ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τη σύλληψη του Alexei Navalny

B9‑0094/2021

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη σύλληψη του Alexei Navalny

(2021/2513(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Ρωσία, και ειδικότερα τα ψηφίσματα της 15ης Ιανουαρίου 2015 σχετικά με τη Ρωσία, και ιδίως με την υπόθεση του Alexei Navalny[1], της 12ης Μαρτίου 2015 σχετικά με τη δολοφονία του Ρώσου ηγέτη της αντιπολίτευσης Boris Nemtsov και την κατάσταση της δημοκρατίας στη Ρωσία[2], της 6ης Απριλίου 2017 σχετικά με τη Ρωσία, τη σύλληψη του Alexei Navalny και άλλων διαδηλωτών[3], και της 17ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την κατάσταση στη Ρωσία: η δηλητηρίαση του Alexei Navalny[4],

– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΑΔ),

– έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ιδίως το κεφάλαιο 2 και ειδικότερα το άρθρο 29 για την προστασία της ελευθερίας του λόγου, καθώς και τις διεθνείς υποχρεώσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τις οποίες έχει αναλάβει η Ρωσία ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και του ΟΗΕ,

– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Αντιπροέδρου της Επιτροπής / Ύπατου Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (AΕ/ΥΕ) της 17ης Ιανουαρίου 2021 που ακολούθησαν τη σύλληψη του Alexei Navalny,

– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 18ης Ιανουαρίου 2021, μετά τη σύλληψη του Alexei Navalny,

– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του AΕ/ΥΕ της 24ης Αυγούστου και της 2ας Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με τη δηλητηρίαση του Alexei Navalny και τη δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας της 3ης Σεπτεμβρίου 2020 εξ ονόματος της ΕΕ σχετικά με τη δηλητηρίαση του Alexei Navalny,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Ιανουαρίου 2021, ο Alexei Navalny, κορυφαίος Ρώσος πολιτικός της αντιπολίτευσης, δικηγόρος, μπλόγκερ και ακτιβιστής κατά της διαφθοράς, συνελήφθη στο διεθνές αεροδρόμιο Sheremetyevo στη Μόσχα, μετά την επιστροφή του στη Ρωσία από τη Γερμανία, όπου του είχε παρασχεθεί ιατρική περίθαλψη, και ότι του απαγορεύθηκε η πρόσβαση στους δικηγόρους του·

B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 18 Ιανουαρίου 2021, ο Alexei Navalny καταδικάστηκε σε φυλάκιση 30 ημερών, εν αναμονή δίκης, στο πλαίσιο μιας πρωτοφανούς και εσπευσμένης διαδικασίας ακρόασης που διεξήχθη σε αστυνομικό τμήμα, χωρίς την παρουσία του δικηγόρου του Navalny·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Alexei Navalny είχε μεταφερθεί στη Γερμανία σε κωματώδη κατάσταση για να λάβει ιατρική περίθαλψη μετά τη δηλητηρίασή του από μέλη της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB) της Ρωσικής Ομοσπονδίας στις 20 Αυγούστου 2020·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το πανεπιστημιακό νοσοκομείο Charité του Βερολίνου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Alexei Navalny είχε δηλητηριαστεί με νευροτοξικό παράγοντα από την ομάδα νευροτοξικών παραγόντων στρατιωτικής χρήσης Novichok που αναπτύχθηκαν από τη Σοβιετική Ένωση και τη Ρωσική Ομοσπονδία και είναι διαθέσιμες μόνο στις στρατιωτικές δομές και στις μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το είδος της δηλητηρίασης έχει επιβεβαιωθεί από πολλά εργαστήρια·

E. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα χημικά όπλα, κάθε δηλητηρίαση ατόμου με τη χρήση νευροτοξικού παράγοντα θεωρείται χρήση χημικών όπλων και λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η χρήση χημικών όπλων από οποιονδήποτε υπό οιεσδήποτε συνθήκες συνιστά σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των διεθνών προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ομοσπονδιακές σωφρονιστικές υπηρεσίες της Ρωσίας ανακοίνωσαν ότι ο Alexei Navalny κρατείται εν αναμονή ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου για παραβίαση των όρων προηγούμενης ποινής με αναστολή, όσον αφορά την αποκαλούμενη υπόθεση Yves Rocher·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε απόφαση της 17ης Οκτωβρίου 2017, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) απεφάνθη ότι ο Alexei Navalny και ο αδελφός του Oleg καταδικάστηκαν άδικα για οικονομικά εγκλήματα στην αποκαλούμενη υπόθεση Yves Rocher το 2014 και ότι τα ρωσικά δικαστήρια εξέδωσαν «αυθαίρετες και προδήλως παράλογες» αποφάσεις στην υπόθεση, και διέταξε τη Ρωσική Ομοσπονδία να καταβάλει στους δύο αδελφούς περισσότερα από 80 000 EUR για ζημίες και έξοδα·

H. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 25 Απριλίου 2018, μετά από επανεξέταση της υπόθεσης κατόπιν αιτήματος του ΕΔΑΔ, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ρωσικής Ομοσπονδίας επιβεβαίωσε την ετυμηγορία κατά του Alexei Navalny και του αδελφού του Oleg στην αποκαλούμενη υπόθεση Yves Rocher·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο παρελθόν, ο Alexei Navalny έχει δεχθεί επίθεση, συλληφθεί, φυλακιστεί και καταδικαστεί, προκειμένου να αναγκαστεί να εγκαταλείψει την πολιτική και δημόσια δράση του·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ρώσοι εισαγγελείς κίνησαν νέες ποινικές διαδικασίες κατά του Alexei Navalny και χρησιμοποίησαν τις πολιτικά υποκινούμενες καταδίκες για να τον εμποδίσουν να συμμετάσχει στις ρωσικές προεδρικές εκλογές του 2018·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου 70 άτομα είχαν συλληφθεί ενώ περίμεναν την επιστροφή του Alexei Navalny, σύμφωνα με αναφορές του OVD-Info, ενός ανεξάρτητου σχεδίου μέσων ενημέρωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές διώξεις στη Ρωσία·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόπειρα δολοφονίας και η σύλληψη του Alexei Navalny είναι απλώς τα πιο πρόσφατα παραδείγματα της πολύ σοβαρής οπισθοδρόμησης που παρατηρείται στη Ρωσική Ομοσπονδία όσον αφορά την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τον σεβασμό των δημοκρατικών αρχών και του κράτους δικαίου·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Memorial, αναγνωρισμένη ρωσική ένωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, υπάρχουν περισσότεροι από 300 πολιτικοί και θρησκευτικοί κρατούμενοι στη Ρωσική Ομοσπονδία·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα της ελευθερίας της σκέψης και του λόγου, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι ειρηνικώς κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολυάριθμες απόπειρες δολοφονίας με νευροτοξικούς παράγοντες  στρατιωτικής χρήσης και άλλα μέσα, καθώς και η άρνηση συνεργασίας στη δικαστική υπόθεση σχετικά με την κατάρριψη της πτήσης MH17, έχουν οδηγήσει τις σχέσεις της ΕΕ και της Δύσης με την Ρωσική Ομοσπονδία σε ιστορικά χαμηλό σημείο·

1. ζητεί την άμεση απελευθέρωση του Alexei Navalny και όλων των ατόμων που κρατούνται σε συνάρτηση με την επιστροφή του στη Ρωσία·

2. καταδικάζει τη σύλληψη του Alexei Navalny και την πολιτικά υποκινούμενη καταστολή που ασκείται εναντίον του από τις ρωσικές αρχές, μεταξύ άλλων μέσω της χρήσης του δικαστικού συστήματος·

3. καλεί τις ρωσικές αρχές να θέσουν τέλος στην παρενόχληση, τον εκφοβισμό, τη βία και την καταστολή των πολιτικών αντιπάλων·

4. καταδικάζει απερίφραστα τη συμπεριφορά της Ρωσικής Ομοσπονδίας, την οποία θεωρεί ακατάλληλη για ένα μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ το οποίο έχει δεσμευτεί να σέβεται τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, όπως αυτά έχουν κατοχυρωθεί στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα· ενθαρρύνει το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον ΟΑΣΕ να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την αξιολόγηση των παραβιάσεων των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ρωσική Ομοσπονδία·

5. υπογραμμίζει ότι η σύλληψη του Alexei Navalny και η απόπειρα δολοφονίας εναντίον του αποτελεί μέρος μιας συστηματικής προσπάθειας φίμωσης του ίδιου και άλλων αντιφρονούντων και αποτροπής της πολιτικής αντιπολίτευσης στη χώρα· εκφράζει την αλληλεγγύη του με τις δημοκρατικές δυνάμεις στη Ρωσία, οι οποίες είναι προσηλωμένες σε μια ανοικτή και ελεύθερη κοινωνία·

6. καταδικάζει την επανειλημμένη χρήση χημικών νευροτοξικών παραγόντων από τη Ρωσική Ομοσπονδία κατά Ρώσων πολιτών και υπενθυμίζει ότι η χρήση χημικών όπλων υπό οιεσδήποτε συνθήκες συνιστά καταδικαστέο έγκλημα βάσει του διεθνούς δικαίου·

7. επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς τη Ρωσική Ομοσπονδία να κοινοποιήσει πλήρως και στο ακέραιο το πρόγραμμα Novichok στον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων, να καλέσει τους υπεύθυνους για το έγκλημα που διαπράχθηκε κατά του Alexei Navalny να λογοδοτήσουν και ζητεί να διεξαχθεί διεθνής έρευνα σχετικά με παραβιάσεις των διεθνών δεσμεύσεων της Ρωσίας στον τομέα των χημικών όπλων·

8. καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων να λάβουν ενεργό θέση επί του θέματος κατά τις προσεχείς συνεδριάσεις τους και να ενισχύσουν σημαντικά τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ έναντι της Ρωσίας, μεταξύ άλλων με την επιβολή κυρώσεων στα άτομα και τις νομικές οντότητες που εμπλέκονται στην απόφαση σύλληψης και φυλάκισης του Alexei Navalny·

9. καλεί τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν με κριτικό πνεύμα τη συνεργασία της ΕΕ με τη Ρωσία μέσω διαφόρων πλατφορμών εξωτερικής πολιτικής και έργων όπως το Nord Stream 2·

10. καλεί την ΕΕ να αυξήσει τη στήριξή της σε Ρώσους αντιφρονούντες, μη κυβερνητικές οργανώσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και σε ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και δημοσιογράφους·

11. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν θα επιτραπεί στον Alexei Navalny να απευθυνθεί στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΣΣΕ), όπως έχει προγραμματιστεί για τις 19 Ιανουαρίου 2021, ενώ πρόσφατα επιτράπηκε στην ρωσική κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία να επιστρέψει στην ΚΣΣΕ·

12. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, καθώς και στον πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.