ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για ένα Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα

B9‑0108/2021

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για ένα Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα

(2020/2818(RSP))

 

 

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τα άρθρα 166 και 165 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 14 και 15,

– έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων που διακήρυξαν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο του 2017, και ιδίως την αρχή 1, «εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση» και την αρχή 4, «ενεργός υποστήριξη για την εξεύρεση απασχόλησης»,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) του 1974 σχετικά με την εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα» (COM(2020)0274) και τα συνοδευτικά έγγραφα εργασίας της Επιτροπής (SWD(2020)0121) και (SWD(2020)0122),

– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ΕΕΚ) για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα (COM(2020)275),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025» (COM(2020) 0625) και το συνοδευτικό υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής (SWD(2020)0212),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027 - Επανακαθορισμός της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στην ψηφιακή εποχή» (COM(2020) 0624) και το συνοδευτικό υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής (SWD(2020)0209),

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής με τίτλο «Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) 2020 Ανθρώπινο κεφάλαιο»[1],

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη» (COM(2020)0102) στην οποία αναφέρεται ότι «η διττή οικολογική και ψηφιακή μετάβαση θα επηρεάσει κάθε πτυχή της οικονομίας, της κοινωνίας και της βιομηχανίας», ότι «μια ανταγωνιστική βιομηχανία εξαρτάται από την πρόσληψη και τη διατήρηση εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού», και προβλέπεται ότι «μόνο την επόμενη πενταετία, 120 εκατομμύρια Ευρωπαίοι θα πρέπει να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους ή να επανειδικευθούν»,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» (COM(2019)0640), σύμφωνα με την οποία, προκειμένου να καταστούν δυνατές όλες οι αλλαγές που αναφέρονται στην εν λόγω ανακοίνωση, είναι αναγκαία η προορατική επανεκπαίδευση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων για να αξιοποιηθούν τα οφέλη της οικολογικής μετάβασης,

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2020 για την επανειδίκευση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων ως βάσεις για την αύξηση της βιωσιμότητας και της απασχολησιμότητας, στο πλαίσιο της στήριξης της οικονομικής ανάκαμψης και της κοινωνικής συνοχής,

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 16ης Ιουνίου 2020 σχετικά με την αντιμετώπιση της κρίσης COVID-19 στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου της 8ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με την περαιτέρω ανάπτυξη του ευρωπαϊκού χώρου εκπαίδευσης για τη στήριξη συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με προσανατολισμό στο μέλλον[2],

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 3ης Μαρτίου 2017 σχετικά με την ενίσχυση των δεξιοτήτων των γυναικών και των ανδρών στην αγορά εργασίας της ΕΕ[3],

– έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 2016 όσον αφορά τις Διαδρομές Αναβάθμισης των Δεξιοτήτων: Νέες Ευκαιρίες για Ενηλίκους[4],

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2017 σχετικά με το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την τριτοβάθμια εκπαίδευση[5],

– έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2018/646 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Απριλίου 2018, σχετικά με ένα κοινό πλαίσιο για την παροχή καλύτερων υπηρεσιών για τις δεξιότητες και τα επαγγελματικά προσόντα (Europass) και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 2241/2004/ΕΚ[6],

– έχοντας υπόψη το πλαίσιο πολιτικής για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (ΕΚ 2020),

– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 5ης Μαΐου 2020 σχετικά με τη βιώσιμη χρηματοδότηση για τη διά βίου μάθηση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων στο πλαίσιο της έλλειψης εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού (διερευνητική γνωμοδότηση κατόπιν αιτήματος της κροατικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ),

– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με το μέλλον της εργασίας – απόκτηση των κατάλληλων γνώσεων και δεξιοτήτων για την κάλυψη των αναγκών των μελλοντικών θέσεων εργασίας (διερευνητική γνωμοδότηση κατόπιν αιτήματος της βουλγαρικής Προεδρίας)[7],

– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Έρευνα για τις Συνθήκες Εργασίας[8],

– έχοντας υπόψη την έρευνα του Eurofound σχετικά με τον αντίκτυπο της ψηφιοποίησης στη χρήση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων[9],

– έχοντας υπόψη τη μελέτη του Cedefop με τίτλο «Ενδυνάμωση των ενηλίκων μέσω των διαδρομών αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης», τόμοι 1 και 2,

– έχοντας υπόψη την έκθεση του Cedefop με τίτλο «Προβλέψεις δεξιοτήτων: τάσεις και προκλήσεις για το 2030»[10],

– έχοντας υπόψη το πανόραμα δεξιοτήτων του Cedefop[11] και τον ευρωπαϊκό δείκτη δεξιοτήτων[12],

– έχοντας υπόψη τη μελέτη της STOA με τίτλο «Rethinking education in the digital age» (Ανασχεδιασμός της εκπαίδευσης στην ψηφιακή εποχή)[13],

– έχοντας υπόψη τη βάση δεδομένων του ΟΟΣΑ «Skills for Jobs»[14],

– έχοντας υπόψη τη μελέτη του ΟΟΣΑ με τίτλο «Επίτευξη κατάλληλων δεξιοτήτων - Αύξηση της συμμετοχής των ενηλίκων στη μάθηση: Διδάγματα από επιτυχείς μεταρρυθμίσεις»[15],

– έχοντας υπόψη το έγγραφο πολιτικής του ΟΟΣΑ της 10ης Ιουλίου 2020 με τίτλο «Μέτρα δεξιοτήτων για την κινητοποίηση του εργατικού δυναμικού κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19»[16],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 22ας Οκτωβρίου 2020, σχετικά με το μέλλον της ευρωπαϊκής εκπαίδευσης στο πλαίσιο της COVID-19[17],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με τις Εγγυήσεις για τη Νεολαία[18],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του, της 12ης Ιουνίου 2018, σχετικά με τον εκσυγχρονισμό της εκπαίδευσης στην ΕΕ[19],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Σεπτεμβρίου 2017, σχετικά με ένα νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη[20],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Ιανουαρίου 2016, σχετικά με τις πολιτικές δεξιοτήτων για την καταπολέμηση της νεανικής ανεργίας[21],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 10ης Σεπτεμβρίου 2015, σχετικά με τη δημιουργία μιας ανταγωνιστικής αγοράς εργασίας της ΕΕ για τον 21ο αιώνα, αντιστοίχιση δεξιοτήτων και προσόντων με τη ζήτηση και τις ευκαιρίες εργασίας, ως τρόπος ανάκαμψης από την κρίση[22],

– έχοντας υπόψη την ερώτηση που υποβλήθηκε προς την Επιτροπή σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για ένα Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα (O-0006/2021 – B9‑0004/2021),

– έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων,

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση, σε συνδυασμό με τις δημογραφικές τάσεις και την παγκοσμιοποίηση, μεταβάλλουν τη φύση της εργασίας, το περιεχόμενο των θέσεων εργασίας και τις δεξιότητες και τα προσόντα που απαιτούνται για αυτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναβάθμιση των δεξιοτήτων και η επανειδίκευση είναι καίριας σημασίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών που δημιουργούν οι επιταχυνόμενες μακροοικονομικές τάσεις και θα αποβούν καθοριστικές για τη γεφύρωση του διευρυνόμενου χάσματος δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας της ΕΕ·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το «Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα» συμμορφώνεται πλήρως με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και ιδίως με την πρώτη του αρχή, όπου ορίζεται ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα σε ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση, ώστε να διατηρήσει και να αποκτήσει δεξιότητες που θα του επιτρέψουν να συμμετέχει πλήρως στην κοινωνία και να διαχειρίζεται με επιτυχία τις αλλαγές στην αγορά εργασίας·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση στην ψηφιακή εποχή περιλαμβάνει την ψηφιακή τυπική εκπαίδευση, καθώς και την άτυπη και μη τυπική εκπαίδευση σε τεχνικές και μη τεχνικές δεξιότητες, καθώς και σε δεξιότητες που συνδέονται με την ιδιότητα του πολίτη, καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής των Ευρωπαίων πολιτών·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα τυπικής εκπαίδευσης και κατάρτισης δυσκολεύονται ολοένα και περισσότερο να ανταποκριθούν στο πλήρες φάσμα των ατομικών και κοινωνικών αναγκών και απαιτήσεων σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση της COVID-19 έχει αλλάξει τον κόσμο της εργασίας, καθώς επιτάχυνε τις απολύσεις και την απαξίωση πολλών θέσεων εργασίας, τόνισε τη σημασία των ψηφιακών δεξιοτήτων και του ψηφιακού γραμματισμού, διεύρυνε το ψηφιακό χάσμα, και ενίσχυσε την ανάγκη επικαιροποίησης των συνόλων δεξιοτήτων του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού, ιδίως όσον αφορά τη δραματική αύξηση στην ανάγκη για ψηφιακές και τεχνολογικές δεξιότητες, καθώς και για μη τεχνικές δεξιότητες όπως είναι η ανθεκτικότητα και η προσαρμοστικότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι ανάγκες θα έχουν ακόμη πιο επείγοντα χαρακτήρα με την αυξημένη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), πράγμα που μπορεί να αλλάξει εντελώς τα εργασιακά πρότυπα και να υποκαταστήσει κάποια είδη δραστηριοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία διατάραξε τις δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης, επηρεάζοντας κυρίως τους εκπαιδευόμενους ΕΕΚ, και οδήγησε σε αύξηση της ανεργίας, ιδίως μεταξύ των νέων που δυσκολεύονται να μεταβούν από την εκπαίδευση στην εργασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναστολή δραστηριοτήτων που επιβλήθηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης της COVID-19 έδωσε την ευκαιρία στους εργαζομένους να επικαιροποιήσουν τις δεξιότητές τους·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βασικές ικανότητες είναι καίριες στην κοινωνία της γνώσης και στο πλαίσιο της διά βίου μάθησης, καθώς εγγυώνται περισσότερη ευελιξία όσον αφορά την προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες κοινωνίες και αγορές εργασίας·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υφίστανται πολλές ανισότητες όσον αφορά την πρόσβαση στην εκπαίδευση και στις δεξιότητες για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, καθώς και μεταξύ των φύλων, με τους πολίτες που προέρχονται από διαφορετικά εθνοτικά υπόβαθρα, τα άτομα με αναπηρία ή τις γυναίκες να είναι λιγότερο πιθανόν να έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν νέες δεξιότητες·

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες πρέπει να διαθέτουν τις δεξιότητες που απαιτούνται στην αγορά εργασίας και την ικανότητα ταχείας προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις για δεξιότητες καθόλη τη διάρκεια της ζωής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 37 % έως 69 % των εργασιών στην ΕΕ θα μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν σε πολλούς τομείς, με αποτέλεσμα σημαντική αλλαγή στις επιδόσεις[23]· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έρευνα του Eurofound, το 28 % των εργαζομένων αναφέρουν ότι διαθέτουν τις δεξιότητες για να ανταποκριθούν σε πιο απαιτητικά καθήκοντα·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναβάθμιση των δεξιοτήτων και η επανειδίκευση δεν αποτελούν μόνον ατομική αλλά και κοινωνική ευθύνη, καθώς τα χαμηλά επίπεδα βασικών δεξιοτήτων και η χαμηλή συμμετοχή ενηλίκων σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες μειώνουν τις εργασιακές τους ευκαιρίες στην αγορά εργασίας, δημιουργούν κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες και συμβάλλουν σε υψηλά επίπεδα φτώχειας·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναντιστοιχίες και οι ελλείψεις δεξιοτήτων αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για την αγορά εργασίας και τα εκπαιδευτικά συστήματα της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει τεράστια έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων μεταξύ του εργατικού δυναμικού και ότι το 42 % των πολιτών της ΕΕ δεν διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες[24]· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις για την κάλυψη του χάσματος των ψηφιακών δεξιοτήτων·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημερινή γενιά των νέων διαθέτει υψηλή ειδίκευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόκτηση δεξιοτήτων, η επανειδίκευση, η αναβάθμιση των δεξιοτήτων και η δια βίου μάθηση δεν αποτελούν τη μοναδική απάντηση στην έλλειψη θέσεων εργασίας για τους νέους· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται πρόσθετα μέτρα για την απασχόληση προκειμένου να διασφαλιστεί η δημιουργία ποιοτικών και βιώσιμων θέσεων εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το τοπίο της απασχόλησης εξελίσσεται με ταχείς ρυθμούς και ότι εκτιμάται πως το 65 % των παιδιών που ξεκινούν σήμερα την πρωτοβάθμια εκπαίδευση θα καταλήξουν να εργάζονται σε εντελώς νέους τύπους θέσεων εργασίας, που ακόμα δεν υπάρχουν[25]· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 85 % των πολιτών χρησιμοποιούσε ήδη το διαδίκτυο το 2019 και μόνον το 58 % διέθετε τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες[26]·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η φιλοδοξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και ο στόχος μείωσης των εκπομπών CΟ2 κατά 60 % έως το 2030 θα σημάνουν τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη, κυκλική και ενεργειακά αποδοτική οικονομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό θα επηρεάσει θεμελιωδώς όλους τους τομείς της οικονομίας, και θα καταστήσει ζωτικής σημασίας την επανειδίκευση του εργατικού δυναμικού και την επικέντρωση στις πράσινες δεξιότητες σε όλες τις εκπαιδευτικές διαδρομές με στόχο την επίτευξη δίκαιης μετάβασης που δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, πέρα από τις τεχνολογικές και ψηφιακές δεξιότητες, η κριτική σκέψη αποτελεί μία από τις βασικές δεξιότητες που έχουν ανάγκη οι άνθρωποι στην ψηφιακή εποχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σαφής ανάγκη να ενισχυθεί η κριτική σκέψη όλων των ομάδων πολιτών, προκειμένου να είναι σε θέση να αξιοποιούν τις πλήρεις δυνατότητες των ψηφιακών εργαλείων και να προστατεύονται από τους σχετικούς κινδύνους·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σύγχρονα και καινοτόμα εκπαιδευτικά συστήματα χωρίς αποκλεισμούς, που έχουν ως επίκεντρο τις ψηφιακές τεχνολογίες, είναι σε θέση να προετοιμάζουν τις νέες γενιές επαγγελματιών για τις μελλοντικές προκλήσεις και ευκαιρίες·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτικά και πολυδεκτικά μέτρα για την απόκτηση δεξιοτήτων, την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση, καθώς και σε πληροφορίες σχετικά με πόρους για την απόκτηση δεξιοτήτων, την παροχή συμβουλών, την εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση για όλους τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των ευάλωτων ομάδων, των ηλικιωμένων και των ατόμων που ζουν σε υποβαθμισμένες αστικές περιοχές ή σε αραιοκατοικημένες και ερημωμένες αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές και νησιά, είναι ζωτικής σημασίας για τη βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, την κοινωνική δικαιοσύνη και την ανθεκτικότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έρευνα του Eurofound καταδεικνύει ότι η ανισότητα όσον αφορά την πρόσβαση των εργαζομένων σε κατάρτιση έχει αυξηθεί[27]·

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, ο χρόνος που τα παιδιά αφιέρωναν στις σχολικές δραστηριότητες μειώθηκε κατά το ήμισυ κατά τη διάρκεια της κρίσης της COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κλείσιμο των ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, ακόμη κι αν είναι προσωρινό, μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στους εκπαιδευόμενους, να επηρεάσει αρνητικά τα μαθησιακά αποτελέσματα και να αυξήσει τις υφιστάμενες ανισότητες·

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε αντίθεση με το σύστημα υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης, η εκπαίδευση ενηλίκων αποτελεί προαιρετική δέσμευση η οποία αναλαμβάνεται για προσωπικούς ή επαγγελματικούς λόγους, στοιχείο που αποτελεί μεγαλύτερη πρόκληση για τους παρόχους εκπαίδευσης και κατάρτισης·

ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επικαιροποιημένες δεξιότητες διευκολύνουν τους ανθρώπους να εξακολουθούν να απασχολούνται στην αγορά εργασίας και την κοινωνική ένταξή τους, πράγμα που είναι επίσης θεμελιώδες για την ψυχική υγεία και τις ζωές εκατομμυρίων συμπολιτών μας·

ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν διαφορές δεξιοτήτων ανάλογα με το φύλο, αλλά υπάρχουν διαφορές μεταξύ των φύλων όσον αφορά τις επιλογές και την εξέλιξη της σταδιοδρομίας·

Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές εκπαίδευσης, κατάρτισης και δεξιοτήτων εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη, τον συντονισμό και τη συμπλήρωση των δράσεων των κρατών μελών σε αυτούς τους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες προκλήσεις απαιτούν την κινητοποίηση ευρωπαϊκών εργαλείων και πολιτικών υποστήριξης εντός του ευρωπαϊκού χώρου εκπαίδευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι προγράμματα της Ένωσης, όπως το Erasmus+, η Ευρωπαϊκή Εγγύηση για τη Νεολαία, και το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων των νέων·

ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες θα πρέπει, ωστόσο, να γίνονται αντιληπτές ως εργαλεία παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο μέλλον θα υπάρχει αυξημένη ανάγκη ψηφιακών δεξιοτήτων (κωδικοποίηση, εφοδιαστική και ρομποτική) όχι μόνο για τους κύκλους εκπαίδευσης ΤΠ, αλλά και για το πρόγραμμα σπουδών συνολικά·

ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να διερευνηθούν και να διευκολυνθούν περισσότερο οι ευκαιρίες για κατάρτιση που βασίζεται στην ψηφιοποίηση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων, για παράδειγμα η διαδικτυακή κατάρτιση για ευάλωτες ομάδες ή προσωπικό μκρομεσαίων επιχειρήσεων που απαιτούν πιο ευέλικτη παροχή κατάρτισης σε στενή συνεργασία με τους αρμόδιους εθνικούς και περιφερειακούς οργανισμούς και φορείς·

ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ποσοστά συμμετοχής στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα στην Ευρώπη για τα παιδιά κάτω των τριών ετών εξακολουθούν να παραμένουν κάτω από το 33 % στις μισές χώρες της ΕΕ[28]·

ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Eurofound, οι επιπτώσεις όσον αφορά τις δεξιότητες που σχετίζονται με την ανάπτυξη επιχειρησιακών μοντέλων που βασίζονται στην ψηφιοποίηση, όπως η εργασία σε πλατφόρμες, θα πρέπει να διερευνηθούν καλύτερα και να αντιμετωπιστούν στρατηγικά, είτε με την καταπολέμηση των αναντιστοιχιών δεξιοτήτων και την υποβάθμιση εργασιών είτε με την ανάπτυξη δεξιοτήτων, όπως οι εγκάρσιες και επιχειρηματικές δεξιότητες·

ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2019, το 10,2 % των ατόμων ηλικίας 18-24 ετών στην ΕΕ είχαν ολοκληρώσει, το πολύ, την κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και δεν συμμετείχαν σε περαιτέρω εκπαίδευση ή κατάρτιση (άτομα που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση)[29]·

ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει η μάθηση στον χώρο εργασίας για τη χρήση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό, η Έρευνα για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις (ECS) του 2019 καταδεικνύει ότι μόνο μια μειονότητα οργανισμών συνδυάζει με συνέπεια πρακτικές στον χώρο εργασίας που βελτιστοποιούν τη χρήση δεξιοτήτων και στηρίζουν την ανάπτυξη δεξιοτήτων·

ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2017, το 72 % των εκπαιδευτικών στην Ευρώπη ήταν γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μεταξύ των εκπαιδευτικών που εργάζονται στην ΕΕ, το 9 % ήταν κάτω των 30 ετών, ενώ το 36 % ήταν 50 ετών ή μεγαλύτερης ηλικίας[30]·

1. χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα», η οποία θέτει τις δεξιότητες στο επίκεντρο του θεματολογίου πολιτικής της ΕΕ και διασφαλίζει ότι το δικαίωμα στην ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση για όλους και σε όλα τα πεδία και τους τομείς, το οποίο κατοχυρώνεται στην πρώτη αρχή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, θα γίνει πραγματικότητα σε ολόκληρη την Ένωση·

2. χαιρετίζει τις 12 εμβληματικές δράσεις που ορίζονται στην ανακοίνωση καθώς και τους ποσοτικούς στόχους που θα πρέπει να επιτευχθούν έως το 2025· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν ευρεία δυνατότητα πρόσβασης των ευάλωτων ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, των ενηλίκων χαμηλής ειδίκευσης, των μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά, καθώς και των ατόμων από οικογένειες μεταναστών, σε ευκαιρίες κατάρτισης και αναβάθμισης των δεξιοτήτων· καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιήσει έρευνα σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής του εν λόγω δικαιώματος και να θεσπίσει έναν μηχανισμό παρακολούθησης που θα ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συγκροτήσουν εθνικά προγράμματα δράσης και να υποβάλλουν τακτικές εθνικές εκθέσεις σχετικά με τον τρόπο διασφάλισης του δικαιώματος αυτού·

3. επισημαίνει τη σημασία της πρόσβασης στην κατάρτιση και την επανειδίκευση των εργαζομένων σε βιομηχανίες και τομείς που πρέπει να υποστούν ριζικές μεταβολές με στόχο την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση· επισημαίνει ότι τα προσόντα και οι πιστοποιημένες ικανότητες προσφέρουν προστιθέμενη αξία στους εργαζομένους, καθώς βελτιώνουν τη θέση τους στην αγορά εργασίας, και μπορούν να μεταφέρονται κατά τις μεταβάσεις στην αγορά εργασίας· ζητεί η δημόσια πολιτική για τις δεξιότητες να προσανατολιστεί στην αναγνώριση, την πιστοποίηση και την επικύρωση των προσόντων και των ικανοτήτων·

4. υπογραμμίζει ότι οι δεξιότητες και η διά βίου μάθηση έχουν ζωτική σημασία για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την παραγωγικότητα, τις επενδύσεις και την καινοτομία και, ως εκ τούτου, αποτελούν βασικούς παράγοντες ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, ιδίως των ΜΜΕ· τονίζει ότι η στενή συνεργασία και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ όλων των σχετικών φορέων που συμμετέχουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων και όλων των επιπέδων διακυβέρνησης, είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί ότι όλοι μπορούν να αποκτήσουν τις δεξιότητες που απαιτούνται στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία εν γένει· τονίζει, εν προκειμένω, την ανάγκη συλλογής επικαιροποιημένων δεδομένων, πληροφοριών και προβλέψεων σχετικά με τις ανάγκες σε δεξιότητες και τη ζήτηση στην αγορά εργασίας, μεταξύ άλλων και σε τοπικό επίπεδο· υποστηρίζει τη δρομολόγηση του συμφώνου δεξιοτήτων, το οποίο έχει ως στόχο να ενισχύσει τις δράσεις που υλοποιούν οι εταιρείες για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση του εργατικού δυναμικού της Ευρώπης· ζητεί να δρομολογηθούν τοπικά σύμφωνα δεξιοτήτων προκειμένου να προσεγγίσουν καλύτερα τα άτομα στους τομείς που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση της COVID-19 και να τα βοηθήσουν να αποκτήσουν νέα προσόντα ώστε να παραμείνουν ενεργά στην αγορά εργασίας·

5. υπενθυμίζει ότι ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης είναι καίριας σημασίας για να προετοιμαστούν οι νέοι και οι ενήλικες για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, και για να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι της βασικής ηλικιακής ομάδας και οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας θα διατηρούν και θα αναπτύσσουν τις δεξιότητες που απαιτούνται για τη διαφύλαξη της απασχολησιμότητας και την παράταση του επαγγελματικού βίου· υπενθυμίζει περαιτέρω ότι ο εν λόγω εκσυγχρονισμός είναι καίριας σημασίας για την ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19· χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου που αφορά την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ΕΕΚ) για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα· τονίζει ότι τα προγράμματα ΕΕΚ πρέπει να είναι στοχευμένα, μελλοντοστραφή, προσβάσιμα, διαπερατά, διασυνδεδεμένα σε ενωσιακό επίπεδο, και επικεντρωμένα στους εκπαιδευόμενους, να επιτρέπουν ευέλικτες ατομικές διαδρομές και να παρέχουν στους εκπαιδευόμενους και τους εκπαιδευτές ΕΕΚ το σύνολο δεξιοτήτων που χρειάζονται για να καταστούν ενεργοί και δημοκρατικοί πολίτες, καθώς και για να ευημερήσουν στην αγορά εργασίας και την κοινωνία· υπενθυμίζει ότι ο εκσυγχρονισμός των προγραμμάτων ΕΕΚ πρέπει να συμβαδίζει με την αύξηση της ελκυστικότητάς τους, ώστε να τα επιλέγουν περισσότεροι νέοι· υπογραμμίζει τη σημασία των βέλτιστων πρακτικών στο πλαίσιο των διττών συστημάτων εκπαίδευσης και της ΕΕΚ, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν σε διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά εργασίας, και να οδηγήσουν σε υψηλότερα επίπεδα απασχόλησης των νέων·

6. πιστεύει ότι τα προγράμματα μαθητείας μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό, καθώς προετοιμάζουν τους νέους για θέσεις εργασίας που έχουν υψηλή ζήτηση και, ως εκ τούτου, μπορούν να συμβάλουν στη βιώσιμη ένταξή τους στην αγορά εργασίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν τους πόρους της ΕΕ για την προώθηση της ΕΕΚ και να ενθαρρύνουν τους εργοδότες να δημιουργούν προγράμματα αμειβόμενης πρακτικής άσκησης και μαθητείας για σπουδαστές επαγγελματικών σχολών, καθώς και να οργανώνουν διαγωνισμούς και κλαδικά τουρνουά γι’ αυτούς· ενθαρρύνει τις εταιρείες να διασφαλίζουν την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση του εργατικού τους δυναμικού και να αυξήσουν την παροχή προγραμμάτων μαθητείας σύμφωνα με το ποιοτικό πλαίσιο για τις περιόδους πρακτικής άσκησης και το ευρωπαϊκό πλαίσιο για ποιοτικά και αποτελεσματικά προγράμματα μαθητείας· καλεί εν προκειμένω την Επιτροπή να επανεξετάσει τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά μέσα, όπως το ποιοτικό πλαίσιο για τις περιόδους πρακτικής άσκησης και το ευρωπαϊκό πλαίσιο για ποιοτικά και αποτελεσματικά προγράμματα μαθητείας, και να εισαγάγει ποιοτικά κριτήρια για τις προτάσεις, συμπεριλαμβανομένων της αρχής της δίκαιης αμοιβής των ασκουμένων και εκπαιδευομένων, της πρόσβασης στην κοινωνική προστασία, της βιώσιμης απασχόλησης και των κοινωνικών δικαιωμάτων· τονίζει ότι αυτά τα κριτήρια θα διασφαλίσουν τη μετάβασή των ασκούμενων και των μαθητευόμενων σε σταθερή και ποιοτική απασχόληση και θα βοηθήσουν να διασφαλίζονται ισορροπημένες ως προς το φύλο ευκαιρίες για τους ανθρώπους σε όλους τους τομείς, καθώς και ευκαιρίες που θα προσφέρουν μακροπρόθεσμη ασφάλεια, κοινωνική προστασία και ισότιμες και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, και δεν θα συμβάλλουν στη δημιουργία επισφαλούς απασχόλησης·

7. υπενθυμίζει ότι οι επαγγελματικές δεξιότητες αποτελούν μία από τις κινητήριες δυνάμεις της ευρωπαϊκής οικονομίας και ζητεί να υπάρξει συσχέτιση μεταξύ της συμβατικής εκπαίδευσης και της ΕΕΚ, εφόσον η ανάπτυξη των δεξιοτήτων στον τομέα της ΕΕΚ, είτε ως επίκεντρο είτε ως συμπληρωματικό μέρος των διαθέσιμων επιλογών τόσο για τους σπουδαστές όσο και για τους ενήλικες μπορεί να τονώσει τις διαθέσιμες ευκαιρίες για τους αιτούντες εργασία, θα προωθήσει την επαγγελματική κινητικότητα και θα βελτιώσει την ανθεκτικότητα της αγοράς εργασίας σε καταστάσεις κρίσης·

8. συμβουλεύει την Επιτροπή να παράσχει συστάσεις προς τα κράτη μέλη που συσχετίζουν την ΕΕΚ με το θεματολόγιο δεξιοτήτων, έχοντας υπόψη τις εθνικές αρμοδιότητες και την αρχή της επικουρικότητας, με έμφαση στη βελτίωση της αρχικής επαγγελματικής καθοδήγησης στο πλαίσιο της ΕΕΚ, και να μεγιστοποιήσει τον αριθμό ευκαιριών που έχουν οι νέοι της Ευρώπης να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους· χαιρετίζει εν προκειμένω τα στοιχεία που παρέχονται για το θέμα από το Cedefop και το Eurofound·

9. υπογραμμίζει ότι έχει ύψιστη σημασία να παρέχεται ενεργή στήριξη στους εκπαιδευτικούς και τους εκπαιδευτές, με την υιοθέτηση μιας αποτελεσματικής δέσμης πολιτικών, ώστε να διασφαλίζεται ότι είναι καλά προετοιμασμένοι και με αναβαθμισμένες δεξιότητες για τον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό των σχολείων και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων· πιστεύει ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών πρέπει να συμμετέχουν στον ορισμό των απαραίτητων δεξιοτήτων και ικανοτήτων που πρέπει να αποκτούν οι εκπαιδευτικοί και οι εκπαιδευτές στο πλαίσιο της αρχικής και της διά βίου επαγγελματικής εξέλιξης όσον αφορά την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση· πιστεύει ότι οι επενδύσεις στη δημόσια εκπαίδευση πρέπει να αυξηθούν σημαντικά και ότι ο κοινωνικός διάλογος με τις συνδικαλιστικές ενώσεις πρέπει να αποτελεί βασικό πυλώνα για τη διασφάλιση επαρκών μισθών, συντάξεων και δίκαιων συνθηκών εργασίας για τους επαγγελματίες στους τομείς της εκπαίδευσης και κατάρτισης·

10. τονίζει την ανάγκη να βελτιωθεί, με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, το σύστημα πρόβλεψης των αναγκών για δεξιότητες, ώστε να εντοπίζονται καλύτερα οι αναδυόμενες αλλαγές στις ανάγκες για δεξιότητες, να παρέχονται γενικές, κλαδικές και ειδικές ανά απασχόληση δεξιότητες, όπου χρειάζεται, και να ελαχιστοποιούνται τα σημεία συμφόρησης και οι ανισορροπίες δεξιοτήτων· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις δράσεις που προτείνει η Επιτροπή για τη βελτίωση της συλλογής πληροφοριών σχετικά με τις δεξιότητες· υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης και η ανάλυση μαζικών δεδομένων στις πληροφορίες για τις δεξιότητες κατά τον ορισμό των αναγκών των νέων προφίλ θέσεων εργασίας πρέπει να παρακολουθείται τακτικά και συστηματικά, προκειμένου να αποτρέπονται οι προκαταλήψεις και οι άμεσες και έμμεσες διακρίσεις, και ότι θα πρέπει να διασφαλίζονται τα διορθωτικά μέτρα· υπογραμμίζει ότι η ενίσχυση του επαγγελματικού προσανατολισμού από μικρή ηλικία και της ίσης πρόσβασης και στήριξης των σπουδαστών και των ενήλικων εκπαιδευομένων σε πληροφορίες μπορεί να τους βοηθήσει στην επιλογή κατάλληλων εκπαιδευτικών και επαγγελματικών διαδρομών που οδηγούν σε ευκαιρίες απασχόλησης που ταιριάζουν με τα ενδιαφέροντά, το ταλέντο και τις ικανότητες τους, με αποτέλεσμα τη μείωση των αναντιστοιχιών δεξιοτήτων· υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών απασχόλησης και των κοινωνικών υπηρεσιών, ώστε να εντοπιστούν και να στηριχθούν τα άτομα που πρόσφατα έχασαν ή διατρέχουν κίνδυνο να χάσουν τη θέση εργασίας τους· υπογραμμίζει τη σημασία της διά βίου καθοδήγησης στο ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων και την ανάγκη βελτίωσης της πρόσβασης σε ποιοτική καθοδήγηση·

11. επικροτεί τη σύσταση προς τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης με στόχο τον εντοπισμό των ατόμων που κινδυνεύουν να γίνουν ΕΕΑΚ (εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης, ή κατάρτισης)· είναι πεπεισμένο ότι οι προληπτικές δράσεις, όπως η αξιολόγηση των δεξιοτήτων, η επαγγελματική καθοδήγηση και ο επαγγελματικός προσανατολισμός, που εστιάζονται στην παροχή βοήθειας σε άτομα που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο προκειμένου να ενταχθούν στην απασχόληση ή την εκπαίδευση προτού καταστούν άνεργα, εάν πραγματοποιηθούν με τον κατάλληλο τρόπο, σε συνδυασμό με την παροχή γενικής εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς διακρίσεις, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση του αριθμού των ΕΕΑΚ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα·

12. τονίζει ότι είναι αναγκαίο να τονωθεί ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων διασφαλίζοντας ότι η πολιτική για τις δεξιότητες ενθαρρύνει τις συλλογικές συμβάσεις όσον αφορά τον ορισμό και τη ρύθμιση των δεξιοτήτων και της συνεχιζόμενης κατάρτισης μέσω της διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους για τις ανάγκες ικανοτήτων και την επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, και μέσω του από κοινού σχεδιασμού της κατάρτισης κατά την απασχόληση με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, ώστε να προσαρμόζεται στις ανάγκες του εργατικού δυναμικού·

13. καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει έναν δείκτη για το χάσμα δεξιοτήτων στον κοινωνικό πίνακα αποτελεσμάτων, σε συμφωνία με τους στόχους και την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, ο οποίος μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος για τους φορείς χάραξης πολιτικής σε εθνικό επίπεδο, ώστε να εντοπίζουν πού απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες και για τον καλύτερο συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ, μέσω της παρακολούθησης των εξελίξεων και της προόδου που σημειώνεται ως προς τη γεφύρωση των χασμάτων δεξιοτήτων, και της παροχής κινήτρων για ανοδική σύγκλιση μεταξύ των κρατών μελών·

14. είναι της άποψης ότι πρέπει να βελτιωθεί η αμοιβαία αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, των διπλωμάτων, της κατάρτισης, των επαγγελματικών προσόντων και δεξιοτήτων που αποκτώνται σε άλλο κράτος μέλος, και ότι αυτό θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση των ελλείψεων και των αναντιστοιχιών δεξιοτήτων· πιστεύει ότι αυτό θα δώσει επίσης τη δυνατότητα στους ενήλικες να αποκτήσουν πλήρη προσόντα, θα ενισχύσει την κινητικότητα, θα καταστήσει την αγορά εργασίας της ΕΕ πιο ολοκληρωμένη και ανθεκτική, και θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης· τονίζει ότι είναι σημαντικό να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις και οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων με τη διευκόλυνση της κινητικότητας των εκπαιδευόμενων και της διασυνοριακής αναγνώρισης προσόντων μέσω καλύτερης χρήσης εργαλείων, όπως το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, το βιογραφικό σημείωμα Europass, το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων (ECVET), το πανόραμα δεξιοτήτων, η ταξινόμηση ESCO ή η διαδικτυακή πύλη EURES· χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025·

15. τονίζει ότι πολλοί πολίτες αποκτούν πολύτιμες δεξιότητες και πείρα εκτός του συστήματος τυπικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης, όπως είναι για παράδειγμα η περίπτωση των άτυπων φροντιστών που παρέχουν φροντίδα σε άτομα με αναπηρία ή σε ηλικιωμένους· πιστεύει ότι αυτές οι άτυπες δεξιότητες θα πρέπει να αναγνωρίζονται, καθώς μπορούν να βοηθήσουν τους άτυπους φροντιστές να αυξήσουν τις δυνατότητές τους στην αγορά εργασίας·

16. ζητεί την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας για τα επαγγελματικά προσόντα, καθώς το κοινό πλαίσιο κατάρτισης που περιλαμβάνει μπορεί να αυξήσει τον αριθμό επαγγελματιών που ωφελούνται από το αυτόματο σύστημα αναγνώρισης, και στηρίζει τη συσχέτισή του με την ανάπτυξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενός ψηφιακού και πανευρωπαϊκού διαβατηρίου δεξιοτήτων της ΕΕ·

17. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να διατηρήσουν τους αλλοδαπούς φοιτητές μετά την αποφοίτησή τους από πανεπιστήμια της ΕΕ· τονίζει ότι, εάν παρεχόταν στους αποφοίτους δυνατότητα κινητικότητας εντός της ΕΕ και θεώρηση για αναζήτηση εργασίας, θα μπορούσε να αυξηθεί συνολικά η ελκυστικότητα της ΕΕ·

18. ζητεί την απεμπλοκή της τρέχουσας πρότασης για την μπλε κάρτα, προκειμένου να παρέχονται στις ευρωπαϊκές εταιρείες οι ικανότητες που τους είναι απαραίτητες για να παραμείνουν ή να καταστούν ανταγωνιστικές·

19. σημειώνει ότι η πανδημία COVID-19 έχει τονίσει τη σημασία τόσο των βασικών και των προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων όσο και των ανθεκτικών εκπαιδευτικών συστημάτων και την ικανότητά τους να προσαρμόζονται στην προσωπική, εξ αποστάσεως, διαδικτυακή και υβριδική μέθοδο διδασκαλίας· σημειώνει περαιτέρω ότι η πανδημία COVID-19 έχει αλλάξει τη ζήτηση δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας αυξάνοντας έτσι το χάσμα ψηφιακών δεξιοτήτων, και έχει επιδεινώσει τις προϋπάρχουσες εκπαιδευτικές ανισότητες και ελλείψεις· υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο κάθε πολίτης να διαθέτει τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες και οι ειδικοί υψηλών δεξιοτήτων να καταρτίζονται και να εφοδιάζονται με προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες και καινοτόμο και επιχειρηματική σκέψη·

20. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων επιμένουν όσον αφορά την πρόσβαση των γυναικών στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας[31]· υπογραμμίζει ότι οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες περιλαμβάνουν εμπόδια στην εκπαίδευση και κατάρτιση στους τομείς STEM (θετικές επιστήμες, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά), κοινωνικοπολιτισμικούς και οικονομικούς περιορισμούς, ιδίως σε αγροτικές και άτυπες οικονομίες, και μια σοβαρή έλλειψη όσον αφορά την προαγωγή των ίσων ευκαιριών των γυναικών να επιλέγουν συχνά ανδροκρατούμενα επαγγέλματα· ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει τα δίκτυα συμβουλευτικής, πράγμα που θα επιτρέψει σε περισσότερα γυναικεία πρότυπα να ενθαρρύνουν τις γυναίκες να προβαίνουν σε εναλλακτικές επιλογές έναντι επαγγελμάτων με κλασικά έμφυλα στερεότυπα[32]· ζητεί να αποφεύγονται τα στερεότυπα και τα έμφυλα στερεότυπα μέσω της κατάρτισης, διότι αυτό συνδέεται με τη δυνατότητα απασχόλησης και δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται ένας καταφανής διαχωρισμός της εργασίας· τονίζει ότι το 90 % των θέσεων εργασίας απαιτούν βασικές ψηφιακές δεξιότητες, και ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο το 17 % των ατόμων που πραγματοποιούν σπουδές και σταδιοδρομούν στον τομέα των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην ΕΕ[33] και μόνο το 36 % των αποφοίτων STEM[34], παρά το γεγονός ότι τα κορίτσια έχουν καλύτερες επιδόσεις από τα αγόρια στον ψηφιακό γραμματισμό[35]·

21. τονίζει τη σημασία της εκπαίδευσης και της ανάπτυξης δεξιοτήτων για την αντιμετώπιση των προκαταλήψεων λόγω φύλου και τη στήριξη της ισότητας των φύλων, και ζητεί να ενταθούν οι προσπάθειες τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να εξαλειφθεί αυτή η ανισορροπία μεταξύ των φύλων και να διασφαλιστεί ότι οι γυναίκες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική διά βίου μάθηση και κατάρτιση, μεταξύ άλλων μετά από περιόδους απουσίας για λόγους φροντίδας· τονίζει ότι είναι αναγκαίο να εφαρμόζονται διαδικασίες πρόσληψης και επιλογής που ενσωματώνουν τη διάσταση του φύλου τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, και ιδίως σε τομείς όπως οι STEM και ο ψηφιακός τομέας, όπου οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι διακρίσεις λόγω φύλου δεν βλάπτουν μόνο το θιγόμενο άτομο αλλά και την κοινωνία στο σύνολό της· υπενθυμίζει ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε ο αντίκτυπος της κρίσης να μην επιδεινώσει την ανισότητα των φύλων, τα οποία θα αμβλύνουν τις δυσανάλογες και μακροχρόνιες επιπτώσεις στα δικαιώματα, τα εισοδήματα και την κοινωνική προστασία των γυναικών και θα προλάβουν περαιτέρω ανισότητες και διακρίσεις στον κόσμο της εργασίας, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην αγορά εργασίας με έντονα έμφυλα χαρακτηριστικά, την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση, και την άνιση κατανομή της μη αμειβόμενης οικιακής εργασίας και παροχής φροντίδας·

22. υπογραμμίζει ότι είναι βασικό να υπάρχουν ίσες ευκαιρίες για όλους, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν ως προτεραιότητα τη γεφύρωση του χάσματος ψηφιακών δεξιοτήτων, διασφαλίζοντας ότι οι ευάλωτες περιφέρειες και οι άποροι πολίτες, καθώς και όσοι διατρέχουν τον κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία ή όσων προέρχονται από εθνοτικές μειονότητες, έχουν πρόσβαση στην ψηφιακή εκπαίδευση και κατάρτιση, στον ελάχιστο απαιτούμενο εξοπλισμό, σε ευρεία πρόσβαση στο διαδίκτυο, και στην ψηφιακή υποστήριξη και άλλα τεχνολογικά εργαλεία μάθησης· υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί στήριξη σε αυτές τις κατηγορίες, ώστε να αποκτήσουν τις ψηφιακές δεξιότητες που χρειάζονται για να ακμάσουν και να αποφευχθεί η εμβάθυνση των ανισοτήτων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει στο περιθώριο·

23. σημειώνει με μεγάλο ενδιαφέρον τις ευκαιρίες και προκλήσεις που προσφέρει η διάδοση ψηφιακών λύσεων όπως η τηλεργασία, για τις οποίες η ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο· υπενθυμίζει τη σημασία ενός ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου που αποσκοπεί στη ρύθμιση των συνθηκών τηλεργασίας και του δικαιώματος στην αποσύνδεση σε ολόκληρη την Ένωση, και στη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας και απασχόλησης στην ψηφιακή οικονομία με κινητήρια δύναμη την απόκτηση νέων δεξιοτήτων·

24. τονίζει τις πολυάριθμες ευκαιρίες που προσφέρει η ψηφιακή εργασία για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των υπαλλήλων, συμπεριλαμβανομένων των υπαλλήλων που βρίσκονται κοντά στην ηλικία συνταξιοδότησης, καθώς και για την αύξηση της συμπερίληψης των ατόμων με αναπηρία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα άτομα με αναπηρία εξακολουθούν να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση στην αγορά εργασίας και ότι πολύ συχνά η έλλειψη πρόσβασης σε εκπαίδευση και κατάρτιση που αντιμετωπίζουν ενδέχεται να ευθύνεται για τον αποκλεισμό τους από την αγορά εργασίας· ζητεί από την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις συστάσεις της προς τα κράτη μέλη σχετικά με τους τρόπους βελτίωσης της πρόσβασής των ατόμων με αναπηρία στις ψηφιακές δεξιότητες ή την επανειδίκευση, σε συντονισμό με τις νέες ανάγκες της αναδυόμενης παγκόσμιας ψηφιακής οικονομίας·

25. σημειώνει ότι στο πλαίσιο της αυξανόμενης τηλεργασίας, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να θέσουν τις δεξιότητες που προωθούν αυτόν τον νέο τρόπο εργασίας στο επίκεντρο των στρατηγικών τους· υπογραμμίζει ότι η τηλεκπαίδευση και τα τηλεσχολεία θέτουν προκλήσεις τόσο για τους εκπαιδευτές και όσο και για τους αποδέκτες της εκπαίδευσης, και ότι οι δεξιότητες που απαιτούνται για την παροχή τηλεκπαίδευσης και την εκπαίδευση των εκπαιδευτών και των εκπαιδευτικών αποτελούν βραχυπρόθεσμη προτεραιότητα για την Ευρώπη στην παρούσα φάση·

26. ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει την προσφορά κατάρτισης για τους εργαζομένους που λαμβάνουν επιδόματα στο πλαίσιο μειωμένου ωραρίου εργασίας ή μερικής ανεργίας, μεταξύ άλλων μέσω του προγράμματος SURE· καλεί τα κράτη μέλη να προσφέρουν κατάλληλα μέτρα κατάρτισης για τους πληττόμενους εργαζομένους·

27. ζητεί από τους εργοδότες να προσαρμόσουν τις πρακτικές στον χώρο εργασίας που αξιοποιούν τις δεξιότητες του εργατικού δυναμικού και υποστηρίζουν την ανάπτυξη δεξιοτήτων μέσω της επικέντρωσης στην εκπαίδευση της επόμενης γενιάς διοικητικών στελεχών σε θέματα που αφορούν την ανάπτυξη οργανωτικών πρακτικών που αξιοποιούν τη χρησιμοποίηση και ανάπτυξη δεξιοτήτων, καθώς και στην παροχή στήριξης προς τις εθνικές κυβερνήσεις και τους κοινωνικούς εταίρους για την ανάπτυξη δικτύων και τη στήριξη δομών για την παροχή συμβουλών στους οργανισμούς σχετικά με τον πλέον κατάλληλο συνδυασμό πρακτικών στον χώρο εργασίας για τις περιστάσεις τους·

28. ζητεί να διευκολυνθεί η αναγνώριση, η επικύρωση και η φορητότητα των επιτευγμάτων στον τομέα της μη τυπικής και άτυπης μάθησης, συμπεριλαμβανομένων όσων αναπτύσσονται σε μορφές απασχόλησης που βασίζονται στην ψηφιοποίηση, όπως η εργασία σε πλατφόρμες·

29. ζητεί να υλοποιηθούν άμεσα και τολμηρά ευρωπαϊκά, εθνικά, περιφερειακά και τοπικά μέτρα, μηχανισμοί αξιολόγησης και πόροι για να τεθούν οι ψηφιακές δεξιότητες στο επίκεντρο των πολιτικών εκπαίδευσης και κατάρτισης, διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα υψηλό επίπεδο δεξιοτήτων ανάγνωσης και μαθηματικών μεταξύ των εκπαιδευόμενων, καθιστώντας τις ψηφιακές δεξιότητες, τα εργαλεία ΤΠ και την πρόσβαση στο διαδίκτυο διαθέσιμα για όλους, βελτιώνοντας τις ψηφιακές δεξιότητες των δασκάλων και των εκπαιδευτών, και εξοπλίζοντας τα σχολεία, τα ιδρύματα κατάρτισης, τους παρόχους ΕΕΚ, τους φορείς που δραστηριοποιούνται στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων και τα πανεπιστήμια με δημόσιες και ανεξάρτητες διαδικτυακές πλατφόρμες μάθησης και άλλες τεχνολογίες και τις ψηφιακές υποδομές που απαιτούνται για τη διαδικτυακή και εξ αποστάσεως μάθηση, καθώς και τη συνδυαστική μάθηση· τονίζει εν προκειμένω τη σημασία μιας πραγματικής προσέγγισης διά βίου μάθησης· υποστηρίζει τις προγραμματισμένες δράσεις της Επιτροπής, όπως ορίζονται στο θεματολόγιο δεξιοτήτων και στο σχέδιο για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027 και ζητεί αυξημένη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών σε αυτόν τον τομέα· υπογραμμίζει ότι η παροχή κινήτρων είναι σημαντική για την ανάπτυξη περιεχομένου ψηφιακής μάθησης και ενοτήτων βασικών προγραμμάτων σπουδών σε συμφωνία με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, εστιάζοντας στις ψηφιακές και τις πράσινες δεξιότητες, μεταξύ άλλων μέσω διαδικτυακών πλατφορμών κατάρτισης·

30. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, στην Ευρώπη, υπάρχουν ακόμη παιδιά χωρίς καμία πρόσβαση στην εκπαίδευση, καθώς και μαθητές και σπουδαστές χωρίς καμία ή χωρίς επαρκή πρόσβαση στην ψηφιακή εκπαίδευση λόγω έλλειψης ή ανεπαρκούς ψηφιακού εξοπλισμού, λογισμικού ή σύνδεσης στο διαδίκτυο· επαναλαμβάνει ότι είναι αναγκαίο να βελτιωθεί η συνδεσιμότητα σε όλα τα επίπεδα, ιδίως σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, όπου συχνά είναι ελλιπής, και να αυξηθεί η πρόσβαση σε ψηφιακό εξοπλισμό· επισημαίνει την πρωτοποριακή καινοτομία στον τομέα των εκπαιδευτικών υπολογιστών, ταμπλετών και λογισμικού στην Ευρώπη·

31. υπογραμμίζει ότι οι συνέπειες της πανδημίας COVID-19 παρέχουν μοναδική ευκαιρία για να επιταχυνθεί η ψηφιακή και τεχνολογική επανάσταση στη διά βίου μάθηση, η οποία μπορεί να σπάσει τα φυσικά φράγματα, όπου είναι δυνατόν, και να αυξήσει σημαντικά την εμβέλεια και τον αντίκτυπό της· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τους παρόχους εκπαίδευσης να αυξήσουν τις ευκαιρίες μάθησης χωρίς συγκεκριμένη τοποθεσία, που επιτρέπουν στους σπουδαστές σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές ή στο εξωτερικό να έχουν πρόσβαση σε μαθήματα ανά την ΕΕ χωρίς περιορισμούς ως προς την τοποθεσία·

32. τονίζει ότι τα ευρωπαϊκά και εθνικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και των στοχευμένων επενδύσεων, θα πρέπει να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν με απώτερο στόχο να διασφαλιστεί η ετοιμότητα και η προετοιμασία των πολιτών για μελλοντικές θέσεις εργασίας που απαιτούν ψηφιακές δεξιότητες, προκειμένου να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες της ψηφιακής μετάβασης της αγοράς εργασίας της ΕΕ, και να επιτρέψουν στις εταιρείες να αξιοποιήσουν πλήρως νέες μεθόδους εργασίας, όπως η τηλεργασία·

33. επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο να διευκρινιστεί περαιτέρω η πρωτοβουλία για τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και τη φιλοδοξία της να θέσει πρότυπα για την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην ΕΕ· επαναλαμβάνει ότι η επιτυχημένη συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων βασιζόταν πάντοτε σε μια προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή, στην ακαδημαϊκή ανεξαρτησία και αριστεία, και ότι η διαδικασία της Μπολόνια αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τη συνεργασία των πανεπιστημίων στην ΕΕ και πέραν αυτής·

34. επισημαίνει ότι η πράσινη μετάβαση αποτελεί σημαντική κινητήρια δύναμη για τη ζήτηση εργασίας σε όλους τους τομείς και μπορεί να δημιουργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας· υπενθυμίζει ότι η επιτυχής μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία πρέπει να συνοδεύεται από μέτρα απόκτησης δεξιοτήτων, επανεκπαίδευσης και αναβάθμισης των δεξιοτήτων για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων, των γνώσεων και των ικανοτήτων που απαιτούνται από μια πράσινη οικονομία· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις ενέργειες της Επιτροπής για τη στήριξη της απόκτησης δεξιοτήτων για την πράσινη μετάβαση· ζητεί να αναληφθεί ταχεία δράση προκειμένου να αποφευχθούν τα σημεία συμφόρησης στις δεξιότητες στον τομέα αυτό και να επιτραπεί στην ΕΕ να παραμείνει παγκόσμιος ηγέτης στην πράσινη οικονομία· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να εντάξουν τη βιώσιμη ανάπτυξη και τις περιβαλλοντικές ικανότητες και δεξιότητες στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης·

35. υπογραμμίζει ότι η κινητικότητα των σπουδαστών και των εκπαιδευτικών αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία ανταλλαγής ιδεών και βέλτιστων πρακτικών, καθώς και για την αύξηση της ποιότητας της κατάρτισης για την απόκτηση δεξιοτήτων σε ολόκληρη την Ένωση· επιμένει ότι η εν λόγω κινητικότητα πρέπει να είναι προσβάσιμη και χωρίς αποκλεισμούς· σημειώνει ότι, ενώ η φυσική κινητικότητα θα πρέπει να έχει πάντοτε πρωτεύοντα ρόλο, η ψηφιακή μάθηση θα καταστεί ολοένα και πιο σημαντική συμπληρωματικά και, και επίσης ως υποκατάστατο σε ακραίες συνθήκες, όπως καταδείχτηκε από τα μέτρα στο πλαίσιο της κρίσης COVID-19·

36. επισημαίνει ότι οι δημιουργικές και καλλιτεχνικές δεξιότητες είναι ουσιώδεις για την οικονομία και ζητεί την εισαγωγή μιας περισσότερο οριζόντιας προσέγγισης στο θεματολόγιο δεξιοτήτων προκειμένου να συμπεριληφθούν οι εν λόγω δεξιότητες σε όλα τα προγράμματα σπουδών·

37. τονίζει ότι η υλοποίηση του θεματολογίου δεξιοτήτων απαιτεί κατάλληλη χρηματοδότηση σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο· αναμένει ότι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027 και το μέσο Next Generation EU θα παράσχουν σημαντικά αυξημένους πόρους για την ανάπτυξη δεξιοτήτων· υπενθυμίζει ότι η κύρια ευθύνη για την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανειδίκευση ανήκει στα κράτη μέλη και στις εταιρείες και καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη να επενδύσουν περισσότερο στους προϋπολογισμούς ανάπτυξης δεξιοτήτων και εκπαίδευσης, δεδομένου ότι οι σημαντικές επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο είναι καίριας σημασίας για τη διασφάλιση της βιώσιμης ανταγωνιστικότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ανθεκτικότητας·

38. υπογραμμίζει τη σημασία προγραμμάτων και μέσων όπως το Erasmus +, το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη», το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» και οι Εγγυήσεις για τη Νεολαία και η Εγγύηση για τα Παιδιά, για τη στήριξη των νέων και των ενηλίκων, ώστε να αποκτήσουν τις νέες ικανότητες και ποιοτικές δεξιότητες που απαιτούνται στην ψηφιακή και την πράσινη οικονομία και στον κόσμο της εργασίας, καθώς και για την παροχή ευκαιριών μαθησιακής κινητικότητας· ζητεί να διερευνώνται συνεχώς οι δυνατότητες των προγραμμάτων αυτών από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, προκειμένου να ενισχυθεί η συνεχής συσχέτιση των δεξιοτήτων με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας·

39. υπογραμμίζει τις δυνητικές ευκαιρίες που παρέχει το πρόγραμμα Erasmus+, ιδίως στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων, και την ανάγκη να ενισχυθεί ο προϋπολογισμός του για την περίοδο 2021-2027·

40. καλεί τα κράτη μέλη να θέσουν ως προτεραιότητα την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανειδίκευση στα οικεία σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το ΕΚΤ+ διαθέτουν επαρκή χρηματοδότηση και στηρίζουν ολοκληρωμένα σχέδια σε τοπικό επίπεδο ώστε να βοηθηθεί η αναβάθμιση των δεξιοτήτων και η επανειδίκευση ιδίως για τις πλέον ευάλωτες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων που διατρέχουν τον κίνδυνο να καταστούν άνεργοι, ώστε να διασφαλιστεί ότι κάθε άτομο σε ευάλωτους τομείς μπορεί να αποκτήσει νέα προσόντα και να αναπτύξει νέες δεξιότητες για να παραμείνει ενεργό στην αγορά εργασίας και να επωφεληθεί από την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση· επισημαίνει τις δυνατότητες των ατομικών λογαριασμών μάθησης, ενός μηχανισμού χρηματοδότησης που είναι σημαντικός για την εφαρμογή του θεματολογίου δεξιοτήτων, ως ένα βήμα προς καθολικά δικαιώματα στη διά βίου μάθηση·

41. υπογραμμίζει ότι η επαγγελματική καθοδήγηση είναι καίρια για τη στήριξη εμπεριστατωμένων και έξυπνων επιλογών σταδιοδρομίας και προκειμένου οι σπουδαστές να μην εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και κατάρτιση, και ότι η παροχή στήριξης κατά τη διάρκεια των σπουδών και της κατάρτισης είναι επίσης σημαντική για μια επιτυχημένη διαδρομή μάθησης και την ανάπτυξη δεξιοτήτων· ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα της εν λόγω καθοδήγησης των νέων που περιλαμβάνει την ανάπτυξη επιχειρηματικών δεξιοτήτων·

42. υπογραμμίζει τη σημασία των επενδύσεων στην τυπική και μη τυπική κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση προκειμένου να εξασφαλίζονται δίκαιη κατάρτιση και δίκαιες μεταβάσεις του εργατικού δυναμικού και να προωθηθεί η κατάρτιση και η μάθηση κατά τις ώρες εργασίας·

43. σημειώνει ότι η κύρια πηγή εκπαιδευτικής χρηματοδότησης της ΕΕ είναι το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ και τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται ότι τα κονδύλια αυτά παραμένουν διαθέσιμα για τον σκοπό αυτό, ιδίως σε καιρούς κρίσης·

44. ζητεί τη θέσπιση πολιτικών αμειβόμενης εκπαιδευτικής άδειας, σύμφωνα με τη σύμβαση της ΔΟΕ σχετικά με την εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών, η οποία επιτρέπει στους εργαζομένους να παρακολουθούν προγράμματα κατάρτισης κατά τη διάρκεια του ωραρίου εργασίας χωρίς καμία επιβάρυνση για τους ίδιους, ώστε να προάγεται η διά βίου μάθηση·

45. υπογραμμίζει την ανάγκη οι στρατηγικές εκπαίδευσης, προσέγγισης, καθοδήγησης και παροχής κινήτρων, καθώς και τα συστήματα διά βίου μάθησης να είναι υψηλής ποιότητας, χωρίς αποκλεισμούς, ευέλικτα και προσβάσιμα σε όλους, ώστε να προάγεται η ανταγωνιστικότητα της αγοράς εργασίας η κοινωνική ένταξη και οι ίσες ευκαιρίες· καλεί την Επιτροπή και ιδίως τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση και να διευκολύνουν την πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων για τους ενήλικες εκπαιδευόμενους, συμπεριλαμβανομένων των ενηλίκων με χαμηλά προσόντα και δεξιότητες, καθώς και των μειονεκτουσών ομάδων και των ευάλωτων πολιτών, όπως τα άτομα με αναπηρία, οι ηλικιωμένοι, οι άστεγοι, οι ΕΕΑΚ και τα άτομα που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών· υπογραμμίζει την ανάγκη ευαισθητοποίησης όσον αφορά τη σημασία της ανάπτυξης δεξιοτήτων διά βίου για ατομικό, οικονομικό και κοινωνικό όφελος· ενθαρρύνει τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων στον τομέα της εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών υπηρεσιών, της κοινωνίας των πολιτών και των παρόχων μη τυπικής εκπαίδευσης, για τον εντοπισμό και την προσέγγιση εκείνων που είναι περισσότερο απομακρυσμένοι από την αγορά εργασίας· υπογραμμίζει την ανάγκη για καινοτόμες τοπικές λύσεις ώστε να επανεξεταστεί ο τρόπος αντιμετώπισης του χάσματος και της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων·

46. υπογραμμίζει ότι οι δυνατότητες των συμμετεχόντων στην εκπαίδευση μπορούν να τονωθούν μέσω της πρακτικής και τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι είναι σημαντικό να αυξηθεί η επιρροή των εργοδοτών στο πρότυπο του συστήματος επαγγελματικής εκπαίδευσης· τονίζει ότι οι εργοδότες θα πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην παροχή ευκαιριών για εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτές, πρακτικές ασκήσεις σε επιχειρήσεις και, με αυτόν τον τρόπο, να συμβάλουν στην αύξηση των επαγγελματικών ικανοτήτων των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών· ζητεί να υπάρχει στενότερη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων και εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα, με την παροχή προγραμμάτων πρακτικής άσκησης και μαθητείας σε εταιρείες για εκπαιδευόμενους και σπουδαστές ΕΕΚ·

47. τονίζει ότι είναι σημαντικό να προσεγγίζονται άτομα σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές και να είναι οι ευκαιρίες αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης περισσότερο προσβάσιμες και σχεδιασμένες για άτομα που εργάζονται στη γεωργία, την αλιεία, τη δασοπονία και άλλες θέσεις εργασίας σε αυτές τις περιοχές, και να τους παρέχονται πράσινες, ψηφιακές και όλες οι απαραίτητες δεξιότητες για τον καλύτερο χειρισμό των σημερινών και μελλοντικών ευκαιριών που προσφέρει η πράσινη και η γαλάζια οικονομία, και να τους δίνεται η ευκαιρία να έχουν σημαντική συμβολή στη διατήρηση του περιβάλλοντος·

48. υπενθυμίζει ότι τα εξωσχολικά προγράμματα και η μη τυπική και άτυπη μάθηση, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων εθελοντισμού, είναι σημαντικά ώστε να παρέχονται προσαρμόσιμες ευκαιρίες μάθησης και νέες δεξιότητες και γνώσεις στην πλειονότητα των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε τυπική εκπαίδευση·

49. υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο να αυξηθεί η ελκυστικότητα του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού και να θεωρηθεί η υψηλή κοινωνική θέση των εκπαιδευτικών ως στρατηγική κατεύθυνση για δράση σε μεμονωμένες χώρες της ΕΕ· τονίζει ότι η προσέλκυση των καλύτερων υποψηφίων στο επάγγελμα του εκπαιδευτικού, σε συνδυασμό με τη βελτίωση των προσόντων και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών με πολλά χρόνια υπηρεσίας, θα πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα για την Επιτροπή και τα κράτη μέλη·

50. υπογραμμίζει ότι η βασική αρμοδιότητα για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση εναπόκειται στα κράτη μέλη· πιστεύει ότι προκειμένου να επιτευχθεί η διττή οικολογική και ψηφιακή μετάβαση, υπάρχει πραγματική ευκαιρία και όφελος για την ανάπτυξη μιας πανευρωπαϊκής μονοαπευθυντικής θυρίδας δεξιοτήτων υψηλής τεχνολογίας που συνδυάζει βέλτιστες πρακτικές, υψηλής τεχνολογίας αναβάθμιση δεξιοτήτων/επανειδίκευση υπό την καθοδήγηση της βιομηχανίας, και βασίζεται στα δεδομένα για τον καθορισμό των αναγκών της ΕΕ σε δεξιότητες·

51. τονίζει τη σημασία των εγκάρσιων, διαπροσωπικών και διαπολιτισμικών δεξιοτήτων, επιπλέον των ψηφιακών και τεχνικών δεξιοτήτων, ώστε να διασφαλίζεται η σφαιρική εκπαίδευση των ατόμων, για την αντιμετώπιση των σημερινών και μελλοντικών παγκόσμιων προκλήσεων και την παροχή στήριξης στην ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση, καθιστώντας τις δικαιότερες και χωρίς αποκλεισμούς·

52. σημειώνει τις προγραμματισμένες δράσεις της Επιτροπής για την προώθηση των δεξιοτήτων για τη ζωή, και ιδίως την επικαιροποίηση του ευρωπαϊκού θεματολογίου για την εκπαίδευση ενηλίκων· ενθαρρύνει την Επιτροπή να εμβαθύνει σε αυτό το σημείο εστίασης με την ενσωμάτωση των δεξιοτήτων ζωής σε όλους τους τομείς εκπαίδευσης και κατάρτισης· τονίζει ότι οι δεξιότητες ζωής πρέπει επίσης να νοούνται εκτός των αναγκών της αγοράς εργασίας· υπογραμμίζει ότι όλοι οι πολίτες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε δεξιότητες προσωπικής ανάπτυξης, προκειμένου να ενδυναμώνονται στις σημερινές ταχέως μεταβαλλόμενες κοινωνίες· υπενθυμίζει ότι αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό ώστε να στηριχθεί η ανθεκτικότητα των πολιτών σε καιρούς κρίσης, όταν χρειάζεται να δοθεί σημασία στην ευημερία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην ανάπτυξη μη τεχνικών δεξιοτήτων, όπως οι αναλυτικές δεξιότητες, η συναισθηματική νοημοσύνη, η ηγετική ικανότητα, οι επιχειρηματικές και χρηματοοικονομικές δεξιότητες, η απόδοση αυτεξουσιότητας, η ομαδικότητα, η επικοινωνία, η συνεργασία, η υπευθυνότητα, η προσαρμοστικότητα, η δημιουργικότητα, η καινοτομία, η κριτική σκέψη και οι γλωσσικές δεξιότητες, που θα καταστούν ακόμη πιο σημαντικές για την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και τον κόσμο της εργασίας μετά την πανδημία COVID-19·

53. επισημαίνει ότι σε μια γηράσκουσα κοινωνία είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλίζεται η μάθηση καθόλη τη διάρκεια της ζωής και η εδραίωση μιας νοοτροπίας διά βίου μάθησης από νεαρή έως και μεγαλύτερη ηλικία· υπενθυμίζει ότι η καταπολέμηση της ανεργίας μεταξύ των ηλικιωμένων στην ΕΕ εξακολουθεί να έχει σημασία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας και να διασφαλίσουν ότι μπορούν να συμμετέχουν σε εξατομικευμένα προγράμματα αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης που τους επιτρέπουν να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες δεξιοτήτων και έτσι να παραμένουν ενεργοί στην αγορά εργασίας για μεγαλύτερο διάστημα, να απολαμβάνουν καλή ποιότητα ζωής και ένα επαρκές επίπεδο ανεξαρτησίας· υπογραμμίζει ότι πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στη βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων και τεχνολογιών, που μπορούν να προσφέρουν νέες μεθόδους και ευκαιρίες για την εκπαίδευση των ενηλίκων καθώς και των ηλικιωμένων, και στη διασφάλιση της πρόσβασης στο διαδίκτυο και τη βελτίωση των ψηφιακών υποδομών, ιδίως σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές· επισημαίνει εν προκειμένω τον ρόλο των κοινοτικών κέντρων, των βιβλιοθηκών και των προσαρμοσμένων λύσεων εξ αποστάσεως μάθησης, προκειμένου να καθίσταται η διά βίου μάθηση περισσότερο προσβάσιμη για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας· υπογραμμίζει ότι οι παλαιότερες γενιές αποτελούν επίσης πολύτιμο πόρο λόγω της πείρας τους, την οποία θα πρέπει να ενθαρρύνονται να μοιράζονται, ώστε να αυξάνονται οι δεξιότητες των νεότερων γενιών εργαζομένων·

54. επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο να αυξηθεί ο αριθμός παιδιών κάτω από την ηλικία των 3 ετών στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα (ΠΕΦ) και να αποδίδεται μεγαλύτερη έμφαση στην ανάπτυξη, από τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού, των ερευνητικών δεξιοτήτων και μιας δημιουργικής προσέγγισης στη μάθηση για τον κόσμο· επισημαίνει ότι η πρόωρη έναρξη της προσχολικής εκπαίδευσης έχει σημαντικό αντίκτυπο στην επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων στα επόμενα στάδια της εκπαίδευσης, και ότι η ανισορροπία στη συμμετοχή στην ΠΕΦ μπορεί να συμβάλει στην ύπαρξη διαφορών όσον αφορά τις ευκαιρίες και τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες που έχουν στη διάθεσή τους τα παιδιά από τα πρώτα στάδια ανάπτυξης·

55. τονίζει την ανάγκη για ταχεία υλοποίηση των δράσεων που ανακοίνωσε η Επιτροπή για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς εργασίας σε δεξιότητες και για τη συμβολή στην ταχεία ανάκαμψη από την κρίση COVID-19· καλεί την Επιτροπή να παράσχει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα των προβλεπόμενων δράσεων·

56. υπογραμμίζει την ανάγκη για λύσεις που επιδιώκουν να επιτραπεί σε εταιρείες και ιδιώτες εργοδότες να ενθαρρύνουν και να στηρίξουν την κατάρτιση κατά την εργασία και την εκπαιδευτική άδεια, μεταξύ άλλων εξετάζοντας τη χορήγηση επιταγών κατάρτισης ή την αυτόματη αναγνώριση των δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν κατά την εργασία· υπενθυμίζει τη στρατηγική σημασία πρωτοβουλιών, όπως οι πρωτοβουλίες EuroSkills και WorldSkills, οι οποίες αποτελούν πρότυπα παραδείγματα εταιρικών σχέσεων μεταξύ επιχειρήσεων, κυβέρνησης, και περιφερειακών και εκπαιδευτικών αρχών· ζητεί την παροχή περαιτέρω στήριξης για την ανάπτυξη της πρωτοβουλίας EuroSkills με τη χρηματοδότηση κοινών έργων, την ανταλλαγή εμπειριών, την οικοδόμηση των δυνατοτήτων των ιδρυμάτων που παρέχουν κατάρτιση για τις ανάγκες της πρωτοβουλίας EuroSkills, τη δημιουργία εξειδικευμένων σεμιναρίων της EuroSkills, κλαδικών εκπαιδευτικών χώρων για ταλαντούχους νέους, και ενός συστήματος κατάρτισης για εκπαιδευτές και εμπειρογνώμονες του κλάδου·

57. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.