ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση του Alexei Navalny

B9‑0092/2021

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση του Alexei Navalny

(2021/2513(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του της 17ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την κατάσταση στη Ρωσία: η δηλητηρίαση του Alexei Navalny[1],

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου),

– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,

– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (UDHR), στην οποία η Ρωσική Ομοσπονδία είναι συμβαλλόμενο μέρος,

– έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, και ειδικότερα το Κεφάλαιο 2 για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες του Ανθρώπου και του Πολίτη,

– έχοντας υπόψη τη συζήτηση που διεξήγαγε η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων στις 10 Σεπτεμβρίου 2020,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για τα χημικά όπλα,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 20 Αυγούστου 2020, ο  επικεφαλής του κόμματος « Ρωσία του μέλλοντος» Alexei Navalny νοσηλεύθηκε και παρέμεινε σε σοβαρή αλλά σταθερή κατάσταση μετά από δηλητηρίαση με τη νευροτοξική ουσία  Novichok στρατιωτικής χρήσης, σε μια προσπάθεια δολοφονίας με πολιτικά κίνητρα όπως πιστεύεται από μια ειδική ομάδα που ειδικεύεται στις τοξίνες στη Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας (FSB)·

B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 22 Αυγούστου 2020, ο Alexei Navalny μεταφέρθηκε στο Βερολίνο με πτήση έκτακτης ανάγκης και τέθηκε σε ιατρικώς επαγόμενο κώμα·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 17 Ιανουαρίου 2021, μετά από πέντε μήνες ανάρρωσης στο Βερολίνο, ο κ. Navalny τέθηκε υπό κράτηση κατά την άφιξή του στη Μόσχα με την κατηγορία της παραβίασης των όρων της ποινής φυλάκισης με αναστολή για υπεξαίρεση·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 18 Ιανουαρίου, οι Ρώσοι εισαγγελείς κίνησαν νέα ποινική διαδικασία κατά του κ. Navalny με κατηγορίες για απάτη που σχετίζεται με μεταφορές χρημάτων σε διάφορες φιλανθρωπικές οργανώσεις και τέθηκε υπό προσωρινή κράτηση έως τις 15 Φεβρουαρίου·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρωσικές αρχές και η ρωσική πολιτική ηγεσία συνεχίζουν μια καταπιεστική και αυταρχική διακυβέρνηση ως προς τους πολίτες, την κοινωνία των πολιτών, την αντιπολίτευση και τους εργαζόμενους στα μέσα ενημέρωσης, οι οποίοι συχνά υπόκεινται σε παρενοχλήσεις, παρακολούθηση, σωματικές επιθέσεις, απειλές, επιδρομές και έρευνες στα γραφεία και τις οικίες τους, συκοφαντίες και εκστρατείες δυσφήμισης, δικαστική παρενόχληση, αυθαίρετη κράτηση και κακομεταχείριση, ενώ παραβιάζεται και το δικαίωμά τους της ελευθερίας της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, η Ρωσική Ομοσπονδία, βάσει της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και ως τακτικό μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, έχει δεσμευτεί να τηρεί τις αρχές της δημοκρατίας και το κράτος δικαίου και να σέβεται τις θεμελιώδεις ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση χημικών όπλων από οποιονδήποτε υπό οποιεσδήποτε συνθήκες είναι εντελώς απαράδεκτη και συνιστά σαφή παραβίαση της Σύμβασης για τα χημικά όπλα, παραβίαση του διεθνούς δικαίου, απειλή κατά της ασφάλειας όλων μας, και υπονομεύει τη βασισμένη σε κανόνες διεθνή τάξη·

H. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διολίσθηση της Ρωσίας σε αυταρχικό καθεστώς είχε αρνητικό αντίκτυπο στις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας και στη σταθερότητα στην Ευρώπη και στον κόσμο, και ανάγκασε την ΕΕ και τα κράτη μέλη να καταλήξουν σε μια πιο κοινή, στρατηγική προσέγγιση έναντι της Ρωσίας του Πούτιν·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δηλητηρίαση του Alexei Navalny αποτελεί μια έκφραση της συμπεριφοράς της Ρωσίας του Πούτιν που έπληξε πολλές ηγετικές προσωπικότητες της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφους, ακτιβιστές και ξένους ηγέτες, μεταξύ των οποίων ο Boris Nemtsov (πολιτικός της αντιπολίτευσης), η Anna Politkovskaya (δημοσιογράφος και πολιτικός ακτιβιστής), ο Sergei Protazanov (εκπρόσωπος της αντιπολίτευσης), ο Alexander Litvinenenko (αποστάτης), ο Viktor Yushchenko (τρίτος Πρόεδρος της Ουκρανίας), ο Sergei Skripal (πρώην αξιωματικός των ρωσικών στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών) και η Yulia Skripal (η κόρη του)·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Alexei Navalny θεωρείται η κύρια προσωπικότητα της αντιπολίτευσης κατά της κυβέρνησης Πούτιν και του καταπιεστικού κλεπτοκρατικού του καθεστώτος·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δολοφονίες με εντολή κρατικών φορέων και η φυσική εξόντωση των ηγετών της αντιπολίτευσης, όπως στην περίπτωση του Boris Nemtsov, έχουν παραμείνει ατιμώρητες, ενώ οι κατηγορούμενοι για τη διάπραξη αυτών των εξωφρενικών εγκλημάτων έχουν ανταμειφθεί από το Κρεμλίνο·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αντιδράσεις των δυτικών δημοκρατιών σε αυτές τις δολοφονίες και σε άλλες επιθετικές ενέργειες της Ρωσικής Ομοσπονδίας δεν ήταν αρκετές για να αποτρέψουν το Κρεμλίνο από το να συνεχίσει τις εχθρικές και καταπιεστικές πολιτικές του·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Αντιπρόεδρος/Ύπατος Εκπρόσωπος Josep Borrell, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Charles Michel, ο Υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Dominic Raab, ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Heiko Maas, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Mike Pompeo και ο πρώην Καναδός Υπουργός Εξωτερικών François-Philippe Champagne καταδίκασαν όλοι τη σύλληψη του κ. Navalny και ζήτησαν την άμεση απελευθέρωσή του·

1. καταδικάζει απερίφραστα τη δηλητηρίαση και την αυθαίρετη σύλληψη του ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης Alexei Navalny και θεωρεί ότι παρόμοιες ενέργειες είναι η δοκιμασμένη μέθοδος του Πούτιν για την εξάλειψη των κύριων πολιτικών αντιπάλων και των προσωπικών εχθρών του·

2. εκφράζει τη συμπαράστασή του στην οικογένεια του κ. Navalny και ζητεί την άμεση αποφυλάκισή του, την απόσυρση όλων των κατηγοριών και την παύση της δίωξης·

3. θεωρεί ότι η δηλητηρίασή του συνιστά επίθεση κατά της δημοκρατίας και του πολιτικού πλουραλισμού στη Ρωσική Ομοσπονδία·

4. καταδικάζει απερίφραστα τη σύλληψη περίπου 60 δημοσιογράφων και υποστηρικτών του κ.  Navalny που ήταν παρόντες στο αεροδρόμιο για να τον υποδεχθούν·

5. ζητεί να υπάρξει μια κοινή και κατάλληλη διεθνή αντίδραση στην υπόθεση αυτή· τονίζει ότι η δηλητηρίαση και η αυθαίρετη σύλληψη του κ. Navalny συνιστούν εγκλήματα κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου·

6. καταδικάζει την επιθετική χρήση οποιασδήποτε νευροτοξικής ουσίας στρατιωτικής χρήσης που έχει αναπτυχθεί από τη Ρωσία και υπογραμμίζει ότι δεν είναι η πρώτη φορά κατά τα τελευταία χρόνια που η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει νευροτοξικούς παράγοντες εναντίον αντιφρονούντων και προσωπικοτήτων της αντιπολίτευσης·

7. παροτρύνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εγκρίνει περιοριστικά μέτρα κατά των υπευθύνων για την αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση του Alexei Navalny, καθώς και κατά των υπευθύνων για τη διάδοση και τη χρήση χημικών όπλων·

8. παροτρύνει τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την αναξιοπιστία των σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας και ζητεί στρατηγική επαναξιολόγηση της σχέσης της ΕΕ με τη Ρωσία·

9. αποδοκιμάζει και καταδικάζει τις τακτικές υβριδικού πολέμου που χρησιμοποιεί το Κρεμλίνο και ζητεί από το Συμβούλιο να εμποδίσει την πρόσβαση της Ρωσίας στο σύστημα SWIFT και να επιβάλει περαιτέρω στοχευμένες κυρώσεις·

10. επαναλαμβάνει τη θέση του σχετικά με τον αμφιλεγόμενο αγωγό Nord Stream 2, που είναι ένα πολιτικό έργο που αποσκοπεί στην ενίσχυση της εξάρτησης της ΕΕ από τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο από τη Ρωσία και το οποίο απειλεί την εσωτερική αγορά της ΕΕ, καθώς δεν συνάδει ούτε με την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ ούτε με τα στρατηγικά μας συμφέροντα, και, ως εκ τούτου, πρέπει να σταματήσει· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη, ιδίως εκείνα που εμπλέκονται στον επίμαχο αγωγό, να κάνουν πράξη τη θέση αυτή με πνεύμα αλληλεγγύης και εναντίωσης στις επιθετικές πολιτικές της Ρωσίας και να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να εμποδίσουν αυτό το στρατηγικό σχέδιο του Κρεμλίνου·

11. εκφράζει την ανησυχία του για τις συνταγματικές τροποποιήσεις που εγκρίθηκαν πρόσφατα σε ένα αμφισβητήσιμο δημοψήφισμα· είναι της άποψης ότι αυτές οι αλλαγές στο σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας συνιστούν ακόμη μια ανησυχητική εξέλιξη, η οποία αποδεικνύει ότι το Κρεμλίνο σκοπεύει να συνεχίσει την πολιτική καταστολής του κατά της ρωσικής κοινωνίας των πολιτών και ότι στοχεύει να επεκτείνει την επιρροή του στον μετα-σοβιετικό κόσμο·

12. επισημαίνει ότι το επίπεδο δημόσιας στήριξης προς το καθεστώς Πούτιν είναι το χαμηλότερο μέχρι σήμερα, με μεγάλο αριθμό διαδηλώσεων να λαμβάνουν χώρα όχι μόνο στις κύριες πόλεις του ευρωπαϊκού τμήματος της Ρωσίας, αλλά και στην Άπω Ανατολή, όπως στην πόλη Khabarovsk, και σημειώνει τις επικείμενες εκλογές για τη Δούμα· είναι της άποψης ότι η ενιαία και αποφασιστική αντίδραση στις ενέργειες του Πούτιν από τη δημοκρατική Δύση είναι ο μόνος τρόπος να αποτραπεί το ρωσικό καθεστώς από τη βίαιη και αιματηρή καταστολή του λαού της Ρωσίας που αποφασίζει να διαμαρτυρηθεί και να υπερασπιστεί το δικαίωμά του να ζει σε ένα ελεύθερο, δημοκρατικό κράτος, χωρίς διαφθορά·

13. θεωρεί ότι, ενόψει της συνέχισης εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας των καταπιεστικών εσωτερικών πολιτικών και των επιθετικών ενεργειών σε παγκόσμιο επίπεδο, μεταξύ άλλων στην Ουκρανία, τη Λευκορωσία, τη Γεωργία, τη Συρία και τη Λιβύη, η δημοκρατική Δύση θα πρέπει να ενισχύσει τις πολιτικές της και να αναλάβει πιο αποφασιστικές δράσεις, ανάλογα με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε·

14. ζητεί τη διεξαγωγή διεθνούς έρευνας σχετικά με τη δηλητηρίαση, υπό την αιγίδα της διεθνούς σύμπραξης κατά της ατιμωρησίας για τη χρήση χημικών όπλων, και επαναλαμβάνει την ευθύνη της Ρωσικής Ομοσπονδίας για την παροχή διαφανούς, ταχείας και αποτελεσματικής στήριξης των ερευνών για τον εντοπισμό των υπευθύνων της επίθεσης και την παροχή της αναγκαίας συνδρομής για την προσαγωγή των υπευθύνων στη δικαιοσύνη·

15. παροτρύνει τις ρωσικές αρχές να διασφαλίσουν τη λογοδοσία όχι μόνο στην περίπτωση του κ. Navalny, αλλά και στις περιπτώσεις όλων εκείνων για τους οποίους υπάρχουν υπόνοιες ότι έχουν δηλητηριαστεί και δολοφονηθεί από το καθεστώς Πούτιν, όχι μόνο στο έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, αλλά και στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παγκοσμίως·

16. καλεί τη διεθνή κοινότητα να προχωρήσει στις κατάλληλες νομικές ενέργειες και να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα νομικά μέσα, ενόψει του νόμου Magnitsky, για την πρόληψη και τον τερματισμό των επιθέσεων κατά πολιτικών της αντιπολίτευσης και πολιτικών ακτιβιστών·

17. θεωρεί ότι οι ενέργειες αυτές ενδέχεται να έχουν ως στόχο την εξολόθρευση του αστικού και πολιτικού ακτιβισμού στη Ρωσική Ομοσπονδία·

18. επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να παραμείνει πλήρως αλληλέγγυα προς τη ρωσική κοινωνία των πολιτών και να χρησιμοποιήσει το ευρωπαϊκό καθεστώς κυρώσεων για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να επιβάλλει κυρώσεις στους δράστες σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και καλεί το Συμβούλιο να συνεχίσει τις εργασίες του επί του θέματος χωρίς καθυστερήσεις· τονίζει ότι όσοι διαπράττουν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα πρέπει να λαμβάνουν θεωρήσεις κρατών μελών της ΕΕ ούτε να έχουν δικαίωμα να διατηρούν περιουσιακά στοιχεία σε κράτη μέλη της ΕΕ·

19. παροτρύνει τη Ρωσική Ομοσπονδία να αντιμετωπίσει επειγόντως τα ζητήματα που έθεσε η διεθνής κοινότητα και να παράσχει άμεση, πλήρη και σε βάθος κοινοποίηση των πληροφοριών για το πρόγραμμα Novichok, στον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων·

20. καλεί τον ΑΠ/ΥΕ να παραμείνει επικεντρωμένος στο ζήτημα της δηλητηρίασης του κ. Navalny και στις επιπτώσεις της στη Ρωσία, έως ότου οι υπεύθυνοι προσαχθούν στη δικαιοσύνη·

21. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Προεδρικό εκτελεστικό γραφείο, στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας και στη Ρωσική Δούμα.