ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πολιτική συνοχής και τις περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πολιτική συνοχής και τις περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής

(2020/2074(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, συγκεκριμένα τα άρθρα 3 και 21, τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), συγκεκριμένα τα άρθρα 4, 11, 173 έως 178, 191 και 194, και το Πρωτόκολλο αριθ. 28 των Συνθηκών για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή,

– έχοντας υπόψη τη συμφωνία που εγκρίθηκε κατά την 21η διάσκεψη των μερών της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP21) στο Παρίσι στις 12 Δεκεμβρίου 2015 (Συμφωνία του Παρισιού), ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 2 και το άρθρο 11 παράγραφος 2, τα οποία αναγνωρίζουν την τοπική, υποεθνική και περιφερειακή διάσταση της κλιματικής αλλαγής και της δράσης για το κλίμα,

– έχοντας υπόψη το θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030, όπως εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 25 Σεπτεμβρίου 2015, και ειδικότερα τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (COM(2019)0640),

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Μαρτίου 2019 σχετικά με την κλιματική αλλαγή – ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία, με βάση τη Συμφωνία του Παρισιού[1],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 28ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με την κλιματική και περιβαλλοντική κατάσταση έκτακτης ανάγκης[2],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία[3],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2020 σχετικά με τη συντονισμένη δράση της ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19 και των συνεπειών της[4],

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με την κλιματική αλλαγή,

– έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση της διακυβερνητικής επιτροπής για την κλιματική αλλαγή (IPCC) σχετικά με την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,5 °C, την πέμπτη έκθεση αξιολόγησής της (AR5) και τη συγκεφαλαιωτική έκθεσή της, την ειδική έκθεσή της για την κλιματική αλλαγή και τη γη, και την ειδική έκθεσή της για τους ωκεανούς και την κρυόσφαιρα σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα,

– έχοντας υπόψη την αξιολόγηση δεικτών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος σχετικά με τις οικονομικές απώλειες που προκύπτουν από ακραία κλιματικά φαινόμενα στην Ευρώπη, η οποία δημοσιεύτηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2020,

– έχοντας υπόψη το γενικό ενωσιακό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον έως το 2020 με τίτλο «Ευημερία εντός των ορίων του πλανήτη μας», την πρόταση της Επιτροπής για το γενικό ενωσιακό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον έως το 2030 και το όραμά της για το 2050,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Ιανουαρίου 2020, σχετικά με τη 15η σύνοδο της Διάσκεψης των μερών (COP15) της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα[5],

– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Μαρτίου 2020, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 (ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα) (COM(2020)0080),

– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιανουαρίου 2020, για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (COM(2020)0022) και την τροποποιημένη της πρότασή της 28ης Μαΐου 2020 (COM(2020)0460),

– έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2020, σχετικά με τη δανειακή διευκόλυνση του δημόσιου τομέα στο πλαίσιο του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης (COM (2020)0453),

– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2020, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 όσον αφορά τους έκτακτους πρόσθετους πόρους και τις ρυθμίσεις εφαρμογής στο πλαίσιο του στόχου «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση» με σκοπό την παροχή βοήθειας για τη στήριξη της αποκατάστασης των συνεπειών της κρίσης λόγω της πανδημίας της COVID-19 και για την προετοιμασία μιας πράσινης, ψηφιακής και ανθεκτικής ανάκαμψης της οικονομίας (REACT-EU) (COM(2020)0451),

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου[6],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1301/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και για τη θέσπιση ειδικών διατάξεων σχετικά με τον στόχο «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση» και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006[7],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1304/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1081/2006 του Συμβουλίου[8],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού ειδικών διατάξεων για την υποστήριξη του στόχου της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης[9],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1300/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με το Ταμείο Συνοχής και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1084/2006[10],

– έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Μαΐου 2020, για τη θέσπιση του προγράμματος του Ευρωπαϊκού InvestEU (COM (2020)0403),

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (EE) 2019/2088[11],

– έχοντας υπόψη τη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2021 με τίτλο «Cohesion Policy and Climate Change» (Πολιτική συνοχής και κλιματική αλλαγή),

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Ιουνίου 2018 σχετικά με την πολιτική συνοχής και την κυκλική οικονομία[12],

– έχοντας υπόψη το άρθρο 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ερμηνεύτηκε από το Δικαστήριο στην απόφασή του για τη Μαγιότ της 15ης Δεκεμβρίου 2015 (υποθ. C-132/14 έως C-136/14) που προβλέπει τη δυνατότητα θέσπισης ειδικών μέτρων και μέτρων παρέκκλισης για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, σχετικά με τη στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 (COM(2020)0152),

– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού και της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A9-0034/2021),

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί πρόκληση που υπερβαίνει τα σύνορα και απαιτεί άμεση και φιλόδοξη δράση σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, προκειμένου να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και να αποτραπεί η απώλεια βιοποικιλότητας σε μαζική κλίμακα· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται επείγοντα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας θα διατηρηθεί κάτω από τους 2 °C σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, καθώς οποιαδήποτε απώλεια βιοποικιλότητας θα έχει σημαντικό αντίκτυπο, μεταξύ άλλων και στην ποιότητα της γεωργικής παραγωγής·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 °C είναι το μέγιστο που μπορεί να αντέξει ο πλανήτης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε περίπτωση που οι θερμοκρασίες αυξηθούν περισσότερο πέραν του 2030, η ανθρωπότητα θα βρεθεί αντιμέτωπη με ακόμη περισσότερες ξηρασίες, πλημμύρες, καύσωνες και φτώχεια για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους, τον πιθανό αφανισμό των πλέον ευάλωτων πληθυσμών της και, στη χειρότερη περίπτωση, ενδέχεται να απειληθεί συνολικά η μακροπρόθεσμη επιβίωσή της, όπως επισημαίνεται στη διοργανική έκθεση της ΕΕ με τίτλο «Challenges and Choices for Europe» (Προκλήσεις και επιλογές για την Ευρώπη)·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος εκτιμά ότι μεταξύ 1980 και 2019, τα ακραία κλιματικά φαινόμενα προκάλεσαν οικονομικές απώλειες συνολικού ύψους περίπου 446 δισεκατομμυρίων EUR στις χώρες μέλη του ΕΟΧ· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό ισοδυναμεί με 11,1 δισεκατομμύρια EUR ετησίως και οι αθροιστικές αποπληθωρισμένες απώλειες ισούνται με σχεδόν το 3 % του ΑΕΠ των χωρών που αναλύθηκαν·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι το δυναμικό υπερθέρμανσης του πλανήτη (GWP) από ορυκτό φυσικό αέριο (μεθάνιο – CH4) είναι σημαντικά υψηλότερο απ’ ό,τι είχε υποτεθεί προηγουμένως·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη ενδέχεται να φθάσει τον 1,5 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα εντός της τρέχουσας περιόδου προγραμματισμού, γεγονός που καθιστά αναγκαία την άμεση ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης όσον αφορά το κλίμα, σύμφωνα με τις πολιτικές της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το θεματολόγιο των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030 και τη Συμφωνία του Παρισιού·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία το αργότερο έως το 2050 αποτελεί ταυτόχρονα μεγάλη ευκαιρία αλλά και πρόκληση για την Ένωση και τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες, τις πόλεις, τις τοπικές κοινότητες, τους ανθρώπους, τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία της· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ωστόσο, πρέπει να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ των φιλόδοξων κλιματικών στόχων και της διατήρησης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, χωρίς να υπονομεύεται η επίτευξη του στόχου του 1,5 °C·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη αυτού του στόχου θα απαιτήσει έναν συνολικό μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής κοινωνίας και οικονομίας, καθώς ορισμένοι τομείς θα βιώσουν μια μη αναστρέψιμη μείωση της παραγωγής σε συνδυασμό με την απώλεια θέσεων εργασίας σε οικονομικές δραστηριότητες οι οποίες βασίζονται στην παραγωγή και τη χρήση ορυκτών καυσίμων, ενώ άλλοι τομείς θα καταφέρουν να βρουν μια τεχνολογική εναλλακτική λύση·

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιωσιμότητα θα πρέπει να νοείται ως μια ισορροπημένη προσέγγιση για τον συμβιβασμό της βιώσιμης ανάπτυξης, της κοινωνικής προόδου και της προστασίας του περιβάλλοντος·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2020[13] προβλέπει συνολικό στόχο βάσει του οποίου τουλάχιστον το 30 % του συνολικού ποσού του προϋπολογισμού της Ένωσης και των δαπανών του Μέσου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα υποστηρίζουν κλιματικούς στόχους και έναν νέο ετήσιο στόχο σχετικά με τις δαπάνες για τη βιοποικιλότητα της τάξης του 7,5 % από το 2024, με σκοπό να φτάσει το 10 % το 2026 και το 2027·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νησιά, ιδίως τα μικρά νησιά, και οι εξόχως απόκεντρες περιοχές είναι τα πλέον ευάλωτα και εκτεθειμένα στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής εδάφη της ΕΕ, και τα οποία πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν συγκεκριμένες και πρόσθετες προκλήσεις και δαπάνες κατά τη μετάβαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή και οι πολλαπλές επιπτώσεις της επηρεάζουν τις ευρωπαϊκές περιφέρειες με διαφορετικό τρόπο, σε διαφορετικό βαθμό την καθεμιά και σε διαφορετικό χρόνο, και ότι η διαχείριση της μετάβασης θα οδηγήσει σε σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες και οι εργαζόμενοι θα επηρεαστούν με διαφορετικούς τρόπους και ότι όλες οι χώρες δεν θα επηρεαστούν εξίσου ούτε θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν επαρκώς· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές στην Ευρώπη, το οποίο βρίσκεται υπό επεξεργασία, υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης των αγροτικών περιοχών, αλλά και τη μετατροπή τους σε πιο ελκυστικούς τόπους διαμονής και εργασίας·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νησιά, οι εξόχως απόκεντρες και οι περιφερειακές περιοχές έχουν τεράστιες δυνατότητες παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και είναι στρατηγικά εργαστήρια για την εφαρμογή καινοτόμων μέτρων πολιτικής και τεχνικών λύσεων για την επίτευξη της ενεργειακής μετάβασης, τη μείωση των εκπομπών CO2 και την προώθηση της στροφής προς την κυκλική οικονομία·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική συνοχής δεν προσφέρει απλώς επενδυτικές ευκαιρίες για την κάλυψη των τοπικών και περιφερειακών αναγκών μέσω των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ), αλλά παρέχει επίσης ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικής, προκειμένου να μειώσει τις αναπτυξιακές ανισότητες μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών και να τις βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τις πολλαπλές προκλήσεις για την ανάπτυξή τους, μεταξύ άλλων μέσω της προστασίας του περιβάλλοντος, της απασχόλησης υψηλής ποιότητας και της δίκαιης, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμης ανάπτυξης·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οικονομικές, κοινωνικές και εδαφικές ανισότητες, η αντιμετώπιση των οποίων αποτελεί πρωταρχικό στόχο τη πολιτικής συνοχής, ενδέχεται επίσης να επηρεαστούν από την κλιματική αλλαγή και τις μακροπρόθεσμες συνέπειές της, και ότι τα μέτρα πολιτικής της ΕΕ για το κλίμα θα πρέπει να υποστηρίζουν επίσης τους στόχους της πολιτικής συνοχής της ΕΕ·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική συνοχής είναι καίριας σημασίας για την υποστήριξη των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών ή περιοχών, που πλήττονται από φυσικά και γεωγραφικά μειονεκτήματα, και οι οποίες συχνά βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής αλλά έχουν λιγότερους πόρους για να την αντιμετωπίσουν·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική συνοχής είναι ένα καίριας σημασίας εργαλείο για την επίτευξη δίκαιης μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία που δεν θα αφήνει κανέναν στο περιθώριο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και οι άνδρες ενδέχεται να επηρεαστούν διαφορετικά από τις πράσινες πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ο αντίκτυπος στις ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες·

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, αλλά και άλλοι σχετικοί ενδιαφερόμενοι φορείς αποτελούν βασικούς παράγοντες για την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής, και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της επείγουσας απειλής της κλιματικής αλλαγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω αρχές είναι αρμόδιες για το ένα τρίτο των δημόσιων δαπανών και τα δύο τρίτα των δημόσιων επενδύσεων και επομένως είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν μηχανισμοί όπως το «Σύμφωνο των Δημάρχων για το κλίμα και την ενέργεια», με στόχο τη συγκέντρωση τοπικών και περιφερειακών αρχών οι οποίες είναι υπεύθυνες για την υλοποίηση των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια·

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική κρίση συνδέεται στενά με άλλες κρίσεις όπως την απώλεια βιοποικιλότητας, καθώς και την υγειονομική, κοινωνική και οικονομική κρίση που συνδέεται με την πανδημία COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που τα ζητήματα αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν παράλληλα, το καθένα πρέπει να αντιμετωπιστεί με διαφορετικό και κατάλληλο τρόπο·

ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τη δημιουργία του το 2002, το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ (ΤΑΕΕ) έχει ενεργοποιηθεί ως απόκριση σε περισσότερα από 90 καταστροφικά φαινόμενα και έχει κινητοποιήσει περισσότερα από 5,5 δισεκατομμύρια EUR σε 23 κράτη μέλη και σε μία υπό ένταξη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο της αντίδρασης της ΕΕ στην έξαρση της νόσου COVID-19, το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ έχει επεκταθεί, ώστε να καλύπτει σοβαρές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία και ότι έχει αυξηθεί το μέγιστο επίπεδο προκαταβολών·

ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη, βιώσιμη και κυκλική οικονομία πρέπει να περιλαμβάνει όλους τους παράγοντες της κοινωνίας, και ιδίως τον ιδιωτικό τομέα, τους κοινωνικούς εταίρους και τους πολίτες, μαζί με τους αιρετούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και περιφερειακών αρχών, και πρέπει να υποστηρίζεται από ισχυρά και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικά μέτρα για να διασφαλιστεί μια δίκαιη μετάβαση που στηρίζει τις επιχειρήσεις, τη διατήρηση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ιδίως πράσινων και γαλάζιων ποιοτικών θέσεων εργασίας·

Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και ότι οι περιφέρειες θα πρέπει να υποβάλουν αντίστοιχα περιφερειακά σχέδια για να επιτύχουν τον μετριασμό των εκπομπών και την προσαρμογή, με στόχο να χαράξουν μια πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα το αργότερο έως το 2050 ·

ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία έως το 2050 το αργότερο μπορεί να επιτευχθεί μέσω συνδυασμού δημόσιας χρηματοδότησης σε ενωσιακό και σε εθνικό επίπεδο και με τη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για ιδιωτική χρηματοδότηση·

ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πηγές ενέργειας που προέρχονται από ορυκτά καύσιμα, και συγκεκριμένα από στερεά ορυκτά καύσιμα, υπονομεύουν τις προσπάθειες για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας, και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει, συνεπώς, να παράσχει ένα συνεκτικό κανονιστικό πλαίσιο για την περαιτέρω προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή ενέργεια και η ενέργεια από βιομάζα, αντί για είδη ενέργειας που προέρχονται από ορυκτά καύσιμα· λαμβάνοντας υπόψη, εν προκειμένω, ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να εγγυάται την αρχή: «προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση», με στόχο η ενεργειακή ζήτηση και προσφορά να καταστούν πιο αποδοτικές και θα πρέπει να εφαρμόζεται και να τηρείται σε όλες τις ενεργειακές επενδύσεις στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, για πολλά κράτη μέλη, η μεταβατική χρήση πηγών ενέργειας με βάση το φυσικό αέριο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 θα μπορούσε να είναι απαραίτητη για την επίτευξη μιας δίκαιης ενεργειακής μετάβασης η οποία δεν βλάπτει την κοινωνία και δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον θα πρέπει να συνδέονται με φιλόδοξους κλιματικούς στόχους που δύνανται να υπερβαίνουν τον συνολικό στόχο της επίτευξης μιας κλιματικά ουδέτερης ΕΕ έως το 2050 και θα πρέπει, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, να καταργήσουν σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένων των έργων υποδομών φυσικού αερίου , να υποστηρίξουν την αντικατάστασή τους με ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, υλικά και προϊόντα που παράγονται με βιώσιμο τρόπο, και να προωθήσουν την αποδοτική χρήση των πόρων και τη βιώσιμη ανάπτυξη γενικά, σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού για το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής·

ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον θα πρέπει να υποστηρίζουν την επιδίωξη της πλήρους και σταθερής απασχόλησης σε συνδυασμό με την κοινωνική πρόοδο και τη μη εισαγωγή διακρίσεων προκειμένου να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να καταπολεμήσουν την απώλεια της βιοποικιλότητας·

ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σχέδια διαχείρισης αποβλήτων θα πρέπει να τηρούν τις αρχές της κυκλικής οικονομίας και να αποτελούν μέρος περιφερειακών στρατηγικών για το περιβάλλον·

ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα πολυεπίπεδο ευρωπαϊκό μοντέλο διακυβέρνησης που βασίζεται σε μια ενεργή και εποικοδομητική εταιρική σχέση μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης και των ενδιαφερόμενων μερών είναι καίριας σημασίας για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρωτοβουλίες της κοινότητας και των πολιτών μπορούν να στηρίξουν σθεναρά την οικολογική μετάβαση και να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή·

ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές της ΕΕ μπορούν να βοηθήσουν στον προσδιορισμό βασικών τομέων και πεδίων συνεργασίας μεταξύ διαφόρων περιφερειών που αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, ο μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και η προσαρμογή σε αυτή, η βιοποικιλότητα, οι μεταφορές, η διαχείριση των αποβλήτων, τα διασυνοριακά έργα και ο βιώσιμος τουρισμός·

1. υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ένωση βάσει της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας να εφαρμόσει τη Συμφωνία του Παρισιού και τους ΣΒΑ, σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον κανονισμό της ΕΕ για την ταξινόμηση, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές, οικονομικές και εδαφικές πτυχές, ώστε να διασφαλιστεί μια δίκαιη μετάβαση για όλα τα εδάφη και τους πολίτες χωρίς να μένει κανείς στο περιθώριο· επισημαίνει την ανάγκη να κατοχυρωθεί η αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» του κανονισμού για την ταξινόμηση για όλες τις επενδύσεις·

2. εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η οποία κατοχυρώνει τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας για το 2050 στη νομοθεσία της Ένωσης και την ανάγκη να μετουσιωθεί σε συγκεκριμένες τοπικές δράσεις που σέβονται τους περιορισμούς και δίνουν έμφαση στα πλεονεκτήματα κάθε περιοχής, συμπεριλαμβανομένων των ενδιάμεσων στόχων για το 2030 και το 2040, όπως ζήτησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· υπενθυμίζει, εν προκειμένω, ότι ο στόχος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας είναι η προστασία, η διατήρηση και η ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της Ένωσης, καθώς και η προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον·

3. υπογραμμίζει την ανάγκη οι τοπικές και περιφερειακές αρχές να αναλάβουν σαφή πολιτική δέσμευση για την επίτευξη των κλιματικών στόχων, και τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης του πολυεπίπεδου διαλόγου μεταξύ των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών σχετικά με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή εθνικών μέτρων για το κλίμα, την άμεση πρόσβαση των τοπικών αρχών στη χρηματοδότηση και την παρακολούθηση της προόδου των μέτρων που λαμβάνονται, καθώς και ότι θα πρέπει να εξοπλιστούν επειγόντως με τα κατάλληλα χρηματοδοτικά και διοικητικά μέσα για την επίτευξη των εν λόγω στόχων· πιστεύει, επιπλέον, ότι οι περιφερειακές και τοπικές αρχές διαδραματίζουν βασικό ρόλο σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού, της προετοιμασίας και της υλοποίησης έργων·

4. καλεί τις εθνικές και περιφερειακές αρχές προγραμματισμού να μεγιστοποιήσουν τον μετασχηματιστικό αντίκτυπο της προστασίας του κλίματος και του περιβάλλοντος κατά την εν εξελίξει προετοιμασία των εθνικών και περιφερειακών προγραμμάτων·

5. επισημαίνει ότι θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη πιθανές προσαρμογές πολιτικής σε σχέση με την εκπλήρωση της Συμφωνίας του Παρισιού και των πενταετών εκθέσεών της, κατά τρόπο ενδεδειγμένο και κατάλληλο για την πολιτική συνοχής, όπως στην ενδιάμεση επανεξέταση του ΕΤΠΑ-ΤΣ·

6. καλεί όλες τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να υιοθετήσουν τοπικές και περιφερειακές στρατηγικές για το κλίμα, μετουσιώνοντας τους στόχους σε επίπεδο ΕΕ σε συγκεκριμένους τοπικούς στόχους, βάσει μιας ολιστικής προσέγγισης που θα έχει ως άξονα τον εκάστοτε τόπο ή θα προσανατολίζεται στην εκάστοτε περιοχή, και η οποία θα παρέχει μακροπρόθεσμο όραμα για την κλιματική μετάβαση και την καλύτερη χρήση των δημοσιονομικών πόρων στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής· τονίζει ότι οι περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον θα πρέπει να καλύπτουν και να περιλαμβάνουν σχέδια διαχείρισης αποβλήτων·

7. επισημαίνει τον καίριο ρόλο της πολιτικής συνοχής, σε συνέργεια με άλλες πολιτικές, στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 το αργότερο και του ενδιάμεσου στόχου για το 2030 και το 2040 αντιστοίχως, καθώς και τον ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών σε μια εκτεταμένη μεταρρύθμιση των επενδυτικών πολιτικών·

8. ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες για να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη συνοχή και συντονισμός μεταξύ της πολιτικής συνοχής και άλλων πολιτικών της ΕΕ, προκειμένου να βελτιωθεί η ενσωμάτωση κλιματικών πτυχών στις πολιτικές, να σχεδιαστούν αποτελεσματικότερες πολιτικές για την πρόληψη της ρύπανσης στην πηγή, να παρασχεθεί στοχοθετημένη ενωσιακή χρηματοδότηση και, κατά συνέπεια, να βελτιωθεί η επί τόπου εφαρμογή των πολιτικών για το κλίμα·

9. υπενθυμίζει ότι οι πολιτικές για το κλίμα θα πρέπει να εξυπηρετούν την επιδίωξη για πλήρη και σταθερή απασχόληση, συμπεριλαμβανομένων των πράσινων και γαλάζιων θέσεων εργασίας και της κατάρτισης που μπορεί να συμβάλει στη δίκαιη κοινωνική πρόοδο, και θεωρεί ότι οι πολιτικές για το κλίμα πρέπει να προστατεύουν τις θέσεις εργασίας που επηρεάζονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή μέσω της δημιουργίας νέων πράσινων θέσεων εργασίας, έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να μην μένουν πίσω όταν ορισμένοι τομείς μεταβαίνουν στην πράσινη οικονομία· προτρέπει τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, καθώς και στον αγώνα για τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη και την καταπολέμηση της φτώχειας, της ενεργειακής φτώχειας και των πολιτικών που επιβαρύνουν τις ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο ανάληψης περαιτέρω δράσης για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας·

10. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη θέση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την αναγνώριση της θέσης του Κοινοβουλίου ότι οι δαπάνες της ΕΕ θα πρέπει να συνάδουν με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού και την αρχή του «μη βλάπτειν» της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· υπενθυμίζει επίσης ότι το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την πολιτική συνοχής περιλαμβάνει την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» του κανονισμού για την ταξινόμηση μεταξύ των οριζόντιων αρχών που ισχύουν για όλα τα διαρθρωτικά ταμεία·

11. τονίζει ότι η βιωσιμότητα και η μετάβαση σε μια οικονομία που είναι ασφαλής, κλιματικά ουδέτερη, κλιματικά ανθεκτική, πιο αποδοτική ως προς τους πόρους, οικονομικά προσιτή, κυκλική και κοινωνικά ισορροπημένη είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της Ένωσης, καθώς και για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής της, και συμβάλλουν έτσι στη δημιουργία νέων επενδυτικών ευκαιριών στους τομείς της γεωργίας, του εμπορίου, των μεταφορών, της ενέργειας και των υποδομών, στην προώθηση ασφαλέστερης και πιο φιλικής προς το περιβάλλον κατανάλωσης, καθώς και στη διατήρηση του περιβάλλοντος διαβίωσης μας και της ευημερίας των Ευρωπαίων πολιτών·

12. επισημαίνει ότι είναι υψίστης σημασίας η πλήρης τήρηση των αρχών της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και της εταιρικής σχέσης στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, συμπεριλαμβανομένης επίσης της διάστασης του φύλου, δεδομένου ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν άμεσες αρμοδιότητες για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, καθώς υλοποιούν το 90 % των δράσεων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και το 70 % των δράσεων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής· υπενθυμίζει ότι μπορούν επίσης να αναπτύξουν δράσεις που αποσκοπούν στην προώθηση φιλικής προς το κλίμα συμπεριφοράς μεταξύ των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των συμπεριφορών που συνδέονται με τη διαχείριση αποβλήτων, την έξυπνη κινητικότητα και τη βιώσιμη στέγαση· επιμένει ότι η μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα πρέπει να είναι δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς, με ιδιαίτερη εστίαση στους ανθρώπους που ζουν σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές· αναγνωρίζει την ανάγκη υποστήριξης των εδαφών που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν αύξηση των περιφερειακών ανισοτήτων και να ενδυναμωθούν οι εργαζόμενοι και οι τοπικές και περιφερειακές κοινότητες· καλεί όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να ενθαρρύνουν τη διαδιοικητική συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της διατομεακής κυβερνητικής συνεργασίας, της διαπεριφερειακής, της διαδημοτικής και της διασυνοριακής συνεργασίας για την ανταλλαγή γνώσεων και παραδειγμάτων βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά έργα και πρωτοβουλίες σχετικά με την κλιματική αλλαγή που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής·

13. ζητεί ολιστικές περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον προκειμένου να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανάπτυξη και να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με την υποστήριξη τη ενεργειακής μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, της βιοποικιλότητας και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή· πιστεύει ότι οι εν λόγω περιφερειακές στρατηγικές θα πρέπει να υποστηρίζουν τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, και τα έργα τοπικής ιδιοκτησίας και πρωτοβουλίας και θα πρέπει να ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ των περιφερειών, μεταξύ άλλων και μέσω διασυνοριακών έργων· καλεί την Επιτροπή να παράσχει υποστήριξη και να διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ των περιφερειών και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να τηρείται η αρχή της εταιρικής σχέσης σε όλους τους προγραμματισμούς, στην εφαρμογή και στην παρακολούθηση της πολιτικής συνοχής της ΕΕ και να καθιερωθεί ισχυρή συνεργασία μεταξύ των περιφερειακών και τοπικών αρχών, των πολιτών, των ΜΚΟ και των ενδιαφερόμενων μερών· υπογραμμίζει ότι οι δημόσιες διαβουλεύσεις θα πρέπει να είναι διεξοδικές και ουσιαστικές, ώστε να διασφαλίζουν την ενεργό και αντιπροσωπευτική συμμετοχή των κοινοτήτων και των ενδιαφερόμενων μερών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, προκειμένου να εμπνεύσουν τον ενστερνισμό των αποφάσεων και των σχεδίων, πρωτοβουλίες, καθώς και τη συμμετοχή στις δράσεις· τονίζει τη σημασία των πρωτοβουλιών και έργων που διεξάγονται σε τοπικό επίπεδο και συμβάλλουν στην κλιματική ουδετερότητα·

14. πιστεύει ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να συμβάλλει στην υλοποίηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), της Συμφωνίας του Παρισιού, της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή, ιδίως μέσω μιας αποτελεσματικής, διαφανούς και ολοκληρωμένης μεθοδολογίας, η οποία θα είναι προσανατολισμένη στα αποτελέσματα και θα βασίζεται στις επιδόσεις, για την παρακολούθηση των δαπανών για το κλίμα και θα λαμβάνει υπόψη τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής για όλους τους ανθρώπους και τις περιφέρειες στην ΕΕ· ζητεί να χρησιμοποιηθεί αυτή η μεθοδολογία σε όλα τα προγράμματα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και του ευρωπαϊκού σχεδίου ανάκαμψης, ιδίως για βασικές υποδομές σε καίριους οικονομικούς τομείς, όπως η παραγωγή και η διανομή ενέργειας, οι μεταφορές, η διαχείριση υδάτων και αποβλήτων, και τα δημόσια κτίρια· πιστεύει ότι ενδέχεται να χρειαστεί περαιτέρω δράση σε περίπτωση ανεπαρκούς προόδου ως προς την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ένωσης·

15. υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην επίτευξη δίκαιης μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία για όλους, με επίκεντρο την κοινωνική, οικονομική και εδαφική συνοχή, και ζητεί να αυξηθεί η χρήση πράσινων και γαλάζιων επενδύσεων και καινοτομίας στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, καθώς και να επεκταθεί η χρήση λύσεων που βασίζονται στη φύση· τονίζει ότι απαιτούνται μεγαλύτερες συνέργειες μεταξύ διαφόρων πηγών χρηματοδότησης σε ενωσιακό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και ισχυρότεροι δεσμοί μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης με σκοπό την αύξηση της αποτελεσματικότητας των περιφερειακών περιβαλλοντικών στρατηγικών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής· υπενθυμίζει ότι αυτή η διαδικασία δεν θα ήταν εφικτή χωρίς ισχυρή εστίαση στις δεξιότητες· είναι της γνώμης ότι οι περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον θα πρέπει επίσης να στοχεύουν στην ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των τοπικών και περιφερειακών θεσμικών οργάνων και στην ανάπτυξη των δυνατοτήτων τους ως παραγόντων προώθησης της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής ανταγωνιστικότητας·

16. τονίζει ότι οι πρωτοβουλίες της κοινότητας και των πολιτών μπορούν να υποστηρίξουν έντονα την οικολογική μετάβαση, καθώς και τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, και ότι οι τοπικές ομάδες δράσης και το πρόγραμμα LEADER μπορούν να λειτουργήσουν ως πρωταρχικά εργαλεία για την επίτευξη αυτού του σκοπού· ενθαρρύνει, συνεπώς, τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές αρχές να συντονίσουν τα προγράμματα αυτά με τις περιφερειακές στρατηγικές τους για το περιβάλλον·

17. υπογραμμίζει τη σημασία της ιδέας «έξυπνα χωριά» στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της Ένωσης που σχετίζονται με το κλίμα και χαιρετίζει την ένταξή της στη μελλοντική ΚΓΠ, την πολιτική συνοχής και την περιφερειακή πολιτική της Ένωσης· επιμένει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συμπεριλάβουν την προσέγγιση των έξυπνων χωριών στα προγράμματά τους για την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής της ΕΕ σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και στα εθνικά στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΓΠ, πράγμα που θα απαιτήσει την εκπόνηση στρατηγικών για έξυπνα χωριά[14] σε εθνικό επίπεδο· υπογραμμίζει τον ρόλο της προσέγγισης LEADER/ΤΑΠΤΚ κατά την εφαρμογή των στρατηγικών για έξυπνα χωριά, οι οποίες θα πρέπει να εστιάζουν έντονα στην ψηφιοποίηση, τη βιωσιμότητα και την καινοτομία·

18. επισημαίνει ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές της ΕΕ θα πρέπει να συμβάλουν στην καλλιέργεια της συνεργασίας με στόχο την επίλυση περιφερειακών ζητημάτων που συνδέονται με τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν, και, συνεπώς, θα πρέπει να εξετάζονται κατά την έγκριση νέων προγραμμάτων, δεδομένου ότι είναι υψίστης σημασίας να υπάρχει ολοκληρωμένη προσέγγιση και στρατηγικός σχεδιασμός·

19. ζητεί να λαμβάνονται υπόψη τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια, καθώς και τα κριτήρια διατήρησης της φυσικής κληρονομιάς στον ίδιο βαθμό με τα οικονομικά κριτήρια κατά τον υπολογισμό της επιλεξιμότητας ενός έργου, όσον αφορά έργα που σχετίζονται με την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά·

20. τονίζει την ανάγκη στήριξης έργων που συνδυάζουν την επιστήμη, την καινοτομία και την ιδιότητα του πολίτη, όπως το έργο «Νέο Ευρωπαϊκό Bauhaus» που επικεντρώνεται στην ανθεκτικότητα του πολιτισμού και της αρχιτεκτονικής στην κλιματική αλλαγή·

21. υπενθυμίζει ότι η επιτυχία των περιφερειακών στρατηγικών για το περιβάλλον εξαρτάται επίσης από την ύπαρξη ισχυρών πολιτικών έρευνας και καινοτομίας, μεταξύ άλλων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο· ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ τοπικών αρχών, ερευνητικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων, όπως οι πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας και των Κοινοτήτων Γνώσης και Καινοτομίας (ΚΓΚ) του·

22. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί και να δημοσιεύει εκθέσεις χρησιμοποιώντας κοινό πρότυπο για όλα τα κράτη μέλη, σχετικά με την πρόοδο των εθνικών κυβερνήσεων και των τοπικών και περιφερειακών αρχών όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε όλα τα επίπεδα, καθώς και να αξιολογεί τις διασυνδέσεις μεταξύ περιβαλλοντικών πολιτικών και οικονομίας· επισημαίνει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές σε εθνικό επίπεδο θα πρέπει να συμμετέχουν ουσιαστικά στην αξιολόγηση των πολιτικών για την κλιματική αλλαγή στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου· τονίζει ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα και η συμπληρωματικότητα των ΕΔΕΤ, καθώς και άλλων προγραμμάτων και μέσων της ΕΕ, όπως το ΕΓΤΑΑ, το ΕΤΘΑ, το LIFE, το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» ή το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν αυτήν τη συμπληρωματικότητα παρέχοντας φιλόδοξη εδαφική εφαρμογή του εθνικού τους σχεδίου ανάκαμψης, με τη συμμετοχή όλων των σχετικών φορέων στις περιφέρειες· καλεί περαιτέρω τα κράτη μέλη να εκδώσουν έναν πίνακα αποτελεσμάτων, ο οποίος θα επικαιροποιείται τακτικά και θα μετρά τον εδαφικό αντίκτυπο των εθνικών και ευρωπαϊκών μέτρων ανάκαμψης, δίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στη συμβολή αυτών των μέτρων στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·

23. υποστηρίζει τη συμφωνία σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027 με στόχο την αποφυγή επιζήμιων επιδοτήσεων, η οποία στηρίζει τη σταδιακή κατάργηση τόσο των άμεσων όσο και των έμμεσων επιδοτήσεων για ορυκτά καύσιμα έως το 2025 το αργότερο, διασφαλίζει συνολική χρηματοδότηση και προτεραιότητες προγραμμάτων που αντανακλούν την κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης και συμβάλλουν στην ενσωμάτωση κλιματικών δράσεων και την επίτευξη ενός συνολικού στόχου δαπανών από τον προϋπολογισμό της ΕΕ τουλάχιστον της τάξης του 30 % για τη στήριξη κλιματικών στόχων, πράγμα που σημαίνει ότι τουλάχιστον 547 δισεκατομμύρια EUR από τους νέους χρηματοδοτικούς πόρους της ΕΕ θα διατεθούν για την πράσινη μετάβαση· τονίζει ότι είναι σημαντικό να τηρούνται αρχές όπως είναι οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, μια δίκαιη και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς μετάβαση, ένας νομικά δεσμευτικός στόχος δαπανών για το κλίμα της τάξης του 30 %, καθώς και ένας στόχος δαπανών για τη βιοποικιλότητα ύψους 10 % έως το τέλος της περιόδου προγραμματισμού, κατά την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο να εγκριθεί μια διαφανής, ολοκληρωμένη και ουσιαστική μεθοδολογία παρακολούθησης, η οποία θα προσαρμοστεί, εάν χρειαστεί, κατά την ενδιάμεση αναθεώρηση του ΠΔΠ, τόσο για τις δαπάνες που σχετίζονται με το κλίμα όσο και για τις δαπάνες που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα·

24. εκφράζει την ικανοποίησή του για τον στόχο πολιτικής 2 (ΣΠ2) του προτεινόμενου νέου κανονισμού περί κοινών διατάξεων, ο οποίος αποσκοπεί να δημιουργήσει «μια πιο πράσινη και ανθεκτική Ευρώπη με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και καθ’ οδόν προς μια οικονομία καθαρών μηδενικών εκπομπών, μέσω της προώθησης της δίκαιης μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας, των πράσινων και γαλάζιων επενδύσεων, της κυκλικής οικονομίας, του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, της πρόληψης και της διαχείρισης των κινδύνων»· υπενθυμίζει ότι η θεματική συγκέντρωση του ΕΤΠΑ για τον ΣΠ2 θα εξυπηρετείτο καλύτερα εάν εφαρμοζόταν σε περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου να αντικατοπτρίζει τις διαφορετικές περιφερειακές ιδιαιτερότητες όσον αφορά το κλίμα·

25. επικροτεί τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου όσον αφορά την ενίσχυση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, μεταξύ άλλων με πρόσθετα κονδύλια από το Next Generation EU, και τους δύο πρόσθετους πυλώνες του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, συγκεκριμένα ένα ειδικό καθεστώς στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU και έναν μηχανισμό δανειοδότησης του δημόσιου τομέα, που θα συμβάλουν στην άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων που έχει η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα στις πιο ευάλωτες περιφέρειες της ΕΕ· τονίζει ότι το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης θα αποτελέσει νέο μέσο για τη στήριξη των εδαφών που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, καθώς και για την αποφυγή της αύξησης των περιφερειακών ανισοτήτων· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι το συμπληρωματικό ποσό που πρότεινε η Επιτροπή έχει περικοπεί κατά τα 2/3 –από 30 σε 10 δισεκατομμύρια EUR– στο πλαίσιο της συμφωνίας του Συμβουλίου για το Next Generation EU· υπογραμμίζει ότι οι περικοπές αυτές είναι επιζήμιες για την επίτευξη των βασικών στόχων του ταμείου και δημιουργούν συμπληρωματική πίεση στους εθνικούς προϋπολογισμούς· καλεί τα κράτη μέλη να προγραμματίσουν τη διάθεση των κονδυλίων το συντομότερο δυνατόν και καλεί τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στις εξόχως απόκεντρες περιοχές κατά την κατανομή των κονδυλίων, καθώς πλήττονται σημαντικά από την κλιματική αλλαγή και είναι εκτεθειμένες σε φυσικές καταστροφές όπως κυκλώνες, ηφαιστειακές εκρήξεις και ξηρασία, καθώς και πλημμύρες και την αύξηση της στάθμης των υδάτων·

26. χαιρετίζει το πρόγραμμα REACT-EU καθώς συνεχίζει και επεκτείνει τα μέτρα αντιμετώπισης και αποκατάστασης των κρίσεων με την παροχή πρόσθετων πόρων στα υφιστάμενα προγράμματα της πολιτικής συνοχής·

27. επιβεβαιώνει ότι, στο πλαίσιο της διαδικασίας μετάβασης, πρέπει να αντικατοπτρίζονται πλήρως οι ιδιαιτερότητες όλων των περιφερειών, όπως ορίζονται στο άρθρο 174 της ΣΛΕΕ, ώστε να μην μείνει πίσω καμία περιφέρεια, ιδίως με την εστίαση σε αγροτικές περιοχές, σε περιοχές που επηρεάζονται από βιομηχανική μετάβαση και σε περιφέρειες που πλήττονται από σοβαρά και μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά προβλήματα, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνολική αρμονική ανάπτυξη όλων των περιοχών· θεωρεί ότι είναι αναγκαίο, εν προκειμένω, να αξιολογηθούν οι ιδιαιτερότητες των περιφερειών, όπως αναφέρονται στο άρθρο 174 της ΣΛΕΕ σε περίπτωση αναθεώρησης των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις· τονίζει την ανάγκη οι τοπικές και περιφερειακές αρχές να αξιοποιήσουν πλήρως όλα τα μέσα χρηματοδότησης (από τον ενωσιακό προϋπολογισμό καθώς και από άλλα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως την ΕΤΕπ) με στόχο να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση, να καταστούν ανθεκτικότερες οι τοπικές κοινότητες, και παράλληλα να προετοιμαστεί το έδαφος για την ανάκαμψη μετά την πανδημία COVID-19· τονίζει, πιο συγκεκριμένα, ότι θα πρέπει να θεσπιστούν πρόσθετα μέσα που θα παρέχουν άμεση πρόσβαση σε κονδύλια της ΕΕ όπως η πρωτοβουλία «Αστικές καινοτόμες δράσεις» στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ (άρθρο 8) ή η μελλοντική «Ευρωπαϊκή Αστική Πρωτοβουλία μετά το 2020» στο πλαίσιο του κανονισμού ΕΤΠΑ/ΤΣ (άρθρο 10), ειδικά για τα έργα που υλοποιούνται στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας·

28. πιστεύει ότι οι καινοτόμες βιώσιμες λύσεις, χωρίς αποκλεισμούς, για την ενίσχυση των αγροτικών περιοχών και τη μετατροπή τους σε πιο ελκυστικούς τόπους διαμονής και εργασίας θα πρέπει να αποτελούν κεντρικό στοιχείο στην εφαρμογή της πολιτικής συνοχής·

29. υπενθυμίζει ότι οι εξόχως απόκεντρες περιοχές, βάσει του άρθρου 349 της ΣΛΕΕ, επωφελούνται από ειδικό καθεστώς που επιτρέπει τη θέσπιση προσαρμοσμένων μέτρων που ανταποκρίνονται στις ιδιαιτερότητές τους· ζητεί να διατεθούν οι απαραίτητοι χρηματοδοτικοί πόροι στις περιφέρειες αυτές, ώστε να μπορέσουν να επιτύχουν μια πράσινη μετάβαση, και να προσαρμοστούν στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που τις πλήττει ιδιαίτερα λόγω του ευάλωτου χαρακτήρα τους· ζητεί, επίσης, τη δημιουργία ενός παρατηρητηρίου αφιερωμένου στη βιώσιμη ανάπτυξη και την οικολογική μετάβαση στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, προκειμένου να καταγραφούν οι ορθές πρακτικές και να αναπτυχθούν βιώσιμες λύσεις για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και οι οποίες θα μπορούσαν να υιοθετηθούν και να προσαρμοστούν σε άλλες περιοχές της ΕΕ·

30. εκφράζει την ανησυχία του για τις οικονομικές απώλειες λόγω φυσικών καταστροφών και τις ζημίες που προκαλούνται σε χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα υποδομής λόγω ακραίων καιρικών και κλιματικών φαινομένων· ζητεί την υποστήριξη δραστηριοτήτων και έργων υποδομής που σέβονται τα κλιματικά και περιβαλλοντικά πρότυπα και είναι πιο ανθεκτικά στις φυσικές καταστροφές·

31. υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο των νησιών, ιδίως των μικρών νησιών, και των εξόχως απόκεντρων και περιφερειακών/απομακρυσμένων περιοχών στη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, ως εργαστηρίων καινοτομίας για την ανάπτυξη της καθαρής ενέργειας, της έξυπνης κινητικότητας, της διαχείρισης αποβλήτων και της κυκλικής οικονομίας, εφόσον αξιοποιηθεί το πλήρες δυναμικό τους με κατάλληλα εργαλεία, στήριξη και χρηματοδότηση, που θα τους επιτρέψουν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο για σκοπούς έρευνας σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τη βιοποικιλότητα· υπενθυμίζει ότι τα εν λόγω νησιά και οι εν λόγω περιοχές θα πρέπει να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε επαρκείς οικονομικούς πόρους και επαρκή κατάρτιση, προκειμένου να παρέχουν ολοκληρωμένες, τομεακές και καινοτόμες παρεμβάσεις όσον αφορά τις βιώσιμες υποδομές και την τοπική οικονομική ανάπτυξη· υπογραμμίζει το δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας των περιφερειακών και εξόχως απόκεντρων περιοχών, το οποίο συνδέεται με τα γεωγραφικά και κλιματικά χαρακτηριστικά τους·

32. επισημαίνει την ανάγκη να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα πρωτοβουλιών όπως αυτή που αφορά νέες ενεργειακές λύσεις οι οποίες έχουν βελτιστοποιηθεί για τα νησιά (NESOI), η πρωτοβουλία «Έξυπνα Νησιά» και η πρωτοβουλία «Καθαρή ενέργεια για τα νησιά της ΕΕ» (CE4EUI), η οποία περιλαμβάνει επίσης νησιά που τελούν υπό το καθεστώς των υπερπόντιων χωρών και εδαφών (ΥΧΕ), προκειμένου να διασφαλιστεί η λειτουργική μετάβαση μεταξύ των περιόδων προγραμματισμού 2014-2020 και 2021-2027· καλεί, εν προκειμένω, την Επιτροπή να εκπονήσει φιλικές προς τον χρήστη κατευθυντήριες γραμμές, ώστε να δώσει στις περιφερειακές και τοπικές κυβερνήσεις την ευκαιρία να αναγνωρίζουν και να αξιοποιούν τις ενοποιημένες βέλτιστες πρακτικές σχετικά με την ενεργειακή μετάβαση και την απαλλαγή των οικονομιών από τις ανθρακούχες εκπομπές· χαιρετίζει το Μνημόνιο του Σπλιτ, το οποίο αναγνωρίζει τον ηγετικό ρόλο των νησιωτικών κοινοτήτων στην ενεργειακή μετάβαση· υπογραμμίζει, εν προκειμένω, τη σημασία της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και της προώθησης της αμοιβαίας μάθησης·

33. υπογραμμίζει ότι οι περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον θα πρέπει επίσης να στηρίζουν την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας και την αποδοτική χρήση των πόρων στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοκομίας, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την ανταγωνιστικότητα αυτών των τομέων· προτείνει οι αρμόδιες αρχές να δώσουν προτεραιότητα σε όλες τις επιλογές παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που είναι ευεργετικές για το περιβάλλον και την περιφερειακή οικονομία, καθώς και για τους κατοίκους των σχετικών περιφερειών· επιμένει ότι οι περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στη στήριξη της αντικατάστασης των ορυκτών υλικών υψηλής έντασης με ανανεώσιμα και βιολογικά υλικά, τα οποία προέρχονται από τη δασοκομία και τη γεωργία, καθώς οι εν λόγω δύο τομείς λειτουργούν ως πηγές εκπομπών άνθρακα, καθώς και ως καταβόθρες άνθρακα· επισημαίνει ότι η βιώσιμη και «κοντά στη φύση» διαχείριση των δασών είναι καθοριστικής σημασίας για τη συνεχή απορρόφηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την ατμόσφαιρα και, επίσης, καθιστά δυνατή την παροχή ανανεώσιμων και φιλικών προς το κλίμα πρώτων υλών για προϊόντα υλοτομίας, που αποθηκεύουν άνθρακα και μπορούν να υποκαταστήσουν υλικά και καύσιμα ορυκτής προέλευσης· υπογραμμίζει ότι ο «τριπλός ρόλος» των δασών (καταβόθρες, αποθήκευση και υποκατάσταση) συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών άνθρακα που εκλύονται στην ατμόσφαιρα, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα δάση συνεχίζουν να αναπτύσσονται και να προσφέρουν πολλές άλλες υπηρεσίες, και ως εκ τούτου θα πρέπει να αποτελούν μέρος των περιφερειακών στρατηγικών για το περιβάλλον·

34. τονίζει ότι πρέπει να εκπροσωπούνται και να υποστηρίζονται όλοι οι τομείς κατά τη μετάβαση σε κλιματικά ουδέτερες βιομηχανικές διαδικασίες, συμβάλλοντας έτσι στη βιωσιμότητα της Ένωσης, με παράλληλη διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας και της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής μεταξύ διαφορετικών ευρωπαϊκών περιφερειών· υπογραμμίζει τον στρατηγικό ρόλο της ανανεώσιμης, βιώσιμης και αποκεντρωμένης ενέργειας στην ανάπτυξη των περιφερειών της ΕΕ και των επιχειρήσεων τους, ιδίως των ΜΜΕ· είναι της γνώμης ότι οι αποτελεσματικές περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον θα είναι επίσης επωφελείς για τον τουριστικό τομέα, δεδομένου ότι θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενίσχυση της ελκυστικότητας πολλών ευρωπαϊκών περιφερειών ως βιώσιμων προορισμών και θα μπορούσαν γενικότερα να προωθήσουν ένα νέο είδος υπεύθυνου και βιώσιμου τουρισμού·

35. τονίζει ότι η μείωση της χρήσης της γης, ιδίως η στεγανοποίηση του εδάφους, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ως σημαντικό και βασικό κριτήριο για την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής, καθώς και των περιφερειακών στρατηγικών για το περιβάλλον, με στόχο να αξιοποιούνται, όπου είναι δυνατόν, οι δυνητικές και ποικίλες λειτουργίες του εδάφους για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής (αποθήκευση νερού και CO2, φιλτράρισμα, απόπλυση και επεξεργασία υλικών, επισιτιστικός εφοδιασμός, παραγωγή βιογενών πόρων)·

36. τονίζει ότι είναι αναγκαίο να αναθεωρηθεί η οδηγία φορολόγησης της ενέργειας[15] σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», προκειμένου να προωθηθούν οι βιώσιμες πηγές ενέργειας εις βάρος των ορυκτών καυσίμων το αργότερο έως το 2025, με ιδιαίτερη προσοχή στον κοινωνικό αντίκτυπο·

37. τονίζει ότι η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου θα πρέπει, ως οριζόντια αρχή, να εφαρμόζεται πλήρως σε όλες τις δραστηριότητες, τις πολιτικές και τα προγράμματα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής συνοχής·

38. χαιρετίζει την παρουσίαση της στρατηγικής για το κύμα ανακαινίσεων ως μία από τις καίριας σημασίας στρατηγικές που συμβάλλουν στο να καταστεί η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050· επισημαίνει την ανάγκη αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας μέσω ενός προγράμματος ανακαίνισης κτιρίων που στοχεύει σε ευάλωτα και χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριά, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής στρατηγικής κατά της φτώχειας·

39. ζητεί το επικαιροποιημένο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία να συνεχίσει να στηρίζει τη μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία με στόχο την επαναχρησιμοποίηση και την επισκευή προκειμένου να προωθηθεί η αποδοτική χρήση των πόρων και η βιώσιμη κατανάλωση, μέσω της παροχής πληροφοριών στους καταναλωτές σχετικά με την ανθεκτικότητα και την επιδιορθωσιμότητα των προϊόντων με τη χρήση υποχρεωτικής επισήμανσης, πέρα από την παροχή ενός επαρκούς κανονιστικού πλαισίου και ενός συνόλου συγκεκριμένων, ευρέων και φιλόδοξων μέτρων για την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας σε επίπεδο ΕΕ· τονίζει ότι η δημιουργία και η ενίσχυση περιφερειακών οικονομικών κύκλων, ιδίως με βάση βιογενείς πρώτες ύλες από τη γεωργία και τη δασοκομία, είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία βιώσιμης ανάπτυξης και πιο πράσινων θέσεων εργασίας· υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να υποστηριχτούν περαιτέρω οι αρχές της κυκλικής οικονομίας και να δοθεί προτεραιότητα στην ιεράρχηση των αποβλήτων· ζητεί να εκπονηθούν τοπικά σχέδια για την κυκλική οικονομία και οι δημόσιες συμβάσεις που συνάπτονται από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να είναι πράσινες και φιλόδοξες όσον αφορά την ανθεκτικότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών, ενισχύοντας έτσι τη βιομηχανική ανθεκτικότητα και τη στρατηγική αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

40. ζητεί περαιτέρω επενδύσεις στη βιώσιμη κινητικότητα, όπως οι σιδηρόδρομοι και η βιώσιμη αστική κινητικότητα για πιο πράσινες πόλεις με καλύτερη ποιότητα ζωής για τους πολίτες·

41. επικροτεί τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να αναθεωρήσει την πολιτική της για τη δανειοδότηση στον τομέα της ενέργειας και να διαθέτει το 50 % των πράξεών της για τη δράση για το κλίμα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα· καλεί την ΕΤΕπ να δεσμευτεί για τη βιώσιμη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, αποδίδοντας παράλληλα ιδιαίτερη προσοχή στις περιοχές που επηρεάζονται περισσότερο από τη μετάβαση·

42. προωθεί την ισχυρή συμμετοχή των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΠΜΜΜΕ) στη διαδικασία μετάβασης καθώς και στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή των περιφερειακών στρατηγικών για το περιβάλλον, δεδομένου ότι οι παράγοντες αυτοί δεν είναι μόνο καλά εδραιωμένοι στον τοπικό οικονομικό ιστό, αλλά επηρεάζονται επίσης από τις πολιτικές της Πράσινης Συμφωνίας· πιστεύει ότι είναι καίριας σημασίας να υποστηριχτούν οι πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες της περιβαλλοντικής μετάβασης μέσω εξατομικευμένης υποστήριξης στις διαδικασίες αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης·

43. καλεί την Επιτροπή να συγκρίνει τα προσχέδια των σχεδίων δαπανών σε σχέση με την υψηλότερη δυνατή κλιματική φιλοδοξία·

44. επισημαίνει την πρόταση που διατύπωσε η Επιτροπή στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, σύμφωνα με την οποία οι πόλεις με τουλάχιστον 20 000 κατοίκους θα πρέπει να καταρτίσουν αστικά σχέδια οικολογικού προσανατολισμού για τη δημιουργία βιώσιμων και προσβάσιμων αστικών δασών, πάρκων και κήπων, αστικών αγροκτημάτων, πράσινων στεγών και πράσινων τοίχων, και δενδρόφυτων δρόμων· επαναλαμβάνει τον θετικό αντίκτυπο ενός τέτοιου μέτρου στο αστικό μικροκλίμα και την υγεία, ιδίως των ευάλωτων ομάδων· ενθαρρύνει τη δράση αυτή και ζητεί την κινητοποίηση πολιτικών, ρυθμιστικών και χρηματοδοτικών εργαλείων για την εφαρμογή της·

45. ζητεί τη δημιουργία αποτελεσματικών περιφερειακών και διαπεριφερειακών μηχανισμών συνεργασίας στον τομέα της πρόληψης φυσικών καταστροφών, καθώς και την ικανότητα αντίδρασης, διαχείρισης και αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση καταστροφών·

46. ζητεί η πολιτική συνοχής να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στη στήριξη των προσπαθειών πρόληψης των κινδύνων με στόχο την προσαρμογή στις σημερινές και μελλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο·

47. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών και στα κράτη μέλη.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η κλιματική αλλαγή αποτελεί τη βασική πρόκληση του 21ου αιώνα και στόχος της παρούσας έκθεσης σχετικά με την πολιτική συνοχής και τις περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι να σκιαγραφήσει τον ρόλο της πολιτικής αυτής για τα επόμενα έτη. Τα επόμενα έτη είναι ιδιαίτερα κρίσιμα, δεδομένου ότι σήμερα η μέση παγκόσμια θερμοκρασία είναι ήδη κατά 1,2 °C υψηλότερη (σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα) και το όριο του 1,5 °C της συμφωνίας του Παρισιού ενδέχεται να σημειωθεί έως το τέλος του 2027 και, ως εκ τούτου, εντός του πλαισίου της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2021-2027. Συνεχίζοντας την τρέχουσα πορεία μας χωρίς μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG), το όριο των 2 °C θα μπορούσε να καταγραφεί κατά τη δεκαετία του 2040, θερμοκρασία που αποτελεί σημείο καμπής χωρίς επιστροφή τουλάχιστον με την τεχνολογία που διαθέτουμε σήμερα. Η αύξηση των θερμοκρασιών κατά 4 °C έως το τέλος του αιώνα και κατά 8 °C έως το τέλος του επόμενου αιώνα δεν μπορεί να είναι η μελλοντική μας πορεία. Η διοργανική μελέτη της ΕΕ «Προκλήσεις και επιλογές για την Ευρώπη – Παγκόσμιες τάσεις με ορίζοντα το 2030» θέτει τα όρια με σαφή διατύπωση: «Η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό είναι το μέγιστο που μπορεί να αντέξει ο πλανήτης· αν οι θερμοκρασίες αυξηθούν περισσότερο μετά το 2030, θα έρθουμε αντιμέτωποι με ακόμη περισσότερες ξηρασίες, πλημμύρες, ακραία ζέστη και φτώχεια για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους· τον πιθανό αφανισμό των πλέον ευάλωτων πληθυσμών – και στη χειρότερη περίπτωση, την ολοσχερή εξαφάνιση της ανθρωπότητας».[16]

Η πολιτική συνοχής είναι το μεγαλύτερο και σημαντικότερο επενδυτικό εργαλείο στην Ευρώπη και, ως εκ τούτου, διαδραματίζει καίριο ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Τα επόμενα δέκα χρόνια θα σχεδιάσουν τη μελλοντική πορεία και τις πολιτικές δυνατότητες για τις επόμενες δεκαετίες. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επέστησε την προσοχή, στις 28 Νοεμβρίου 2019, σε μια «κλιματική και περιβαλλοντική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» και έδωσε έμφαση στο επενδυτικό πρόγραμμα, ζητώντας, παράλληλα, να αναληφθεί επειγόντως η συγκεκριμένη δράση που απαιτείται για την καταπολέμηση και τον περιορισμό της απειλής αυτής προτού να είναι πολύ αργά, και, ειδικότερα, την εκτεταμένη μεταρρύθμιση των πολιτικών της Ένωσης στους τομείς της γεωργίας, του εμπορίου, των μεταφορών, της ενέργειας και των υποδομών.

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η δέσμευση για μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη έως το 2050 το αργότερο απαιτεί την επί τόπου λήψη επειγόντων και συγκεκριμένων μέτρων, ώστε να επιτευχθούν οι ενδιάμεσοι κλιματικοί στόχοι για το 2030 και το 2040 και να εκπληρωθούν οι νομικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Συμφωνία του Παρισιού καθώς και να τηρηθούν οι δεσμεύσεις για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) του ΟΗΕ. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι ζήτημα που αφορά μόνο το περιβάλλον· πρόκειται επίσης για ζήτημα οικονομικής και κοινωνικής αλλαγής. Η μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα μπορεί να επιτευχθεί μόνο στο πλαίσιο μιας κοινωνικά δίκαιης πορείας, χωρίς κανείς να μείνει πίσω. Η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή προϋποθέτει, εν προκειμένω, την ιδιαίτερη έμφαση σε αυτά τα τρία στοιχεία:

• στην οικονομική συνοχή με βιώσιμη ανάπτυξη και πράσινες θέσεις εργασίας, με σεβασμό στις ανάγκες των διαφορετικών τομέων·

• στην κοινωνική συνοχή με δίκαιη μετάβαση, κοινωνική δικαιοσύνη, κατανόηση της ενεργειακής φτώχειας και των ειδικών αναγκών. Το πλουσιότερο 10 % του πληθυσμού εκπέμπει το 52 % του CO2, ενώ το φτωχότερο 50 % του παγκόσμιου πληθυσμού ευθύνεται μόλις για το 7 % των εκπομπών CO2·

• στην εδαφική συνοχή με κατανόηση των διαφορετικών αναγκών των περιφερειών της ΕΕ, ιδίως των νησιωτικών και παραμεθόριων περιοχών και της ανόδου της στάθμης των θαλασσών, αλλά και των αστικών περιοχών που αντιμετωπίζουν ταχύτερα αυξανόμενες θερμοκρασίες·

Η πολιτική συνοχής και οι περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον αποτελούν συναφή και σημαντικό παράγοντα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής τα προσεχή έτη. Η παρούσα έκθεση πρωτοβουλίας σκιαγραφεί τα απαραίτητα βήματα από περιφερειακή οπτική.

 

ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ

Η κ. Mathilde Androuët κι εγώ καταθέσαμε πολλές τροπολογίες, οι οποίες δεν εγκρίθηκαν, σχετικά με μέτρα υπέρ των γαλλικών εξόχως απόκεντρων περιοχών της Γουαδελούπης, της Γαλλικής Γουιάνας, της Ρεουνιόν, της Μαρτινίκας, της Μαγιότ και του Αγίου Μαρτίνου.

Οι τροποποιήσεις αυτές λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα κλιματικά χαρακτηριστικά αυτών των εξόχως απόκεντρων περιοχών, την ηλεκτρική διασύνδεση των μικρών νησιών, την ενθάρρυνση των λύσεων φωτοβολταϊκών στα νησιά, την επιτάχυνση της χρηματοδότησης για τη μετατροπή των εμπορευματικών, οδικών, σιδηροδρομικών και θαλάσσιων στόλων ή, σύμφωνα με το πρότυπο του Οργανισμού Διαστήματος στη Γαλλική Γουιάνα, τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη Θάλασσα με έδρα τις εξόχως απόκεντρες περιοχές.

André Rougé, σκιώδης εισηγητής της Ομάδας «Ταυτότητα και Δημοκρατία».

 

 

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (10.12.2020)

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με την πολιτική συνοχής και τις περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής

(2020/2074(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Susana Solís Pérez

 

 

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. υπογραμμίζει τη σημασία της πολιτικής συνοχής, των δαπανών για τη συνοχή και των περιφερειακών περιβαλλοντικών στρατηγικών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την εκπλήρωση των δεσμεύσεών μας στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού· τονίζει ότι, ως κύρια επενδυτική πολιτική της Ένωσης και μία από τις κύριες πηγές στήριξης της ΕΕ για πολλά κράτη μέλη, η πολιτική συνοχής θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται πλήρως με τους στόχους της Ένωσης για το κλίμα και το περιβάλλον, και να διασφαλίζει ιδίως ότι όλα τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα θα πρέπει να τηρούν την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής ζημίας», όπως ορίζεται στον κανονισμό για την ταξινόμηση· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον στόχο πολιτικής 2 (PO2) του προτεινόμενου νέου κανονισμού περί κοινών διατάξεων, όπως ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) του εν λόγω κανονισμού, στόχος του οποίου είναι η καθιέρωση «μιας πιο πράσινης Ευρώπης, με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε μια μετάβαση προς μια οικονομία μηδενικών εκπομπών, καθώς και μιας ανθεκτικής Ευρώπης, μέσω της προώθησης της δίκαιης και οικολογικής ενεργειακής μετάβασης, των πράσινων και γαλάζιων επενδύσεων, της κυκλικής οικονομίας, του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν, καθώς και της πρόληψης και της διαχείρισης κινδύνων»·

2. ζητεί τη δημιουργία φιλόδοξων πολιτικών για το περιβάλλον, το κλίμα και την ανάπτυξη σε περιφερειακό επίπεδο, οι οποίες θα βασίζονται στην Ατζέντα του 2030, στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 και στο Πλαίσιο για το κλίμα & ενέργειας με ορίζοντα το 2030· θεωρεί ότι η πολιτική συνοχής και ειδικότερα ο ΣΠ 2 θα πρέπει να συμβάλλουν πλήρως στον πιο φιλόδοξο στόχο της Ένωσης για το κλίμα με ορίζοντα το 2030 και στον στόχο επίτευξης μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο έως το 2050, όπως ορίζεται στη θέση του Κοινοβουλίου σχετικά με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα· τονίζει τη σημασία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) για την επίτευξη του στόχου του 30% των νέων επενδύσεων για δαπάνες που σχετίζονται με το κλίμα και του 10% για τις δαπάνες που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα, καθώς και για τον ρόλο του στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) και στα μέσα του ταμείου ανάκαμψης· υπενθυμίζει τη θέση του ότι τουλάχιστον το 35% των πόρων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το 40% στο πλαίσιο του Ταμείου Συνοχής θα πρέπει να υποστηρίζουν τους στόχους της Ένωσης για το κλίμα· σημειώνει ότι η συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να συνεισφέρει τουλάχιστον το 30% του ΕΤΠΑ στον στόχο πολιτικής «Greener Europe» αποτελεί σημαντικό βήμα· ενθαρρύνει την Επιτροπή να θεσπίσει κοινούς δείκτες εκροών και εισροών για να διασφαλίσει ότι τα έργα επιτυγχάνουν τους κλιματικούς στόχους της ΕΕ, εφαρμόζοντας, κατά περίπτωση, τα κριτήρια που ορίζονται στον κανονισμό για την ταξινόμηση· τονίζει ότι η μετάβαση σε μια βιώσιμη και κλιματικά ουδέτερη οικονομία δεν πρέπει να αφήνει κανέναν πίσω και πρέπει να επιτευχθεί μέσω μέτρων που καθιστούν τις οικονομικές δραστηριότητες συμβατές με την προστασία του περιβάλλοντος και δημιουργούν μακροπρόθεσμα θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας·

3. τονίζει τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η πολιτική συνοχής, μεταξύ άλλων στην προώθηση μιας διττής ψηφιακής και πράσινης μετάβασης προς μια πιο κυκλική οικονομία, κλιματικά ουδέτερη, περιβαλλοντικά βιώσιμη και αποδοτική ως προς την ενέργεια και τους πόρους, που προσφέρει βιώσιμες λύσεις για τη μείωση των αποβλήτων, τη διαχείριση των υδάτων, την ενεργειακή απόδοση, την ανακαίνιση των κτιρίων, την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη μείωση των εκπομπών, τη μετάβαση σε κινητικότητα μηδενικών εκπομπών , την απώλεια βιοποικιλότητας και την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων· ζητεί, η επόμενη γενιά της πολιτικής συνοχής να είναι ανθεκτική στο κλίμα, και πιστεύει ότι κανένα πρόγραμμα που έχει αρνητικό αντίκτυπο στις προσπάθειες για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ δεν θα πρέπει να χρηματοδοτείται και να υποστηρίζεται στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής· εκφράζει την ικανοποίησή του για την εισαγωγή ενός μέσου θωράκισης έναντι του κλίματος στην πολιτική συνοχής για την περίοδο 2021-2027·

4. υπογραμμίζει τον στρατηγικό ρόλο της ανανεώσιμης, βιώσιμης και αποκεντρωμένης ενέργειας στην ανάπτυξη της περιοχής και των επιχειρήσεών της, ιδίως των ΜΜΕ· τονίζει το δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας των περιφερειακών και εξόχως απόκεντρων περιοχών, το οποίο συνδέεται με τα γεωγραφικά και κλιματικά χαρακτηριστικά τους· υπογραμμίζει τον ρόλο της πολιτικής συνοχής για την ενίσχυση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη διαθεσιμότητα καθαρών πηγών ενέργειας, υποστηρίζοντας ιδίως την ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας, όπως το καθαρό υδρογόνο·

5. επιμένει στη δημιουργία μιας ισορροπημένης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης της Ένωσης μέσω της πολιτικής συνοχής, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες όλων των κρατών μελών, των περιφερειών και των πολιτών τους· ζητεί, η πολιτική συνοχής, σε συντονισμό με άλλες πολιτικές της ΕΕ και σε συνεργασία με τις εθνικές ή περιφερειακές αρχές πολιτικής προστασίας, να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στη στήριξη των προσπαθειών πρόληψης των κινδύνων για την προσαρμογή στις παρούσες και μελλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, με ιδιαίτερη προσοχή στις πλέον ευάλωτες περιοχές, όπως τα νησιά, οι παράκτιες περιοχές και οι εξόχως απόκεντρες περιοχές, οι οποίες παρουσιάζουν περαιτέρω δυσκολίες λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, μέσω προσεγγίσεων που βασίζονται στο οικοσύστημα, μέσω της ανάπτυξης νέων υποδομών ή της μετασκευής των υφιστάμενων υποδομών και μέσω της έγκρισης μέτρων ανθεκτικότητας στις καταστροφές σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τους στόχους που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα· ζητεί τη δημιουργία αποτελεσματικών περιφερειακών και διαπεριφερειακών μηχανισμών συνεργασίας στον τομέα της πρόληψης φυσικών καταστροφών, δηλαδή ικανότητα αντίδρασης, διαχείρισης και αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση καταστροφών· ζητεί τη διενέργεια προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων όσον αφορά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή για τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα που θεωρούνται ιδιαίτερα τρωτά στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής·

6. αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο των περιφερειακών αρχών στην επιτυχή διαχείριση των περιβαλλοντικών και αναπτυξιακών πολιτικών· αναγνωρίζει τη σημασία των τοπικών τομεακών πρωτοβουλιών για την επίτευξη κοινωνικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας σε όλα τα μέρη μέσω εξατομικευμένων συνδυασμών πολιτικής, και ενθαρρύνει τη χρήση μέσων, όπως τα έργα τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων (CCLD) και τα ολοκληρωμένα εδαφικά μέσα ((ITI) για την προώθηση μιας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης των πρωτοβουλιών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής· τονίζει ότι η εξατομικευμένη κατανομή κονδυλίων για μέτρα προσαρμοσμένα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο όχι μόνο θα έχει ισχυρό αντίκτυπο στην οικονομία, αλλά θα έχει επίσης ως αποτέλεσμα την κινητοποίηση της συμμετοχής της κοινότητας σε συμμετοχικές δομές· ενθαρρύνει τις συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και τον περαιτέρω συνδυασμό των ΕΔΕΤ με άλλα προγράμματα, όπως το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τη δημιουργία μιας πιο ανθεκτικής και βιώσιμης ευρωπαϊκής οικονομίας· καλεί την Επιτροπή και τις διαχειριστικές αρχές να απλοποιήσουν τις διαδικασίες που συνδέονται με την πολιτική συνοχής, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι ιδιωτικοί φορείς, και ιδίως οι ΜΜΕ, μπορούν να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση της ΕΕ στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής· υπενθυμίζει και χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη φιλοδοξία της Επιτροπής να δρομολογήσει το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για το Κλίμα·

7. επισημαίνει την πρόταση που διατύπωσε η Επιτροπή στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, σύμφωνα με την οποία οι πόλεις με τουλάχιστον 20.000 κατοίκους θα πρέπει να καταρτίσουν αστικά σχέδια οικολογικού προσανατολισμού για τη δημιουργία βιώσιμων και προσβάσιμων αστικών δασών, πάρκων και κήπων, αστικών αγροκτημάτων, πράσινων στεγών και πράσινων τοίχων, και δενδρόφυτων δρόμων· επαναλαμβάνει τον θετικό αντίκτυπο ενός τέτοιου μέτρου στο αστικό μικροκλίμα και την υγεία, ιδίως των ευάλωτων ομάδων· ενθαρρύνει τη δράση αυτή και ζητεί την κινητοποίηση πολιτικών, ρυθμιστικών και χρηματοδοτικών εργαλείων για την εφαρμογή της·

8. υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να εμπλακούν οι τοπικές και οι περιφερειακέ αρχές στην κατάρτιση των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα και των εδαφικών σχεδίων δίκαιης μετάβασης, προκειμένου να τηρηθούν οι προτεραιότητες της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια, να τηρηθούν οι διεθνείς δεσμεύσεις που απορρέουν από τη Συμφωνία του Παρισιού, και να ληφθούν υπόψη οι κοινωνικές πτυχές της μετάβασης· τονίζει τον ρόλο των τοπικών και των περιφερειακών αρχών (ΤΠΑ) και ιδιωτικών φορέων όπως οι ΜΜΕ, στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει την αποτελεσματική πολυεπίπεδη διακυβέρνηση στον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων, εξασφαλίζοντας διαρθρωμένο διάλογο με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, και να διασφαλίσει την ευθυγράμμιση και τη συμπληρωματικότητα των σχεδίων δράσης και των μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, να βελτιώσει τον συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και τη διαφάνεια των δράσεων που σχετίζονται με το κλίμα και την ενέργεια, να παρακολουθεί την πρόοδό τους όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, και να προσφέρει τεχνική καθοδήγηση και στήριξη για την κινητοποίηση κονδυλίων και την ανάπτυξη ικανοτήτων·

9. ζητεί ολιστικές στρατηγικές περιφερειακής ολοκλήρωσης προκειμένου να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανάπτυξη και να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και για τη συμβολή στους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού· τονίζει τη σημασία της αξιοποίησης στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης για την ανάπτυξη ισχυρών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων και τη δημιουργία συνεργειών μεταξύ των διαφόρων ευρωπαϊκών περιφερειών και κρατών μελών μέσω του στόχου ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας για την ανάπτυξη ευρωπαϊκών απαντήσεων στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής·

10. αναγνωρίζει ότι η πολιτική συνοχής επηρεάζει άμεσα την ποιότητα ζωής των πολιτών της Ένωσης και τους βοηθά να αντιμετωπίσουν νέες προκλήσεις, όπως οι δημογραφικές αλλαγές, η βιομηχανική μετάβαση και η κλιματική αλλαγή·

11. τονίζει ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, ιδίως στον τομέα της οικονομικής ανάκαμψης, και ότι ο ρόλος της πολιτικής συνοχής στο πλαίσιο αυτό θα είναι ουσιαστικός·

12. επιμένει στη δημιουργία μιας ισορροπημένης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης της Ένωσης μέσω της πολιτικής συνοχής, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες όλων των κρατών μελών, των περιφερειών και των πολιτών τους·

13. τονίζει ότι οι περιφερειακές περιβαλλοντικές πολιτικές πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα για την προσαρμογή στις ζημίες που προκαλούνται από τις αναπόφευκτες αρνητικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, τα οποία να μπορούν να ενσωματωθούν και σε όλους τους άλλους σχετικούς τομείς πολιτικής·

14. υπενθυμίζει ότι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών της ΕΕ απαιτεί την περαιτέρω ανάπτυξη πολιτικών που θα δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης και θα συμβάλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·

15. υπενθυμίζει ότι η πολιτική συνοχής επιδιώκει τη μείωση των εδαφικών ανισοτήτων σε ολόκληρη την Ένωση, και την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών της· θεωρεί, συνεπώς, ότι απαιτούνται αποτελεσματικές και εστιασμένες δαπάνες του Ταμείου Συνοχής σε περιφέρειες όπου οι οικονομίες χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη ένταση άνθρακα·

16. τονίζει ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό, τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής να βοηθήσουν τις περιφέρειες με μεγαλύτερη ένταση άνθρακα να κινηθούν ταχύτερα προς υποδομές καθαρής ενέργειας και μηδενικών ανθρακούχων εκπομπών, κάτι που δεν είναι ακόμη εγγυημένο παρά τις θετικές εξελίξεις τα τελευταία χρόνια.

 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

 

 

 

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

 

 

 

 

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή

 

 

 

 

 

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ (28.1.2021)

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με την πολιτική συνοχής και τις περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής

(2020/2074(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Gheorghe Falcă

 

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. επισημαίνει ότι οι επενδύσεις στην πολιτική συνοχής πρέπει να εξακολουθήσουν να στοχεύουν σε όλες τις περιφέρειες με βάση τις τρεις υφιστάμενες κατηγορίες – λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες, περιφέρειες σε μετάβαση και περισσότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες – και ότι οι περιβαλλοντικές στρατηγικές για την κλιματική ουδετερότητα πρέπει να προσαρμοστούν και να συνυφανθούν στη σχετική στόχευση, σύμφωνα με τις τρεις προαναφερθείσες κατηγορίες και την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, με ιδιαίτερη έμφαση στα μέτρα μετριασμού ενόψει της δίκαιης μετάβασης για τις περιφέρειες με οικονομικούς τομείς υψηλής έντασης άνθρακα· σημειώνει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες και τις προκλήσεις που σχετίζονται με τη συνοχή, τις οποίες αντιμετωπίζουν οι περιφερειακές, αγροτικές και εξόχως απόκεντρες περιοχές, καθώς και οι νησιωτικές, αραιοκατοικημένες περιοχές και άλλες γεωγραφικά μειονεκτούσες περιοχές·

2. υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με την πολιτική συνοχής, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το Ταμείο Συνοχής υπήρξαν οι κύριες πηγές χρηματοδότησης για την παρέμβαση στον τομέα των μεταφορών, έχοντας διαθέσει άνω των 70 δισεκατομμυρίων EUR κατά την περίοδο χρηματοδότησης 2014-2020, και ότι η διαχείριση της πολιτικής συνοχής πραγματοποιείται από κοινού μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών, γεγονός που καθιστά αυτή τη διαδικασία πιο αποκεντρωμένη·

3. παρατηρεί ότι τα έργα μεταφορών που υποστηρίζονται από το κονδύλι για τη συνοχή, η μεταφορά από το Ταμείο Συνοχής στον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ), στο πλαίσιο του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027, θα υπόκεινται σε θωράκιση έναντι της κλιματικής αλλαγής και το 60 % του συνολικού χρηματοδοτικού κονδυλίου του ΜΣΕ θα πρέπει να διοχετεύεται στην επίτευξη των στόχων για το κλίμα·

4. υπογραμμίζει ότι τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής πρέπει να ανταποκρίνονται, κατά πρώτο και κύριο λόγο, στις ανάγκες των διαφόρων στοχευμένων περιφερειών και πρέπει να στηρίζουν τους κοινούς στόχους πολιτικής της ΕΕ και, ως εκ τούτου, τα ταμεία συνοχής πρέπει να χρησιμοποιούνται για έργα που συμβάλλουν στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και, ως εκ τούτου, στην ευημερία των πολιτών/κοινοτήτων, να βελτιώνουν το βιοτικό τους επίπεδο και να τονώνουν τις τοπικές οικονομίες, δεδομένου ότι πρωταρχική αποστολή των ταμείων αυτών είναι η συνοχή, ενώ παράλληλα ενισχύουν την έρευνα και την καινοτομία, την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα, προωθώντας έτσι τη βιώσιμη κινητικότητα και συνδεσιμότητα και διασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό την εδαφική, κοινωνική και οικονομική συνοχή σε όλες τις περιφέρειες της Ένωσης·

5. τονίζει τον ρόλο της πολιτικής συνοχής στην αντιμετώπιση των κύριων προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο τομέας των μεταφορών της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ενός εύρυθμου Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου Μεταφορών, της σύνδεσης της Ευρώπης μέσω σύγχρονων, πολυτροπικών και ασφαλών δικτύων υποδομών μεταφορών και της μετάβασης σε κινητικότητα χαμηλών εκπομπών, μεταξύ άλλων μέσω της στήριξης για την ολοκλήρωση των ελλειπουσών μικρών διασυνοριακών σιδηροδρομικών συνδέσεων, συμβάλλοντας έτσι στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση των αγροτικών και παραμεθόριων περιοχών· τονίζει ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να εστιάζεται ιδιαίτερα στις περιφέρειες με υποανάπτυκτες υποδομές και με διάφορους άλλους τύπους υποδομών που χαρακτηρίζονται από ανεπαρκείς επενδύσεις, με ιδιαίτερη έμφαση στις υποδομές φυσικού αερίου που θα επιτρέψουν την ομαλή ενεργειακή μετάβαση των περιφερειών και θα εξασφαλίσουν την ενεργειακή ασφάλεια των περιφερειών· πιστεύει ότι η πολιτική συνοχής πρέπει να παραμείνει ένα από τα κύρια μέσα ευρωπαϊκής δράσης για την περίοδο μετά το 2020, ιδίως όσον αφορά τις εξόχως απόκεντρες περιοχές, οι οποίες αγωνίζονται να περιορίσουν τις περιφερειακές ανισότητες που εξακολουθούν να υφίστανται· τονίζει τη σημασία της αποτελεσματικής χρήσης των ταμείων συνοχής στις εξόχως απόκεντρες περιοχές και πιστεύει ότι οι ευρωπαϊκές επενδύσεις σε αυτές τις περιφέρειες αποφέρουν οφέλη από οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη, όχι μόνο για τις ίδιες τις περιφέρειες, αλλά και για την ΕΕ συνολικά, και ότι είναι σημαντικό οι περιφέρειες αυτές να συνεχίσουν να επωφελούνται από την ειδική στήριξη της ΕΕ·

6. τονίζει ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να συμβάλει στη βιώσιμη ανάκαμψη των τομέων των μεταφορών και του τουρισμού, ιδίως υπό το πρίσμα της πανδημίας COVID-19· υπογραμμίζει ότι, από κοινωνική σκοπιά, η εξασφάλιση της οικονομικής προσιτότητας, της αξιοπιστίας και της προσβασιμότητας των μεταφορών για όλους, είναι θέμα ύψιστης σημασίας·

7. επισημαίνει ότι η θωράκιση της υποδομής, και ιδίως των τουριστικών υποδομών και των μέσων μεταφοράς, όσον αφορά το κλίμα θα συμβάλει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υποδομών στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, στη βελτίωση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα και στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τη διάρκεια ζωής της υποδομής· επισημαίνει ότι οι υποδομές των μεταφορών μπορεί να επηρεάσουν θετικά τις διασυνοριακές αλληλεπιδράσεις, καθώς και την περιφερειακή, αστική και τοπική ανάπτυξη, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις εξόχως απόκεντρες και νησιωτικές περιοχές· υπενθυμίζει ότι στόχος είναι να εντοπιστούν τομείς στους οποίους οι βελτιώσεις των υποδομών μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη· θεωρεί ότι οι περιφέρειες θα πρέπει να διαθέτουν όλα τα απαραίτητα μέσα για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών·

8. υπενθυμίζει ότι η πολιτική του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) διασφαλίζει την κοινωνικοοικονομική και εδαφική συνοχή και την προσβασιμότητα σε ολόκληρη την ΕΕ και τις περιφέρειές της, συμπεριλαμβανομένων των απομακρυσμένων, άκρως απόκεντρων, νησιωτικών, περιφερειακών, ορεινών και αραιοκατοικημένων περιφερειών, τονώνοντας έτσι την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας· υπογραμμίζει ότι η πλήρης ολοκλήρωση του ΔΕΔ-Μ είναι καίριας σημασίας για την επιτάχυνση της μετατόπισης προς βιώσιμους τρόπους μεταφοράς και προς την έξυπνη κινητικότητα σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, δηλαδή από τις οδικές μεταφορές στις σιδηροδρομικές και την εσωτερική ναυσιπλοΐα, και την αύξηση της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων και υποδομών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού· ζητεί να δοθεί προτεραιότητα στη διάθεση κονδυλίων της πολιτικής συνοχής σε δράσεις που στηρίζουν πολυτροπικές και ψηφιακές λύσεις και για τη δημιουργία, την αναβάθμιση και την ολοκλήρωση των υποδομών σιδηροδρομικών μεταφορών και εσωτερικής ναυσιπλοΐας σε λιμάνια και άλλους πολυτροπικούς κόμβους, προκειμένου να διευκολυνθεί η αλλαγή του τρόπου εκτέλεσης των μεταφορών· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να διαδραματίζει ισχυρότερο ρόλο στην υποστήριξη μέτρων πρόληψης των κινδύνων που εστιάζονται στην προσαρμογή στις τρέχουσες και μελλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής·

9. θεωρεί ότι η πολιτική συνοχής αποτελεί τον καλύτερο σύμμαχο στην εφαρμογή περιφερειακών περιβαλλοντικών στρατηγικών που στοχεύουν σε μια πραγματική μεταστροφή της κινητικότητας προς μια πιο βιώσιμη κινητικότητα στις πόλεις και τις περιφέρειές μας· πιστεύει ότι, για να είναι πλήρως επιλέξιμες και να έχουν προτεραιότητα πρόσβασης στα σχετικά κονδύλια της ΕΕ, οι στρατηγικές στον τομέα τόσο της αστικής όσο και της διασυνοριακής κινητικότητας θα πρέπει να υποστηρίζουν ειδικά τις σιδηροδρομικές υποδομές και τις υποδομές ποδηλασίας, συμπεριλαμβανομένων των παραγόντων διευκόλυνσης της πολυτροπικότητας·

10. υπενθυμίζει τις μεγάλες ανισότητες μεταξύ των περιφερειών όσον αφορά την προσβασιμότητα στις μεταφορές, ιδίως στις σιδηροδρομικές· ζητεί, συνεπώς, μια στρατηγική που θα περιορίζει την απομόνωση απόκεντρων ή εγκαταλελειμμένων περιοχών·

11. σημειώνει, ωστόσο, ότι η βελτίωση των συστημάτων μεταφορών συνδέεται επίσης με δυσμενείς εξωτερικές επιδράσεις, όπως τα τροχαία ατυχήματα, οι εκπομπές, η κλιματική αλλαγή και άλλες περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις, οι οποίες μπορεί να είναι σημαντικές·

12. επαναλαμβάνει ότι η αναθεώρηση της πολιτικής ΔΕΔ-Μ θα πρέπει να συνεχίσει να δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη διευκόλυνση των διασυνοριακών συνδέσεων και των ελλειπουσών ζεύξεων, η οποία θα προωθήσει την κοινωνικοοικονομική και εδαφική συνοχή σε ολόκληρη την ΕΕ· υπογραμμίζει ότι η αναθεώρηση της πολιτικής ΔΕΔ-Μ θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει την εξάλειψη των σημείων συμφόρησης, ιδίως στους αστικούς κόμβους, και να ενισχύσει την πολυτροπικότητα και τις υποδομές πραγμάτωσης του τελευταίου χιλιομέτρου, κάτι το οποίο θα μειώσει σημαντικά την κυκλοφοριακή συμφόρηση και θα βελτιώσει την αποδοτικότητα και τη βιωσιμότητα των οδών μεταφορών·

13. πιστεύει ότι οι επιβατικές σιδηροδρομικές μεταφορές θα πρέπει να καταστούν πιο ελκυστικές για τους χρήστες και πιο ανταγωνιστικές· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να προωθήσει ένα ενοποιημένο και διαφανές σύστημα κράτησης εισιτηρίων· ενθαρρύνει την επαναφορά ενός ευρωπαϊκού δικτύου νυχτερινών τρένων·

14. ζητεί να εφαρμοστούν λύσεις πράσινων υποδομών και βιώσιμης και έξυπνης κινητικότητας και σημειώνει ότι αυτές είναι σημαντικές όχι μόνο σε αστικά περιβάλλοντα, όπου ζει περίπου το 70 % του πληθυσμού της ΕΕ, αλλά και αλλού· χαιρετίζει, εν προκειμένω, την αυξανόμενη φιλοδοξία σε πολλές μεγάλες και μικρότερες πόλεις να μειώσουν σημαντικά την κυκλοφοριακή συμφόρηση και να βελτιώσουν τον σχεδιασμό των δρόμων υπέρ των πεζών και των ποδηλατών· υπογραμμίζει ότι στις πόλεις, χαρακτηριστικά πράσινων υποδομών, όπως πράσινοι τοίχοι και στέγες, αστικές δασικές εκτάσεις, λιβάδια, κήποι και δημοτικά κηπάρια αποφέρουν οφέλη για την υγεία που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ευζωία μας, όπως ο καθαρός αέρας, η βελτίωση της ποιότητας των υδάτων και η ηχομόνωση· τονίζει ότι οι επενδύσεις στην ύπαιθρο είναι εξίσου σημαντικές για τη μείωση του κλιματικού αντίκτυπου και την εξασφάλιση περιφερειακής προσβασιμότητας, και δεν θα πρέπει να παραβλέπονται, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη την κακή ποιότητα του αέρα σε ορισμένες περιοχές. τονίζει, επιπλέον, ότι οι πράσινες υποδομές δημιουργούν επίσης ευκαιρίες σύνδεσης αστικών και αγροτικών περιοχών και τις καθιστούν ελκυστικές για να ζουν και να εργάζονται οι άνθρωποι· πιστεύει, επιπλέον, η αναπροσαρμογή της χρήσης γης σε πόλεις για πράσινες υποδομές μπορεί να είναι ένας οικονομικά αποδοτικός και οικονομικά βιώσιμος τρόπος για να καταστούν πιο βιώσιμες, ανθεκτικές, φιλικές προς το περιβάλλον και υγιείς·

15. υπενθυμίζει ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στον τομέα των μεταφορών αντιπροσωπεύουν το 27 % των παγκόσμιων εκπομπών της ΕΕ και ότι ο τομέας των μεταφορών πρέπει να συμβάλει στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050· επισημαίνει ότι η καινοτομία και η ψηφιοποίηση διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην απαλλαγή του τομέα των μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές, σύμφωνα με τις φιλοδοξίες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης της χρηματοδοτικής στήριξης από τα ταμεία συνοχής για την έρευνα και την καινοτομία σε λύσεις κινητικότητας χαμηλών και μηδενικών εκπομπών, ιδίως όσον αφορά τις προηγμένες τεχνολογίες και την έξυπνη κινητικότητα σε όλους τους τρόπους μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων εναλλακτικών καυσίμων και συστημάτων κινητικότητας με υδρογόνο και βιώσιμων έργων υποδομών·

16. καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει προγράμματα ανακαίνισης και βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών σε ευρωπαϊκές πόλεις, προκειμένου να βελτιωθεί η αποδοτικότητά τους, λαμβάνοντας υπόψη ότι το ένα τρίτο έως το ήμισυ της ενέργειας στις πόλεις δαπανάται για θέρμανση· τονίζει ότι, δεδομένου του μεγάλου αριθμού των παλαιών κατοικιών και άλλων παλαιών κτιρίων στις πόλεις, τα ποσοστά ανακαίνισης πρέπει να αυξηθούν κατά τρεις έως πέντε φορές σε σχέση με τα τωρινά επίπεδα για να προσεγγίσουν το σενάριο του 1,5 βαθμού που εκτίθεται στη συμφωνία του Παρισιού·

17. τονίζει τον ρόλο του τομέα του τουρισμού στη μετάβαση προς μια πιο βιώσιμη οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών· ζητεί να ενσωματωθεί σε μεγάλο βαθμό ο τομέας αυτός στις περιφερειακές στρατηγικές και τον περιφερειακό σχεδιασμό για το κλίμα· τονίζει ότι, στο πλαίσιο αυτό, ο αγροτουρισμός έχει τη δυνατότητα να συμβάλει στην ανάπτυξη λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών· υπενθυμίζει τη σημασία της στήριξης του τουριστικού τομέα, ιδίως μέσω επενδύσεων που συμβάλλουν στην ανάκαμψη, τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα, την ψηφιοποίηση και τη βιωσιμότητα του τομέα και των αλυσίδων αξίας του· ζητεί να διατεθεί ένα ειδικό κονδύλιο του προϋπολογισμού για τον τουρισμό προκειμένου να προσφερθεί στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) μια πιο σταθερή βάση και να εξασφαλιστούν καλύτερες ευκαιρίες σε αυτόν τον τομέα·

18. λαμβάνει υπό σημείωση τα συμπεράσματα της ειδικής έκθεσης αριθ. 06/2020 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τη βιώσιμη αστική κινητικότητα στην ΕΕ[17], σύμφωνα με τα οποία οι πόλεις της ΕΕ δεν πραγματοποιούν αρκετά βήματα στην κατεύθυνση των πιο βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον τρόπων μεταφοράς και ότι τα κονδύλια της ΕΕ που προορίζονται για τη βιώσιμη κινητικότητα δεν χρησιμοποιούνται ακόμη αποτελεσματικά για την επίτευξη των στόχων τους· υπογραμμίζει τις επενδυτικές ανάγκες των περιφερειών και των δήμων που λαμβάνουν μέτρα προς μια πιο βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις ευκαιρίες χρηματοδότησης που παρέχουν προγράμματα της ΕΕ, όπως το ΕΤΠΑ, το Ταμείο Συνοχής, το πρόγραμμα LIFE, το πρόγραμμα «Ορίζων» και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, για την επίτευξη δίκαιης, χωρίς αποκλεισμούς και κοινωνικά αποδεκτής μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα, στην οποία κανείς δεν θα μένει στο περιθώριο· τονίζει την ανάγκη υποστήριξης της αναβάθμισης των δεξιοτήτων και απόκτησης νέων δεξιοτήτων των εργαζομένων και όσων αναζητούν εργασία στον τομέα των μεταφορών, με ιδιαίτερη προσοχή στη διαφορετικότητα και την ισότητα των φύλων·

19. υπογραμμίζει τον ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν μέσω στρατηγικών περιφερειακής ολοκλήρωσης σε όλα τα στάδια της διαδικασίας των έργων, με στόχο την επίτευξη βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης· τονίζει την ανάγκη διαβούλευσης με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και άλλους συμφεροντούχους, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών και τοπικών αρχών, με στόχο την αποτελεσματικότερη, βιωσιμότερη και ορθότερη υλοποίηση των έργων υποδομής στον τομέα των μεταφορών· ενθαρρύνει την παροχή πιο άμεσης ενωσιακής χρηματοδότησης για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα, να εξασφαλιστεί η συνέπεια και να μειωθεί η διοικητική επιβάρυνση· υπενθυμίζει ότι η διαφάνεια και η προορατική επικοινωνία σχετικά με τους διαθέσιμους πόρους αποτελούν καθοριστική προϋπόθεση για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής τους·

20. υπογραμμίζει ότι η ανάπτυξη της υπαίθρου είναι καίριας σημασίας για την εδαφική και κοινωνικοοικονομική συνοχή· ζητεί από την Επιτροπή να καταρτίσει ένα θεματολόγιο για την ύπαιθρο, που θα υιοθετεί μια ολιστική προσέγγιση προκειμένου να δοθεί στις αγροτικές κοινότητες η δυνατότητα να αντιμετωπίσουν, μεταξύ άλλων, τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, συμπεριλαμβανομένης της μετάβασης σε πιο βιώσιμους και έξυπνους τρόπους μεταφοράς, και να εντοπίσει τομείς στους οποίους οι βελτιώσεις των υποδομών μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερα οφέλη, ιδίως οι ψηφιακές υποδομές και υποδομές συνδεσιμότητας στις αγροτικές περιοχές για τη στήριξη του τουρισμού, την πρόσβαση στην απασχόληση και την τηλεργασία, καθώς και βελτιώσεις στην πολυτροπικότητα σε περιοχές χωρίς πρόσβαση στις δημόσιες μεταφορές· πιστεύει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι αποτελεσματικές και οικονομικά προσιτές δημόσιες μεταφορές έχουν κεντρική σημασία για την επίτευξη βιώσιμης αστικής και αγροτικής κινητικότητας· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να συμπεριλάβει στην πρόταση για έξυπνη και βιώσιμη κινητικότητα ποιοτικές υποδομές και υπηρεσίες μεταφορών σε αραιοκατοικημένες περιοχές·

21. υπενθυμίζει ότι η διαχείριση της πολιτικής συνοχής επιμερίζεται μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της· υπογραμμίζει την ανάγκη εξασφάλισης μιας συνεκτικής προσέγγισης για την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στις επενδύσεις στον τομέα των μεταφορών, ευθυγραμμίζοντας τον προγραμματισμό με τη φάση υλοποίησης των έργων· καλεί τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε οι διαχειριστικές αρχές να προωθούν και να ενθαρρύνουν την ενσωμάτωση περιβαλλοντικών παραμέτρων σε έργα πέραν του σταδίου προγραμματισμού, για παράδειγμα εκδίδοντας κατευθυντήριες γραμμές ή οργανώνοντας δραστηριότητες ευαισθητοποίησης για τους αιτούντες· πιστεύει, επιπλέον, ότι η χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής θα πρέπει να ενισχύσει την ολοκλήρωση του τομέα των μεταφορών και του ενεργειακού και ψηφιακού τομέα, προκειμένου να αξιοποιηθούν και να μεγιστοποιηθούν οι πιθανές συνέργειες·

22. χαιρετίζει το ενιαίο εγχειρίδιο κανόνων που καλύπτει τώρα επτά κονδύλια της ΕΕ τα οποία εκτελούνται σε συνεργασία με τα κράτη μέλη («επιμερισμένη διαχείριση»)· χαιρετίζει επίσης την πρόταση της Επιτροπής για λιγότερο αυστηρούς ελέγχους σε προγράμματα που έχουν καταγράψει θετικά αποτελέσματα, με αυξημένη εξάρτηση από τα εθνικά συστήματα και την επέκταση της αρχής του ενιαίου ελέγχου, προκειμένου να αποφεύγεται η επανάληψη των ελέγχων· χαιρετίζει το νέο πλαίσιο για τα έργα που καθιερώνει την ετήσια επισκόπηση των επιδόσεων, με τη μορφή διαλόγου πολιτικής μεταξύ των αρχών του προγράμματος και της Επιτροπής.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

 

 

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

 

 

 

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή

 

 

 

 

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ (1.2.2021)

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με την πολιτική συνοχής και τις περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής

(2020/2074(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Francisco Guerreiro

 

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, για την περίοδο 2021-2027, η πολιτική συνοχής αναμένεται να συνεισφέρει κατά 37 % στον συνολικό στόχο σύμφωνα με τον οποίο τουλάχιστον το 30 % του συνολικού προϋπολογισμού της Ένωσης και των δαπανών του μέσου ανάκαμψης «Next Generation EU» προορίζονται για δαπάνες για το κλίμα·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, η υλοποίηση του στόχου της ΕΕ για μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 20 % έως το 2020 οδήγησε σε περισσότερη και καλύτερα επικεντρωμένη χρηματοδότηση δράσεων για το κλίμα στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και στην πολιτική συνοχής, αλλά παρ’ όλα αυτά, οι τομείς της γεωργίας, της αγροτικής ανάπτυξης και της αλιείας δεν έχουν αλλάξει σημαντικά όσον αφορά την κλιματική δράση και δεν έχουν διερευνηθεί πλήρως όλες οι πιθανές ευκαιρίες για χρηματοδότηση δράσεων που σχετίζονται με το κλίμα[18]·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ποσοστό μεταξύ 8 και 10 % του συνόλου των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου εκτιμάται ότι οφείλεται σε απώλεια τροφίμων και διατροφική σπατάλη[19]·

1. επισημαίνει ότι ο γεωργικός τομέας έχει στρατηγική σημασία για την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, και ότι οι αγροτικές κοινότητες είναι οι πλέον εκτεθειμένες στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής·

2. τονίζει, συνεπώς, ότι η πολιτική συνοχής πρέπει να στηρίζει την ισχυρή ενσωμάτωση της διάστασης του κλίματος στους τομείς που σχετίζονται με τη γεωργία και τα τρόφιμα, και να διασφαλίζει ότι όλα τα προγράμματα και έργα χρηματοδότησης της ΕΕ είναι ενσωματωμένα σε στρατηγικές που υποστηρίζουν φιλόδοξους στόχους για το κλίμα, καθώς και να κατοχυρώνει μια δίκαιη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη και κυκλική οικονομία και να τονώνει την ικανότητα των αγροτών για βιώσιμη ανάπτυξη· επισημαίνει ότι η πολιτική συνοχής πρέπει να λαμβάνει υπόψη την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα και να διασφαλίζει την κλιματική δικαιοσύνη, τη μείωση της φτώχειας και την ενίσχυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στον τομέα αυτό·

3. τονίζει ότι η πρόληψη και η μείωση της σπατάλης και της απώλειας τροφίμων, καθώς και η ενίσχυση των τοπικών δομών και των περιφερειακών αλυσίδων αξίας είναι ουσιαστικής σημασίας για τη μείωση όλων των εκπομπών που σχετίζονται με την ανάπτυξη, την κατασκευή και τις μεταφορές·

4. υπογραμμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 2 της Συμφωνίας του Παρισιού, η ενσωμάτωση της διάστασης του κλίματος στη γεωργία πρέπει να εφαρμόζεται κατά τρόπο ώστε να μην απειλεί την παραγωγή τροφίμων και να διασφαλίζει την επισιτιστική ασφάλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

5. υπενθυμίζει ότι ο στόχος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας είναι η προστασία, η διατήρηση και η ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της Ένωσης, καθώς και η προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον·

6. τονίζει την ανάγκη για αποτελεσματικότητα και συμπλήρωση των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων, τόσο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής όσο και για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές·

7. υπογραμμίζει ότι η αποδοτική κτηνοτροφία μπορεί να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, στην ενίσχυση των καταβοθρών και στην αύξηση της παραγωγικότητας·

8. χαιρετίζει το εγκριθέν Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της Ένωσης 2021-2027 (ΠΔΠ) και το μέσο ανάκαμψης «Next Generation EU», τα οποία αποτελούν μια σταθερή χρηματοοικονομική βάση για την υποστήριξη πολιτικών που θα δώσουν τη δυνατότητα στην Ένωση να επιτύχει τον στόχο της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% το 2030[20]·

9. υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να καταβληθούν προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του στόχου, τα κονδύλια από τα ΕΔΕΤ που στηρίζουν τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα σε όλους τους επιλέξιμους τομείς θα πρέπει τελικώς να ανέλθουν σε υψηλότερο επίπεδο, όπως και οι πόροι του ΕΤΠΑ που διατίθενται για τον «πράσινο στόχο χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών»[21]·

10. τονίζει την ανάγκη τήρησης της αρχής «της μη πρόκλησης βλάβης» στις περιφερειακές περιβαλλοντικές στρατηγικές·

11. τονίζει ότι η έλλειψη χρηματοδοτικών πόρων στους προϋπολογισμούς της ΕΕ, των κρατών μελών και των περιφερειακών προϋπολογισμών θα γίνει πιο εμφανής στο άμεσο μέλλον λόγω της άνευ προηγουμένου οικονομικής ύφεσης που προκαλείται από τα μέτρα που σχετίζονται με την πανδημία και από το Brexit·

12. τονίζει ότι οι δαπάνες από το ΠΔΠ για τα έτη 2021-2027 και από το μέσο «Next Generation EU» όσον αφορά τον κλιματικό στόχο ορίζονται τουλάχιστον στο 30 % όλων των δαπανών, πράγμα που σημαίνει ότι τουλάχιστον 547 δισεκατομμύρια EUR νέων χρηματοδοτικών πόρων της ΕΕ θα διατεθούν για την πράσινη μετάβαση·

13. επισημαίνει τη σημασία της σύνδεσης των αστικών και αγροτικών περιφερειακών στρατηγικών για το περιβάλλον με φιλόδοξους κλιματικούς στόχους που υπερβαίνουν τον συνολικό στόχο της επίτευξης μιας κλιματικά ουδέτερης ΕΕ έως το 2050, λαμβανομένης υπόψη της σημαντικής συμβολής των τομέων της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοκομίας, και συνεκτιμώντας ότι παγκοσμίως τα εδάφη και τα δάση είναι οι μεγαλύτερες δεξαμενές CO2 στον κόσμο και ότι οι δυνατότητές τους υποχρησιμοποιούνται·

14. σημειώνει ότι οι στόχοι αυτοί πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τους συνολικούς στόχους της ΕΕ σε αυτό το πλαίσιο·

15. τονίζει ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, τη στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο» και τη στρατηγική βιοποικιλότητας· υπογραμμίζει ότι οι περιφερειακές περιβαλλοντικές στρατηγικές πρέπει να υιοθετήσουν μια ισορροπημένη προσέγγιση που να λαμβάνει υπόψη τους υφιστάμενους συμβιβασμούς μεταξύ του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, της προστασίας της βιοποικιλότητας και των οικονομικών και κοινωνικών πτυχών, προκειμένου να αντιμετωπίζονται αυτές οι κρίσεις με συντονισμένο τρόπο·

16. πιστεύει ότι οι φιλόδοξες πολιτικές της ΕΕ θα πρέπει να εφαρμοστούν από όλους τους οικονομικούς και κοινωνικούς φορείς και θα πρέπει να στοχεύουν κυρίως στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και στη διατήρηση της οικονομικής προσιτότητας των τροφίμων·

17. καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τον ρόλο της βιοτεχνολογίας· σημειώνει ότι η βιοτεχνολογία συμβάλλει στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής προσφέροντας λύσεις για την αντικατάσταση των ορυκτών υλών από υλικά βιολογικής προέλευσης· επισημαίνει ότι η βιώσιμη χρήση της γεωργικής γης είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί ότι τα διάφορα μοντέλα γεωργικής παραγωγής είναι αποτελεσματικά στις προσπάθειές τους για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής·

18. επιμένει ότι η μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα πρέπει να είναι δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς, με ιδιαίτερη έμφαση στους πολίτες που ζουν σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές·

19. επισημαίνει ότι οι καινοτομίες στη βελτίωση των φυτών, με τη χρήση εργαλείων όπως η γονιδιακή επεξεργασία, έχουν τεράστιες δυνατότητες όσον αφορά την ανάπτυξη ποικιλιών με μεγαλύτερη ικανότητα μετριασμού της κλιματικής αλλαγής·

20. πιστεύει ότι η κλιματολογικά έξυπνη γεωργία εξαρτάται από τη χρήση και την ανάπτυξη νέων γεωργικών τεχνολογιών, ιδίως στην περίπτωση των μικρών γεωργών και παραγωγών βιολογικής γεωργίας·

21. καλεί την Επιτροπή, προς το συμφέρον του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, να μην εστιάσει τις προσπάθειές της αποκλειστικά στην ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας, αλλά να παράσχει και κίνητρα για ολοκληρωμένα μοντέλα παραγωγής, γεωργία ακριβείας ή τεχνικές διατήρησης του εδάφους·

22. ζητεί αξιόπιστα δεδομένα, καλύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες και ολοκληρωμένη κατάρτιση για τους γεωργούς, προκειμένου να διευκολυνθεί ο εντοπισμός και η υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών στον τομέα του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής·

23. υπογραμμίζει ότι οι περιφερειακές στρατηγικές για το περιβάλλον θα πρέπει να αποκλείουν κάθε είδους υποστήριξη για έργα υποδομής ορυκτών καυσίμων και ορυκτού φυσικού αερίου και θα πρέπει να στηρίζουν την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας και την αποδοτική χρήση των πόρων στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων, της αγροδασοκομίας και της δασοκομίας, με διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης όλων των δυνητικών δικαιούχων· επισημαίνει ότι μια τέτοια κίνηση όχι μόνο θα είναι επωφελής για τη βιοποικιλότητα και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αλλά θα μπορούσε επίσης να μειώσει το κόστος γεωργικών εισροών και να έχει θετικό αντίκτυπο στην περιφερειακή οικονομία·

24. προτείνει οι αρμόδιες αρχές να δώσουν προτεραιότητα στις πλέον βιώσιμες επιλογές, με τον χρόνο απόσβεσης άνθρακα να είναι σχετικός με τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα, όπως η αιολική, η κυματική ή η ηλιακή ενέργεια, και να υποβάλουν τα έργα βιοενέργειας σε αυστηρά και επιστημονικά ενημερωμένα κριτήρια βιωσιμότητας και επιλεξιμότητας, τα οποία λαμβάνουν επίσης υπόψη τους τη διαθεσιμότητα του αντίστοιχου τύπου βιομάζας και τους στόχους αποκατάστασης και προστασίας·

25. επισημαίνει ότι ο γεωργικός τομέας έχει τη δυνατότητα να παράγει ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, όπως βιοαέριο από γεωργικά απόβλητα και κατάλοιπα όπως η κοπριά, ή από άλλες πηγές αποβλήτων και καταλοίπων από τη βιομηχανία τροφίμων, την αποχέτευση, τα λύματα και τα αστικά απόβλητα·

26. τονίζει τη σημασία της διατήρησης του φωσφόρου στα χωράφια μέσω της ανακύκλωσής του, προκειμένου να αποφευχθούν η ρύπανση και η ανάγκη προσθήκης φωσφόρου, και ζητεί όπως η πολιτική συνοχής στηρίζει έργα για την επίτευξη αυτού του στόχου, ιδίως με την ανακύκλωση των ανθρώπινων περιττωμάτων·

27. επισημαίνει τη σημασία της απελευθέρωσης του δυναμικού της κυκλικής οικονομίας, η οποία συμβάλλει στην αποδοτικότερη χρήση των πόρων και προωθεί τη βιώσιμη κατανάλωση· υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο της κυκλικής βιοοικονομίας στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·

28. σημειώνει ότι η ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας και της βιοοικονομίας θα οδηγήσει στη δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας στην πρωτογενή παραγωγή και τονίζει ότι η βιοοικονομία απαιτεί νέες δεξιότητες, νέες γνώσεις και νέους επιστημονικούς κλάδους που θα αναπτυχθούν και/ή θα ενσωματωθούν περαιτέρω στην κατάρτιση και την εκπαίδευση στον εν λόγω τομέα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές αλλαγές που σχετίζονται με τη βιοοικονομία, να προωθηθεί η ανταγωνιστικότητα, η ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας, να καλυφθούν οι ανάγκες του τομέα και να διασφαλιστεί η καλύτερη αντιστοίχιση δεξιοτήτων και θέσεων εργασίας·

29. τονίζει ότι η παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως το βιοαέριο, προσφέρει τεράστιες δυνατότητες στους αγρότες να αυξήσουν την κλιματική αποδοτικότητά τους, και συμβάλλει στο να καταστεί η βιώσιμη γεωργία ένα κερδοφόρο επιχειρηματικό μοντέλο που προσφέρει ανάπτυξη και (ειδικευμένες) θέσεις απασχόλησης σε αγροτικές περιοχές· υπογραμμίζει ότι οι αναγκαίες επενδύσεις είναι σημαντικές και ότι, ως εκ τούτου, οι γεωργοί χρειάζονται δυνατότητα πρόσβασης στη χρηματοδότηση·

30. επιμένει ότι οι περιφερειακές περιβαλλοντικές στρατηγικές πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στη στήριξη της αντικατάστασης των ορυκτών υλικών υψηλής έντασης με ανανεώσιμα και βιολογικά υλικά, τα οποία προέρχονται από τη δασοκομία και τη γεωργία, ως δύο τομείς που λειτουργούν ως πηγές εκπομπών άνθρακα, καθώς και ως καταβόθρες άνθρακα·

31. τονίζει ότι είναι απαραίτητο για κάθε τομέα ένα σχέδιο σταδιακής κατάργησης της ενέργειας που βασίζεται σε ορυκτές πηγές, προκειμένου όλοι οι τομείς να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας και της κλιματικής ουδετερότητας·

32. επισημαίνει ότι η ανάπτυξη της πολιτικής συνοχής και των περιφερειακών περιβαλλοντικών στρατηγικών θα απαιτήσει γνήσια επιχειρηματικά κίνητρα ευθυγραμμισμένα με τους στόχους της πολιτικής για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·

33. επισημαίνει ότι η βιώσιμη και «κοντά στη φύση» διαχείριση των δασών είναι καθοριστικής σημασίας για τη συνεχή απορρόφηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την ατμόσφαιρα και επίσης καθιστά δυνατή την παροχή ανανεώσιμων και φιλικών προς το κλίμα πρώτων υλών για προϊόντα υλοτομίας, που αποθηκεύουν άνθρακα και μπορούν να υποκαταστήσουν υλικά και καύσιμα ορυκτής προέλευσης·

34. υπογραμμίζει ότι ο «τριπλός ρόλος» των δασών (καταβόθρες, αποθήκευση και υποκατάσταση) συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών άνθρακα που εκλύονται στην ατμόσφαιρα, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα δάση συνεχίζουν να αναπτύσσονται και να προσφέρουν πολλές άλλες υπηρεσίες, και ως εκ τούτου πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των περιφερειακών περιβαλλοντικών στρατηγικών·

35. υπενθυμίζει τη σημασία που έχουν για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής η μετεγκατάσταση και η ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγής τροφίμων και ζωοτροφών, συμπεριλαμβανομένων των φυτικών πρωτεϊνών[22] και των καλλιεργειών αποτελεσματικής χρήσης, όπως τα πολυετή αγρωστώδη, καθώς και η προώθηση της κατανάλωσης τοπικών προϊόντων προκειμένου να μειωθούν οι μεταφορικές αποστάσεις και να περιοριστεί η αποψίλωση των δασών· τονίζει τις ευκαιρίες που προσφέρουν η πολιτική συνοχής και οι περιφερειακές περιβαλλοντικές στρατηγικές για τη στήριξη αυτής της μετεγκατάστασης·

36. επισημαίνει τον θετικό αντίκτυπο των μικρών διατροφικών αλυσίδων που βοηθούν στη μείωση της διατροφικής σπατάλης· υπενθυμίζει ότι η αστική γεωργία καθιστά δυνατό τον εμπλουτισμό της αστικής βιοποικιλότητας, την καλύτερη διαχείριση των αποβλήτων μέσω της λιπασματοποίησης στη γειτονιά, τη διατήρηση των όμβριων υδάτων, και τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, και ζητεί η πολιτική συνοχής να ενισχύσει τα εγχώρια, τα γειτονικά και τα εδαφικά συστήματα τροφίμων εντός και πέριξ των πόλεων· τονίζει την ανάγκη να υποστηριχθούν βιώσιμες γεωργικές πρακτικές και να βοηθηθούν οι μικροκαλλιεργητές και οι τοπικοί παραγωγοί να λάβουν την αναγκαία χρηματοδότηση, καθώς και να εντοπιστούν και να αξιοποιηθούν αποτελεσματικά τα χρηματοδοτικά μέσα που διατίθενται σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο·

37. υπογραμμίζει το γεγονός ότι, για την κτηνοτροφία, οι μόνιμοι βοσκότοποι αποτελούν ουσιαστικό μέσο για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων που έχουν τεθεί για το κλίμα·

38. επισημαίνει ότι, εκτός του ότι παγιδεύουν τον άνθρακα, τα δάση έχουν ευεργετικό αντίκτυπο στο κλίμα, την ατμόσφαιρα, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη διαχείριση των ποταμών και των υδάτινων μαζών, προστατεύουν τα εδάφη από τη διάβρωση που προκαλούν το νερό και ο άνεμος, και διαθέτουν και άλλες χρήσιμες φυσικές ιδιότητες·

39. θεωρεί ότι τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής θα πρέπει να διατηρούν τον πολυλειτουργικό ρόλο των δασών, να διασφαλίζουν μεγάλη ποικιλία δασικών ειδών και να διατηρούν και να επεκτείνουν τους δασικούς πόρους για την ευημερία του πληθυσμού και τη βελτίωση του περιβάλλοντος·

40. τονίζει τη σημασία της διατήρησης και της προσέλκυσης των νέων στις αγροτικές περιοχές, προκειμένου, αφενός, να αξιοποιήσουν τις σύγχρονες γνώσεις και οπτικές τους σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή και, αφετέρου, να μετατρέψουν τις δημογραφικά προβληματικές αγροτικές περιοχές σε ακμάζουσες, ζωντανές, βιώσιμες κοινότητες· τονίζει, ως εκ τούτου, τη σημασία της επαρκούς στήριξης των νέων από τα προγράμματα της πολιτικής συνοχής·

41. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι θα είναι σημαντικό να συνεχιστεί η παραγωγή πολλών τροφίμων με λιγότερο γόνιμη γη, μολυσμένο έδαφος και νερό, πολύ μικρότερες περιοχές αλιείας και ενίοτε ακραίες καιρικές συνθήκες·

42. σημειώνει με ανησυχία ότι η πανδημία COVID-19 κατέδειξε την τρωτότητα των πόλεων σε περίπτωση διακοπής του εφοδιασμού, ιδίως σε τρόφιμα·

43. υπογραμμίζει ότι είναι απολύτως απαραίτητο η Ένωση να υιοθετήσει μια πολιτική ανθεκτικότητας σε σχέση με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ιδίως στους τομείς της γεωργίας και των τροφίμων· πιστεύει ότι η πολιτική συνοχής μπορεί να διαδραματίσει πρωτοποριακό ρόλο εν προκειμένω·

44. θεωρεί ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να στηρίζει τη δημιουργία βραχύτερων αλυσίδων εφοδιασμού για τα επισιτιστικά μας συστήματα, ιδίως μέσω της μετεγκατάστασης της γεωργικής παραγωγής μας· τονίζει ότι στόχος αυτής της μετεγκατάστασης είναι η παραγωγή, επεξεργασία και κατανάλωση τροφίμων σε τοπικό επίπεδο, προκειμένου να ενισχυθεί η επισιτιστική ασφάλεια των ευρωπαϊκών περιφερειών, να δημιουργηθούν τοπικές θέσεις εργασίας και να μειωθεί δραστικά η χρήση ορυκτών πηγών ενέργειας και, ως εκ τούτου, ο αντίκτυπός μας στο κλίμα·

45. πιστεύει ότι η πολιτική συνοχής θα πρέπει να στηρίζει περιφερειακά έργα που αποσκοπούν στη δημιουργία μελλοντικών γεωργικών συστημάτων που επικεντρώνονται στη μεικτή γεωργία, συνδυάζοντας διάφορα φυτικά είδη (ενώσεις καλλιεργειών), αροτραίες καλλιέργειες και δέντρα (αγροδασοκομία), ακόμη και μείγματα καλλιεργειών, δένδρων και ζώων (γεωργία διατήρησης και μόνιμες καλλιέργειες)· τονίζει ότι τα εν λόγω αγροοικοσυστήματα θα αύξαναν τη βιοποικιλότητα και την ετερογένεια, μειώνοντας έτσι την ευπάθειά τους σε ασθένειες και διαταραχές του κλίματος·

46. ζητεί επειγόντως όπως η πολιτική συνοχής ενισχύσει τα αστικά και περιαστικά γεωργικά συστήματα με την ανάπτυξη αστικών κήπων, κήπων οροφής, αστικών μόνιμων καλλιεργειών και συστημάτων υδατοπονίας· τονίζει, ωστόσο, ότι, αν και αυξάνει σημαντικά την επισιτιστική ασφάλεια των αστικών πληθυσμών, η αστική γεωργία θα συνεχίσει να αποτελεί απλώς συμπληρωματική πηγή του εφοδιασμού των μεγάλων πόλεων με τρόφιμα· υπογραμμίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη προστασίας και ενθάρρυνσης της περιαστικής γεωργίας·

47. θεωρεί ότι η ανάπτυξη των αστικών δασών έχει σημαντικό ενδιαφέρον για τον μετριασμό των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη στις πόλεις, ιδίως κατά τους καύσωνες· τονίζει ότι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι περιοχές με σκιά που δημιουργούνται από την αστική βλάστηση θα μπορούσαν να μειώσουν τις ανάγκες κλιματισμού κατά 30 %·

48. επισημαίνει ότι η ανάπτυξη της αναβλάστησης στις πόλεις μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία καταφυγίων βιοποικιλότητας, στη μείωση της ηχητικής και ατμοσφαιρικής ρύπανσης, στην αποκατάσταση των υποβαθμισμένων εδαφών, στην πρόληψη της ξηρασίας και στη δημιουργία σημαντικών καταβοθρών άνθρακα·

49. υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ευρεία βιοποικιλότητα όσον αφορά τα είδη δέντρων που φυτεύονται στις πόλεις και να προωθηθούν τα αυτόχθονα είδη·

50. υπογραμμίζει επίσης τα όρια στη χρήση δενδροστοιχιών· τονίζει ότι θα πρέπει τα είδη δέντρων να είναι διαφορετικά, να επιλέγονται σύμφωνα με τους ρόλους που πρέπει να εκπληρώνουν και στο πλαίσιο αυτό να αλληλοσυμπληρώνονται, σε συνδυασμό με θάμνους, ποώδη φυτά και τμήματα ασυμπαγούς εδάφους· ζητεί επίσης να δοθεί προτεραιότητα στη φύτευση οπωροφόρων δένδρων στις πόλεις· πιστεύει ότι τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής θα πρέπει να στηρίζουν έργα που πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις·

51. υπογραμμίζει τις αρετές της ανάπτυξης της οικολογικής βοσκής στις αστικές περιοχές· ζητεί να δοθούν κονδύλια από την πολιτική συνοχής για να στηρίξουν υπάρχοντα έργα προς αυτή την κατεύθυνση·

52. τονίζει ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές της ΕΕ θα πρέπει να συμβάλουν στην οικοδόμηση συνεργασίας για την επίλυση περιφερειακών ζητημάτων και ζητημάτων όσον αφορά τις λεκάνες απορροής, τα οποία συνδέονται με τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν των τομέων της γεωργίας, των τροφίμων, της αγροδασοκομίας και της δασοκομίας, σε πεδία όπως η αντιπλημμυρική προστασία, η προστασία από την ξηρασία και η πυροπροστασία, η αποκατάσταση και η βελτίωση της συνδεσιμότητας των ποταμών, η αποτελεσματική συλλογική διαχείριση των αποβλήτων, ιδίως με τη χρήση νέων τεχνολογιών ανακύκλωσης στη διαχείριση των γεωργικών αποβλήτων, μεταξύ άλλων με στόχο την παραγωγή ενέργειας, τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στους κοινούς κινδύνους και την ανάπτυξη μιας βιώσιμης ενωσιακής και τοπικής παραγωγής τροφίμων, κυρίως μέσω της δημιουργίας και της ενίσχυσης βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού, η σημασία των οποίων καταδείχθηκε από τις συνέπειες των κρίσεων που δημιούργησε η πανδημία COVID-19·

53. υπογραμμίζει ότι οι περιβαλλοντικές στρατηγικές θα πρέπει να στηρίζουν και να συμπληρώνουν εν προκειμένω τις μακροπεριφερειακές στρατηγικές της ΕΕ· ζητεί ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση της απερήμωσης και της υποβάθμισης της γεωργικής γης, υποστηριζόμενο από μακροπεριφερειακές στρατηγικές·

54. τονίζει τη σημασία τήρησης της αρχής της εταιρικής σχέσης σε όλους τους προγραμματισμούς, στην εφαρμογή και στην παρακολούθηση της πολιτικής συνοχής της ΕΕ και στη δημιουργία ισχυρής συνεργασίας μεταξύ των περιφερειακών και τοπικών αρχών, των ΜΚΟ και των ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων αγροτών και των περιβαλλοντικών ΜΚΟ· τονίζει ότι αυτή η διαδικασία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου·

55. επισημαίνει ότι οι πρωτοβουλίες της κοινότητας και των πολιτών μπορούν να υποστηρίξουν έντονα την οικολογική μετάβαση, καθώς και τον μετριασμό και την προσαρμογή της κλιματικής αλλαγής, και ότι οι Τοπικές Ομάδες Δράσης και το πρόγραμμα LEADER μπορούν να αποτελέσουν πρωταρχικά εργαλεία για την επίτευξη αυτού του σκοπού· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές αρχές να συντονίσουν τα προγράμματα αυτά με τις περιφερειακές περιβαλλοντικές στρατηγικές τους·

56. τονίζει ότι η πολιτική συνοχής πρέπει να υποστηρίζει, αφενός, τις επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, βοηθώντας τις τοπικές αρχές, τους εργαζομένους και τις εταιρείες να λαμβάνουν περισσότερο υπόψη τις προκλήσεις που θέτει η αλλαγή του κλίματος και, αφετέρου, τον ρόλο που μπορούν οι ως άνω να διαδραματίσουν όσον αφορά τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή των αντίστοιχων τομέων·

57. τονίζει τη σημασία της διευκόλυνσης των συνεργειών μεταξύ της πολιτικής συνοχής και της κοινής γεωργικής πολιτικής με στόχο τη στήριξη των αγροτικών περιοχών που είναι εξαιρετικά ευάλωτες στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τη διασφάλιση της μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία με επίκεντρο την κοινωνική και οικονομική συνοχή·

58. τονίζει τη σημασία των διαρθρωτικών ταμείων για τη στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στον τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής, ώστε να καταστούν πιο ανταγωνιστικές και φιλικές προς το περιβάλλον·

59. υπογραμμίζει τη σημασία της ιδέας «έξυπνα χωριά» στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της Ένωσης που σχετίζονται με το κλίμα και χαιρετίζει την ένταξή της στη μελλοντική ΚΓΠ, την πολιτική συνοχής και την περιφερειακή πολιτική της Ένωσης· επιμένει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συμπεριλάβουν την προσέγγιση των έξυπνων χωριών στο επιχειρησιακό τους πρόγραμμα για την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής της ΕΕ σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και στα εθνικά στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΓΠ, τα οποία θα απαιτούν την εκπόνηση στρατηγικών για έξυπνα χωριά[23]σε εθνικό επίπεδο· υπογραμμίζει τον ρόλο της προσέγγισης LEADER/ΤΑΠΤΚ κατά την εφαρμογή των στρατηγικών «έξυπνα χωριά», οι οποίες θα πρέπει να εστιάζουν έντονα στην ψηφιοποίηση, τη βιωσιμότητα και την καινοτομία·

60. υπογραμμίζει τις δυνατότητες ανάπτυξης και αποκατάστασης εγκαταλελειμμένων εκτάσεων, οι οποίες μπορούν να δημιουργήσουν νέα βιομηχανικά πάρκα και εκκολαπτήρια με απορρύπανση του εδάφους και βελτίωση του περιβάλλοντος των παλαιών βιομηχανικών εκτάσεων, προκειμένου να μειωθεί η ανάγκη περαιτέρω κατασκευής νέων εγκαταστάσεων και οι εν λόγω περιοχές να λειτουργήσουν ως πόλος έλξης για εταιρείες και περιφερειακές επενδύσεις, δημιουργώντας επίσης θέσεις εργασίας·

61. χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να παρουσιάσει μια στρατηγική για τις αγροτικές περιοχές και τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης των συνεργειών μεταξύ των διαφόρων διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων με στόχο να βοηθήσουν τους αγροδιατροφικούς τομείς να βελτιώσουν την οικονομική τους ανθεκτικότητα και την περιβαλλοντική τους βιωσιμότητα·

62. τονίζει ότι οι επενδύσεις σε βιώσιμες πράσινες υποδομές σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο μέσω της πολιτικής συνοχής της ΕΕ είναι απαραίτητες για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία και τη δασοκομία και για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των ανθρώπων, της φύσης και της οικονομίας στην κλιματική αλλαγή·

63. επισημαίνει ότι η πολιτική συνοχής πρέπει να επικεντρωθεί στη συνολική μετάβαση της ευρωπαϊκής οικονομίας προς τη βιοοικονομία με βάση βιογενείς πόρους από τη γεωργία και τη δασοκομία·

64. επισημαίνει τα πλεονεκτήματα από την οικοδόμηση μιας μεσογειακής μακροπεριφέρειας με έμφαση στην ενίσχυση της παραγωγής και εξαγωγιμότητας των τοπικών προϊόντων·

65. υπογραμμίζει τη σημασία της προσέγγισης από τη βάση προς την κορυφή στους τομείς της συνοχής και της περιφερειακής ανάπτυξης, όπου θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες σε περιφερειακό επίπεδο και/ή επίπεδο κρατών μελών·

66. επισημαίνει ότι η πολιτική συνοχής και οι περιφερειακές περιβαλλοντικές στρατηγικές πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην αύξηση της χρήσης του ξύλου από τη βιώσιμη δασοκομία σε όλους τους τομείς της οικονομίας (ειδικά στον κατασκευαστικό τομέα), καθώς το ξύλο έχει τη μοναδική ιδιότητα αποθήκευσης τεράστιων ποσοτήτων CO2, ενώ αντικαθιστά πόρους έντασης ενέργειας, όπως ο χάλυβας και το σκυρόδεμα·

67. πιστεύει ότι η ψηφιοποίηση και οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να οδηγήσουν σε μια πιο βιώσιμη, ανθεκτική και αποδοτική ως προς τη χρήση πόρων γεωργία, καθώς επίσης και να δημιουργήσουν νέους τύπους θέσεων εργασίας, ωστόσο απαιτούν κατάλληλη κατάρτιση και εκπαίδευση, στην οποία όλοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση·

68. επισημαίνει την ανάγκη ενίσχυσης των επενδύσεων της ΕΕ σε ευρυζωνικές συνδέσεις σε αγροτικές περιοχές, ώστε οι αγρότες να μπορούν να ενσωματώνουν ψηφιακές τεχνολογίες προκειμένου να αναπτύξουν γεωργία ακριβείας, καθώς αυτό θα είναι απαραίτητο για την οικολογική τους μετάβαση·

69. τονίζει ότι οι τρέχουσες γεωργικές πρακτικές και οι πρωτοβουλίες για πράσινες υποδομές στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας έχουν θετική επίδραση στα αποθέματα άνθρακα και στα ισοζύγια αερίων του θερμοκηπίου στα κράτη μέλη·

70. υπενθυμίζει ότι οι τρέχουσες πολιτικές πρωτοβουλίες της ΕΕ πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και τους προβληματισμούς των μικρομεσαίων επιχειρήσεων·

71. υπογραμμίζει την ανάγκη βελτίωσης όλων των τύπων συνδεσιμότητας (ευρυζωνικές, μεταφορές κ.λπ.) στις αγροτικές περιοχές με οικονομικά προσιτό, βιώσιμο και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο·

72. επισημαίνει ότι η υιοθέτηση μιας πολιτικής συνοχής και περιφερειακών περιβαλλοντικών στρατηγικών που θα έχουν ως γνώμονα την κλιματική αλλαγή πρέπει να υποστηρίζεται από την επιστήμη, την έρευνα και την καινοτομία·

73. υπογραμμίζει, συνεπώς, ότι η έρευνα και οι επενδύσεις σε γεωργικές λύσεις αποτελεσματικές ως προς το κλίμα και ενισχυτικές ως προς τη βιοποικιλότητα θα πρέπει να ενσωματωθούν στις περιφερειακές περιβαλλοντικές στρατηγικές·

74. τονίζει την ανάγκη τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής να στηρίζουν περισσότερα έργα κατάρτισης, ιδίως στον τομέα της αγροοικολογικής γεωργίας.

 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

 

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

 

 

 

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή

 

 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

 

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

 

 

 

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή