυλετικών λόγων ή λόγων που σχετίζονται με τον γενετήσιο προσανατολισμό, το φύλο, την αναπηρία ή άλλους παράγοντες· τονίζει ότι απαιτούνται περαιτέρω διασφαλίσεις για τη διασφάλιση της προστασίας της ιδιωτικότητας και των δεδομένων υπό το πρίσμα της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, και ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη τυχόν επιπτώσεις στα θεμελιώδη δικαιώματα· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν το αναδυόμενο «ψηφιακό χάσμα», ιδίως στους τομείς της δημόσιας διοίκησης και των δημόσιων υπηρεσιών· τονίζει ότι οι ηλικιωμένοι και οι κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούντες αποτελούν δύο από τις ομάδες που πλήττονται περισσότερο από το «ψηφιακό χάσμα»· τονίζει ότι η προσέγγιση όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να είναι «ανθρωποκεντρική», και να διασφαλίζει ότι οι ανθρώπινες αξίες είναι κεντρικής σημασίας για τον τρόπο ανάπτυξης, εφαρμογής, χρήσης και παρακολούθησης των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, εξασφαλίζοντας τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων που ορίζονται στις Συνθήκες και τον Χάρτη· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετικές προτάσεις για μια συντονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη, με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας για αξιόπιστη τεχνητή νοημοσύνη που κατάρτισε η ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου της Επιτροπής για την τεχνητή νοημοσύνη (AI HLEG)·

30. επικροτεί πρωτοβουλίες και ενέργειες που έχουν στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας μεταξύ των κρατών μελών και την οργάνωση μιας αποτελεσματικής αντίδρασης της ΕΕ στην τρομοκρατία και στις απειλές για την ασφάλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί τα κράτη μέλη να συνεργαστούν πλήρως και να βελτιώσουν την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους και με τους οργανισμούς της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων· τονίζει τη σημασία του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πλαίσιο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας· τονίζει τη σημασία της ευθυγράμμισης των εποπτικών μηχανισμών στον τομέα των υπηρεσιών πληροφοριών με τον Χάρτη και την ECHR· ζητεί από τα σχετικά θεσμικά όργανα να παρέχουν διασφαλίσεις για την αποτροπή οποιασδήποτε δευτερογενούς θυματοποίησης λόγω εξευτελισμού και άλλων προσβολών εναντίον της εικόνας των θυμάτων που προέρχεται από τμήματα της κοινωνίας συνδεόμενα με τον αυτουργό της επίθεσης·

Θεμελιώδη δικαιώματα των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων

31. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τη σύσταση της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Ιουνίου 2019, με τίτλο «Lives saved. Rights protected. Bridging the protection gap for refugees and migrants in the Mediterranean» (Διάσωση ζωών. Προστασία δικαιωμάτων. Αντιμετώπιση των ελλείψεων στην προστασία των προσφύγων και των μεταναστών στη Μεσόγειο)· επαναλαμβάνει ότι οι ασφαλείς και νόμιμες μεταναστευτικές οδοί αποτελούν τον καλύτερο τρόπο αποφυγής της απώλειας ζωών· παροτρύνει τα κράτη μέλη να εντείνουν τα μέτρα επανεγκατάστασης, να θέσουν σε εφαρμογή ανθρωπιστικούς διαδρόμους για την ΕΕ και να εισαγάγουν τη δυνατότητα υποβολής αίτησης για θεωρήσεις για ανθρωπιστικούς λόγους για τους αιτούντες άσυλο·

32. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις συστηματικές καταγγελίες βίαιων επαναπροωθήσεων από υπαλλήλους των αρχών επιβολής του νόμου σε διάφορα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διερευνήσουν το ζήτημα και να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα για να διασφαλίσουν την κατάργηση των εν λόγω πολιτικών και πρακτικών, μεταξύ άλλων διασφαλίζοντας την ανεξάρτητη παρακολούθηση των δραστηριοτήτων ελέγχου των συνόρων από τους υφιστάμενους εθνικούς οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων (θεσμικά όργανα του Διαμεσολαβητή, ΕΟΑΔ, ΕΟΠ), με την υποστήριξη της ΕΕ και διεθνών φορέων (Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, CPT, ECRI, FRA) και διασφαλίζοντας ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ δεν χρησιμοποιείται για τη διάπραξη παραβιάσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να σέβονται το διεθνές και ενωσιακό δίκαιο, καθώς και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να παράσχουν ένα ευρύ πλαίσιο που θα καθιστά δυνατή την ομαλή μετανάστευση και δεν θα ωθεί τους μετανάστες να χρησιμοποιούν διαύλους παράτυπης μετανάστευσης·

33. καταδικάζει το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει νόμους, πολιτικές και πρακτικές που υπονομεύουν την αποτελεσματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών, στην ξηρά και τη θάλασσα· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων, καθώς και την αρχή του επιμερισμού των ευθυνών, στο επίκεντρο των πολιτικών τους για τη μετανάστευση και το άσυλο· εκφράζει τον σοβαρό προβληματισμό του για την ανθρωπιστική κατάσταση στα κέντρα υποδοχής μεταναστών· καλεί την Επιτροπή να προτείνει μια επείγουσα λύση για την επίλυση κατάφωρων περιπτώσεων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κέντρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών στο ευρωπαϊκό έδαφος·

34. τονίζει ότι η διάσωση ζωών αποτελεί νομική υποχρέωση με βάση το διεθνές δίκαιο και το ενωσιακό δίκαιο· καταδικάζει τον εκφοβισμό, τις συλλήψεις και τις ποινικές διαδικασίες που έχουν κινηθεί σε ορισμένα κράτη μέλη κατά οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και ατόμων για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε μετανάστες, των οποίων η ζωή απειλείται· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι πράξεις ανθρωπιστικής βοήθειας δεν ποινικοποιούνται σύμφωνα με το πρωτόκολλο του ΟΗΕ για τη λαθραία διακίνηση·

35. τονίζει ότι οι μετανάστες χωρίς επίσημα έγγραφα θα πρέπει να μπορούν να ασκούν πλήρως τα βασικά θεμελιώδη δικαιώματά τους, ανεξάρτητα από το νομικό ή διοικητικό καθεστώς τους· υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες και τα παιδιά μπορεί να αναγκάζονται να προβαίνουν σε σεξουαλικές ενέργειες σε αναζήτηση της προστασίας ή της βασικής στήριξης που χρειάζονται για να επιβιώσουν και ότι αυτό συχνά οφείλεται σε κενά στη συνδρομή, στην αποτυχία των συστημάτων καταχώρισης και στη μη συμμόρφωση με τη αρχή του υπέρτατου συμφέροντος του παιδιού, στον χωρισμό των μελών της οικογένειας ή στην απουσία ασφαλών και νόμιμων μέσων εισόδου στην ΕΕ·

36. υπενθυμίζει ότι τα παιδιά αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τρίτο των αιτούντων άσυλο και ότι, συνεπώς, είναι ιδιαίτερα ευάλωτα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν τις προσπάθειές τους ώστε οι ασυνόδευτοι ανήλικοι να μην πέφτουν θύματα εμπορίας ανθρώπων και σεξουαλικής εκμετάλλευσης·

37. επαναλαμβάνει ότι η κράτηση παιδιών υπό μετανάστευση δεν εξυπηρετεί ποτέ το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού σύμφωνα με τη Διακήρυξη της Νέας Υόρκης για τους Πρόσφυγες και τους Μετανάστες· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να εντείνουν τη δράση τους για τον τερματισμό της κράτησης παιδιών, ιδίως στο πλαίσιο της μετανάστευσης σε όλη την ΕΕ, και να αναπτύξουν εναλλακτικές στην κράτηση που θα βασίζονται στην τοπική κοινωνία, καθώς και να δώσουν προτεραιότητα στην ενσωμάτωση, την εκπαίδευση και την ψυχολογική στήριξη· τονίζει ότι ένα ασυνόδευτο παιδί είναι πρωτίστως ένα παιδί που δυνητικά κινδυνεύει και ότι κεντρικό κριτήριο των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν έχουν να κάνουν με παιδιά, πρέπει να είναι η προστασία του παιδιού και όχι οι μεταναστευτικές πολιτικές, ήτοι ο σεβασμός της βασικής αρχής του υπέρτατου συμφέροντος του παιδιού·

Κράτος δικαίου και καταπολέμηση της διαφθοράς

38. επαναλαμβάνει ότι η διαφθορά αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και την ισότιμη μεταχείριση όλων των πολιτών· επισημαίνει τη σχέση μεταξύ διαφθοράς και παραβιάσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε διάφορους τομείς, όπως η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και η ελευθερία έκφρασης των δημοσιογράφων και των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, οι εγκαταστάσεις κράτησης, η πρόσβαση στα κοινωνικά δικαιώματα ή η εμπορία ανθρώπων[56]·

39. καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν με αποφασιστικότητα τη διαφθορά και να σχεδιάσουν αποτελεσματικά μέσα για την πρόληψη, την καταπολέμηση και την επιβολή κυρώσεων κατά της διαφθοράς και για την καταπολέμηση της απάτης, καθώς και να παρακολουθούν σε τακτική βάση τη χρήση των δημόσιων κονδυλίων· καλεί την Επιτροπή να αρχίσει και πάλι άμεσα την ετήσια παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων σχετικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς σε σχέση με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη· καλεί όλα τα κράτη μέλη να τηρούν τις συστάσεις της GRECO·

40. τονίζει ότι το οργανωμένο έγκλημα καθίσταται δυνατό κυρίως λόγω της διαφθοράς· καταδικάζει απερίφραστα την αύξηση της εμπορίας ανθρώπων και ζητεί από τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αυξήσουν τη συνεργασία και να εντείνουν τον αγώνα τους κατά του οργανωμένου εγκλήματος·

41. επαναλαμβάνει τη στήριξη του Κοινοβουλίου όσον αφορά την ταχεία σύσταση μιας ανεξάρτητης και πλήρως λειτουργικής Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) για την ενίσχυση της καταπολέμησης της απάτης στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

42. υπογραμμίζει ότι το κράτος δικαίου αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της δημοκρατίας, διατηρεί τον διαχωρισμό των εξουσιών, διασφαλίζει τη λογοδοσία, συμβάλλει στην εμπιστοσύνη προς τους δημόσιους θεσμούς και εγγυάται τις αρχές της νομιμότητας, της ασφάλειας δικαίου, της απαγόρευσης της αυθαιρεσίας κατά την άσκηση εκτελεστικών εξουσιών, της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, της αμεροληψίας και της ισότητας έναντι του νόμου· τονίζει ότι ιδίως το κράτος δικαίου και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης είναι κρίσιμης σημασίας, για να είναι οι πολίτες σε θέση να απολαμβάνουν τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες τους· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 47 του Χάρτη, το θεμελιώδες δικαίωμα πραγματικής προσφυγής απαιτεί πρόσβαση σε ένα «ανεξάρτητο» δικαστήριο· επισημαίνει ότι η πολιτική επιρροή ή ο έλεγχος του δικαστικού συστήματος και παρόμοιοι φραγμοί στην ανεξαρτησία μεμονωμένων δικαστών έχουν συχνά οδηγήσει σε αδυναμία του δικαστικού συστήματος να εκπληρώσει τον ρόλο του ως ανεξάρτητου ελέγχου της αυθαίρετης χρήσης της εξουσίας  από τον εκτελεστικό και τον νομοθετικό κλάδο της κυβέρνησης· καταδικάζει τη χρήση του δικαστικού συστήματος για πολιτικούς σκοπούς, οι οποίοι επιδιώκουν να βλάψουν, να απονομιμοποιήσουν και να φιμώσουν την πολιτική διαφωνία·

43. υπενθυμίζει την εγγενή σχέση που υπάρχει μεταξύ του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την ανάγκη να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 της ΣΕΕ και στον Χάρτη μέσω της παροχής πληροφοριών σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών·

44. καταδικάζει απερίφραστα τις προσπάθειες των κυβερνήσεων ορισμένων κρατών μελών να αποδυναμώσουν τη διάκριση των εξουσιών και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία ιδίως για τις αποφάσεις που θέτουν υπό αμφισβήτηση την υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου και καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα για να αναλάβει δράση κατά αυτών των επιθέσεων·

45. καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει εγκαίρως όλες τις παραβιάσεις του άρθρου 2 της ΣΕΕ και ιδίως όσες θίγουν θεμελιώδη δικαιώματα, στο πλαίσιο του κύκλου επανεξέτασης του κράτους δικαίου που έχει ανακοινώσει· επαναλαμβάνει ότι είναι κρίσιμη ανάγκη για έναν μηχανισμό της ΕΕ για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως έχει προταθεί από το Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένης μιας ετήσιας ανεξάρτητης, τεκμηριωμένης και χωρίς διακρίσεις αξιολόγησης της συμμόρφωσης όλων των κρατών μελών με το άρθρο 2 της ΣΕΕ· τονίζει ότι οι παραβιάσεις του άρθρου 2 της ΣΕΕ υπονομεύουν την αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών και καθιστούν μη βιώσιμη τη διασυνοριακή δικαστική συνεργασία·

46. εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη προόδου των εν εξελίξει διαδικασιών δυνάμει του άρθρου 7 στο Συμβούλιο παρά τις εκθέσεις και δηλώσεις της Επιτροπής, των Ηνωμένων Εθνών, του ΟΑΣΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης που καταδεικνύουν ότι η κατάσταση στα σχετικά κράτη μέλη έχει επιδεινωθεί· καλεί το Συμβούλιο να λάβει υπόψη την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου στις ακροάσεις του στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 7.1· υπενθυμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν μπορεί να μείνει στο περιθώριο αυτών των εν εξελίξει ακροάσεων·

47. καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αξιοποιήσουν πλήρως όλα τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους για την αντιμετώπιση των κινδύνων σοβαρών παραβιάσεων του κράτους δικαίου και να σημειώσουν πρόοδο στις εν εξελίξει διαδικασίες δυνάμει του άρθρου 7· επισημαίνει ότι η αναποτελεσματικότητα της δράσης της ΕΕ να προστατεύσει τα θεμελιώδη δικαιώματα θέτει σε κίνδυνο το σύνολο του ενωσιακού δικαίου και των δικαιωμάτων των πολιτών που βασίζονται σε αυτό και αποδυναμώνει την αξιοπιστία της ΕΕ·

Συνθήκες κράτησης

48. εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τις ακατάλληλες συνθήκες κράτησης σε ορισμένα κράτη μέλη· καλεί τα κράτη μέλη να τηρούν τους κανόνες για την κράτηση που απορρέουν από τις πράξεις διεθνούς δικαίου και τα πρότυπα του Συμβουλίου της Ευρώπης· υπενθυμίζει ότι σκοπός της προφυλάκισης είναι να αποτελεί κατ’ εξαίρεση μέτρο που χρησιμοποιείται μόνο στις περιπτώσεις που είναι αυστηρώς απαραίτητο, αναλογικό και για το μικρότερο δυνατό χρονικό διάστημα και εκφράζει τη λύπη του για τη συνεχιζόμενη υπερβολική χρήση της προφυλάκισης αντί εναλλακτικών μέτρων που δεν περιλαμβάνουν στέρηση της ελευθερίας· υπενθυμίζει ότι οι ευάλωτες ομάδες κρατουμένων, όπως οι γυναίκες, οι ανήλικοι, οι εθνοτικές μειονότητες, οι κρατούμενοι ΛΟΑΔΜ, οι κρατούμενοι με ανάγκες ψυχικής υγείας ή οι κρατούμενοι που πάσχουν από σοβαρή ασθένεια, έχουν ιδιαίτερες ανάγκες, οι οποίες πρέπει να λαμβάνονται υπόψη· καλεί την Επιτροπή να εκδώσει κοινά ενωσιακά πρότυπα για τις συνθήκες κράτησης με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων των κρατουμένων και την προώθηση προτύπων κράτησης στην ΕΕ·

Προσχώρηση της ΕΕ στην ECHR

49. επισημαίνει την υποχρέωση προσχώρησης στην ECHR που θεσπίζεται στο άρθρο 6 της ΣΕΕ· καλεί την Επιτροπή να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να εξαλείψει τους νομικούς φραγμούς που εμποδίζουν την ολοκλήρωση της διαδικασίας προσχώρησης και να υποβάλει ένα νέο σχέδιο συμφωνίας για την προσχώρηση της ΕΕ στην ECHR· φρονεί ότι με την προσχώρηση αυτή θα εισαχθούν περαιτέρω εγγυήσεις προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών και των κατοίκων της ΕΕ και θα δημιουργηθεί ένας πρόσθετος μηχανισμός επιβολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δηλαδή η δυνατότητα άσκησης προσφυγής στο ΕΔΑΔ για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οφειλόμενες σε πράξεις θεσμικών οργάνων ή κρατών μελών της ΕΕ κατά την εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ECHR·

50. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στα εθνικά κοινοβούλια.