Πώς η ΕΕ σκοπεύει να ενισχύσει την προστασία των καταναλωτών
Μάθετε για νέους κανόνες ασφάλειας προϊόντων για την ενίσχυση προστασίας των καταναλωτών και την προσαρμογή της σε νέες προκλήσεις, όπως η πράσινη μετάβαση και ο ψηφιακός μετασχηματισμός.
Νέοι κανόνες ασφάλειας προϊόντων
Τον Μάρτιο του 2023, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν αναθεωρημένους κανόνες για την ασφάλεια των προϊόντων - καταναλωτικών προϊόντων εκτός διατροφής - , με σκοπό την αντιμετώπιση των κινδύνων ασφάλειας που συνδέονται με τις νέες τεχνολογίες και την άνοδο των διαδικτυακών πωλήσεων. Αντικαθιστούν την υφιστάμενη Οδηγία Γενικής Ασφάλειας Προϊόντων (GPSD), η οποία χρονολογείται από το 2001.
Βελτίωση των αξιολογήσεων ασφάλειας
Οι νέοι κανόνες στοχεύουν να εγγυηθούν ότι όλα τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά είναι ασφαλή για τους καταναλωτές. Οι ευάλωτοι καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών και των ατόμων με αναπηρία, θα προστατεύονται από αυστηρότερες απαιτήσεις ασφάλειας για τα προϊόντα που τους διατίθενται στο εμπόριο.
Οι νέοι κανόνες ασφάλειας προϊόντων
• βελτιώνουν τους κανόνες ανάκλησης επεκτείνοντας τις υποχρεώσεις των οικονομικών φορέων
• δίνουν στις αρχές εποπτείας της αγοράς περισσότερη εξουσία
• υποχρεώνουν τα ηλεκτρονικά καταστήματα να συνεργάζονται με τις αρχές για την πρόληψη των κινδύνων
• επιτρέπουν στις αρχές της αγοράς να διατάξουν την αφαίρεση επικίνδυνων προϊόντων εντός δύο εργάσιμων ημερών.
• προβλέπουν ότι τα προϊόντα μπορούν να πωλούνται μόνο από κατασκευαστή, εισαγωγέα ή διανομέα με έδρα την ΕΕ που αναλαμβάνει την ευθύνη για την ασφάλεια των προϊόντων που διατίθενται στην αγορά
• δίνουν στους πελάτες το δικαίωμα επισκευής, αντικατάστασης ή επιστροφής χρημάτων σε περίπτωση ανάκλησης προϊόντος
Πιο αποτελεσματικές διαδικασίες ανάκλησης
Καθώς σχεδόν το ένα τρίτο των πελατών της ΕΕ εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ανακαλούμενα είδη, ο ενημερωμένος κανονισμός στοχεύει στη βελτίωση της διαδικασίας ανάκλησης και στην ταχεία απομάκρυνση επικίνδυνων προϊόντων από την αγορά.
Το εκτιμώμενο κόστος των ατυχημάτων που μπορούν να αποφευχθούν λόγω μη ασφαλών προϊόντων είναι 11,5 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, με το σχετικό κόστος υγειονομικής περίθαλψης στα 66,7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οικονομικά οφέλη
Η τυποποίηση των κανόνων ασφάλειας των προϊόντων σε επίπεδο ΕΕ θα ωφελήσει τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
Για τις επιχειρηματικές διαδικασίες θα απλοποιηθούν μειώνοντας το κόστος, ενώ οι καταναλωτές θα επωφεληθούν από ασφαλέστερα προϊόντα και ευκολότερες διαδικασίες ανάκλησης.
Η νομοθεσία αναμένεται να εξοικονομήσει χρήματα από τους καταναλωτές και να βελτιώσει τα πρότυπα ασφαλείας.
Εκτιμάται ότι οι νέοι κανονισμοί θα οδηγήσουν σε εξοικονόμηση περίπου 1 δισεκατομμυρίου ευρώ για τους καταναλωτές της ΕΕ το πρώτο έτος και περίπου 5,5 δισεκατομμυρίων ευρώ την επόμενη δεκαετία.
Ενθαρρύνοντας τη βιώσιμη κατανάλωση
Η βιώσιμη κατανάλωση και η κυκλική οικονομία παίζουν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας για το 2050, που αποτελεί μείζονα προτεραιότητα της ΕΕ.
Βιώσιμη κατανάλωση
Μετά από αιτήματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον Μάρτιο του 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια πολιτική για να διευκολύνει την επισκευή οικιακών συσκευών. Οι ευρωβουλευτές θέλουν να κάνουν τις επισκευές συστηματικές, οικονομικά αποδοτικές και ελκυστικές. Το Κοινοβούλιο ζήτησε επίσης την επισήμανση της διάρκειας ζωής των προϊόντων καθώς και μέτρα για την προώθηση μιας κουλτούρας επαναχρησιμοποίησης, συμπεριλαμβανομένων των εγγυήσεων για μεταχειρισμένα αγαθά.
Τον Δεκέμβριο του 2022, η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI) δημοσίευσε ένα σχέδιο έκθεσης σχετικά με τηνπρόταση κανονισμού σχετικά με τις απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού για βιώσιμα προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η έκθεση θα πρέπει να ψηφιστεί στην ολομέλεια έως το καλοκαίρι του 2023.
Τον Ιούνιο του 2022, οι ευρωβουλευτές κατέληξαν σε συμφωνία για τον κοινό φορτιστή, η οποία θα κάνει το USB Type-C την κοινή θύρα φορτιστή για όλες τις κινητές συσκευές μέχρι το φθινόπωρο του 2024.
Τον Σεπτέμβριο του 2020, η Επιτροπή δρομολόγησε την πρωτοβουλία πολιτικής για βιώσιμα προϊόντα, στα πλαίσια του νέου Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, με σκοπό να καταστούν τα προϊόντα κατάλληλα για μια κλιματικά ουδέτερη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και κυκλική οικονομία. Θα απευθύνει επίσης την ύπαρξη βλαβερών χημικών ουσιών σε προϊοόντα όπως είναι οι ηλεκτρονικές συσκευές και ο εξοπλισμός ΤΠΕ, τα υφάσματα και τα έπιπλα.
Ψηφιακός μετασχηματισμός με ασφάλεια για τους καταναλωτές
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός επιφέρει δραστικές αλλαγές στις ζωές μας, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου κατανάλωσής μας. Τον Ιούλιο του 2022 το Κοινοβούλιο ενέκρινε το νόμο για τις ψηφιακές αγορές και τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες, ένα σύνολο κανόνων για τη βελτίωση της ασφάλειας των καταναλωτών σε διαδικτυακές πλατφόρμες στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των διαδικτυακών αγορών.
Οι ευρωβουλευτές πρότειναν επίσης τη θέσπιση κανόνων για την προστασία των χρηστών από επιβλαβές και παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο και την προάσπιση της ελευθερίας του λόγου. Θέλουν ακόμα να δώσουν περισσότερο έλεγχο στους χρήστες όσον αφορά τις διαφημίσεις στο διαδίκτυο.
Δεδομένου του αντίκτυπου της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), η ΕΕ ετοιμάζει κανόνες για τη διαχείριση των ευκαιριών και των απειλών της. Το Κοινοβούλιο έχει συστήσει ειδική επιτροπή και τονίζει την ανάγκη για ανθρωποκεντρική νομοθεσία. Το Κοινοβούλιο έχει προτείνει ένα καθεστώς αστικής ευθύνης για την τεχνητή νοημοσύνη που καθορίζει ποιος είναι υπεύθυνος όταν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης προκαλούν βλάβη ή ζημιά.
Ενίσχυση της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων των καταναλωτών
Αν και η κατοχύρωση των δικαιωμάτων των καταναλωτών αποτελεί ευθύνη των κρατών μελών, η ΕΕ έχει συντονιστικό και υποστηρικτικό ρόλο. Μεταξύ των κανόνων που έχει θεσπίσει συγκαταλέγεται η οδηγία για την καλύτερη εφαρμογή και τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας για τους καταναλωτές και οι κανόνες περί συλλογικής έννομης προστασίας.
Καλύπτοντας τις ειδικές ανάγκες των καταναλωτών
Απαιτούνται ειδικές εγγυήσεις για τις ευάλωτες ομάδες καταναλωτών, όπως είναι τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με ειδικές ανάγκες, καθώς και τα άτομα με οικονομικές δυσκολίες ή οι καταναλωτές με περιορισμένη πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Στον απόηχο της μαζικής αύξησης των ηλεκτρονικών αγορών και της ευκολίας με την οποία οι καταναλωτές μπορούν να χρεωθούν, το Κοινοβούλιο συμφώνησε σε νέους κανόνες καταναλωτικής πίστης που στοχεύουν στην προστασία των ανθρώπων από χρέη πιστωτικών καρτών, υπεραναλήψεις και δάνεια ακατάλληλα για την οικονομική τους κατάσταση.
Επειδή τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε επιβλαβείς διαφημίσεις, το Κοινοβούλιο ενέκρινε αυστηρότερους κανόνες για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων για υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων.
Εξασφαλίζοντας την ασφάλεια προϊόντων που πωλούνται στην ΕΕ
Οι καταναλωτές αγοράζουν συχνά αγαθά που κατασκευάζονται εκτός ΕΕ. Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι αγορές από πωλητές εκτός ΕΕ αυξήθηκαν από 8% το 2014 σε 21% το 2020και η νέα ατζέντα για τους καταναλωτές υπογραμμίζει την ανάγκη για διεθνή συνεργασία για τη διασφάλιση της προστασίας των καταναλωτών. Η Κίνα ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής αγαθών στην ΕΕ το 2021, επομένως το Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με μια νέα στρατηγική ΕΕ-Κίνας το 2021 για την αύξηση της ασφάλειας των προϊόντων που πωλούνται στο διαδίκτυο.
Νέοι κανόνες καταναλωτικής πίστης
Τον Σεπτέμβριο του 2023, το Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους κανόνες για την καταναλωτική πίστη προκειμένου να προστατεύσει τους Ευρωπαίους πολίτες από το υπερβολικό χρέος.
Σύμφωνα με τα νέα μέτρα, οι δανειστές πρέπει να αξιολογούν την καταλληλότητα της πίστωσης, να περιορίζουν τις χρεώσεις, να προσφέρουν επιλογή ανάληψης 14 ημερών, να επιτρέπουν την πρόωρη αποπληρωμή και να διασφαλίζουν ότι οι διαφημίσεις τονίζουν το κόστος δανεισμού.
Μάθετε περισσότερα σχετικά με τις τελευταίες ενημερώσεις σχετικά με την καταναλωτική πίστη.
