ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι GHB614 × T304-40 × GHB119 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
2.3.2021 - (D070621/02 – 2021/2553(RSP))
Martin Häusling, Günther Sidl, Anja Hazekamp, Sirpa Pietikäinen
εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
B9‑0160/2021
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι GHB614 × T304-40 × GHB119 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
(D070621/02 – 2021/2553(RSP))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι GHB614 × T304-40 × GHB119 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D070621/02),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές[1], και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 3 και το άρθρο 19 παράγραφος 3,
– έχοντας υπόψη τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 503/2013 της Επιτροπής σχετικά με τις αιτήσεις έγκρισης γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, και την τροποποίηση των κανονισμών της Επιτροπής (ΕΚ) αριθ. 641/2004 και (ΕΚ) αριθ. 1981/2006[2],
– έχοντας υπόψη την ψηφοφορία της 11ης Ιανουαρίου 2021 στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, που αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, κατά την οποία δεν εκδόθηκε γνώμη,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή[3],
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στις 21 Ιουνίου 2018 και δημοσιεύθηκε στις 25 Ιουλίου 2018[4],
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ)[5],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 30 Σεπτεμβρίου 2014 η εταιρεία Bayer CropScience AG («ο αιτών») υπέβαλε, σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, αίτηση για τη διάθεση στην αγορά τροφίμων, συστατικών τροφίμων και ζωοτροφών που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι GHB614 × T304-40 × GHB119 («το ΓΤ βαμβάκι»)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση κάλυπτε επίσης τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν ή αποτελούνται από το ΓΤ βαμβάκι και προορίζονται για χρήσεις διαφορετικές από τη χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, εξαιρουμένης της καλλιέργειας·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 21 Ιουνίου 2018, η EFSA εξέδωσε θετική γνώμη που δημοσιεύθηκε στις 25 Ιουλίου 2018·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΓΤ βαμβάκι προέρχεται από τη διασταύρωση τριών συμβάντων γενετικώς τροποποιημένου (ΓΤ) βαμβακιού και προσδίδει αντοχή στα ζιζανιοκτόνα που περιέχουν γλυφοσινικό και γλυφοσάτη (τα «συμπληρωματικά ζιζανιοκτόνα») και τα οποία παράγουν δύο εντομοκτόνους πρωτεΐνες (πρωτεΐνες «Bt» ή «Cry»): τις Cry1Ab και Cry2Ae, οι οποίες είναι τοξικές για ορισμένες προνύμφες λεπιδόπτερων που τρέφονται με βαμβάκι[6]·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και η κατανάλωσή του από τον άνθρωπο μπορεί να είναι σχετικά περιορισμένη στην Ευρώπη, το βαμβακέλαιο μπορεί να βρεθεί σε ένα ευρύ φάσμα ειδών διατροφής, μεταξύ άλλων σε σάλτσες για σαλάτες, σε μαγιονέζα, εκλεκτά αρτοσκευάσματα, αλείμματα σοκολάτας και τσιπς· λαμβάνοντας υπόψη ότι το βαμβάκι χορηγείται σε ζώα κυρίως με τη μορφή πλακούντων/αλεύρων βαμβακόσπορου ή πλήρων σε λιπαρά βαμβακόσπορων[7]· λαμβάνοντας υπόψη ότι το βαμβάκι καταναλώνεται επίσης με τη μορφή βαμβακαλεύρου από τον άνθρωπο·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 ορίζει ότι τα ΓΤ τρόφιμα ή ζωοτροφές δεν πρέπει να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου, στην υγεία των ζώων ή στο περιβάλλον και ότι η Επιτροπή, κατά τη σύνταξη της απόφασής της, οφείλει να λαμβάνει υπόψη τυχόν συναφείς διατάξεις της ενωσιακής νομοθεσίας και άλλους κατά νόμο παράγοντες που αφορούν το υπό εξέταση ζήτημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι στους εν λόγω θεμιτούς παράγοντες θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι υποχρεώσεις της Ένωσης στο πλαίσιο των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών, της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα (ΣΒΠ)·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 503/2013 απαιτεί αξιολόγηση του κατά πόσον οι αναμενόμενες γεωργικές πρακτικές επηρεάζουν το αποτέλεσμα των τελικών σημείων που εξετάστηκαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον εν λόγω εκτελεστικό κανονισμό, αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τα ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα φυτά· λαμβάνοντας υπόψη ότι, επιπλέον, οι διάφορες τοποθεσίες που επιλέγονται για τις επιτόπιες δοκιμές πρέπει να αντικατοπτρίζουν τις διαφορετικές μετεωρολογικές και γεωπονικές συνθήκες υπό τις οποίες πρόκειται να αναπτυχθεί η καλλιέργεια·
Έλλειψη δεδομένων σχετικά με την έκφραση των γονιδίων και τη σύνθεση των φυτών
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες πραγματοποιήθηκαν επιτόπιες δοκιμές για την αξιολόγηση του ΓΤ βαμβακιού από πλευράς σύνθεσης και από γεωπονικής πλευράς σε μόλις οκτώ τοποθεσίες, αλλά δεν πραγματοποιήθηκαν σε άλλες περιοχές σημαντικές για την παραγωγή βαμβακιού· λαμβάνοντας υπόψη ότι χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα ενός μόνον έτους, του 2012, για την παραγωγή δεδομένων όσον αφορά τις σχετικές μετεωρολογικές συνθήκες υπό τις οποίες είναι δυνατή η καλλιέργεια των φυτών·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το γλυφοσινικό και η γλυφοσάτη δεν χρησιμοποιήθηκαν στις υψηλές δόσεις που μπορούν να αναμένονται στο πλαίσιο της αυξανόμενης ανθεκτικότητας των ζιζανίων·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η EFSA δεν ζήτησε περαιτέρω μελέτες, π.χ. επιτόπιες δοκιμές που διαρκούν περισσότερες από μία καλλιεργητικές περιόδους και σε τοποθεσίες που βρίσκονται σε άλλες περιοχές παραγωγής βαμβακιού· λαμβάνοντας, επιπλέον, υπόψη ότι δεν προέκυψαν δεδομένα που να αντιστοιχούν σε πιο ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες, όπως αυτές που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, παρά το γεγονός ότι έχει αποδειχθεί ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την έκφραση τοξινών Bt[8]·
Έλλειψη αξιολόγησης των συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορες μελέτες καταδεικνύουν ότι η καλλιέργεια γενετικώς τροποποιημένων φυτών που είναι ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα οδηγεί σε μεγαλύτερη χρήση συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων, κυρίως λόγω της εμφάνισης ζιζανίων ανθεκτικών στα φυτοφάρμακα[9]· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, πρέπει να θεωρείται αναμενόμενη η έκθεση του ΓΤ βαμβακιού σε αυξημένες και επαναλαμβανόμενες δόσεις γλυφοσινικού και γλυφοσάτης, και, κατ’ επέκταση, ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη η ποσότητα καταλοίπων στη συγκομιδή·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υφίστανται ερωτηματικά όσον αφορά την καρκινογόνο δράση της γλυφοσάτης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Νοέμβριο του 2015 η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, κατά πάσα πιθανότητα, η γλυφοσάτη δεν είναι καρκινογόνος, και τον Μάρτιο του 2017 ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν απαιτείται ταξινόμηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, το 2015 ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο – η ειδική υπηρεσία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον καρκίνο – ταξινόμησε τη γλυφοσάτη στις μάλλον καρκινογόνες για τον άνθρωπο ουσίες·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την EFSA, λείπουν τα τοξικολογικά δεδομένα που απαιτούνται για την εκτίμηση της επικινδυνότητας για τους καταναλωτές από διάφορα προϊόντα διάσπασης της γλυφοσάτης τα οποία είναι σημαντικά για τις ΓΤ καλλιέργειες που είναι ανθεκτικές στη γλυφοσάτη[10]·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το γλυφοσινικό έχει ταξινομηθεί ως τοξική για την αναπαραγωγή ουσία κατηγορίας 1B και καλύπτεται, επομένως, από τα κριτήρια αποκλεισμού που ορίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[11]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση του γλυφοσινικού για χρήση στην Ένωση έληξε στις 31 Ιουλίου 2018[12]· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΓΤ βαμβάκι έχει γίνει διπλά ανθεκτικό στο γλυφοσινικό και επιτρέπει έτσι τη χρήση ακόμη υψηλότερων δόσεων στα φυτά·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μελέτες δείχνουν ότι η γλυφοσάτη και το γλυφοσινικό μπορούν να επηρεάσουν σοβαρά το μικροβίωμα[13] και, κατά συνέπεια, η μακροπρόθεσμη τοξικότητα (μεικτή τοξικότητα) του συνόλου των τροφίμων και ζωοτροφών από τις τοξίνες Bt στο έντερο εξαιτίας ψεκασμού με γλυφοσάτη και γλυφοσινικό θα πρέπει πρώτα να αξιολογηθεί πριν από την εξαγωγή οποιουδήποτε συμπεράσματος σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση των καταλοίπων ζιζανιοκτόνων και των προϊόντων διάσπασής τους σε ΓΤ φυτά δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς (ειδική ομάδα ΓΤΟ της EFSA) και, ως εκ τούτου, δεν διενεργείται στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης ΓΤΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό δημιουργεί προβλήματα, δεδομένου ότι ο τρόπος διάσπασης των συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων από το συγκεκριμένο ΓΤ φυτό και η σύνθεση και, κατ’ επέκταση, η τοξικότητα των προϊόντων διάσπασης («μεταβολίτες») μπορούν να καθορίζονται από την ίδια τη γενετική τροποποίηση[14]·
Εκκρεμή ζητήματα σχετικά με τις τοξίνες Bt
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι για τη διεξαγωγή των μελετών ασφαλείας χρησιμοποιήθηκαν οι πρωτεΐνες Cry1Ab και Cry2Ae που παράγονται στα Escherichia coli (E-coli) και B. thuringiensis αντίστοιχα, και όχι οι πρωτεΐνες που παράγονται από το ίδιο το ΓΤ φυτό[15], γεγονός που σημαίνει ότι η αξιολόγηση των τοξικών επιδράσεων βασίζεται στην τεκμαιρόμενη ισοδυναμία των τοξινών Bt που παράγονται τεχνητά σε βακτήρια με τις τοξίνες Bt που παράγει το φυτό· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι, προκειμένου να λαμβάνονται επαρκώς υπόψη οι συνεργιστικές επιδράσεις, οι αξιολογήσεις δεν θα πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά σε δοκιμές με διαγονιδιακές τοξίνες Bt που παράγονται σε μικροβιακά συστήματα·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, επιπλέον, μικρή σημασία μπορεί να αποδοθεί στις τοξικολογικές δοκιμές που διεξάγονται με πρωτεΐνες μεμονωμένα, λόγω του γεγονότος ότι οι τοξίνες Bt σε ΓΤ καλλιέργειες, όπως ο αραβόσιτος, το βαμβάκι και η σόγια, είναι εγγενώς πιο τοξικές από τις απομονωμένες τοξίνες Bt· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αναστολείς πρωτεάσης (PI), που υπάρχουν στον φυτικό ιστό, μπορούν να αυξήσουν την τοξικότητα των τοξινών Bt καθυστερώντας την αποδόμησή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα φαινόμενα αυτά έχουν καταδειχθεί σε διάφορες επιστημονικές μελέτες, συμπεριλαμβανομένης μιας μελέτης που διενεργήθηκε πριν από 30 χρόνια για τη Monsanto και η οποία κατέδειξε ότι ακόμη και η παρουσία εξαιρετικά χαμηλών επιπέδων PI ενίσχυσε την τοξικότητα των τοξινών Bt έως και 20 φορές[16]·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις αυτές δεν έχουν ληφθεί ποτέ υπόψη σε αξιολογήσεις κινδύνου της EFSA, παρόλο που είναι σημαντικές για όλα τα φυτά Bt που έχουν εγκριθεί για εισαγωγή ή καλλιέργεια στην Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κίνδυνοι οι οποίοι προκύπτουν από αυτή την ενισχυμένη τοξικότητα λόγω της αλληλεπίδρασης μεταξύ PI και τοξινών Bt για τους ανθρώπους και τα ζώα που καταναλώνουν τρόφιμα και ζωοτροφές που περιέχουν τοξίνες Bt δεν μπορούν να αποκλειστούν·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με διάφορες μελέτες, έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες που ενδεχομένως επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα έπειτα από έκθεση σε τοξίνες Bt και ότι ορισμένες τοξίνες Bt ενδέχεται να έχουν ανοσοενισχυτικές ιδιότητες[17], δηλαδή να ενισχύουν την αλλεργιογονικότητα άλλων πρωτεϊνών με τις οποίες έρχονται σε επαφή·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση της ενδεχόμενης αλληλεπίδρασης των καταλοίπων ζιζανιοκτόνων και των μεταβολιτών τους με τοξίνες Bt θεωρείται ότι δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της ομάδας της EFSA για τους ΓΤΟ και, ως εκ τούτου, δεν διενεργείται στο πλαίσιο της εκτίμησης επικινδυνότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό δημιουργεί προβλήματα, δεδομένου ότι τα κατάλοιπα από τον ψεκασμό με γλυφοσάτη και γλυφοσινικό είναι γνωστό ότι διαταράσσουν το μικροβίωμα που, για παράδειγμα, μπορεί να ενισχύσει τις ανοσολογικές αντιδράσεις σε συνδυασμό με τοξίνες Bt[18]·
Καλλιέργειες Bt: επιδράσεις σε μη στοχευόμενους οργανισμούς και αυξημένη αντοχή
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε αντίθεση με τη χρήση εντομοκτόνων, όπου η έκθεση πραγματοποιείται κατά τον χρόνο του ψεκασμού και για περιορισμένο χρονικό διάστημα στη συνέχεια, η χρήση γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών Bt οδηγεί σε συνεχή έκθεση των στοχευόμενων και μη στοχευόμενων οργανισμών στις τοξίνες Bt·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπόθεση ότι οι τοξίνες Bt παρουσιάζουν έναν μοναδικό τρόπο δράσης για συγκεκριμένο στόχο δεν μπορεί πλέον να θεωρείται ορθή και δεν μπορούν να αποκλειστούν οι επιπτώσεις σε μη στοχευόμενους οργανισμούς[19]· λαμβάνοντας υπόψη ότι αναφέρονται όλο και περισσότεροι μη στοχευόμενοι οργανισμοί που επηρεάζονται με πολλούς τρόπους· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πρόσφατη επισκόπηση αναφέρονται 39 δημοσιεύσεις αξιολογημένες από ομότιμους, οι οποίες αναφέρουν σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις των τοξινών Bt σε πολλά είδη «εκτός πεδίου»[20]·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφοροι μη στοχευόμενοι οργανισμοί στην Ένωση θα μπορούσαν να εκτεθούν σε τοξίνες Bt μέσω διαρροών, αποβλήτων και κοπριάς που προκύπτουν από την εισαγωγή καλλιεργειών Bt· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην αξιολόγηση κινδύνου δεν αξιολογήθηκαν επιπτώσεις σε μη στοχευόμενους οργανισμούς·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση κινδύνου δεν εξέτασε την ανάπτυξη αντοχής των στοχευόμενων επιβλαβών οργανισμών στις τοξίνες Bt, με πιθανό αποτέλεσμα τη χρήση λιγότερο ασφαλών για το περιβάλλον φυτοφαρμάκων ή την αύξηση των δόσεων και του αριθμού των εφαρμογών στη ΓΤ καλλιέργεια στη χώρα καλλιέργειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ σχεδιάζει τη σταδιακή κατάργηση πολλών υβριδίων αραβοσίτου Bt, καθώς και ορισμένων ποικιλιών βαμβακιού Bt, κατά τα επόμενα τρία έως πέντε έτη, λόγω της αύξησης της ανθεκτικότητας των εντόμων σε τέτοιες καλλιέργειες[21]·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ έχει υποστηριχθεί ότι η χρήση καλλιεργειών Bt οδηγεί σε μείωση της χρήσης εντομοκτόνων, μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στις Ηνωμένες Πολιτείες[22] καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «αρκετές αναλύσεις σχετικά με την επίδραση των καλλιεργειών Bt στα πρότυπα χρήσης φυτοφαρμάκων δεν φαίνεται να έχουν λάβει υπόψη την επεξεργασία σπόρων και, ως εκ τούτου, ενδέχεται να έχουν υπερεκτιμηθεί οι μειώσεις στη χρήση εντομοκτόνων (ιδίως όσον αφορά την «έκταση στην οποία εφαρμόζεται») που συνδέονται με τις καλλιέργειες Bt»·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος στη ΣΒΠ των Ηνωμένων Εθνών, η οποία καθιστά σαφές ότι τόσο οι χώρες εξαγωγής όσο και οι χώρες εισαγωγής έχουν διεθνείς ευθύνες όσον αφορά τη βιολογική ποικιλότητα·
Παρατηρήσεις των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών
ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη υπέβαλαν στην EFSA πολλές επικριτικές παρατηρήσεις κατά την τρίμηνη περίοδο διαβούλευσης[23]· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις εν λόγω επικριτικές παρατηρήσεις αναφέρεται το γεγονός ότι τα δεδομένα και οι αναλύσεις δεδομένων που παρέχονται σχετικά με τη φαινοτυπική αξιολόγηση, τη σύνθεση και την τοξικότητα δεν επαρκούν, ότι η ανάλυση της σύστασης δεν έλαβε υπόψη κατάλοιπα ή μεταβολίτες των συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων, και ότι η πρόταση του αιτούντος για σχέδιο περιβαλλοντικής παρακολούθησης δεν ανταποκρίνεται στους στόχους που ορίζονται στο παράρτημα VII της οδηγίας 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[24] και ότι δεν συνδέει τις δραστηριότητες παρακολούθησης με τους σχετικούς στόχους προστασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρμόδια αρχή ενός κράτους μέλους απέρριψε την πρόταση διάθεσης του ΓΤ βαμβακιού στην αγορά με το σκεπτικό ότι οι προηγούμενες αξιολογήσεις για τα τρία μεμονωμένα συμβάντα δεν επαρκούσαν για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας·
Τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων της Ένωσης
ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έκθεση του 2017 της Ειδικής Εισηγήτριας των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στη διατροφή, τα επικίνδυνα φυτοφάρμακα έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες[25]· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ΣΒΑ 3.9 των Ηνωμένων Εθνών, στόχος είναι να μειωθεί σημαντικά, έως το 2030, ο αριθμός των θανάτων και των ασθενειών που προκαλούνται από επικίνδυνες χημικές ουσίες και από τη ρύπανση και τη μόλυνση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους[26]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση της εισαγωγής του ΓΤ βαμβακιού θα αυξήσει τη ζήτηση για τη συγκεκριμένη καλλιέργεια που έχει υποστεί επεξεργασία με ζιζανιοκτόνο το οποίο είναι τοξικό για την αναπαραγωγή και δεν επιτρέπεται πλέον να χρησιμοποιείται στην Ένωση, και θα αυξήσει έτσι την έκθεση των εργαζομένων σε τρίτες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κίνδυνος αυξημένης έκθεσης των εργαζομένων προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία σε σχέση με τις ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα ΓΤ καλλιέργειες, δεδομένης της χρήσης μεγαλύτερου όγκου ζιζανιοκτόνων·
Μη δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων
ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφοφορία της 11ης Ιανουαρίου 2021 στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, που αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, δεν οδήγησε σε έκδοση γνώμης, κάτι που σημαίνει ότι η έγκριση δεν υποστηρίχθηκε από μια ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι 13 κράτη μέλη (που αντιπροσωπεύουν το 35,52 % του πληθυσμού της Ένωσης) ψήφισαν κατά της έγκρισης, ενώ μόνο 10 κράτη μέλη (που αντιπροσωπεύουν το 27,49 %) ψήφισαν υπέρ· λαμβάνοντας υπόψη ότι 4 κράτη μέλη (που αντιπροσωπεύουν το 37 %) απείχαν·
Λ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει ως προβληματικό το γεγονός ότι εξακολουθεί να εκδίδει αποφάσεις έγκρισης ΓΤΟ χωρίς ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ αυτών των αποφάσεων, κάτι που αποτελεί σαφέστατα εξαίρεση στην περίπτωση της έγκρισης προϊόντων γενικότερα, αλλά έχει γίνει ο κανόνας για τη λήψη αποφάσεων όσον αφορά την έγκριση ΓΤ τροφίμων και ζωοτροφών·
ΛΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε συνολικά 36 ψηφίσματα που αντιτίθενται στη διάθεση στην αγορά ΓΤΟ για τρόφιμα και ζωοτροφές (33 ψηφίσματα) και στην καλλιέργεια ΓΤΟ στην Ένωση (τρία ψηφίσματα)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την ένατη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ήδη εγκρίνει 16 ενστάσεις για τη διάθεση ΓΤΟ στην αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπήρξε ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ της έγκρισης οποιουδήποτε από αυτούς τους ΓΤΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λόγοι για τους οποίους τα κράτη μέλη δεν υποστηρίζουν τις εγκρίσεις περιλαμβάνουν τη μη τήρηση της αρχής της προφύλαξης στη διαδικασία αδειοδότησης και τις επιστημονικές ανησυχίες σχετικά με την αξιολόγηση του κινδύνου·
ΛΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εξακολουθεί να εγκρίνει ΓΤΟ, παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζει και η ίδια την ύπαρξη δημοκρατικού ελλείμματος, την έλλειψη στήριξης από την πλευρά των κρατών μελών και τις ενστάσεις του Κοινοβουλίου·
ΛΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν απαιτείται καμία τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε να είναι σε θέση η Επιτροπή να μην εγκρίνει ΓΤΟ όταν δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία κρατών μελών υπέρ της έγκρισης στην επιτροπή προσφυγών[27]·
1. θεωρεί ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003·
2. θεωρεί ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής δεν είναι σύμφωνο με το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια ότι δεν συνάδει με τον σκοπό του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, ο οποίος είναι, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[28], να προσφέρει τη βάση για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα ΓΤ τρόφιμα και ζωοτροφές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·
3. ζητεί από την Επιτροπή να αποσύρει την εκτελεστική απόφασή της·
4. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή αναγνώρισε τελικά, σε επιστολή της με ημερομηνία 11 Σεπτεμβρίου 2020 προς τα μέλη, την ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη η βιωσιμότητα κατά τη λήψη αποφάσεων για την έγκριση ΓΤΟ[29]· εκφράζει, ωστόσο, τη βαθιά απογοήτευσή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή έχει συνεχίσει από τότε να εγκρίνει ΓΤΟ για εισαγωγή στην Ένωση, παρά τις επανειλημμένες αντιρρήσεις του Κοινοβουλίου και της πλειοψηφίας των κρατών μελών, που ψηφίζουν κατά·
5. καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει κατεπειγόντως στην ανάπτυξη κριτηρίων βιωσιμότητας, με πλήρη συμμετοχή του Κοινοβουλίου· καλεί την Επιτροπή να παράσχει πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο και το χρονοδιάγραμμα διεξαγωγής αυτής της διαδικασίας·
6. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να μην εγκρίνει ΓΤ καλλιέργειες ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα έως ότου διερευνηθούν διεξοδικά και κατά περίπτωση οι κίνδυνοι για την υγεία που συνδέονται με τα κατάλοιπα, πράγμα που απαιτεί πλήρη αξιολόγηση των καταλοίπων που προέρχονται από τον ψεκασμό των εν λόγω ΓΤ καλλιεργειών με συμπληρωματικά ζιζανιοκτόνα, καθώς και αξιολόγηση των προϊόντων διάσπασης των ζιζανιοκτόνων και τυχόν συνδυαστικών επιπτώσεων, μεταξύ άλλων με το ίδιο το ΓΤ φυτό·
7. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να μην εγκρίνει την εισαγωγή, για χρήση σε τρόφιμα ή ζωοτροφές, κανενός ΓΤ φυτού που έχει καταστεί ανθεκτικό σε ζιζανιοκτόνο δραστική ουσία μη εγκεκριμένη για χρήση στην Ένωση·
8. καλεί την EFSA να αποδεχθεί επιτέλους τις ουσιαστικές διαφορές μεταξύ των τοξινών Bt που υπάρχουν φυσικά και εκείνων που εκφράζονται από συνθετικά διαγονίδια σε ΓΤ φυτά και να διευρύνει την αξιολόγηση κινδύνου ώστε να λαμβάνονται πλήρως υπόψη όλες οι αλληλεπιδράσεις και οι συνδυαστικές επιδράσεις μεταξύ τοξινών Bt, ΓΤ φυτών και των συστατικών τους, καταλοίπων ψεκασμού με τα συμπληρωματικά ζιζανιοκτόνα, το περιβάλλον, καθώς και επιπτώσεις στην υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων·
9. καλεί την EFSA να μη δέχεται πλέον μελέτες τοξικότητας με βάση απομονωθείσες πρωτεΐνες που είναι πιθανόν να διαφέρουν ως προς τη δομή και τις βιολογικές επιδράσεις σε σύγκριση με εκείνες που παράγονται από το ίδιο το φυτό, και να απαιτεί τη διεξαγωγή όλων των δοκιμών με ιστούς από το ΓΤ φυτό·
10. καλεί την EFSA να διασφαλίσει ότι τα δεδομένα από επιτόπιες δοκιμές ή θερμοκήπια καλύπτουν ένα επαρκώς ευρύ φάσμα γεωπονικών και περιβαλλοντικών συνθηκών για την αξιολόγηση του αντικτύπου όλων των παραγόντων καταπόνησης που πρέπει να αναμένονται κατά την καλλιέργεια στην έκφραση των γονιδίων και στη σύνθεση των φυτών·
11. καλεί την EFSA να διασφαλίσει ότι τα δεδομένα από επιτόπιες δοκιμές ή θερμοκήπια καλύπτουν ένα επαρκώς ευρύ φάσμα διαφορετικών ποικιλιών για την αξιολόγηση του αντικτύπου των διάφορων γενετικών υπόβαθρων στην έκφραση των γονιδίων και στη σύνθεση των φυτών·
12. καλεί την EFSA να ζητήσει στοιχεία σχετικά με τον αντίκτυπο της κατανάλωσης τροφίμων και ζωοτροφών που προέρχονται από γενετικώς τροποποιημένα φυτά στο εντερικό μικροβίωμα·
13. παροτρύνει εκ νέου την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις υποχρεώσεις της Ένωσης στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών, όπως η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα και οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών·
14. τονίζει ότι οι τροπολογίες που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 17 Δεκεμβρίου 2020 επί της πρότασης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011[30], οι οποίες εγκρίθηκαν από το Κοινοβούλιο ως βάση για τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, αναφέρουν ότι η Επιτροπή δεν εγκρίνει ΓΤΟ όταν δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ· επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να σεβαστεί τη θέση αυτή και καλεί το Συμβούλιο να συνεχίσει τις εργασίες του και να εγκρίνει επειγόντως μια γενική προσέγγιση επί του φακέλου αυτού·
15. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.
- [1] ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 1.
- [2] ΕΕ L 157 της 8.6.2013, σ. 1.
- [3] ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13.
-
[4] Επιστημονική γνώμη της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς σχετικά με την αξιολόγηση του γενετικώς τροποποιημένου βαμβακιού GHB614× T304-40 × GHB119 για χρήσεις σε τρόφιμα και ζωοτροφές, για εισαγωγή και επεξεργασία, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 (αίτηση EFSA-GMO-NL-2014-122), EFSA Journal 2018·16(7):5349,
https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2903/j.efsa.2018.5349 -
[5] Κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε 36 ψηφίσματα που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση ΓΤΟ. Επιπλέον, κατά την ένατη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε τα ακόλουθα ψηφίσματα:
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0028).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0029).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία ή τέσσερα από τα μονά συμβάντα MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 και DAS-40278-9, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0030).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0054).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια MON 89788 (MON-89788-1), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0055).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 και τους επιμέρους συνδυασμούς MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 και NK603 × DAS-40278-9 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0056).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία, τέσσερα ή πέντε από τα επιμέρους συμβάντα Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 και GA21, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0057).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαΐου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0069).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα MON 87427, MON 89034, MIR162 και NK603, και για την κατάργηση της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2018/1111 της Επιτροπής σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0291).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0292).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία ή τέσσερα από τα μονά συμβάντα MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 και NK603, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0293).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0365).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα MON 87427, MON 89034, MIR162 και MON 87411 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0366).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0367).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 88017 (MON-88Ø17-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0368).
– Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 (MON-89Ø34-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0369). - [6] Γνώμη της EFSA, σ. 10.
- [7] Γνώμη της EFSA, σ. 22.
-
[8] Βλέπε, για παράδειγμα, Adamczyk, J.J. Jr., Meredith, W. R. Jr., «Genetic basis for variability of Cry1Ac expression among commercial transgenic Bacillus thuringiensis (Bt) cotton cultivars in the United States» (Γενετική βάση για μεταβλητότητα της έκφρασης της Cry1Ac μεταξύ εμπορικών διαγονιδιακών ποικιλιών βαμβακιού Bacillus thuringiensis (Bt)), Journal of Cotton Science, 2004, 8(1), σ. 433-440, https://pubag.nal.usda.gov/catalog/10670
και Trtikova, M., Wikmark, O.G., Zemp, N., Widmer, A., Hilbeck, A., «Transgene expression and Bt protein content in transgenic Bt maize (MON810) under optimal and stressful environmental conditions» (Έκφραση διαγονιδίων και περιεχόμενο Bt πρωτεΐνης σε διαγονιδιακό Bt αραβόσιτο (MON810) υπό βέλτιστες και ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες), Plos ONE, 2015:10(4), e0123011, https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0123011 - [9] Βλ., για παράδειγμα, Bonny, S., «Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact» (Γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα, Ζιζάνια και Ζιζανιοκτόνα: Επισκόπηση και αντίκτυπος), Environmental Management, Ιανουάριος 2016, 57(1), σ. 31-48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 και Benbrook, C.M., «Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. - the first sixteen years» (Επιπτώσεις των γενετικώς τροποποιημένων καλλιεργειών στη χρήση φυτοφαρμάκων στις ΗΠΑ - τα πρώτα 16 έτη), Environmental Sciences Europe, 28 Σεπτεμβρίου 2012, τεύχος 24(1) https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24
- [10] EFSA conclusion on the peer review of the pesticide risk assessment of the active substance glyphosate (Συμπέρασμα της EFSA σχετικά με την αξιολόγηση από ομότιμους της εκτίμησης επικινδυνότητας φυτοφαρμάκων όσον αφορά τη δραστική ουσία glyphosate), EFSA journal 2015· 13(11):4302, σ. 3, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4302
- [11] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1).
- [12] https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=as.details&as_id=79
- [13] Βλ, για παράδειγμα, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0304389420301400?via%3Dihub
- [14] Αυτό ισχύει όντως στην περίπτωση της γλυφοσάτης, όπως αναφέρεται στην αιτιολογημένη γνώμη της EFSA με τίτλο «Review of the existing maximum residue levels for glyphosate according to Article 12 of Regulation (EC) No 396/2005» (Αξιολόγηση της EFSA σχετικά με τα υφιστάμενα ανώτατα όρια καταλοίπων για τη γλυφοσάτη σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005), EFSA Journal 2018·16(5):5263, σ. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263
-
[15] «Scientific Opinion of the EFSA Panel on Genetically Modified Organisms on application EFSA-GMO-NL-2011-97 for the placing on the market of insect-resistant and herbicide-tolerant genetically modified cotton T304-40 for food and feed uses, import and processing under Regulation (EC) No 1829/2003 from Bayer CropScience AG» [Επιστημονική γνώμη της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς σχετικά με την αίτηση EFSA-GMO-NL-2011-97 για τη διάθεση στην αγορά του ανθεκτικού στα έντομα και τα ζιζανιοκτόνα γενετικώς τροποποιημένου βαμβακιού T304-40, που προορίζεται για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, την εισαγωγή και την επεξεργασία, βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, από την εταιρεία Bayer CropScience AG], EFSA Journal 2013·11(6):3251, (https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/3251, και «Scientific opinion of the EFSA Panel on Genetically Modified Organisms on application (EFSA-GMO-NL-2011-96) for the placing on the market of genetically modified insect-resistant and herbicide-tolerant cotton GHB119, for food and feed uses, import and processing under Regulation (EC) No 1829/2003 from Bayer CropScience AG» [Επιστημονική γνώμη της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς σχετικά με την αίτηση EFSA-GMO-NL-2011-96 για τη διάθεση στην αγορά του ανθεκτικού στα έντομα και τα ζιζανιοκτόνα γενετικώς τροποποιημένου βαμβακιού GHB119, που προορίζεται για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, την εισαγωγή και την επεξεργασία, βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, από την εταιρεία Bayer CropScience AG], EFSA Journal 2016·14(10):4586,
https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4586, σ. 14 - [16] MacIntosh, S.C., Kishore, G.M., Perlak, F.J., Marrone, P.G., Stone, T.B., Sims, S.R., Fuchs, R.L., «Potentiation of Bacillus thuringiensis insecticidal activity by serine protease inhibitors» (Ενίσχυση της εντομοκτόνου δράσης του Bacillus thuringiensis από αναστολείς της πρωτεάσης σερίνης), Journal of Agricultural and Food Chemistry, 38, σ. 1145-1152, https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf00094a051
- [17] Για μια ανασκόπηση, βλ. Rubio-Infante, N., Moreno-Fierros, L. (2016), «An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals» (Μια ανασκόπηση σχετικά με την ασφάλεια και τις βιολογικές επιπτώσεις των τοξινών Cry του Bacillus thuringiensis στα θηλαστικά), Journal of Applied Toxicology, Μάιος 2016, 36(5), σ. 630-648, http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jat.3252/full
- [18] Parenti, M.D., Santoro, A., Del Rio, A., Franceschi, C., «Literature review in support of adjuvanticity/immuno-genicity assessment of proteins» (Ανασκόπηση της βιβλιογραφίας προς στήριξη της αξιολόγησης της ανοσοενισχυτικότητας/ανοσογονικότητας των πρωτεϊνών), EFSA Supporting Publications, Ιανουάριος 2019, 16(1): 1551, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/sp.efsa.2019.EN-1551
- [19] Βλ., για παράδειγμα, Hilbeck, A., Otto, M. «Specificity and combinatorial effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in the context of GMO risk assessment» (Ιδιαιτερότητα και συνδυαστικές επιδράσεις τοξινών Cry του Bacillus thuringiensis στο πλαίσιο αξιολόγησης κινδύνου ΓΤΟ), Frontiers in Environmental Science 2015, 3:71, https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fenvs.2015.00071/full
- [20] Hilbeck, A., Defarge, N., Lebrecht, T., Bøhn, T., «Insecticidal Bt crops. EFSA’s risk assessment approach for GM Bt plants fails by design» (Εντομοκτόνοι καλλιέργειες Bt. Η προσέγγιση της αξιολόγησης κινδύνου της EFSA για τα ΓΤ φυτά Bt αποτυγχάνει εκ σχεδιασμού), RAGES 2020, σ. 4, https://www.testbiotech.org/sites/default/files/RAGES_report-Insecticidal%20Bt%20plants.pdf
- [21] https://www.dtnpf.com/agriculture/web/ag/crops/article/2020/09/29/epa-proposes-phasing-dozens-bt-corn
- [22] Douglas, M.R., Tooker, J.F., «Large-Scale Deployment of Seed Treatments Has Driven Rapid Increase in Use of Neonicotinoid Insecticides and Preemptive Pest Management in U.S. Field Crops» (Η μεγάλης κλίμακας χρήση των προϊόντων επεξεργασίας σπόρων έχει οδηγήσει σε ταχεία αύξηση της χρήσης νεονικοτινοειδών εντομοκτόνων και σε προληπτική φυτοπροστασία στις μεγάλες καλλιέργειες στις ΗΠΑ), Environmental Science and Technology 2015, 49, 8, σ. 5088-5097, https://pubs.acs.org/doi/10.1021/es506141g
- [23] Παρατηρήσεις των κρατών μελών, προσβάσιμες μέσω του μητρώου ερωτήσεων της EFSA (αριθ. αναφοράς: EFSA-Q-2014-00721): https://www.efsa.europa.eu/en/register-of-questions
- [24] Οδηγία 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Μαρτίου 2001, για τη σκόπιμη ελευθέρωση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον και την κατάργηση της οδηγίας 90/220/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 106 της 17.4.2001, σ. 1).
- [25] https://www.ohchr.org/EN/Issues/Food/Pages/Pesticides.aspx
- [26] https://www.un.org/sustainabledevelopment/health/
- [27] Σύμφωνα με τη διατύπωση του άρθρου 6 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011, αν στην επιτροπή προσφυγών δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία κρατών μελών υπέρ της έγκρισης, η Επιτροπή απλώς «μπορεί» να προχωρήσει στην έγκριση, χωρίς όμως να είναι υποχρεωμένη να το πράξει.
- [28] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1).
- [29] https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf
- [30] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0364.