ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 305/2011 για τη θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών (κανονισμός για τα δομικά προϊόντα)

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 305/2011 για τη θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών (κανονισμός για τα δομικά προϊόντα)

(2020/2028(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δη το άρθρο 114·

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 305/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2011, για τη θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών[8] (κανονισμός για τα δομικά προϊόντα, CPR),

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1025/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με την ευρωπαϊκή τυποποίηση, την τροποποίηση των οδηγιών του Συμβουλίου 89/686/ΕΟΚ και 93/15/ΕΟΚ και των οδηγιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 94/9/ΕΚ, 94/25/ΕΚ, 95/16/ΕΚ, 97/23/ΕΚ, 98/34/ΕΚ, 2004/22/ΕΚ, 2007/23/ΕΚ, 2009/23/ΕΚ και 2009/105/ΕΚ και την κατάργηση της απόφασης 87/95/ΕΟΚ του Συμβουλίου και της απόφασης αριθ. 1673/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[9] (κανονισμός για την τυποποίηση),

– έχοντας υπόψη την από 24ης Οκτωβρίου 2019 αξιολόγηση από την Επιτροπή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 305/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2011, για τη θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών (SWD(2019)1770),

– έχοντας υπόψη την από 24ης Οκτωβρίου 2019 έκθεση της Επιτροπής σχετικά με το αποτέλεσμα της αξιολόγησης της καταλληλότητας των καθηκόντων που καθορίζονται στο άρθρο 31 παράγραφος 4 και αποτελούν αντικείμενο ενωσιακής χρηματοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 34 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 305/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2011, για τη θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας δομικών προϊόντων (COM(2019)0800),

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1020 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για την εποπτεία της αγοράς και τη συμμόρφωση των προϊόντων και για την κατάργηση της οδηγίας 2004/42/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 765/2008 και (ΕΕ) αριθ. 305/2011[10],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για τον καθορισμό των απαιτήσεων διαπίστευσης και εποπτείας της αγοράς όσον αφορά την εμπορία των προϊόντων και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 339/93 του Συμβουλίου[11],

– έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 768/2008/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για κοινό πλαίσιο εμπορίας των προϊόντων και για την κατάργηση της απόφασης 93/465/ΕΟΚ του Συμβουλίου[12],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/515 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Μαρτίου 2019, σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση των εμπορευμάτων που κυκλοφορούν νόμιμα στην αγορά άλλου κράτους μέλους και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 764/2008[13],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 21ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με το μέλλον της ευρωπαϊκής τυποποίησης[14],

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Νοεμβρίου 2016 με τίτλο «Καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους» (COM(2016)0860),

– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (COM/2019/0640),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Ένα νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία – Για μια πιο καθαρή και πιο ανταγωνιστική Ευρώπη» (COM(2020)0098),

– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων, της 12ης Δεκεμβρίου 2002, σχετικά με τη διαδικασία για την εξουσιοδότηση εκπόνησης εκθέσεων πρωτοβουλίας,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A9-0012/2021),

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κατασκευαστικός κλάδος παρέχει άμεσα 18 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην Ευρώπη και παράγει 9% του ΑΕγχΠ[15]·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός για τα δομικά προϊόντα (CPR) επιδιώκει να άρει τα τεχνικά εμπόδια στο εμπόριο προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών για να ενισχυθεί η ελεύθερη διακίνησή τους στην εσωτερική αγορά και παράλληλα να διασφαλίσει ότι τα εν λόγω προϊόντα είναι κατάλληλα για την προβλεπόμενη χρήση τους, πληρούν τις δηλωθείσες επιδόσεις τους και λαμβάνουν υπόψη τις παραμέτρους υγείας, ασφάλειας και περιβάλλοντος που άπτονται της χρήσης τους, ανεξαρτήτως τόπου παραγωγής τους·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ευρωπαϊκό σύστημα τεχνικών ρυθμίσεων και τυποποίησης έχει αποδειχθεί κινητήρια δύναμη για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία και συνεισφέρει παράλληλα στην ασφάλεια των καταναλωτών στην Ευρώπη και στη μείωση του αριθμού ατυχημάτων, καθιστώντας τα πρότυπα της ΕΕ παγκόσμιο σημείο αναφοράς·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αργή έγκριση και η μη καταχώριση εναρμονισμένων προτύπων δημιουργούν προβλήματα αφού η διαδικασία έγκρισης δεν καταφέρνει να συμβαδίσει με τις εξελίξεις στον τομέα και δημιουργεί αβεβαιότητα για τις επιχειρήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη εναρμονισμένων προτύπων και ο ελλιπής χαρακτήρας των υφιστάμενων προτύπων έχουν συμβάλει στη θέσπιση πρόσθετων εθνικών απαιτήσεων για τα προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών, οι οποίες δημιουργούν εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία τους στην ενιαία αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απαιτήσεις αυτές μπορεί να είναι επιζήμιες για τους καταναλωτές και για τα κράτη μέλη κατά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους όσον αφορά τη δομική ασφάλεια, την υγεία, την προστασία του περιβάλλοντος, άλλα ζητήματα που σχετίζονται με τις κατασκευές και την προστασία των καταναλωτών·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κανόνες για τις δομικές κατασκευές που θεσπίζουν τα κράτη μέλη θα πρέπει να σχεδιάζονται και να εκτελούνται κατά τρόπο που να εγγυάται την ασφάλεια των εργαζομένων και των καταναλωτών και να μην βλάπτει το περιβάλλον, κάτι που μπορεί επίσης να έχει αντίκτυπο στις απαιτήσεις για τα προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος συμμόρφωσης με τον CPR ισοδυναμεί με ποσοστό που κυμαίνεται από 0,6 % έως 1,1 % του κύκλου εργασιών του κατασκευαστικού τομέα και επιβαρύνει κυρίως τους κατασκευαστές, κάτι που μπορεί να είναι πολύ επαχθές για τις ΜΜΕ·

1. εκφράζει την ικανοποίησή του για την αξιολόγηση και την συνεχιζόμενη εξέταση του CPR από την Επιτροπή που επιδιώκει να άρει περαιτέρω εμπόδια στην εσωτερική αγορά δομικών προϊόντων και να συμβάλει στην υλοποίηση των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις εξελίξεις στην τεχνολογία και στην καινοτομία·

2. επισημαίνει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του CPR, ο οποίος διαφέρει από τις γενικές αρχές του νέου νομοθετικού πλαισίου (NLF), κυρίως επειδή δεν εναρμονίζει συγκεκριμένες απαιτήσεις ή ελάχιστα επίπεδα ασφάλειας για τα προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών, αλλά ορίζει μόνο μια κοινή τεχνική γλώσσα η οποία είναι η ίδια για όλα τα προϊόντα που υπάγονται στον CPR, για την αξιολόγηση των επιδόσεων των δομικών προϊόντων πέρα από τα ουσιώδη χαρακτηριστικά τους που καθορίζονται σε εναρμονισμένες τεχνικές προδιαγραφές·

3. τονίζει ότι ο σημερινός CPR διασφαλίζει την ελεύθερη κυκλοφορία των δομικών προϊόντων εντός της Ένωσης, ενώ τα κράτη μέλη διατηρούν τον έλεγχο των κανόνων για τα δομικά έργα· σημειώνει επ' αυτού ότι, σύμφωνα με τους κανόνες των κρατών μελών, οι δομικές κατασκευές πρέπει να σχεδιάζονται και να εκτελούνται κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια ατόμων, οικόσιτων ζώων και περιουσιών και να μην καταστρέφεται το περιβάλλον· επισημαίνει ότι οι οικοδομικοί κανονισμοί που θεσπίζονται σε επίπεδο κρατών μελών επηρεάζονται γενικά από τις επιδόσεις των δομικών προϊόντων που ενσωματώνονται στα έργα·

Κοινή τεχνική γλώσσα, συμπεριλαμβανομένων των προτύπων

4. σημειώνει ότι η κοινή τεχνική γλώσσα που εισάγει ο CPR ορίζεται από εναρμονισμένα ευρωπαϊκά πρότυπα και από ευρωπαϊκά έγγραφα αξιολόγησης (EAD) για εκείνα τα προϊόντα που δεν καλύπτονται ή καλύπτονται μερικώς από εναρμονισμένα πρότυπα προκειμένου να καλύπτονται οι απαιτήσεις επιδόσεων των κρατών μελών· αναγνωρίζει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CEN) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης (CENELEC) είναι οι αρμόδιοι οργανισμοί για την κατάρτιση εναρμονισμένων προτύπων, ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Τεχνικής Αξιολόγησης (ΕΟΤΑ) και οι οργανισμοί τεχνικής αξιολόγησης (TAB) είναι αρμόδιοι για την κατάρτιση των EAD·

5. επισημαίνει ότι, σε αντίθεση με άλλες νομοθετικές πράξεις του NLF, η χρήση εναρμονισμένων προτύπων στο πλαίσιο του CPR είναι υποχρεωτική, κάτι που προϋποθέτει αποτελεσματικό σύστημα έγκρισης, προκειμένου να καλύπτει τις ανάγκες και να αντανακλά τις πιο αποτελεσματικές πρακτικές του κλάδου, να ανοίγει δρόμους για την καινοτομία, να συμβαδίζει με τις τεχνολογικές εξελίξεις, να εξασφαλίζει νομική σαφήνεια και ισότιμους κανόνες ανταγωνισμού για τις ΜΜΕ και να καλύπτει τις ρυθμιστικές ανάγκες των κρατών μελών· καλεί προς τούτο την Επιτροπή να μεριμνήσει για την ενεργό συμμετοχή του κλάδου και των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα νέα πρότυπα θα είναι όσο το δυνατόν πιο χρήσιμα· επισημαίνει τη σημασία της ενεργού συμμετοχής των κρατών μελών στη διαδικασία τυποποίησης·

6. θεωρεί ανησυχητικό το γεγονός ότι από τα 444 υφιστάμενα εναρμονισμένα πρότυπα για τα προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών, μόνο 12 νέα πρότυπα εκδόθηκαν μετά την έγκριση του CPR· πιστεύει ότι ο χρόνος που απαιτείται για την ανάπτυξη και την καταχώριση προτύπων, ο φόρτος της αναθεώρησης και της επικαιροποίησης των υφιστάμενων προτύπων (κεκτημένο CPR), η έλλειψη νομικής σαφήνειας από το ισχύον νομικό πλαίσιο και η απουσία παραγωγικού διαλόγου μεταξύ όλων των εταίρων που συμμετέχουν σήμερα στη διαδικασία συγκαταλέγονται μεταξύ των σημαντικότερων προβλημάτων που συνδέονται με την εφαρμογή του CPR·

7. επισημαίνει το γεγονός ότι σημαντικός αριθμός προτύπων δεν καλύπτει πλήρως όλες τις βασικές απαιτήσεις που είναι απαραίτητες για τη χρήση δομικών προϊόντων σε δομικές κατασκευές· εκφράζει την ανησυχία του διότι ο ανολοκλήρωτος χαρακτήρας της εναρμόνισης έχει γίνει εν μέρει αιτία για πρόσθετες εθνικές απαιτήσεις και υποχρεωτικά εθνικά σήματα για τα προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών, μια κατάσταση που συμβάλλει στη δημιουργία αδικαιολόγητων φραγμών, στον κατακερματισμό και στην αποδυνάμωση της εσωτερικής αγοράς, στη δημιουργία συνθηκών νομικής αβεβαιότητας για επιχειρήσεις, κατασκευαστές, εργολάβους, πολεοδόμους και αρχιτέκτονες, ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανούς κινδύνους για την ασφάλεια των δομικών έργων·

8. καλεί επειγόντως την Επιτροπή να βρει μια γρήγορη και βιώσιμη λύση για να βελτιωθούν οι διαδικασίες τυποποίησης και για να εξαλειφθεί ο συσσωρευθείς όγκος των μη καταχωρισμένων προτύπων· τάσσεται επ’ αυτού υπέρ ενός συνδυασμού βραχυπρόθεσμων μέτρων, για να αντιμετωπιστούν οι συσσωρεύσεις και οι ρυθμιστικές ανεπάρκειες και μακροπρόθεσμων μέτρων, για να βελτιωθεί η διαδικασία καθορισμού της κοινής τεχνικής γλώσσας μέσω ολοκληρωμένων εναρμονισμένων προτύπων·

9. επισημαίνει ότι προβλήματα με τη διαμόρφωση εναρμονισμένων προτύπων θα χρειαστεί να αντιμετωπιστούν σε όλα τα στάδια της διαδικασίας προετοιμασίας· ζητεί από την Επιτροπή να διαβουλευθεί εκ του σύνεγγυς με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σε αυτή την προπαρασκευαστική φάση, σύμφωνα με τον κανονισμό περί τυποποίησης, και τονίζει πόση σημασία έχουν η ισορροπημένη εκπροσώπηση, η διαφάνεια και το ανοικτό πνεύμα όλων των εμπλεκόμενων προκειμένου να εξευρεθούν εφαρμόσιμες λύσεις· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι τα αιτήματα τυποποίησης που εκδίδει η Επιτροπή είναι υψηλής ποιότητας και ότι είναι αναγκαίο να παρέχεται σαφής και ρεαλιστική καθοδήγηση· παροτρύνει περαιτέρω την Επιτροπή να αναπτύξει ολοκληρωμένες και οριζόντιες κατευθυντήριες γραμμές για τους οργανισμούς τυποποίησης, οι οποίες θα περιγράφουν τη δομή και τις απαιτήσεις κάθε ζητηθέντος προτύπου· προτείνει να καθοριστούν σαφώς καθορισμένα χρονικά πλαίσια για να αξιολογήσει η Επιτροπή τα καταρτισθέντα πρότυπα και σαφείς προθεσμίες για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, ώστε να είναι δυνατή οποιαδήποτε περαιτέρω αναθεώρηση εάν διαπιστωθεί μη συμμόρφωση με αίτημα τυποποίησης ή με τον CPR· θεωρεί σημαντικό έναν ακριβέστερο προσδιορισμό του πεδίου εφαρμογής των προτύπων προκειμένου να είναι σαφείς οι οδηγίες βάσει των οποίων δηλώνουν οι κατασκευαστές ότι τα προϊόντα τους εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής·

10. πιστεύει ότι, αφού τα πρότυπα έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα εντός του πλαισίου του CPR και θεωρούνται μέρος της νομοθεσίας της Ένωσης, τα κείμενα των εκδοθέντων εναρμονισμένων προτύπων πρέπει να είναι διαθέσιμα σε όλες τις γλώσσες της Ένωσης· επισημαίνει την ανάγκη διασφάλισης της πρόσβασης σε υψηλής ποιότητας μετάφραση χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση και ενισχυμένης συμμετοχής των εθνικών φορέων τυποποίησης στη διαδικασία μετάφρασης· ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει περαιτέρω και να απλουστεύσει τις χρηματοδοτικές ρυθμίσεις για τη μετάφραση των εναρμονισμένων προτύπων·

11. θεωρεί ανησυχητικό το ότι, αν και προβλέφθηκε στον CPR εναλλακτική οδός για προϊόντα που δεν καλύπτονται ή καλύπτονται μερικώς από εναρμονισμένα πρότυπα ούτως ώστε να μπορούν να μπουν στην αγορά καινοτόμα προϊόντα, η συντριπτική πλειονότητα των EAD δεν αφορά καινοτόμα προϊόντα·

12. πιστεύει συνεπώς ότι οι επί του παρόντος ανεπαρκείς επιδόσεις του συστήματος τυποποίησης είναι μία από τις αιτίες για να χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο η οδός του ΕΟΤΑ ως εναλλακτικός τρόπος τυποποίησης·

13. τονίζει πόσο χρονοβόρα και δαπανηρή είναι η εναλλακτική επιλογή του ΕΟΤΑ, μια επιλογή απαγορευτική για τις ΜΜΕ και οικονομικά προσιτή σχεδόν μόνο για τους μεγάλους παράγοντες της αγοράς· τονίζει ότι, ανεξάρτητα από την ανάγκη για γενικές βελτιώσεις στη διαδικασία τυποποίησης, η τρέχουσα διαδικασία για την ανάπτυξη των EAD μπορεί να είναι χρήσιμη ως συμπληρωματική οδός για την ενθάρρυνση της ανάπτυξης καινοτόμων προϊόντων και της συμμετοχής των ΜΜΕ, αλλά πρέπει επίσης να ανταποκρίνεται στον στόχο των κατασκευαστών για όσο το δυνατόν ταχύτερη διάθεση καινοτόμων προϊόντων στην αγορά, με παράλληλη τήρηση των απαιτήσεων της Ένωσης για τα προϊόντα, και οπωσδήποτε δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως μόνιμη εναλλακτική λύση στο σύστημα τυποποίησης·

14. υπογραμμίζει ότι μια κοινή τεχνική γλώσσα μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση μιας κυκλικής οικονομίας, καθώς επιτρέπει στους κατασκευαστές να δηλώνουν τις επιδόσεις των προϊόντων τους με κοινό τρόπο· επιπλέον, θεωρεί ότι θα πρέπει να αποδοθεί μεγαλύτερη έμφαση σε πρότυπα που μπορούν να συμβάλουν στην προώθηση μιας κυκλικής οικονομίας στην Ευρώπη·

Σήμανση CE και δήλωση επιδόσεων (DoP)

15. παρατηρεί ότι η σήμανση CE επιτρέπει σε προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών που κυκλοφορούν νόμιμα στην αγορά ενός κράτους μέλους να κυκλοφορούν στο έδαφος οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους· ανησυχεί εντούτοις διότι, από τη στιγμή που η σήμανση CE στο πλαίσιο του CPR διαφέρει από άλλες νομοθετικές πράξεις του NLF, δεδομένου ότι αναφέρεται μόνο στις επιδόσεις του προϊόντος και δεν πιστοποιεί τη συμμόρφωση με συγκεκριμένες απαιτήσεις για τα προϊόντα, αυτή η απόκλιση προσέγγισης σε σχέση με άλλες νομοθετικές πράξεις του NLF μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση ως προς τη σήμανση CE και να μειώσει την αξία της· επισημαίνει επ’ αυτού τις αλληλοεπικαλύψεις στις πληροφορίες που απαιτούνται από τη σήμανση CE και από τη δήλωση επιδόσεων (DoP)· πιστεύει ότι αυτή η αλληλοεπικάλυψη δημιουργεί πρόσθετες και περιττές διοικητικές και οικονομικές επιβαρύνσεις για τις επιχειρήσεις και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και με την ενισχυμένη χρήση ψηφιακών λύσεων·

16. εκφράζει τη λύπη του διότι η σήμανση CE στο πλαίσιο του CPR γίνεται εσφαλμένα αντιληπτή ως σήμα ποιότητας και δεν προσδιορίζει κατά πόσο ένα προϊόν του τομέα των δομικών κατασκευών είναι ασφαλές ή εάν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε δομικά έργα· πιστεύει ότι χρειάζονται περαιτέρω λύσεις ώστε να παρέχονται στους τελικούς χρήστες ακριβείς και σαφείς πληροφορίες για τη φύση της σήμανσης CE, σε σχέση με την ασφάλεια των δομικών προϊόντων και τον βαθμό συμμόρφωσής τους με τις εθνικές απαιτήσεις για την ασφάλεια των κτιρίων και τις δομικές κατασκευές·

17. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει και να αξιολογήσει ενδελεχώς τη δυνατότητα σταδιακής ενίσχυσης του CPR με το να εντάξει σε αυτόν πρόσθετες υποχρεώσεις πληροφόρησης και απαιτήσεις επιδόσεων των προϊόντων όσον αφορά τις παραμέτρους υγείας, ασφάλειας και περιβάλλοντος, αφού προηγηθούν αξιολόγηση αντικτύπου και εκτίμηση των κανονιστικών αναγκών της Ένωσης και των κρατών μελών για κάθε κατηγορία προϊόντων· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή να αξιολογήσει ποια προσέγγιση θα αποδειχθεί αποτελεσματική για τον ΚΚΔ·

18. σημειώνει την ελλιπή ψηφιοποίηση του κατασκευαστικού τομέα και τονίζει τη σημασία της πλήρους αξιοποίησης των ψηφιακών τεχνολογιών, οι οποίες μπορούν να καταστήσουν δυνατή την παροχή σαφών, διαφανών και αξιόπιστων πληροφοριών στους οικονομικούς φορείς και τους τελικούς χρήστες, να επιλύσουν το πρόβλημα της αλληλοεπικάλυψης των απαιτήσεων ως προς την ενημέρωση και να δώσουν στις αρχές εποπτείας της αγοράς τη δυνατότητα να ασκούν αποτελεσματικότερα το έργο τους· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τα οφέλη από τη χρήση αυτών των τεχνολογιών και να αναπτύξει λύσεις για την έξυπνη ενσωμάτωση των υφιστάμενων δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορα συστήματα πληροφοριών·

19. πιστεύει ότι οι ψηφιακές λύσεις έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν τη διαφάνεια της αγοράς δομικών προϊόντων και να διασφαλίσουν την ακρίβεια και την αξιοπιστία των πληροφοριών που παρέχονται στη DoP, καθώς και να διευκολύνουν τη συγκρισιμότητα των δομικών προϊόντων με βάση τη δηλωθείσα απόδοσή τους, συμπεριλαμβανομένων των επιδόσεων στους τομείς της ασφάλειας και του περιβαλλοντικών, δίνοντας έτσι στους οικονομικούς φορείς και τους τελικούς χρήστες τη δυνατότητα να επωφελούνται από τις πληροφορίες που παρέχουν οι κατασκευαστές με το να αξιολογούν και να αντιπαραβάλλουν γρήγορα τις απαιτήσεις για τις δομικές κατασκευές με τις πληροφορίες που παρέχονται στη DoP·

20. τονίζει την ανάγκη μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης των οικονομικών φορέων και δη των ΜΜΕ και των πολύ μικρών επιχειρήσεων σε ό,τι αφορά τη σήμανση CE και τη DoP, μεταξύ άλλων μέσω της ενιαίας ψηφιακής πύλης· πιστεύει ότι μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να αυξήσει την εμπιστοσύνη και στην ενωσιακή εναρμόνιση της Ένωσης και στην ποιότητα των εναρμονισμένων προτύπων και να συμβάλει σε μια λιγότερο κατακερματισμένη ενιαία αγορά· υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο των εθνικών σημείων επαφής για τα δομικά προϊόντα (PCPC) στην ενημέρωση των οικονομικών φορέων σχετικά με την εφαρμογή του CPR και στην παροχή αξιόπιστων πληροφοριών για τις διατάξεις που ισχύουν εντός της επικράτειας ενός κράτους μέλους σχετικά με τις απαιτήσεις δομικών κατασκευών που εφαρμόζονται για την προβλεπόμενη χρήση κάθε δομικού προϊόντος· προτείνει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για να γίνει ευρύτερα γνωστή η ύπαρξη αυτών των σημείων επαφής, δεδομένου ότι μόνο το 57 % των ενδιαφερόμενων μερών τα είχαν υπόψη τους το 2018·

Εποπτεία της αγοράς

21. θεωρεί ανησυχητικό το γεγονός ότι η εποπτεία της αγοράς των δομικών προϊόντων θεωρείται ανεπαρκής και αναποτελεσματική από τον κλάδο· τονίζει ότι μια τέτοια κατάσταση υπονομεύει τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού εις βάρος όσων οικονομικών φορέων τηρούν τον νόμο και προς όφελος των ανέντιμων εμπόρων που δεν το πράττουν· τονίζει ότι μια ανεπαρκής και ανακόλουθη εποπτεία της αγοράς μπορεί να γίνει αιτία αύξησης του αριθμού των δομικών προϊόντων που δεν ανταποκρίνονται στις δηλωθείσες επιδόσεις τους, με κίνδυνο για τους τελικούς χρήστες·

22. καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1020, ο οποίος αποσκοπεί στην ενίσχυση της εποπτείας της αγοράς για προϊόντα που καλύπτονται από την ενωσιακή νομοθεσία εναρμόνισης, συμπεριλαμβανομένου του CPR, και θεσπίζει πλαίσιο συνεργασίας με οικονομικούς φορείς· τονίζει την ανάγκη για συνεκτική, εναρμονισμένη και ομοιογενή επιβολή των νέων κανόνων από τις εθνικές αρχές εποπτείας της αγοράς και για ενισχυμένη διασυνοριακή συνεργασία στο πλαίσιο αυτό, προκειμένου να εξασφαλίζονται ίδιες προϋποθέσεις για όλους στον κατασκευαστικό τομέα και θεμιτός ανταγωνισμός στην αγορά της Ένωσης·

23. υπενθυμίζει την απαίτηση να διαθέτουν τα κράτη μέλη, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1020, τους απαραίτητους οικονομικούς, ανθρώπινους και τεχνικούς πόρους στις αρχές εποπτείας της αγοράς, συμπεριλαμβανομένης της μέριμνας για επαρκή εμπειρογνωμοσύνη και ικανότητες στη διάθεσή τους· προτρέπει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ των οικείων αρχών εποπτείας της αγοράς, μεταξύ άλλων σε διασυνοριακό επίπεδο, και να βελτιώσουν τον αριθμό, την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα των ελέγχων ώστε να είναι σε θέση να εντοπίζουν δομικά προϊόντα που δεν συμμορφώνονται με την δηλωθείσα απόδοσή τους και να αποτρέπουν την κυκλοφορία τους στην εσωτερική αγορά·

24. καλεί την Επιτροπή να εκδώσει χωρίς χρονοτριβή εκτελεστικές πράξεις δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1020 προκειμένου να ευθυγραμμίσει περαιτέρω την επίδοση των αρχών εποπτείας της αγοράς με το να καθορίσει τις ενιαίες προϋποθέσεις των ελέγχων, τα κριτήρια για τον καθορισμό της συχνότητας των ελέγχων και την ποσότητα των δειγμάτων που πρέπει να ελεγχθούν σε σχέση με ορισμένα προϊόντα ή κατηγορίες προϊόντων, και με το να θεσπίσει κριτήρια αναφοράς και τεχνικές ελέγχων εναρμονισμένων προϊόντων, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις ιδιαιτερότητες των εμπλεκόμενων κλάδων, συμπεριλαμβανομένων των δομικών προϊόντων, και τον αντίκτυπο σε έναν αναθεωρημένο CPR· σημειώνει τον σημαντικό ρόλο του δικτύου συμμόρφωσης των προϊόντων της Ένωσης και των ομάδων διοικητικής συνεργασίας (AdCos) στην προσπάθεια να διασφαλιστούν διαρθρωμένος συντονισμός και συνεργασία μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου των κρατών μελών και της Επιτροπής και να εξορθολογιστούν οι πρακτικές εποπτείας της αγοράς ώστε να καταστούν πιο αποτελεσματικές·

25. θεωρεί καίριας σημασίας το να συνεργάζονται στενά οι εθνικές αρχές εποπτείας της αγοράς που είναι αρμόδιες για τα δομικά προϊόντα με τις εθνικές αρχές ελέγχου δόμησης προκειμένου να διασφαλίζεται μια λελογισμένη προσέγγιση σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης των δομικών προϊόντων που χρησιμοποιούνται σε δομικά έργα με τη δηλωθείσα απόδοση ή την προβλεπόμενη χρήση, καθώς και για να διασφαλίζεται η συμμόρφωσή τους με τους οικοδομικούς κανονισμούς, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζόμενων που χρησιμοποιούν δομικά προϊόντα και των χρηστών των δομικών κατασκευών·

26. τονίζει ότι οφείλουν τα κράτη μέλη να αναλαμβάνουν την ευθύνη, όταν θεσπίζουν εθνικές διατάξεις για κατασκευαστικά έργα, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων που αφορούν την ασφάλεια των κτιρίων κατά την κατασκευή, τη συντήρηση και την κατεδάφιση δομικών έργων, και να λαμβάνουν υπόψη άλλες σημαντικές για το δημόσιο συμφέρον παραμέτρους, όπως είναι η υγεία, η ασφάλεια και η προστασία των εργαζομένων και η προστασία του περιβάλλοντος·

27. επισημαίνει την αύξηση των διαδικτυακών πωλήσεων στον κατασκευαστικό τομέα· τονίζει ότι είναι ανάγκη να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εποπτεία της αγοράς των δομικών προϊόντων που πωλούνται διαδικτυακά και δη όσων αγοράζονται από οικονομικούς φορείς εκτός ΕΕ, αφού υπάρχει η πιθανότητα να μην συμμορφώνονται αυτά με τη νομοθεσία της Ένωσης και άρα και το ενδεχόμενο να επηρεάσουν την ποιότητα και την ασφάλεια των δομικών κατασκευών, και τούτο προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση των δομικών προϊόντων που κυκλοφορούν στην ενιαία αγορά με τη δηλωθείσα απόδοση ή την προβλεπόμενη χρήση τους ανεξαρτήτως προέλευσης· υπογραμμίζει τον ρόλο που μπορούν εν προκειμένω να διαδραματίσουν οι διαδικτυακές αγορές·

28. επισημαίνει τη σημασία εξασφάλισης ομοιόμορφου επιπέδου επιδόσεων για τους κοινοποιημένους οργανισμούς που διενεργούν αξιολογήσεις των επιδόσεων των δομικών προϊόντων, ώστε τα καθήκοντά τους να εκτελούνται στο ίδιο επίπεδο και υπό τις ίδιες συνθήκες· σημειώνει επ' αυτού ότι οι ενωσιακές εγκαταστάσεις δοκιμών που θεσπίστηκαν με τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1020 μπορούν να συμβάλουν στην ενίσχυση των εργαστηριακών ικανοτήτων, καθώς και να διασφαλίσουν την αξιοπιστία και τη συνεκτικότητα των δοκιμών, για τους σκοπούς της εποπτείας της αγοράς σε όλα τα κράτη μέλη·

29. τονίζει ότι είναι ανάγκη να ενισχυθεί η παροχή και η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με δυνητικά επικίνδυνες ουσίες και να ενισχυθεί η συνεργασία με τις βάσεις δεδομένων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία·

30. ζητεί από την Επιτροπή να συνεχίσει να εργάζεται για την αποτελεσματική εποπτεία και αντιμετώπιση οποιωνδήποτε αδικαιολόγητων φραγμών στην εσωτερική αγορά απορρέουν από εθνικά ρυθμιστικά μέτρα· τονίζει την ανάγκη για ενισχυμένο διάλογο και συνεργασία μεταξύ Επιτροπής και κρατών μελών προκειμένου να αντιμετωπιστούν πρακτικές που παρεμποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των δομικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά, όπως είναι η συνεχιζόμενη χρήση εθνικών σημάτων και πρόσθετων πιστοποιήσεων για δομικά προϊόντα·

Βιωσιμότητα δομικών προϊόντων

31. τονίζει την εν γένει ανάγκη για μετάβαση σε μια βιώσιμη και πιο κυκλική οικονομία στο πλαίσιο της προμήθειας, παραγωγής, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης δομικών προϊόντων και της χρήσης τους σε δομικές κατασκευές· τονίζει την ανάγκη να βελτιωθεί η βιωσιμότητα των δομικών προϊόντων και η διαθεσιμότητα δευτερογενών και ανανεώσιμων προϊόντων και υλικών στην αγορά·

32. εκφράζει επ' αυτού την ικανοποίησή του για τον στόχο της Επιτροπής να καταστήσει τον κατασκευαστικό τομέα πιο βιώσιμο με το να εξετάσει τις επιδόσεις βιωσιμότητας των δομικών προϊόντων κατά την αναθεώρηση του CPR, όπως προαναγγέλθηκε στο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία· υποστηρίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να ευθυγραμμίσει και να καταστήσει συνεκτικότερη τη νομοθεσία για τα δομικά προϊόντα με οριζόντιες περιβαλλοντικές πολιτικές·

33. ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να ενσωματώσει ορισμένες απαιτήσεις σχετικά με τα κριτήρια περιβαλλοντικών επιδόσεων και βιωσιμότητας καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των προϊόντων στα εναρμονισμένα πρότυπα για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων βάσει του CPR, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις εξελίξεις στην αγορά και την τεχνολογία και τις εθνικές κανονιστικές απαιτήσεις για τον κατασκευαστικό τομέα ή τις κτιριακές πολιτικές, προκειμένου να παράσχει στους κατασκευαστές ένα ενιαίο πλαίσιο για την αξιολόγηση και τη δοκιμή των προϊόντων όταν προκύπτουν σχετικές κοινές απαιτήσεις συμμόρφωσης· επισημαίνει ότι οι σημερινές βασικές απαιτήσεις για τις δομικές κατασκευές που ορίζονται στον CPR μπορούν ήδη να αποτελέσουν τη βάση για την εκπόνηση εντολών τυποποίησης και εναρμονισμένων τεχνικών προδιαγραφών σε σχέση με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις και τη βιωσιμότητα των δομικών προϊόντων· τονίζει τη σημασία της κατάλληλης αξιολόγησης των κατηγοριών προϊόντων για τις οποίες θα ήταν χρήσιμες οι εν λόγω απαιτήσεις και επισημαίνει την ανάγκη συμμετοχής όλων των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών στη διαδικασία αξιολόγησης· επισημαίνει ότι μια τέτοια ενσωμάτωση δεν πρέπει να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των δομικών προϊόντων·

34. ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο ο CPR θα μπορούσε να στηρίξει την κυκλικότητα των δομικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των επαναχρησιμοποιούμενων ή ανακατασκευασμένων προϊόντων ή εκείνων που κατασκευάζονται από ανακυκλωμένα υλικά· τονίζει ότι αυτό θα απαιτήσει αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με την προηγούμενη χρήση δομικών προϊόντων, λαμβάνοντας υπόψη το πιθανό κόστος· εκφράζει επ' αυτού την ικανοποίησή του για την επιδίωξη της Επιτροπής να δημιουργήσει ένα κοινό ευρωπαϊκό χώρο δεδομένων για έξυπνες κυκλικές εφαρμογές με δεδομένα σχετικά με τις πληροφορίες για τα προϊόντα[16]·

Ειδικές συστάσεις σχετικά με την αναθεώρηση του CPR

35. επισημαίνει την ανάγκη να διασφαλιστεί η δέουσα συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων στη διαδικασία διαβούλευσης και αξιολόγησης· τονίζει τη σημασία μιας εκτεταμένης αξιολόγησης αντικτύπου των πιθανών ρυθμιστικών επιλογών· τονίζει την ανάγκη για ισότιμους όρους ανταγωνισμού και ελαφρότερο διοικητικό φόρτο στη νομοθεσία για τα δομικά προϊόντα για όλες τις επιχειρήσεις και δη τις ΜΜΕ, δεδομένων των νέων επιχειρηματικών μοντέλων, καθώς και για θεμιτό ανταγωνισμό σε παγκόσμιο επίπεδο· ζητεί επ' αυτού περαιτέρω αποσαφήνιση και ενίσχυση των απλουστευμένων διαδικασιών για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις·

36. επισημαίνει πόσο σημαντικό είναι να αποφεύγονται οι αλληλοεπικαλύψεις και να διασφαλίζεται η συνεκτικότητα του αναθεωρημένου CPR με την υφιστάμενη νομοθεσία και οποιεσδήποτε μελλοντικές νομοθετικές πρωτοβουλίες· ζητεί συνεπώς από την Επιτροπή να αποσαφηνίσει τη σχέση του CPR με τη συναφή νομοθεσία της εσωτερικής αγοράς, όπως είναι η οδηγία για τον οικολογικό σχεδιασμό[17], ο κανονισμός για το πλαίσιο ενεργειακής σήμανσης[18], η οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα[19] και η οδηγία για το πόσιμο νερό[20] προκειμένου να αποφύγει ενδεχόμενες αλληλεπικαλύψεις και, όπου απαιτείται, να απλουστεύσει τις σχετικές διατάξεις προκειμένου να διασφαλιστεί νομική σαφήνεια για τις επιχειρήσεις·

37. τονίζει ότι οποιαδήποτε αναθεώρηση του CPR οφείλει να συνάδει με τις αρχές και τους στόχους του κανονισμού για την τυποποίηση σε ό,τι αφορά την προετοιμασία εναρμονισμένων προτύπων προκειμένου να διασφαλίζεται η διαφάνεια και η ποιότητά τους· επισημαίνει ότι οποιαδήποτε αναθεώρηση οφείλει να διασφαλίζει την συμμετοχή στον κατάλληλο βαθμό όλων των ενδιαφερόμενων μερών και να καλύπτει τις ρυθμιστικές ανάγκες των κρατών μελών·

38. τονίζει την ανάγκη μεταβατικής περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίας θα εξασφαλίζεται η νομική σαφήνεια σε σχέση με οποιαδήποτε αναθεώρηση του CPR και επανεξέταση του κεκτημένου του CPR, ώστε να μην υπάρξει νομικό κενό και να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση από υφιστάμενες σε νέες διατάξεις·

39. ανησυχεί για το ενδεχόμενο να αποδειχθεί ιδιαιτέρως χρονοβόρα οποιαδήποτε αναθεώρηση του CPR και δη οποιαδήποτε επανεξέταση του κεκτημένου του CPR τη στιγμή που οι κατασκευαστές, οι οικοδόμοι, οι εργολάβοι, οι πολεοδόμοι, οι αρχιτέκτονες και άλλοι τελικοί χρήστες χρειάζονται άμεσες λύσεις για να αντιμετωπίσουν τη νομική αβεβαιότητα στην οποία οδηγούν, μεταξύ άλλων, η έλλειψη επικαιροποιημένων εναρμονισμένων προτύπων και τα ρυθμιστικά κενά· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει τα ζητήματα αυτά στο πλαίσιο της αναμενόμενης αναθεώρησης του CPR και να επινοήσει, μεταξύ άλλων, λύση για την αντιμετώπιση των επειγουσών νομικών και τεχνικών προκλήσεων·

40. ζητεί μια φιλόδοξη αναθεώρηση του CPR προκειμένου να δημιουργηθεί ένα στιβαρό ρυθμιστικό πλαίσιο με αποτελεσματικούς, εύκολα εφαρμόσιμους και εναρμονισμένους κανόνες·

°

° °

41. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή καθώς και στα κράτη μέλη.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή