ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την 25η επέτειο της Διακήρυξης και της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου: μελλοντικές προκλήσεις όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών στην Ευρώπη

B9‑0113/2021

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την 25η επέτειο της Διακήρυξης και της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου: μελλοντικές προκλήσεις όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών στην Ευρώπη

(2021/2509(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της 10ης Δεκεμβρίου 1948,

– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού του 1959,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού του 1989,

– έχοντας υπόψη το πρόγραμμα δράσης που εγκρίθηκε στη Διεθνή Διάσκεψη για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη (ICPD), η οποία διεξήχθη στο Κάιρο από τις 5 έως τις 13 Σεπτεμβρίου 1994, και ιδίως το σημείο 8.25,

– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου που εγκρίθηκαν στην 4η Παγκόσμια Διάσκεψη για τις Γυναίκες, η οποία διεξήχθη από τις 4 έως τις 15 Σεπτεμβρίου 1995,

– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και ιδίως το άρθρο 168 παράγραφος 7,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 10ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα (SRHR)[1],

– έχοντας υπόψη τη δήλωση που έκανε η Επίτροπος Helena Dalli, στις 25 Νοεμβρίου 2020, ότι «η ΕΕ δεν έχει αρμοδιότητα να παρεμβαίνει σε ζητήματα που αφορούν το δικαίωμα στην άμβλωση στο εκάστοτε κράτος μέλος»,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, το προοίμιο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, σε συνέχεια της Διακήρυξης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ορίζει ότι «το παιδί, λόγω της φυσικής και διανοητικής του ανωριμότητας, χρειάζεται ειδική προστασία και μέριμνα, συμπεριλαμβανόμενης και της νομικής προστασίας, τόσο πριν όσο και μετά τη γέννησή του»·

B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως ορίζεται στο σημείο 8.25 της Διεθνούς Διάσκεψης για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη, «επ’ ουδενί δεν πρέπει να προωθείται η άμβλωση ως μέθοδος οικογενειακού προγραμματισμού»·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 168 παράγραφος 7 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι «Η δράση της Ένωσης αναπτύσσεται χωρίς να θίγονται οι ευθύνες των κρατών μελών όσον αφορά τη διαμόρφωση της πολιτικής τους στον τομέα της υγείας, καθώς και την οργάνωση και την παροχή υγειονομικών υπηρεσιών και ιατρικής περίθαλψης. Στις ευθύνες των κρατών μελών εμπίπτει η διαχείριση των υγειονομικών υπηρεσιών και της ιατρικής περίθαλψης, καθώς και η κατανομή των πόρων που διατίθενται για τις υπηρεσίες αυτές»·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο επιβεβαίωσε, στις 10 Δεκεμβρίου 2013, ότι «η χάραξη και η εφαρμογή πολιτικών για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα, καθώς και για τη σεξουαλική αγωγή στα σχολεία αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών»·

1. εκτιμά το γεγονός ότι η Διακήρυξη και η Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου, που εγκρίθηκαν κατά την 4η Παγκόσμια Διάσκεψη για τις Γυναίκες το 1995, ασχολήθηκαν με ορισμένα προβλήματα ύψιστης σημασίας για τις γυναίκες ανά τον κόσμο, όπως η φτώχεια, η εκπαίδευση, η υγεία, οι ένοπλες συγκρούσεις, η βία (συμπεριλαμβανομένου του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, των καταναγκαστικών γάμων και της αναγκαστικής άμβλωσης) και η λήψη αποφάσεων, τα οποία εξακολουθούν να αποτελούν τεράστιες προκλήσεις για τη δημιουργία δίκαιων και ευημερούντων κοινωνιών, ενώ πολλές από τις συστάσεις τους χρήζουν ορθής εφαρμογής·

2. σημειώνει ότι, παρά το γεγονός ότι ασχολήθηκε με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, η Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου έχει γίνει κυρίως γνωστή για τις μεταγενέστερες ερμηνείες του περιεχομένου της, σύμφωνα με τις οποίες η απαγόρευση της άμβλωσης οδηγεί σε παράνομες αμβλώσεις οι οποίες, ως εκ τούτου, δεν εκτελούνται με ασφάλεια, και σε τελική ανάλυση, η εν λόγω πρακτική συνιστά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επικεντρώνεται στην παράγραφο 9 της πλατφόρμας, η οποία ορίζει τα εξής: «Η εφαρμογή της πλατφόρμας αυτής, μεταξύ άλλων μέσω της εθνικής νομοθεσίας και της διαμόρφωσης στρατηγικών, πολιτικών, προγραμμάτων και αναπτυξιακών προτεραιοτήτων, αποτελεί κυρίαρχη ευθύνη κάθε κράτους»·

3. υπενθυμίζει ότι το πρόγραμμα δράσης που εγκρίθηκε στη Διεθνή Διάσκεψη για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη, ένα έτος πριν από τη διάσκεψη στο Πεκίνο, εισήγαγε με αμφιλεγόμενο τρόπο την ιδέα της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων· σημειώνει, ωστόσο, ότι στο σημείο 8.25 αναφέρεται ότι «επ’ ουδενί δεν πρέπει να προωθείται η άμβλωση ως μέθοδος οικογενειακού προγραμματισμού», και επιπλέον ότι «οποιαδήποτε μέτρα ή αλλαγές που σχετίζονται με την άμβλωση στο πλαίσιο του συστήματος υγείας μπορούν να καθοριστούν μόνο σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο σύμφωνα με την εθνική νομοθετική διαδικασία»·

4. επισημαίνει ότι δεν υπάρχει πράξη του διεθνούς δικαίου που να αναγνωρίζει ρητά το δικαίωμα στην άμβλωση ή τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα, μολονότι ορισμένες διεθνείς διασκέψεις που διοργανώθηκαν υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών έχουν χρησιμοποιηθεί ως πηγές διεθνούς δικαίου συγκρίσιμες με τις συνθήκες·

5. επαναλαμβάνει ότι η χάραξη και η εφαρμογή πολιτικών για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών σύμφωνα με τις Συνθήκες·

6. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.