ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τον απολογισμό των ευρωπαϊκών εκλογών

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τον απολογισμό των ευρωπαϊκών εκλογών

(2020/2088(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), και ιδίως τα άρθρα 10, 14 και 17 παράγραφος 7,

– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως τα άρθρα 20 και 22,

– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 21, 39 και 52 παράγραφος 1,

– έχοντας υπόψη τη δήλωση όσον αφορά το άρθρο 17 παράγραφοι 6 και 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, που προσαρτάται στην Τελική Πράξη της Διακυβερνητικής Διάσκεψης η οποία υιοθέτησε τη Συνθήκη της Λισαβόνας,

– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, και ιδίως το άρθρο 21,

– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, και ιδίως το άρθρο 25,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (CRPD), και ιδίως το άρθρο 29,

– έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, και ιδίως την αρχή 1,

– έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/994 του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2018, για την τροποποίηση της πράξης περί εκλογής των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με άμεση και καθολική ψηφοφορία, που προσαρτάται στην απόφαση 76/787/ΕΚΑΧ, ΕΟΚ, Ευρατόμ της 20ής Σεπτεμβρίου 1976[1],

– έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2018/937 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 2018, για τον καθορισμό της σύνθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου[2],

– έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/767 του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2018, σχετικά με τον καθορισμό της χρονικής περιόδου των ένατων εκλογών των αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με άμεση και καθολική ψηφοφορία[3],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/673 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Μαΐου 2018, για την τροποποίηση του κανονισμού (EE, Ευρατόμ) αριθ. 1141/2014, σχετικά με το καθεστώς και τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και των ευρωπαϊκών πολιτικών ιδρυμάτων[4],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EE, Ευρατόμ) 2019/493 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Μαρτίου 2019, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1141/2014 όσον αφορά τη διαδικασία ελέγχου σχετικά με παραβάσεις των κανόνων προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο[5],

– έχοντας υπόψη τη συμφωνία-πλαίσιο για τις σχέσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως τροποποιήθηκε[6],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με την αναθεώρηση της εκλογικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης[7],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τη βελτίωση της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση τις δυνατότητες της Συνθήκης της Λισαβόνας[8],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με πιθανές εξελίξεις και αναπροσαρμογές στην τρέχουσα θεσμική δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης[9],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Απριλίου 2018 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τον καθορισμό της χρονικής περιόδου των ένατων εκλογών των αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με άμεση και καθολική ψηφοφορία[10],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Φεβρουαρίου 2018 σχετικά με τη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου[11],

– έχοντας υπόψη την απόφασή του της 16ης Ιουλίου 2019 σχετικά με την εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής[12],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την ξένη παρέμβαση σε εκλογικές διαδικασίες και την παραπληροφόρηση σε εθνικές και ευρωπαϊκές δημοκρατικές διαδικασίες[13],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Φεβρουαρίου 2019 σχετικά με την πορεία της συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης[14],

– έχοντας υπόψη την απόφασή του της 18ης Ιουνίου 2020 σχετικά με τη σύσταση ειδικής επιτροπής για τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και τον καθορισμό των αρμοδιοτήτων, της αριθμητικής σύνθεσης και της διάρκειας της θητείας της[15],

– έχοντας υπόψη την ενημερωτική έκθεση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) του Μαρτίου του 2019 σχετικά με τα πραγματικά δικαιώματα ψήφου στις ευρωεκλογές των ατόμων με αναπηρίες,

– έχοντας υπόψη το έργο της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης (ΔΚΕ) σχετικά με την ισότητα των φύλων, και ιδίως το σχέδιο δράσης της για τα κοινοβούλια που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (A9-0211/2020),

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή στις ευρωεκλογές του 2019 έφτασε στο υψηλότερο ποσοστό των τελευταίων 20 ετών, και συγκεκριμένα στο 50,66 % (αύξηση κατά οκτώ ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2014), γεγονός που αποτελεί μια θετική ένδειξη ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες επιδεικνύουν αυξημένο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις σε επίπεδο ΕΕ και ότι θεωρούν πως η ενωσιακή νομοθεσία έχει επίδραση στην καθημερινή ζωή τους· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι το ποσοστό αυτό αποκρύπτει μεγάλες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, το ποσοστό αποχής παρέμεινε υψηλό και, ως εκ τούτου, πρέπει να πραγματοποιηθούν περισσότερες ενέργειες για να αυξηθεί η συμμετοχή στις ευρωπαϊκές εκλογές·

B. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αποτελέσματα της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Κοινοβουλίου μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2019 δείχνουν ότι η κατάσταση της οικονομίας και το περιβάλλον ήταν οι δύο κύριες προτεραιότητες για τους ψηφοφόρους, γεγονός που καταδεικνύει σαφώς ότι οι πολίτες που συμμετείχαν στις ευρωπαϊκές εκλογές επιθυμούν να αναληφθεί μεγαλύτερη δράση σε επίπεδο ΕΕ σε αυτούς τους δύο τομείς πολιτικής, για τους οποίους η Ένωση και οι εθνικές αρχές έχουν συντρέχουσα αρμοδιότητα[16]·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σωστή επιλογή εκλογικού συστήματος δημιουργεί το κατάλληλο περιβάλλον για τους πολίτες ώστε να πιστέψουν στο βασικό δημοκρατικό δικαίωμά τους να ψηφίζουν τους δημοκρατικούς αντιπροσώπους τους και, ταυτόχρονα, για τους πολιτικούς εκπροσώπους ώστε να ακούν τους ψηφοφόρους τους και να εκπροσωπούν τα συμφέροντά τους, και, ως εκ τούτου, αναπτύσσει την αυτοτέλεια μεταξύ των πολιτών·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, η υψηλότερη συμμετοχή οφειλόταν εν μέρει στην αυξημένη συμμετοχή των νέων, αν και εξακολουθεί να είναι πολύ πιθανότερο να ψηφίζουν τα άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το 50 % των νέων ψήφισε λόγω της πεποίθησής του ότι πρέπει να συμμετέχει στα κοινά, καθώς και ως αντίδραση στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης όσον αφορά το κλίμα·

E. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αμέριστη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών διαδραμάτισε καίριο ρόλο στον φιλοευρωπαϊκό λόγο πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η υψηλότερη συμμετοχή συνδεόταν επίσης με κέρδη για τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα τα οποία έλαβαν ψήφους από τις νεότερες γενιές, γεγονός που αύξησε την φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και ότι τα αποτελέσματα των ευρωσκεπτικιστών, των λαϊκιστών και των εθνικιστικών κινημάτων, που απειλούν το σχέδιο ολοκλήρωσης της ΕΕ, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη ως προειδοποίηση·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξημένη συμμετοχή στις ευρωπαϊκές εκλογές αποτελεί επίσης ένδειξη ότι οι πολίτες της Ένωσης επιθυμούν η ΕΕ να ενεργεί γρήγορα, δημοκρατικά και αποτελεσματικά σε σημαντικά θέματα, όπως το κοινωνικό ντάμπινγκ, η κλιματική αλλαγή, η μετανάστευση, η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ο εκδημοκρατισμός·

H. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να είμαστε πιο αποτελεσματικοί και προορατικοί στην αξιοποίηση όλων των μέσων επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιακής τεχνολογίας, προκειμένου να προωθήσουμε έναν ισχυρό δεσμό μεταξύ των πολιτικών αποφάσεων που λαμβάνονται σε ενωσιακό επίπεδο και της αίσθησης εγγύτητας των ψηφοφόρων στα θεσμικά όργανα της ΕΕ·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ενώ έχει σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την ισότητα των φύλων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (41 % γυναίκες βουλευτές το 2019, έναντι 37 % το 2014), δεν έχει ακόμη επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ των φύλων στο Κοινοβούλιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχεία αυτά αποκρύπτουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών και τις πολυάριθμες προκλήσεις που πρέπει ακόμα να αντιμετωπιστούν προκειμένου να επιτευχθεί η ισότητα των φύλων·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ursula von der Leyen είναι η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής· λαμβάνοντας υπόψη ότι 13 από τους Επιτρόπους της είναι γυναίκες, αποτελώντας το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών Επιτρόπων στην ιστορία·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποικιλόμορφη και πολυπολιτισμική κοινωνία της Ευρώπης πρέπει να εκπροσωπείται καλύτερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι 15 κράτη μέλη εξακολουθούν να περιορίζουν το δικαίωμα ψήφου των ατόμων με αναπηρία, εμποδίζοντας με τον τρόπο αυτό την ουσιαστική συμμετοχή και εκπροσώπηση αυτών των πολιτών στις δημοκρατικές διαδικασίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω εθνικών κανόνων, εκτιμάται ότι 800 000 πολίτες της ΕΕ δεν ήταν σε θέση να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές λόγω αναπηρίας ή προβλημάτων ψυχικής υγείας[17]·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημογραφικές μεταβολές και η γήρανση των κοινωνιών μας αποτελούν παράγοντες που θα αυξήσουν τον αριθμό των ατόμων που διαμένουν σε ιδρύματα μακροχρόνιας περίθαλψης και νοσοκομεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η ευρύτερη χρήση των ειδικών, επίσημων ρυθμίσεων που έχουν θεσπιστεί για τα άτομα αυτά σε πολλά κράτη μέλη·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η προθεσμία εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους διαφέρει σημαντικά από το ένα κράτος μέλος στο άλλο και κυμαίνεται από 90 ημέρες έως 3 ημέρες πριν από τις εκλογές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενημερωτική έκθεση της ΕΟΚΕ σχετικά με τα πραγματικά δικαιώματα ψήφου στις ευρωεκλογές των ατόμων με αναπηρίες συνιστά το κλείσιμο των εκλογικών καταλόγων το νωρίτερο δύο εβδομάδες πριν από τη διεξαγωγή των εκλογών·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με κοινή έκθεση που συνέταξαν η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εθνικών Οργανώσεων υπέρ των Αστέγων (FEANTSA) και το Ίδρυμα Abbé-Pierre[18], υπάρχουν τουλάχιστον 700 000 άστεγοι στην ΕΕ, ενώ σχεδόν 9 εκατομμύρια νοικοκυριά είναι εγκατεστημένα σε ιδιαίτερα ανεπαρκή στέγη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί κατά 70 % σε διάστημα 10 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι πολύ δύσκολο για τους αστέγους να ψηφίσουν·

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία κύρωσης της αναθεωρημένης εκλογικής πράξης του 1976, όπως εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο νομοθετικό του ψήφισμα της 4ης Ιουλίου 2018 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για την τροποποίηση της πράξης περί εκλογής των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με άμεση και καθολική ψηφοφορία, που προσαρτάται στην απόφαση 76/787/ΕΚΑΧ, ΕΟΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου της 20ής Σεπτεμβρίου 1976[19], εξακολουθεί να μην έχει ολοκληρωθεί από τρία κράτη μέλη·

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να συνεχίσει τις προτάσεις του για τροποποιήσεις της εκλογικής πράξης, η οποία βρίσκεται ακόμη εν αναμονή της κύρωσής της από ορισμένα κράτη μέλη, με νέα πνοή και πίεση για ενοποιημένους ευρωπαϊκούς εκλογικούς κανόνες·

ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών εκλογών του 2019 οδήγησε στην ανάδυση μιας νέας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας αποτελούμενης από διάφορες πολιτικές ομάδες με σαφή φιλοευρωπαϊκή ταυτότητα·

ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκλογές του 2019 δεν οδήγησαν στην εκλογή ενός εκ των διαφόρων κορυφαίων υποψηφίων («Spitzenkandidaten») λόγω της αντίθεσης του Συμβουλίου, με αποτέλεσμα να μειωθεί η εμπιστοσύνη στη συγκεκριμένη διαδικασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής εξαρτάται από την εξασφάλιση της υποστήριξης της πλειοψηφίας των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο ορισμένοι από τους πολίτες της ΕΕ που συμμετείχαν στις ευρωπαϊκές εκλογές πίστευαν ότι η ψήφος τους θα μπορούσε να επηρεάσει την εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής, γεγονός που τονίζει την ανάγκη ενημέρωσης των πολιτών της ΕΕ σχετικά με τη συγκεκριμένη διαδικασία·

Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία των κορυφαίων υποψηφίων δεν έχει ακόμη εξελιχθεί πλήρως· λαμβάνοντας υπόψη ότι απουσιάζει, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα των κορυφαίων υποψηφίων να θέσουν επισήμως υποψηφιότητα, γεγονός που θα επέτρεπε σε όλους τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους να ψηφίσουν τον κορυφαίο υποψήφιο που προτιμούν και να γνωρίζουν ποιοι είναι οι υποψήφιοι για την προεδρία της Επιτροπής και πώς επιλέχθηκαν από τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα των κορυφαίων υποψηφίων και τα υπερεθνικά ψηφοδέλτια, εάν καθιερωθούν, θα πρέπει να είναι ανοικτά σε συνασπισμούς ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων ή κινημάτων, ή ακόμη και σε μικτούς συνασπισμούς πολιτικών κομμάτων και κινημάτων, εφόσον έχουν κοινό πολιτικό πρόγραμμα και κοινό κορυφαίο υποψήφιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έθεσε αυτό το ζήτημα στην απόφασή του της 7ης Φεβρουαρίου 2018 σχετικά με την αναθεώρηση της συμφωνίας-πλαίσιο για τις σχέσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής[20]·

ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα των κορυφαίων υποψηφίων πρέπει να μεταρρυθμιστεί επειγόντως μέσω ενδελεχούς εξέτασης στη Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης, με συνεκτίμηση του αναλογικού χαρακτήρα του ευρωπαϊκού εκλογικού συστήματος, και ότι πρέπει να είναι έτοιμο να εφαρμοστεί στις επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές του 2024· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο αυτής της εξέτασης, θα πρέπει επίσης να συμπεριληφθούν ο εκ των πραγμάτων πολιτικός ρόλος της Επιτροπής και του Προέδρου της, καθώς και τυχόν σχετικές αλλαγές στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης·

ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός πως μόνο το 8 % όσων απάντησαν στην έρευνα δήλωσε ότι ψήφισε στις τελευταίες εκλογές προκειμένου να επηρεάσει την επιλογή του επόμενου Προέδρου της Επιτροπής[21] υπογραμμίζει ότι η διαδικασία επιλογής του Προέδρου της Επιτροπής πρέπει να διευκρινιστεί επειγόντως και να καταστεί περισσότερο διαφανής για τους ψηφοφόρους·

ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι θεσμικές προτάσεις, όπως τα υπερεθνικά ψηφοδέλτια που αναφέρονται από το Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 7ης Φεβρουαρίου 2018 σχετικά με τη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η αυξημένη παρουσία των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και κινημάτων στο προσκήνιο των ευρωπαϊκών εκλογών, η μετατροπή του Συμβουλίου σε δεύτερο νομοθετικό σώμα της Ένωσης όπως προτείνεται στο ψήφισμα που ενέκρινε το Κοινοβούλιο στις16 Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με πιθανές εξελίξεις και αναπροσαρμογές στην τρέχουσα θεσμική δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή η θέσπιση της δυνατότητας για τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα και κινήματα να διαμορφώνουν προεκλογικούς συνασπισμούς, θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μετατροπή των ευρωπαϊκών εκλογών σε ενιαία ευρωπαϊκή εκλογική διαδικασία αντί για ένα σύνολο 27 χωριστών εθνικών εκλογών, όπως είναι σήμερα·

ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία εξέτασης των δηλώσεων συμφερόντων και οι ακροάσεις των ορισθέντων Επιτρόπων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτέλεσαν σημαντικό βήμα για την αύξηση της λογοδοσίας της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το κοινό εν γένει· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία αυτή μπορεί και πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω στο μέλλον·

ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημοκρατικές διαδικασίες, τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και σε επίπεδο ΕΕ, έχουν αποτελέσει στόχο εξωτερικών δυνάμεων, ενίοτε σε σχέση με εσωτερικούς παράγοντες, οι οποίες επιδιώκουν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα των εκλογών και να αποδυναμώσουν την Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μηχανισμοί που έχουν θέσει σε εφαρμογή τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, όπως για παράδειγμα ο κώδικας πρακτικής κατά της παραπληροφόρησης και το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τις εκλογές, συνέβαλαν στον μετριασμό των εξωτερικών παρεμβάσεων κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας·

ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκκλήσεις που απηύθυνε η Επιτροπή στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης πριν από τις εκλογές προκάλεσαν σύγχυση και είχαν ακούσιες συνέπειες, όπως για παράδειγμα την απαγόρευση των πανευρωπαϊκών πολιτικών διαφημίσεων, οι οποίες είναι ένα από τα κύρια μέσα για να προσδιορίζονται και να αναγνωρίζονται τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα από τους ψηφοφόρους στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών προεκλογικών εκστρατειών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ειδικά για το θέμα αυτό, τα θεσμικά όργανα θα πρέπει να αναπτύξουν διοργανική προσέγγιση, προκειμένου να υπάρξει θετικός αντίκτυπος στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της εκλογικής διαδικασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κώδικας πρακτικής είναι καθαρά προαιρετικός και επικεντρώνεται στη διαφάνεια και όχι σε πραγματικά όρια, όπως στις στοχευμένες πολιτικές διαφημίσεις·

ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα και ιδρύματα αποτελούν τους φορείς που διευκολύνουν τη διεξαγωγή εποικοδομητικού πολιτικού διαλόγου σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τόσο στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών εκλογών όσο και γενικότερα, και θα πρέπει να προβάλλονται περισσότερο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω αυτού του σημαντικού ρόλου, τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα και πολιτικά ιδρύματα θα πρέπει να διασφαλίζουν τη μέγιστη οικονομική διαφάνεια όσον αφορά τα κονδύλια που διαχειρίζονται, ιδίως όσον αφορά τα κονδύλια του προϋπολογισμού της ΕΕ·

ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα αντιμετωπίζουν διάφορους περιορισμούς όσον αφορά τις εκστρατείες κατά τη διάρκεια των ευρωπαϊκών εκλογών, συμπεριλαμβανομένης της περιορισμένης δυνατότητας χρηματοδότησης εκστρατειών και κοινών δραστηριοτήτων με τα εθνικά κόμματα μέλη τους, και απαγορεύεται να συμμετέχουν σε εθνικά δημοψηφίσματα για ευρωπαϊκά θέματα·

ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμφάνιση νέων πολιτικών κομμάτων και κινημάτων ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών έχει δείξει το ενδιαφέρον των πολιτών για την πολιτική καινοτομία·

Λ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποκλίνοντες εθνικοί κανόνες για την ίδρυση κομμάτων και την πρόσβαση στις ευρωπαϊκές εκλογές εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικό εμπόδιο για την πολιτική καινοτομία και τη δημιουργία πραγματικού πανευρωπαϊκού πολιτικού διαλόγου·

ΛΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει αναφερθεί πως λόγω της οργάνωσης της εγγραφής των ψηφοφόρων στους εκλογικούς καταλόγους του Ηνωμένου Βασιλείου, περίπου ένα εκατομμύριο Ευρωπαίοι πολίτες στερήθηκαν τη δυνατότητα να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις ευρωπαϊκές εκλογές·

1. εκφράζει την ικανοποίησή του για το υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2019, γεγονός που αποδεικνύει ότι η τάση μείωσης της συμμετοχής των ψηφοφόρων στην Ευρώπη μπορεί να αντιστραφεί, αλλά ταυτόχρονα εκφράζει την απογοήτευσή του για το συνεχιζόμενο υψηλό ποσοστό αποχής και για το γεγονός ότι σε ολόκληρη την ΕΕ σχεδόν οι μισοί από όλους τους ψηφοφόρους που είχαν δικαίωμα να ψηφίσουν δεν το έπραξαν· αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο των εκστρατειών των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών για την αύξηση της συμμετοχής, ιδίως της εκστρατείας του Κοινοβουλίου «Αυτή τη φορά ψηφίζω»· τονίζει ότι πρέπει να αναληφθούν περισσότερες δράσεις σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, για να δοθούν κίνητρα στους ψηφοφόρους ώστε να συμμετάσχουν στις ευρωπαϊκές εκλογές· είναι της άποψης ότι αυτή η αυξημένη συμμετοχή δείχνει πως όλο και περισσότεροι πολίτες θεωρούν ότι η ΕΕ είναι το κατάλληλο επίπεδο στο οποίο πρέπει να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της εποχής μας, όπως για παράδειγμα η οικονομία και η βιώσιμη ανάπτυξη, η κλιματική αλλαγή και η προστασία του περιβάλλοντος, οι κοινωνικές ανισότητες και οι ανισότητες μεταξύ των φύλων, η ψηφιακή επανάσταση, η προώθηση της ελευθερίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, τα δημογραφικά ζητήματα, καθώς και οι γεωπολιτικοί προβληματισμοί, όπως η μετανάστευση και η εξωτερική πολιτική, η ασφάλεια και ο ρόλος της ΕΕ στον κόσμο· καλεί, συνεπώς, όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να ενεργήσουν βάσει της εντολής που τους έχει δοθεί, άμεσα ή έμμεσα, από τους πολίτες·

2. είναι πεπεισμένο ότι η αυξητική τάση συμμετοχής των ψηφοφόρων μπορεί να επαναληφθεί εάν ενισχυθεί η επικοινωνία και η λογοδοσία μεταξύ ψηφοφόρων και υποψηφίων, και συζητούνται σε όλα τα κράτη μέλη οι προκλήσεις και τα πολιτικά προγράμματα σε επίπεδο ΕΕ·

3. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σημαντική αύξηση της συμμετοχής των νέων στις εκλογές· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή να λάβουν υπόψη τις ανησυχίες τους, οι οποίες έχουν ζωτική σημασία για τη ζωή των επόμενων γενεών, μέσω διαδικασιών δημόσιας διαβούλευσής και της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης· συνιστά στα κράτη μέλη να εξετάσουν την εναρμόνιση της ελάχιστης ηλικίας των ψηφοφόρων, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η συμμετοχή των νέων ψηφοφόρων·

4. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στο Κοινοβούλιο έχει βελτιωθεί μετά τις τελευταίες εκλογές· τονίζει, ωστόσο, ότι υπάρχει ακόμη περιθώριο για περαιτέρω βελτίωση προκειμένου να επιτευχθεί ένα πραγματικά ισορροπημένο από άποψη φύλου Κοινοβούλιο και αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, από την εκλογή γυναικών σε ποσοστό άνω του 50 % έως τη μη εκλογή ούτε μίας γυναίκας βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· καλεί τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της Ένωσης να λάβουν κάθε αναγκαίο μέτρο για να προαγάγουν την αρχή της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών καθ’ όλη την εκλογική διαδικασία· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι είναι σημαντική η ισόρροπη εκπροσώπηση των δύο φύλων στα εκλογικά ψηφοδέλτια· καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με το Κοινοβούλιο και άλλα όργανα, όπως η Επιτροπή της Βενετίας, να διατυπώσει συστάσεις προς τα κράτη μέλη με σκοπό την αύξηση της εκπροσώπησης των γυναικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και ζητεί την κατάρτιση ψηφοδελτίων με ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών υποψηφίων σε εκλόγιμες θέσεις, για παράδειγμα μέσω συστημάτων εναλλαγής ανδρών/γυναικών στα ψηφοδέλτια ή άλλων ισοδύναμων μεθόδων, δεδομένου ότι σε πολλά κράτη μέλη δεν υπάρχει νομοθεσία που να εξασφαλίζει πολιτική ισοτιμία για τις εκλογές·

5. προτείνει, ως μεταβατικό βήμα προς μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ των φύλων, να εξεταστεί το ενδεχόμενο θέσπισης ποσόστωσης σε κάθε επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με σκοπό την επίτευξη ικανοποιητικού συνδυασμού των φύλων·

6. σημειώνει ότι λίγοι μόνο βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανήκουν σε εθνοτικές, γλωσσικές και άλλες μειονότητες[22]· πιστεύει ότι η καταπολέμηση του ρατσισμού και η εξάλειψη του αποκλεισμού και των διακρίσεων αποτελούν καθήκον που απορρέει από τις αξίες της ΕΕ και από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· τονίζει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να αυξηθεί περαιτέρω η συμπερίληψη στα εκλογικά ψηφοδέλτια και η εκλογή των μειονοτήτων, και καλεί τα κράτη μέλη και τα πολιτικά κόμματα που συμμετέχουν στις ευρωπαϊκές εκλογές να εγκρίνουν προορατικά μέτρα για την αύξηση της εκπροσώπησης των υποεκπροσωπούμενων ομάδων·

7. υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις ιδιαίτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Ρομά στο πεδίο της πολιτικής συμμετοχής, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση στις διαδικασίες εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους, μεταξύ άλλων λόγω έλλειψης εγγράφων ταυτότητας· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την διαπαιδαγώγηση των ψηφοφόρων και την εκλογική συμμετοχή μεταξύ των Ρομά·

8. σημειώνει ότι παρόμοιες συστάσεις θα μπορούσαν να διατυπωθούν αναφορικά με την άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι από τους πολίτες με αναπηρία· υπενθυμίζει με μεγάλη ανησυχία ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, σε ολόκληρη την Ένωση 800 000[23] πολίτες με αναπηρία δεν μπόρεσαν να ψηφίσουν το 2019 εξαιτίας εθνικών κανόνων· καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών, προκειμένου να βελτιωθεί η πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στα εκλογικά κέντρα· επισημαίνει ότι για τους ψηφοφόρους με αναπηρία οι πρακτικές διευθετήσεις για την ψηφοφορία είναι εξίσου σημαντικές με την πρόσβαση σε πληροφορίες ή στα εκλογικά τμήματα·

9. παροτρύνει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλοι όσοι έχουν δικαίωμα ψήφου, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών της ΕΕ που ζουν εκτός της χώρας καταγωγής τους, των αστέγων και των κρατουμένων στους οποίους έχει χορηγηθεί τέτοιο δικαίωμα σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, θα μπορούν να ασκούν το δικαίωμα αυτό·

10. σημειώνει ότι οι αποκλίνουσες εκλογικές νοοτροπίες έχουν οδηγήσει σε μια σειρά διαφορετικών εκλογικών συστημάτων· συνιστά η προσέγγιση προς μια ενιαία ευρωπαϊκή εκλογική νομοθεσία και την ισότητα της ψήφου για τους πολίτες της ΕΕ να διασφαλίζεται από σαφείς κανονισμούς, συστάσεις και κατευθυντήριες γραμμές, ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα των κομμάτων να εγγράφονται και να θέτουν υποψηφιότητα στις εκλογές, την πρόσβαση στα ψηφοδέλτια, τη στελέχωση των ψηφοδελτίων, την προσβασιμότητα, την ψηφοφορία δι’ αντιπροσώπου ή την εξ αποστάσεως ψηφοφορία, και τις ημέρες διεξαγωγής των εκλογών·

11. αναγνωρίζει την καλή οργάνωση της εκλογικής διαδικασίας στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2019 παρά την αβεβαιότητα που προέκυψε από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, την ομαλή ανασυγκρότηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μετά το Brexit, λόγω της ρήτρας διασφάλισης που ορίζεται στο ψήφισμά του της 7ης Φεβρουαρίου 2018 σχετικά με τη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

12. παροτρύνει τα κράτη μέλη, ενόψει των εκλογών του 2024, να διαθέσουν περισσότερους πόρους στα προξενεία, ώστε να ενισχυθούν οι έλεγχοι και να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες πως η πολλαπλή ψηφοφορία είναι παράνομη·

13. καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη νομοθεσία τους, προκειμένου να διευκολύνουν τους αστέγους να ψηφίζουν· τονίζει ότι η επιμονή πως οι πολίτες πρέπει να παρέχουν αποδεικτικό της διεύθυνσής τους για να ψηφίσουν, όπως ορίζεται στην οδηγία 93/109/ΕΚ του Συμβουλίου της 6ης Δεκεμβρίου 1993 για τις λεπτομέρειες άσκησης του δικαιώματος του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι κατά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από τους πολίτες της Ένωσης που κατοικούν σε ένα κράτος μέλος του οποίου δεν είναι υπήκοοι[24], μπορεί να συμβάλει στον αποκλεισμό αστέγων σε χώρες στις οποίες δεν μπορούν να λάβουν επίσημη διεύθυνση· συνιστά ένθερμα να καταργηθεί η απαίτηση παροχής αποδεικτικού της διεύθυνσης, προκειμένου να διευκολυνθεί η ψήφος αστέγων που είναι πολίτες της ΕΕ με πλήρη δικαιώματα·

14. είναι της άποψης ότι οι λόγοι για τους οποίους η διαδικασία των κορυφαίων υποψηφίων απέτυχε να καθορίσει τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετά τις εκλογές του 2019 είναι πως, αφενός, δεν θεσπίστηκαν βελτιώσεις στην εφαρμογή της αρχής των κορυφαίων υποψηφίων μετά την εμπειρία του 2014 και, αφετέρου, δεν υπήρξαν επεξηγήσεις και κατανόηση της διαδικασίας από τους πολίτες της ΕΕ· προτίθεται να μεταρρυθμίσει τη δημοκρατική διαδικασία επιλογής του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πριν από τις επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές του 2024· σημειώνει, ωστόσο, ότι η εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής εξαρτάται πάντα από την εξασφάλιση της υποστήριξης της πλειοψηφίας των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ούτως ώστε να λαμβάνονται πλήρως υπόψη τα εκλογικά αποτελέσματα, όπως προβλέπεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας·

15. υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο της επικείμενης Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης στη συζήτηση για θεσμικά ζητήματα, μεταξύ άλλων υπό το πρίσμα των αποτελεσμάτων των ευρωπαϊκών εκλογών του 2019· εκφράζει την ικανοποίησή του για την επικείμενη κοινή δήλωση των τριών θεσμικών οργάνων της ΕΕ σχετικά με τη Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης και καλεί για την άμεση έγκρισή της· υπενθυμίζει τη δέσμευση της Προέδρου της Επιτροπής να εξετάσει θέματα που σχετίζονται συγκεκριμένα με δημοκρατικές διαδικασίες και θεσμικά ζητήματα, ιδίως το σύστημα των κορυφαίων υποψηφίων για την εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τα υπερεθνικά ψηφοδέλτια για τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της Διάσκεψης, με την επιφύλαξη των αποφάσεων που θα λάβει η ίδια η Διάσκεψη σχετικά με τον κατάλογο των προτεραιοτήτων που πρέπει να εξεταστούν·

16. τονίζει ότι η Επιτροπή και ο Πρόεδρός της εξαρτώνται από το Κοινοβούλιο με την πλειοψηφία των βουλευτών του, γεγονός το οποίο εκ των πραγμάτων απαιτεί τον σχηματισμό συνασπισμού μέσω προγραμματικής συμφωνίας, όπως κατέδειξε η εκλογή της Επιτροπής von der Leyen·

17. επισημαίνει ότι τίποτα δεν εμποδίζει τα ευρωπαϊκά κόμματα και κινήματα να σχηματίσουν συνασπισμούς πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές, προτείνοντας έτσι ένα κοινό πρόγραμμα και έναν ενιαίο κορυφαίο υποψήφιο για τον συνδυασμό τους·

18. φρονεί ότι το αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών εκλογών ενίσχυσε την πολιτική διάσταση της εκλογής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και, συνεπώς, την ανάγκη να διενεργείται πιο ενδελεχής και αντικειμενικός έλεγχος των δηλώσεων συμφερόντων των ορισθέντων Επιτρόπων· πιστεύει, επιπλέον, ότι η διαδικασία αυτή έχει τονίσει την ανάγκη για τεχνική και αμερόληπτη αξιολόγηση των δηλώσεων συμφερόντων των ορισθέντων Επιτρόπων· υποστηρίζει την επικείμενη εξέταση στην Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων (AFCO) και στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων (JURI) της δημιουργίας ενός ανεξάρτητου φορέα δεοντολογίας, ο οποίος θα μπορούσε να διαθέτει τους κατάλληλους πόρους· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η έγκριση ή η απόρριψη κάθε ορισθέντος Επιτρόπου και του Σώματος των Επιτρόπων αποτελεί εν τέλει πολιτικό εγχείρημα που βρίσκεται σταθερά στα χέρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

19. πιστεύει ότι η διαδικασία ανάθεσης των χαρτοφυλακίων στην Επιτροπή θα πρέπει να μελετηθεί έτσι ώστε η κατανομή να βασίζεται στην επαγγελματική πείρα, στις πολιτικές προτεραιότητες και στον σεβασμό των αρχών της χρηστής διακυβέρνησης, και να μην καθοδηγείται αποκλειστικά από εθνικά συμφέροντα· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 17 ΣΕΕ, ο αριθμός των χαρτοφυλακίων θα πρέπει να εξαρτάται από τις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης και όχι από τον αριθμό των κρατών μελών· επισημαίνει ότι η λογική του άρθρου 17 παράγραφος 5 ΣΕΕ προβλέπει το τέλος της πρακτικής του διορισμού ενός Επιτρόπου ανά κράτος μέλος·

20. εμμένει στην άποψη ότι όλοι οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι θα πρέπει να μπορούν να ψηφίσουν τον υποψήφιο που προτιμούν για το αξίωμα του Προέδρου της Επιτροπής· επαναλαμβάνει, ως εκ τούτου, ότι οι κορυφαίοι υποψήφιοι θα πρέπει να είναι σε θέση να θέσουν επίσημη υποψηφιότητα στις επόμενες εκλογές σε όλα τα κράτη μέλη, να εκλεγούν από ένα ευρωπαϊκό πολιτικό κόμμα ή κίνημα και να θέσουν υποψηφιότητα για ένα ενοποιημένο ευρωπαϊκό εκλογικό πρόγραμμα· τονίζει ότι, λαμβανομένου υπόψη του αναλογικού εκλογικού συστήματος της ΕΕ, η εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να εξαρτάται από την ικανότητά του να εξασφαλίσει τη στήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

21. επισημαίνει ότι οι αλλαγές στο πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ οι οποίες προτείνονται στο πλαίσιο της παρούσας έκθεσης αντικατοπτρίζουν τον αυξημένο πολιτικό ρόλο της Επιτροπής εντός του πλαισίου της ΕΕ, θα πρέπει δε να περιλαμβάνουν επίσης την ατομική και συλλογική ευθύνη της Επιτροπής έναντι του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, καθώς και τη μετατροπή του Συμβουλίου σε δεύτερο νομοθετικό σώμα της Ένωσης·

22. προτείνει τη μεταρρύθμιση της εκλογικής νομοθεσίας και της απόφασης σχετικά με τη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με σκοπό τόσο την πραγματοποίηση άμεσων βελτιώσεων για τις επερχόμενες εκλογές όσο και την κατάρτιση ενός συμφωνημένου και υποχρεωτικού χάρτη πορείας για βελτιώσεις πέραν των επερχόμενων εκλογών·

23. αναγνωρίζει ότι, παρά το γεγονός ότι η συμφωνηθείσα μεταρρύθμιση της εκλογικής νομοθεσίας δεν έχει ακόμη κυρωθεί από ορισμένα κράτη μέλη, θα μπορούσαν να συζητηθούν τα ακόλουθα στοιχεία που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ευρωπαϊκή εκλογική διαδικασία, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης:

– νέες μέθοδοι εξ αποστάσεως ψηφοφορίας για τους πολίτες κατά τη διάρκεια των ευρωπαϊκών εκλογών σε ειδικές ή εξαιρετικές περιστάσεις,

– το ζήτημα των εκλογών σε μια κοινή ευρωπαϊκή εκλογική περιφέρεια,

– κοινοί κανόνες για να τεθεί υποψηφιότητα από τους υποψηφίους, καθώς και κοινούς κανόνες για τις εκστρατείες και τη χρηματοδότηση,

– εναρμονισμένα πρότυπα για το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι σε όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης του ενδεχομένου μείωσης της ελάχιστης ηλικίας των ψηφοφόρων σε όλα τα κράτη μέλη στα 16 έτη,

– διατάξεις σχετικά με τις περιόδους απουσίας των βουλευτών, για παράδειγμα σε περίπτωση άδειας μητρότητας, γονικής άδειας ή σοβαρής ασθένειας·

24. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για τη σύσταση ευρωπαϊκής εκλογικής αρχής με εντολή να παρακολουθεί την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών και των διατάξεων που σχετίζονται με την ευρωπαϊκή εκλογική νομοθεσία· συνιστά την ενίσχυση των μηχανισμών ανταλλαγής μεταξύ των εθνικών εκλογικών υπηρεσιών υπό τον συντονισμό της Ευρωπαϊκής Εκλογικής Αρχής·

25. εκφράζει βαθιά ανησυχία για το γεγονός ότι, ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών του 2019, έρχονταν συνεχώς στο φως αποδεικτικά στοιχεία για παρεμβάσεις και εκστρατείες παραπληροφόρησης, συχνά με ενδείξεις ξένης επιρροής· επιδοκιμάζει τις προσπάθειες της Επιτροπής και άλλων θεσμικών οργάνων για την αντιμετώπιση των ξένων παρεμβάσεων κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ιδίως μέσω της ειδικής ομάδας East StratCom της ΕΥΕΔ· τονίζει, ωστόσο, ότι οι οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι που απαιτούνται για την καταπολέμηση αυτών των επιθέσεων κατά της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, μεταξύ άλλων και σε εθνικό επίπεδο, είναι συχνά πολύ περισσότεροι από τους συνολικά διαθέσιμους ευρωπαϊκούς πόρους· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν σημαντικά τη χρηματοδότηση για την καταπολέμηση των εξωτερικών παρεμβάσεων· τονίζει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη βελτίωση της διαπαιδαγώγησης που λαμβάνουν τα παιδιά από νεαρή ηλικία στη χρήση των μέσων ενημέρωσης και στην πολιτική αγωγή, στην κοινωνία στο σύνολό της και στα σχολεία, προκειμένου να αναπτυχθεί η ικανότητα των ανθρώπων να σκέφτονται κριτικά και να εντοπίζουν μη τεκμηριωμένες πληροφορίες και συνδέσμους προς επαληθεύσιμες πληροφορίες·

26. θεωρεί ότι η παράνομη παρέμβαση στις εκλογικές διαδικασίες δεν αποτελεί αποκλειστικά ξένο φαινόμενο· πιστεύει ότι οι αλγόριθμοι που προωθούν το περιεχόμενο στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης πρέπει να ελέγχονται και, εάν χρειάζεται, να ρυθμίζονται, προκειμένου να διασφαλίζεται πως οι πληροφορίες που διατίθενται στους πολίτες δεν είναι μεροληπτικές και πως το δικαίωμα των πολιτών στην ενημέρωση προστατεύεται κατά τη διάρκεια των προεκλογικών εκστρατειών και πέραν αυτών·

27. πιστεύει ότι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζονται με τις πολιτικές διαφημίσεις στις πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αποδεικνύουν την ανάγκη εναρμόνισης των κανόνων για τις εκστρατείες σε ολόκληρη την Ένωση, ιδίως όταν οι ευρωπαϊκές εκλογές οδηγούν εκ των πραγμάτων σε πανευρωπαϊκές εκστρατείες στις οποίες η ανάγκη συμμόρφωσης με 27 διαφορετικά νομικά καθεστώτα σε έναν ψηφιακό χώρο δημιουργεί εμπόδια και νομική αβεβαιότητα για τα πολιτικά κόμματα και κινήματα·

28. παροτρύνει την Επιτροπή και το Συμβούλιο να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την αποτελεσματική καταπολέμηση των ξένων παρεμβάσεων, καθώς και των εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παραπληροφόρησης, να συνεργαστούν πλήρως με τη νέα ειδική επιτροπή του Κοινοβουλίου για τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (INGE), και να λάβουν πλήρως υπόψη τις συστάσεις της Επιτροπής μόλις παραδοθούν τα συμπεράσματά της και πριν από τις επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές· ενθαρρύνει την Επιτροπή και το Συμβούλιο να συνεργαστούν ακόμη πιο στενά με το Κοινοβούλιο για τα ζητήματα αυτά, καθώς η προστασία των δημοκρατικών μας θεσμών αποτελεί βασική αρμοδιότητα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

29. αναγνωρίζει ότι τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα, πολιτικά κινήματα και ιδρύματα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση του ευρωπαϊκού πολιτικού διαλόγου· επισημαίνει, ωστόσο, ότι, λόγω περιοριστικών μέτρων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα δεν μπορούν να συμμετέχουν πλήρως σε ευρωπαϊκές προεκλογικές εκστρατείες· τονίζει, επιπλέον, ότι δεν επιτρέπεται να πραγματοποιούν εκστρατείες για δημοψηφίσματα που αφορούν ευρωπαϊκά θέματα, όπως διεθνείς εμπορικές συμφωνίες ή το δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2016 σχετικά με τη συμμετοχή στην ΕΕ· ζητεί περαιτέρω ευθυγράμμιση της εθνικής και της ενωσιακής νομοθεσίας, προκειμένου να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι δραστηριοποίησης σε ολόκληρη την ΕΕ για τις ευρωπαϊκές εκλογές· προτείνει να ενισχυθεί η προβολή των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και κινημάτων με την εμφάνιση των ονομασιών και των λογότυπων τους στα ψηφοδέλτια, και συνιστά να εμφανίζονται τα ίδια στοιχεία και σε όλο το υλικό που χρησιμοποιείται στις προεκλογικές εκστρατείες για τις ευρωπαϊκές εκλογές·

30. θεωρεί ότι τα προγράμματα των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων θα πρέπει να είναι γνωστά πριν από τις εκλογές, γεγονός που απαιτεί σαφείς και διαφανείς κανόνες σχετικά με τις εκστρατείες· υπογραμμίζει ότι οι κανόνες για τις ευρωπαϊκές εκλογές πρέπει να προωθούν τη δημοκρατία των ευρωπαϊκών κομμάτων, μεταξύ άλλων καθιστώντας υποχρεωτικό για τα εθνικά κόμματα που συμμετέχουν στις ευρωπαϊκές εκλογές να εμφανίζουν στο ψηφοδέλτιο το λογότυπο του αντίστοιχου ευρωπαϊκού κόμματος δίπλα στο εθνικό λογότυπο·

31. προτείνει να τροποποιηθεί ο κανονισμός (EE, Ευρατόμ) αριθ. 1141/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2014, σχετικά με το καθεστώς και τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και των ευρωπαϊκών πολιτικών ιδρυμάτων[25], ώστε να επιτραπεί στα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα και ιδρύματα να συμμετέχουν πλήρως στον ευρωπαϊκό πολιτικό χώρο, να διεξάγουν εκστρατείες, να μπορούν να χρησιμοποιούν χρηματοδότηση για τις εκστρατείες τους και να θέτουν υποψηφιότητα στις ευρωπαϊκές εκλογές, να ενισχυθεί η διαφάνεια στη χρηματοδότησή τους, ιδίως όσον αφορά τη διαχείριση κονδυλίων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και τη χρηματοδότηση που προέρχεται από κόμματα μέλη, καθώς και για να απαγορευτούν οι δωρεές από ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς χωρών εκτός της ΕΕ· τονίζει, ωστόσο, ότι θα μπορούσαν να επιτρέπονται οι συνδρομές μελών από κόμματα των χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης με σκοπό την προώθηση πανευρωπαϊκών πολιτικών δεσμών, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό θα πραγματοποιείται εντός πλαισίου ενισχυμένης διαφάνειας·

32. επισημαίνει ότι τα προγράμματα των ευρωπαϊκών κομμάτων δεν αποτελούσαν ακόμα σημαντικό μέρος της πολιτικής συζήτησης πριν από τις εκλογές του 2019· εκφράζει τη βαθιά λύπη του για τις περιπτώσεις κατά τις οποίες η εν λόγω συζήτηση επικεντρώθηκε σε εθνικά και όχι σε ενωσιακά θέματα, χωρίς άμεση σύνδεση με τη χάραξη πολιτικής της ΕΕ· θεωρεί ότι η ευρωπαϊκή διάσταση των εκλογών μπορεί να ενισχυθεί σημαντικά μέσω της παροχής περισσότερων πληροφοριών στους πολίτες σχετικά με τις αποφάσεις που λαμβάνονται από την ΕΕ και τον αντίκτυπο των αποφάσεων αυτών στην καθημερινή τους ζωή·

33. είναι της γνώμης ότι η καθιέρωση ετήσιας ευρωπαϊκής εβδομάδας που θα πραγματοποιείται ταυτόχρονα σε όλα τα εθνικά κοινοβούλια, με συζητήσεις σχετικά με το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής μεταξύ βουλευτών των εθνικών κοινοβουλίων, Ευρωπαίων Επιτρόπων, βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, θα στηρίξει την ανάδειξη διασυνδεδεμένων διακοινοβουλευτικών δημόσιων σφαιρών και θα βελτιώσει την επικοινωνία των ευρωπαϊκών δράσεων σε εθνικό επίπεδο·

34. ζητεί συντονισμένη στρατηγική σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να εξασφαλιστεί η κάλυψη των ευρωπαϊκών εκλογών από τα μέσα ενημέρωσης, ιδίως με τη διασφάλιση της συζήτησης των πολιτικών θεματολογίων των διάφορων ευρωπαϊκών πολιτικών δυνάμεων, της πρόσκλησης υποψηφίων για τις ευρωπαϊκές εκλογές σε διαφορετικά κράτη μέλη και της κάλυψης των προεκλογικών εκδηλώσεων·

35. ενθαρρύνει τους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς να διοργανώνουν και να μεταδίδουν συζητήσεις μεταξύ κορυφαίων υποψηφίων, καθώς και μεταξύ υποψηφίων για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο πλαίσιο της εντολής τους για ενημέρωση του κοινού·

36. θεωρεί ότι το αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών εκλογών αποτελεί σαφή ένδειξη ότι οι θεσμικές πτυχές της ΕΕ πρέπει να εξεταστούν ενδελεχώς, ώστε οι πολίτες, η κοινωνία των πολιτών και οι εκπρόσωποί τους να έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν το μέλλον της Ένωσης· υπογραμμίζει ότι η έξαρση της νόσου COVID-19 έχει αυξήσει τον επείγοντα χαρακτήρα της διαδικασίας θεσμικής μεταρρύθμισης σε ευρωπαϊκό επίπεδο· καλεί, ως εκ τούτου, όλους τους θεσμικούς εταίρους να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να διεξαγάγουν μια φιλόδοξη, διαδραστική και χωρίς αποκλεισμούς Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης, ανοικτή στους πολίτες, την κοινωνία των πολιτών και τους εκπροσώπους τους, η οποία θα ενισχύσει την αντιπροσωπευτική δημοκρατία και την ανθεκτικότητα της ΕΕ με την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων, και να δώσουν συνέχεια στα συμπεράσματα της Διάσκεψης, η οποία αναμένεται να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις πολιτικές και τη θεσμική αρχιτεκτονική της ΕΕ, και να αναζωογονήσει το ευρωπαϊκό εγχείρημα·

37. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ