ΣΥΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ σχετικά με τη θέση του Συμβουλίου σε πρώτη ανάγνωση ενόψει της έκδοσης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των επιβατών σιδηροδρομικών γραμμών (αναδιατύπωση)

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέση του Συμβουλίου σε πρώτη ανάγνωση ενόψει της έκδοσης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των επιβατών σιδηροδρομικών γραμμών (αναδιατύπωση) (12262/2020 – C9-0011/2021 – 2017/0237(COD))

 

 

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: δεύτερη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τη θέση του Συμβουλίου σε πρώτη ανάγνωση (12262/2020 – C9-0011/2021),

– έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 18ης Ιανουαρίου 2018[1],

– αφού ζητήθηκε η γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

– έχοντας υπόψη τη θέση του κατά την πρώτη ανάγνωση[2] σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2017)0548),

– έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 7 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

– έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 74 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 67 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη τη σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (A9-0045/2021),

1. εγκρίνει τη θέση του Συμβουλίου σε πρώτη ανάγνωση·

2. διαπιστώνει ότι η πράξη εκδόθηκε σύμφωνα με τη θέση του Συμβουλίου·

3. αναθέτει στον Πρόεδρό του να υπογράψει την πράξη, μαζί με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 297 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

4. αναθέτει στον Γενικό Γραμματέα του να υπογράψει την πράξη, αφού προηγουμένως ελεγχθεί ότι όλες οι διαδικασίες έχουν δεόντως ολοκληρωθεί, και να προβεί, σε συμφωνία με τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου, στη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

5. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Ιστορικό

Στις 27 Σεπτεμβρίου 2017, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε αναδιατύπωση του κανονισμού 1371/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των επιβατών σιδηροδρομικών γραμμών με σκοπό την καλύτερη προστασία των επιβατών σιδηροδρομικών μεταφορών σε περίπτωση καθυστερήσεων, ακυρώσεων ή διακρίσεων.

Η Επιτροπή TRAN ενέκρινε την έκθεσή της για την πρώτη ανάγνωση στις 9 Οκτωβρίου 2018 με 39 ψήφους υπέρ, 2 κατά και 6 αποχές. Η ολομέλεια ενέκρινε τη θέση του Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση στις 15 Νοεμβρίου 2018 με 533 ψήφους υπέρ, 37 κατά και 47 αποχές. Κατά την έναρξη της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου στις 24 Σεπτεμβρίου 2019, η επιτροπή TRAN ενέκρινε απόφαση για την έναρξη διοργανικών διαπραγματεύσεων με βάση την έκθεση για πρώτη ανάγνωση με 47 ψήφους υπέρ, 0 κατά και 0 αποχή.

Το Συμβούλιο, από την πλευρά του, ενέκρινε τη γενική του προσέγγιση για τις διαπραγματεύσεις στις 2 Δεκεμβρίου 2019.

Οι διοργανικές διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν στις 28 Ιανουαρίου 2020 κατά τη διάρκεια της κροατικής Προεδρίας και ολοκληρώθηκαν επιτυχώς την 1η Οκτωβρίου 2020, κατά τη διάρκεια της γερμανικής Προεδρίας, μετά από τέσσερις τριμερείς διαλόγους. Στις 21 Οκτωβρίου 2020, η Επιτροπή Μόνιμων Αντιπροσώπων (ΕΜΑ) ενέκρινε την προσωρινή συμφωνία και στις 29 Οκτωβρίου 2020 η επιτροπή TRAN την ενέκρινε με 38 ψήφους υπέρ, 7 κατά και τέσσερις αποχές.

Μετά τον νομικό-γλωσσικό έλεγχο, το Συμβούλιο ενέκρινε στις 25 Ιανουαρίου επίσημα τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση σύμφωνα με την προσωρινή συμφωνία. Το Κοινοβούλιο καλείται τώρα να προχωρήσει στη δεύτερη ανάγνωση και να εγκρίνει τη θέση του Συμβουλίου προκειμένου να επιβεβαιώσει τη συμφωνία.

 

Κύρια στοιχεία της συμφωνίας

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε βελτιώνει σημαντικά τις διατάξεις του ισχύοντος κανονισμού σχετικά με ορισμένα θέματα όπως:

-  εφαρμόζεται πλέον ένα πλήρες σύστημα  για τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα (ΑΜΚ) που θα μπορούν να ταξιδεύουν με βοήθεια από τις 30 Ιουνίου 2026 μετά από 24ωρη προηγούμενη ειδοποίηση, σε σύγκριση με την 48ωρη που ισχύει σήμερα. Στο μεταξύ θα ισχύει 36ωρη εκ των προτέρων ειδοποίηση. Τα ΑΜΚ θα μπορούν να ταξιδεύουν, εάν χρειάζεται, με συνοδό η με σκύλο-βοηθό δωρεάν.

- για τυχόν καθυστερήσεις άνω των 100 λεπτών, οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις θα είναι υποχρεωμένες να προσφέρουν εναλλακτική διαδρομή στους επιβάτες, ανεξαρτήτως των περιστάσεων, και να τους βοηθούν να βρουν την καλύτερη λύση, όπως συμβαίνει με τους αερομεταφορείς. Σε περίπτωση που το απαιτούν οι περιστάσεις, θα πρέπει να παρέχονται γεύματα και αναψυκτικά και να επιστρέφονται τα έξοδα διαμονής.

- εισάγονται για τα ποδήλατα νέες λεπτομερείς διατάξεις με την υποχρέωση για τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις να παρέχουν ειδικούς χώρους μεταφοράς τους:  όλο το νέο και ανακαινισμένο τροχαίο υλικό θα πρέπει να είναι εξοπλισμένο με τουλάχιστον 4 χώρους ποδηλάτων, με δυνατότητα παροχής περισσότερων. Η άρνηση ποδηλάτων σε συγκεκριμένη αμαξοστοιχία θα πρέπει να αιτιολογείται δεόντως και να παρέχεται στους επιβάτες η δυνατότητα επιστροφής των εξόδων τους όταν συμβεί κάτι τέτοιο.

- θεσπίζεται η υποχρέωση των φορέων εκμετάλλευσης να προσφέρουν ενιαία εισιτήρια για ταξίδια που αποτελούνται από διαδοχικές σιδηροδρομικές υπηρεσίες. Θα εφαρμοστεί από την ημερομηνία έναρξης ισχύος για τις διεθνείς και τις υπεραστικές υπηρεσίες και μετά από πέντε έτη και για τις περιφερειακές υπηρεσίες.

- ενισχύονται οι γενικές διατάξεις σχετικά με την ενημέρωση των επιβατών, ιδίως σε περίπτωση καθυστερήσεων, οπότε και θα είναι υποχρεωτικό να τηρούνται ενήμεροι για τις εξελίξεις μόλις είναι διαθέσιμες οι πληροφορίες.

Προστέθηκε στο κείμενο μια ρήτρα ανωτέρας βίας παρόμοια με αυτή που ισχύει για τους επιβάτες αεροπορικών μεταφορών, αλλά με πολύ λεπτομερείς διατάξεις ώστε να αποφευχθεί η υπερβολικά ευρεία ερμηνεία. Θα εφαρμόζεται σε περίπτωση απρόβλεπτων γεγονότων, όπως ακραίες καιρικές συνθήκες, μείζονες φυσικές καταστροφές ή σοβαρή κρίση στον τομέα της δημόσιας υγείας, και θα απαλλάσσει τους φορείς εκμετάλλευσης από την υποχρέωση καταβολής καθυστερήσεων αποζημίωσης, αλλά θα εξακολουθούν να ισχύουν οι άλλες υποχρεώσεις παροχής βοήθειας στους επιβάτες και  ρήτρες επιστροφής χρημάτων .

Οι νέοι κανόνες προβλέπεται να τεθούν σε εφαρμογή σε δύο έτη. Κατά τον τριμερή διάλογο, συμφωνήθηκε μια τελική παράταση των ισχυουσών παρεκκλίσεων για εγχώριες σιδηροδρομικές υπηρεσίες κατά πέντε έτη για όσα κράτη μέλη έχουν κάνει χρήση των παρεκκλίσεων αυτών. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να αποφασίσουν, υπό ειδικές περιστάσεις, να εξαιρούν εν μέρει τις διασυνοριακές περιφερειακές, αστικές και προαστιακές υπηρεσίες. Ωστόσο, τα κράτη μέλη δεν επιτρέπεται να χορηγούν παρεκκλίσεις για διασυνοριακές υπηρεσίες όσον αφορά τα δικαιώματα των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα, τη μεταφορά ποδηλάτων και τις διατάξεις που αφορούν την έκδοση απευθείας εισιτηρίων και την αλλαγή δρομολογίου.

 

Σύσταση

Δεδομένου ότι η θέση του Συμβουλίου συνάδει με την προσωρινή συμφωνία που επετεύχθη στη διάρκεια των διοργανικών διαπραγματεύσεων, ο εισηγητής συνιστά την έγκρισή της χωρίς τροποποιήσεις.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΡΜΟΔΙΑΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ