ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την ευρωπαϊκή προστασία των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων στο πλαίσιο της κρίσης της νόσου COVID-19

B9‑0172/2020

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ευρωπαϊκή προστασία των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων στο πλαίσιο της κρίσης της νόσου COVID-19

(2020/2664(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 3 παράγραφος 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ)·

– έχοντας υπόψη το άρθρο 4, το άρθρο 9, το άρθρο 26 παράγραφος 2, το άρθρο 45, το άρθρο 46, το άρθρο 48, το άρθρο 151, το άρθρο 153 και το άρθρο 168 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

– έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, ιδίως τις αρχές 5, 6, 10, 12 και 16,

– έχοντας υπόψη τον Κοινοτικό Χάρτη των θεμελιωδών κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων,

– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/54/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, περί μέτρων που διευκολύνουν την άσκηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στο πλαίσιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων[1],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 492/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2011, που αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ένωσης[2],

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/36/EE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την εποχιακή εργασία[3],

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/104/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης[4],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2019/1149 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για την ίδρυση Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας[5],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 987/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Σεπτεμβρίου 2009, για τον καθορισμό της διαδικασίας εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας[6],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας[7],

– έχοντας υπόψη την οδηγία 89/654/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 1989, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας (πρώτη ειδική οδηγία κατά την έννοια του άρθρου 16 παράγραφος 1 της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ)[8],

– έχοντας υπόψη την οδηγία 96/71/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 1996, σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών[9],

– έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/957 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 96/71/ΕΚ σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών[10],

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/67/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για την εφαρμογή της οδηγίας 96/71/ΕΚ σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 σχετικά με τη διοικητική συνεργασία μέσω του Συστήματος Πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά («κανονισμός ΙΜΙ»)[11],

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Σεπτεμβρίου 2000, για την προστασία των εργαζομένων από κινδύνους που διατρέχουν λόγω έκθεσής τους σε βιολογικούς παράγοντες κατά την εργασία[12],

– έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης[13],

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2009, σχετικά με την επιβολή ελάχιστων προτύπων όσον αφορά τις κυρώσεις και τα μέτρα κατά των εργοδοτών που απασχολούν παράνομα διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών[14],

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 13ης Μαΐου 2020 σχετικά με τη νόσο COVID-19 – Προς μια σταδιακή και συντονισμένη προσέγγιση για την αποκατάσταση της ελεύθερης κυκλοφορίας και την άρση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα» (C(2020)3250),

– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων στον τομέα της γεωργίας – της Ομάδας Εργοδοτών των Επαγγελματικών Γεωργικών Ενώσεων στην ΕΕ (GEOPA-COPA) και της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Συνδικάτων στους τομείς των Τροφίμων, της Γεωργίας και του Τουρισμού (EFFAT) – της 15ης Μαΐου 2020 σχετικά με την απασχόληση εποχιακών εργαζομένων από ευρωπαϊκές χώρες στην ΕΕ,

– έχοντας υπόψη τις κοινές δηλώσεις των κοινωνικών εταίρων του ευρωπαϊκού τομέα ξενοδοχείων, εστιατορίων και καφετεριών – EFFAT και της κεντρικής ένωσης ξενοδοχείων, εστιατορίων και καφετεριών (HOTREC), της 11ης Μαρτίου 2020 και της 27ης Απριλίου 2020,

– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές των κοινωνικών εταίρων στη βιομηχανία τροφίμων, EFFAT και FoodDrinkEurope, της 9ης Απριλίου 2020, για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στις επιχειρήσεις τροφίμων κατά την πανδημία COVID-19,

– έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση[15],

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/98/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης για τη χορήγηση στους υπηκόους τρίτων χωρών ενιαίας άδειας διαμονής και εργασίας στην επικράτεια κράτους μέλους και σχετικά με κοινό σύνολο δικαιωμάτων για τους εργαζομένους από τρίτες χώρες που διαμένουν νομίμως σε κράτος μέλος[16].

– έχοντας υπόψη το Παγκόσμιο Σύμφωνο για την ασφαλή, ομαλή και τακτική μετανάστευση του 2018, και ιδίως τους στόχους 5 και 22,

– έχοντας υπόψη τον κοινό ευρωπαϊκό χάρτη πορείας για την άρση των μέτρων ανάσχεσης της νόσου COVID-19,

– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 26ης Μαρτίου 2020,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 13ης Μαρτίου 2020, σχετικά με μια συντονισμένη οικονομική αντίδραση στην έξαρση της νόσου COVID-19 (COM(2020)0112),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Μαρτίου 2020, σχετικά με κατευθυντήριες οδηγίες όσον αφορά την άσκηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων κατά τη διάρκεια της έξαρσης της νόσου COVID-19,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Μαρτίου 2008, σχετικά με τη νόσο COVID-19: Οδηγίες σχετικά με την εφαρμογή του προσωρινού περιορισμού των μη ουσιωδών μετακινήσεων προς την ΕΕ, με τη διευκόλυνση των ρυθμίσεων διέλευσης για τον επαναπατρισμό των πολιτών της ΕΕ και με τις συνέπειες στην πολιτική θεωρήσεων (C(2020)2050)·

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2020 σχετικά με τη συντονισμένη δράση της ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19 και των συνεπειών της[17],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Ιουλίου 2017 σχετικά με τις συνθήκες εργασίας και την επισφαλή απασχόληση[18],

– έχοντας υπόψη την Ατζέντα των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030, και ιδίως τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) 3 και 8,

– έχοντας υπόψη τα θεμελιώδη εργασιακά πρότυπα που καθόρισε η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) και τις συμβάσεις και συστάσεις της για τις συνθήκες εργασίας,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση 184 της ΔΟΕ (Ασφάλεια και Υγεία στη Γεωργία),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 13ης Μαΐου 2020, σχετικά με τον τουρισμό και τις μεταφορές το 2020 και μετά (COM(2020)0550),

– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA), της 24ης Απριλίου 2020, με τίτλο «COVID-19: Επιστροφή στον χώρο εργασίας – Προσαρμογή των χώρων εργασίας και προστασία των εργαζομένων»,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων αποτελεί δικαίωμα των εργαζομένων και θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και ότι έχει ουσιαστική σημασία για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κινητικότητα του εργατικού δυναμικού δεν θα πρέπει να είναι μόνο ελεύθερη αλλά και δίκαιη· λαμβάνοντας υπόψη η αρχή της ίσης μεταχείρισης θεμελιώνεται στο άρθρο 45 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, με το οποίο απαγορεύεται κάθε διάκριση λόγω ιθαγενείας μεταξύ των εργαζομένων των κρατών μελών, όσον αφορά την απασχόληση, την αμοιβή και τους άλλους όρους εργασίας και απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή αυτή ισχύει εξίσου για τους διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους, για τους οποίους πρέπει να διασφαλίζεται ίση μεταχείριση με τους εργαζόμενους που είναι υπήκοοι του κράτους μέλους υποδοχής, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, είτε πρόκειται ίσα δικαιώματα, ίσους όρους εργασίας ή ίση προστασία·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι στους διασυνοριακούς εργαζόμενους περιλαμβάνονται άτομα που ασκούν το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας για να εργαστούν σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ, ενώ παραμένουν κάτοικοι άλλου κράτους μέλους, οι μεθοριακοί εργαζόμενοι και οι αποσπασμένοι εργαζόμενοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι μεθοριακός εργαζόμενος είναι ο εργαζόμενος που απασχολείται σε παραμεθόρια περιοχή κράτους μέλους της ΕΕ, αλλά επιστρέφει καθημερινά ή τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα στην παραμεθόρια περιοχή όμορης χώρας όπου διαμένει και της οποίας είναι υπήκοος· λαμβάνοντας υπόψη ότι αποσπασμένος εργαζόμενος είναι ο εργαζόμενος που έχει σταλεί από τον εργοδότη του να ασκήσει μια δραστηριότητα σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ σε προσωρινή βάση, στο πλαίσιο σύμβασης παροχής υπηρεσιών, ενδοομιλικής απόσπασης ή πρόσληψης μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι στους εποχιακούς εργαζόμενους περιλαμβάνονται υπήκοοι κρατών της ΕΕ ή τρίτων χωρών που μεταβαίνουν σε κράτος μέλος για να διαμείνουν προσωρινά και να ασκήσουν δραστηριότητα που εξαρτάται από την εναλλαγή των εποχών·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πάνω από 17 εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό, σε χώρα της ΕΕ διαφορετική από αυτή της ιθαγένειάς τους (3,9 % του συνολικού εργατικού δυναμικού το 2018)· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ υπάρχουν 1,5 εκατομμύρια διασυνοριακοί εργαζόμενοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πάνω από 2,3 εκατομμύρια αποσπάσεις για την παροχή υπηρεσιών σε άλλο κράτος μέλος·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία, η οποία επηρεάζει την υγεία και τη ζωή όλων των ατόμων που διαμένουν στην ΕΕ, καθώς και τα συστήματα υγείας και περίθαλψης στα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση έχει επηρεάσει περαιτέρω την ευρωπαϊκή κοινωνία και την ευρωπαϊκή οικονομία, ιδίως τους εργαζόμενους και τους τομείς που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή· λαμβάνοντας υπόψη ότι πλήττονται όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από το καθεστώς τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία ανέδειξε την εγγενή σχέση μεταξύ της δίκαιης και της ασφαλούς κινητικότητας·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι είναι απαραίτητοι για την παροχή κρίσιμων αγαθών και υπηρεσιών σε βασικούς οικονομικούς τομείς, όπως η γεωργία και η παραγωγή τροφίμων, οι μεταφορές, η εφοδιαστική, οι κατασκευές, οι κοινωνικές υπηρεσίες συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας, η κοινωνική εργασία και ο τουρισμός, αλλά και η μεταποίηση και συσκευασία τροφίμων, η αλιεία, η δασοκομία, η υγειονομική περίθαλψη και η έρευνα, ο κλάδος της πληροφορικής και η φαρμακευτική βιομηχανία, οι βιομηχανίες υποδομών ζωτικής σημασίας και άλλοι τομείς, και ότι οι εν λόγω εργαζόμενοι έχουν καθοριστική σημασία για οποιαδήποτε προσπάθεια οικονομικής ανάκαμψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα επιχειρηματικά μοντέλα ορισμένων εταιρειών προσωρινής απασχόλησης και εργοδοτών στους εν λόγω τομείς μπορεί να βασίζονται στη μείωση του κόστους εργασίας και σε επισφαλείς συνθήκες εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιθεωρήσεις εργασίας αναφέρουν επανειλημμένα παραβιάσεις των εργασιακών δικαιωμάτων των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων σε αυτούς τους τομείς·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι έχουν υποστεί σοβαρές επιπτώσεις τόσο από την κρίση όσο και από τα μέτρα των κρατών μελών για τον περιορισμό και την πρόληψη της εξάπλωσης του ιού, ιδίως το κλείσιμο των συνόρων, τους προσωρινούς περιορισμούς και τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 οδήγησε στο κλείσιμο των συνόρων και στην παύση ή την αναστολή πολλών οικονομικών δραστηριοτήτων, γεγονός που με τη σειρά του οδήγησε σε αύξηση της ανεργίας και σε σοβαρά προβλήματα μετεγκατάστασης για τους διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους, οι οποίοι βρέθηκαν καθηλωμένοι στα κράτη μέλη στα οποία εργάζονταν προηγουμένως, χωρίς μέσα εισοδήματος, προστασίας ή μετακίνησης και, σε ορισμένες περιπτώσεις, χωρίς κατάλυμα και χωρίς πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη ή σε τρόφιμα·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι απασχολούνται στο πλαίσιο βραχυπρόθεσμων συμβάσεων εργασίας, οι οποίες προσφέρουν ελάχιστη ή μηδενική εργασιακή ασφάλεια και ανεπαρκή ή μηδενική κάλυψη κοινωνικής ασφάλισης, ενώ συχνά οι εν λόγω συμβάσεις δεν επιτρέπουν στους εργαζόμενους να πληρούν τα ελάχιστα όρια που απαιτούνται σε εθνικό επίπεδο για τη θεμελίωση δικαιώματος σε κοινωνικές παροχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι συχνά προέρχονται από φτωχές και ευάλωτες περιφέρειες, μειονότητες και κοινωνικές ομάδες, συχνά αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας στην εργασία και κοινωνικού αποκλεισμού, και είναι πιθανόν να πέσουν θύμα παραβιάσεων των δικαιωμάτων τους από υπεύθυνους προσλήψεων, γραφεία πρόσληψης προσωπικού ή εργοδότες, φαινόμενα τα οποία έχουν επιδεινωθεί λόγω της πανδημίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι σε καθεστώς βραχυπρόθεσμης απασχόλησης συχνά ζουν σε ομαδικό κατάλυμα, γεγονός που δυσχεραίνει την κοινωνική αποστασιοποίηση και αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλες εστίες κρουσμάτων COVID-19 εμφανίστηκαν σε κλάδους όπως η παραγωγή τροφίμων, κάτι που είναι πιθανό να συνεχιστεί σε τομείς και χώρους εργασίας όπου ενδέχεται να είναι δύσκολο να τηρηθούν οι κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης εάν δεν ληφθούν κατάλληλα μέτρα·

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι βρίσκονται σε ιδιαίτερα ευάλωτη κατάσταση όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας, καθώς και όσον αφορά την υγεία και την ασφάλειά τους στον χώρο εργασίας στο πλαίσιο της κρίσης της νόσου COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη διάρκεια της κρίσης, ήλθαν στην επιφάνεια ανησυχητικές αναφορές σχετικά με παραβιάσεις των δικαιωμάτων των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων ως προς τις συνθήκες εργασίας και διαβίωσης, ιδίως όσον αφορά τον χρόνο εργασίας, τους κατώτατους μισθούς, τις καταχρηστικές απολύσεις, τα πρότυπα υγείας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας, όπως η έλλειψη γραπτών οδηγιών και αναρτημένων ανακοινώσεων στον χώρο εργασίας, η έλλειψη ασφαλών μεταφορών και αξιοπρεπών καταλυμάτων που πληρούν τις υγειονομικές απαιτήσεις και στα οποία μπορούν να εφαρμοστούν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, η υψηλή πίεση και οι μη προσαρμοσμένες μορφές εργασίας, οι ρυθμίσεις απόσπασης και οι πρακτικές υπεργολαβίας, η μη συμμόρφωση με τους περιορισμούς καραντίνας και τη στήριξη του επαναπατρισμού, καθώς και η ανεπαρκής παροχή μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω αναφορές και σε γενικές γραμμές η κρίση έχουν αποκαλύψει και επιδεινώσει την υφιστάμενη επισφάλεια πολλών διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων, καθώς και κενά στην εφαρμογή και την επιβολή της υφιστάμενης νομοθεσίας για την προστασία τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι πρακτικά εξαρτώνται από τον εργοδότη τους ή την εταιρεία προσωρινής απασχόλησης όχι μόνο για το εισόδημά τους, αλλά επίσης και για τη διαμονή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι έχουν καταλήξει στον δρόμο μετά την απόλυσή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω των ιδιαίτερων περιστάσεων που τους καθιστούν ευάλωτους, οι εν λόγω εργαζόμενοι ενδέχεται επίσης να δυσκολευτούν να καταγγείλουν τις καταχρήσεις ή να δυσκολεύονται να απουσιάζουν από την εργασία εάν νιώθουν άρρωστοι, λόγω της έλλειψης ενημέρωσης ή του φόβου να χάσουν το εισόδημά τους, τη διαμονή τους ή το καθεστώς διαμένοντος·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διασυνοριακοί αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι και επιχειρηματίες έχουν επίσης πληγεί σοβαρά από την κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δράσεις και τα μέτρα που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη κατά την πανδημία COVID-19 προκειμένου να αποζημιωθούν οικονομικά οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι και οι επιχειρηματίες βασίζονται κυρίως στην εθνική αγορά εργασίας και συχνά στερούνται τις δέουσες διατάξεις για τους διασυνοριακούς εργαζόμενους και τους διασυνοριακούς αυτοαπασχολούμενους·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένοι εργαζόμενοι προσβλήθηκαν από την COVID-19, ενώ απώλειες ζωών σημειώθηκαν σε αρκετά κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση των εν λόγω εργαζομένων στην κατάλληλη περίθαλψη, την ιατρική φροντίδα και τις υγειονομικές μονάδες, καθώς και σε ασφάλιση υγείας και κοινωνική ασφάλιση, ήταν προβληματική ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, ανύπαρκτη, ακόμη και πριν από την κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι για τους εν λόγω εργαζόμενους η προαγωγή και η πρόσβαση σε αναρρωτική άδεια επίσης αποτελεί ζήτημα·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας (ELA) συστάθηκε τον Ιούλιο του 2019 με στόχο τη στήριξη των κρατών μελών και της Επιτροπής στην αποτελεσματική εφαρμογή και επιβολή του δικαίου της Ένωσης σχετικά με την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού και τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας αναμένεται να αναπτύξει την πλήρη επιχειρησιακή της ικανότητα έως το 2024·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ) και οι κοινωνικοί εταίροι διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην παροχή βοήθειας στους εργαζόμενους κατά τη διάρκεια της κρίσης, τόσο στις χώρες καταγωγής τους όσο και στα κράτη μέλη στα οποία εργάζονται·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συντριπτική πλειονότητα των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων που πλήττονται από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας της COVID-19 δεν έχουν ακόμη κατορθώσει να έχουν πρόσβαση σε επαρκή δικαιώματα κοινωνικής προστασίας και ασφάλειας, λόγω του γεγονότος ότι παρεμποδίζεται ο συντονισμός μεταξύ των φορέων κοινωνικής ασφάλισης των κρατών μελών, κατάσταση η οποία έχει επιδεινωθεί λόγω της COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι βρίσκονται σε καταστάσεις όπου δεν είναι απαραιτήτως επιλέξιμοι για να επωφεληθούν από προσωρινά μέτρα στήριξης όπως τα συστήματα μερικής ανεργίας, τα προσαρμοσμένα επιδόματα ανεργίας και τα μέτρα για τη διευκόλυνση της εργασίας από το σπίτι·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη διάρκεια της κρίσης, ορισμένα κράτη μέλη έχουν λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση των αδυναμιών που αντιμετωπίζουν οι διασυνοριακοί και εποχιακοί διακινούμενοι εργαζόμενοι στο πλαίσιο της κρίσης της νόσου COVID-19 και λαμβάνουν υπό σημείωση τον ρόλο των εργαζομένων αυτών στις κοινωνίες μας·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μεθοριακοί εργαζόμενοι και οι παραμεθόριες περιφέρειες της ΕΕ έχουν επίσης πληγεί σοβαρά από την κρίση αναφορικά με την απασχόληση, την πρόσβαση στον χώρο εργασίας και τις δυνατότητες τηλεργασίας, και τη νομική αβεβαιότητα όσον αφορά τα εφαρμοστέα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και φορολογίας·

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στον ευρωπαϊκό γεωργικό τομέα παρατηρούνται ενίοτε εισοδήματα κάτω του μέσου όρου σε συνδυασμό με αυξημένο ωράριο εργασίας, περιστατικά ατυχημάτων και ασθενειών, καθώς και χαμηλά ποσοστά συμμετοχής σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, ιδίως για τους διασυνοριακούς και τους εποχιακούς εργαζόμενους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χαμηλής ποιότητας συνθήκες εργασίας στον γεωργικό τομέα αποτελούν έναν από τους κύριους λόγους ελλείψεως εργατικού δυναμικού σε ορισμένα κράτη μέλη·

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν υπάρχει συστηματική συλλογή δεδομένων ή σύστημα ψηφιακής παρακολούθησης για την παροχή επαρκών στοιχείων σχετικά με τον συνολικό αριθμό των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων που πλήττονται ή για να μπορούν οι εργαζόμενοι να εξακριβώνουν εύκολα και γρήγορα το καθεστώς τους ως προς την κάλυψη κοινωνικής ασφάλισης και να αξιώνουν διάφορα δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί πριν από την έναρξη της κρίσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δήμοι πολύ συχνά δεν διαθέτουν πληροφορίες για τους διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους που ζουν και εργάζονται εκεί·

ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει κίνδυνος η κρίση να συνεχίσει να εντείνει τα υφιστάμενα προβλήματα στη μεταχείριση των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων από ορισμένα γραφεία πρόσληψης προσωπικού και από τοπικούς εργοδότες·

Προστασία των δικαιωμάτων, εξασφάλιση της ασφάλειας και επιβολή της υφιστάμενης νομοθεσίας

1. χαιρετίζει τη συνεχή καθοδήγηση της Επιτροπής στο πλαίσιο του εν εξελίξει συντονισμού της κοινής αντίδρασης της ΕΕ στην επιδημική έξαρση της νόσου COVID-19, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης και της απαγόρευσης των διακρίσεων, και την άσκηση της ελεύθερης και δίκαιης μετακίνησης των εργαζομένων· τονίζει ότι οι συνοριακοί έλεγχοι, οι έλεγχοι για την υγεία και οι περιορισμοί στις μετακινήσεις πρέπει να παραμείνουν αναλογικοί και να αποτελούν εξαίρεση και ότι θα πρέπει συνολικά να αποκατασταθεί η ελευθερία της κυκλοφορίας, μόλις αυτό θεωρηθεί ασφαλές στο πλαίσιο της κατάστασης που επικρατεί σε κάθε χώρα σε σχέση με τη νόσο COVID-19· υπενθυμίζει ότι η αρχή της ίσης μεταχείρισης δεν περιορίζεται στους διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους που απασχολούνται μόνο σε βασικούς τομείς και επαγγέλματα, αλλά επεκτείνεται σε όλους τους εργαζόμενους που χρειάζεται να διέρχονται εσωτερικά σύνορα, δεδομένου ότι οι εν λόγω τομείς είναι επίσης ανοικτοί στους τοπικούς εργαζόμενους στο κράτος μέλος υποδοχής· καλεί τα κράτη μέλη που δεν το έχουν ακόμη πράξει, να άρουν το συντομότερο δυνατόν όλους τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας και καραντίνας που εισάγουν διακρίσεις για τους διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους, ώστε να αποφεύγονται οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού σε βασικούς τομείς και προς όφελος των εργαζομένων, διασφαλίζοντας παράλληλα την υγεία και την ασφάλειά τους·

2. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα με τα οποία θα διασφαλίζεται ότι οι διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι, καθώς και οι διασυνοριακοί επιχειρηματίες και αυτοαπασχολούμενοι θα προστατεύονται επαρκώς από την COVID-19 και τις συνέπειές της, συμπεριλαμβανομένης της εύκολης πρόσβασης σε σχετικές εξετάσεις, και θα ενημερώνονται σχετικά με τους κινδύνους και τις προφυλάξεις που πρέπει να λαμβάνονται σε γλώσσα την οποία κατανοούν· ζητεί, επιπλέον, να ληφθούν μέτρα για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εν λόγω εργαζομένων κατά τη διάρκεια της μετακίνησής τους προς τόπο εργασίας διαφορετικό από τον τόπο κατοικίας τους, και για την εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών στέγασης στον εν λόγω τόπο εργασίας, που θα επιτρέπουν την κοινωνική αποστασιοποίηση, καθώς και για την παροχή λύσεων επαναπατρισμού, σε περίπτωση ανάγκης, που δεν θα επιβαρύνουν τον εργαζόμενο· υπογραμμίζει ότι πρέπει να γίνεται σεβαστή η ισχύουσα νομοθεσία σχετικά με την πρόσβαση στα κοινωνικά δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της εξαγωγής τους· υπογραμμίζει ότι οι διασυνοριακοί και εποχιακοί εργαζόμενοι δεν πρέπει να μείνουν στο περιθώριο επειδή έχουν ασκήσει το δικαίωμά τους στην ελεύθερη κυκλοφορία ως πολίτες της ΕΕ·

3. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν το έργο των κοινωνικών εταίρων και των ΟΚΠ που δραστηριοποιούνται ενεργά στον συγκεκριμένο τομέα, ώστε να διασφαλιστεί επειγόντως για τους εργαζόμενους που έμειναν εγκλωβισμένοι στην επικράτειά τους συνεπεία της κρίσης ή για κάποιον άλλο λόγο, επαρκής πρόσβασης σε δημόσιες υπηρεσίες, συνδικαλιστική στήριξη, αξιοπρεπή στέγαση, προστατευτικό εξοπλισμό, γεύματα, καθώς και υγειονομική περίθαλψη· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στην αντιμετώπιση ειδικών τομεακών ζητημάτων όσον αφορά την κινητικότητα και τα δικαιώματα των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων·

4. ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν, στο πλαίσιο της COVID-19, την ίση μεταχείριση των εποχιακών εργαζομένων από τρίτες χώρες σε σχέση με τους πολίτες της ΕΕ, όπως αναφέρεται στην οδηγία 2014/36/ΕΕ, υπενθυμίζοντας ότι οι εν λόγω εργαζόμενοι έχουν τα ίδια εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα με τους πολίτες της ΕΕ·

5. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν επειγόντως την ορθή εφαρμογή και επιβολή της ισχύουσας νομοθεσίας της ΕΕ όσον αφορά τα δικαιώματα των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων, ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα σε ίση αμοιβή για ίση εργασία στον ίδιο τόπο, μεταξύ άλλων μέσω συνδυασμένων και κοινών επιθεωρήσεων εργασίας σε εθνικό και διασυνοριακό επίπεδο· επιμένει ότι πρέπει να ληφθούν σαφή μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι έχουν σαφή κατανόηση, πλήρη ενημέρωση και ανεμπόδιστη πρόσβαση στις συμβάσεις τους, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους πριν από την αναχώρηση και ότι οι εν λόγω συμβάσεις τίθενται στη διάθεση των φορέων προστασίας της εργασίας στον τομέα απασχόλησής τους· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις ικανότητες των υπηρεσιών επιθεώρησης της εργασίας και να θέσουν σε προτεραιότητα τομείς στους οποίους οι εργαζόμενοι διατρέχουν κίνδυνο·

6. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών της σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων κατά τη διάρκεια της επιδημικής έξαρσης της νόσου COVID-19 και, ειδικότερα, να εκδώσει νέες ειδικές κατευθυντήριες γραμμές για τους διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους και τους διασυνοριακούς επιχειρηματίες και αυτοαπασχολούμενους, για τους εργοδότες και για τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της COVID-19, ιδίως όσον αφορά την ελεύθερη και δίκαιη άσκηση του δικαιώματος μετακίνησης, την αξιοπρεπή στέγαση, τους εφαρμοστέους όρους εργασίας και απασχόλησης, και τις απαιτήσεις υγείας και ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να διασφαλιστεί η κοινωνική αποστασιοποίηση κατά τη μετακίνηση, στον χώρο στέγασης και στον χώρο εργασίας, την προστασία και τον συντονισμό της κοινωνικής ασφάλισης, την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την παροχή της, καθώς και την παροχή πληροφοριών όπως γραπτές οδηγίες και αναρτημένες ανακοινώσεις στον χώρο εργασίας για τους εργαζόμενους σε γλώσσα την οποία μπορούν να κατανοήσουν, καθώς και, τέλος, όσον αφορά την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών· υπογραμμίζει ότι οι κοινωνικοί εταίροι πρέπει να συμμετέχουν πλήρως στην κατάρτιση αυτών των κατευθυντήριων γραμμών·

7. καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ποιοτική στέγαση για τους διασυνοριακούς και τους εποχιακούς εργαζόμενους, η οποία θα πρέπει να αποσυνδεθεί από τις αποδοχές τους, και να διασφαλίσουν αξιοπρεπείς εγκαταστάσεις, την προστασία της ιδιωτικής ζωής των ενοίκων και τη σύναψη γραπτών μισθωτήριων συμβολαίων, των οποίων η εφαρμογή θα διασφαλίζεται από τις επιθεωρήσεις εργασίας, καθώς και να θεσπίσουν πρότυπα στο πλαίσιο αυτό·

8. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι θα καταστεί πλήρως λειτουργική η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας ως ζήτημα προτεραιότητας και να εργαστεί προκειμένου να παρασχεθούν οι σχετικές πληροφορίες όσον αφορά τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ατόμων στις περιπτώσεις διασυνοριακής εργασιακής κινητικότητας, συμπεριλαμβανόμενου ενός ενιαίου πανευρωπαϊκού δικτυακού τόπου, ο οποίος θα πρέπει να λειτουργεί ως πύλη για την πρόσβαση σε πηγές πληροφοριών και υπηρεσίες σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο· επισημαίνει την έλλειψη εναρμονισμένης διαδικασίας για την καταγγελία καταχρήσεων και προβλημάτων· καλεί συνεπώς την Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας, σε συντονισμό με τις σχετικές αρχές των κρατών μελών, να θεσπίσει έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό για τους διασυνοριακούς εργαζόμενους προκειμένου να καταγγέλλουν ανωνύμως τις καταχρήσεις, και να εφαρμόσει το άρθρο 8 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1149 με σκοπό τη διενέργεια κοινών ή συνδυασμένων επιθεωρήσεων σε περιπτώσεις ενδεχόμενης κατάχρησης που υποπίπτει στην προσοχή της·

9. καλεί την Επιτροπή να προτείνει μακροπρόθεσμες λύσεις για την αντιμετώπιση καταχρηστικών πρακτικών υπεργολαβίας και την προστασία των εποχιακών και διασυνοριακών εργαζομένων που απασχολούνται σε ολόκληρη την αλυσίδα υπεργολαβίας και εφοδιασμού·

Προώθηση της δίκαιης κινητικότητας και ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς

10. καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να προετοιμαστούν για ενδεχόμενα μελλοντικά κύματα της COVID-19, και ζητεί εκ νέου τον συντονισμό των εθνικών μέτρων στα σύνορα και την ανάπτυξη μέτρων ασφαλείας για τους μετακινούμενους εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένου του ασφαλούς καταφυγίου· επισημαίνει ότι θα πρέπει να θεσπιστούν μόνιμες προβλέψεις έκτακτης ανάγκης για την κινητικότητα, με τον καθορισμό και τη διατήρηση «πράσινων διαδρόμων», σε συνδυασμό με μέτρα ασφαλείας και καθιερωμένους και κοινοποιούμενους ταξιδιωτικούς όρους και προϋποθέσεις· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τον καθοριστικό ρόλο των περιφερειακών και τοπικών αρχών και των υφιστάμενων διασυνοριακών οργανισμών, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διατήρηση και τακτική επικαιροποίηση των αρχείων όλων των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων που είναι εγγεγραμμένοι στους δήμους όπου κατοικούν· υπογραμμίζει ότι οι κατευθυντήριες αρχές για κάθε μέτρο που λαμβάνεται σε σχέση με την κρίση και την πορεία προς την ανάκαμψη θα πρέπει να είναι η υγεία και η ασφάλεια όλων των εργαζομένων, και ο σεβασμός καθώς και η αποτελεσματική επιβολή όλων των εφαρμοστέων εργασιακών συνθηκών, με την αναγνώριση της ιδιαιτέρως ευάλωτης κατάστασης των διασυνοριακών και μετακινούμενων εργαζομένων κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19 και κατά τη μετέπειτα περίοδο·

11. υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό και αναγκαίο να υπάρχει καλή συνεργασία με τρίτες χώρες στις οποίες βρίσκεται μεγάλος αριθμός διασυνοριακών εργαζομένων, όπως οι χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), η Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο·

12. υπογραμμίζει την ανάγκη για καλή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τη συλλογή δεδομένων για τους διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους, προκειμένου να γεφυρωθούν τα κενά στις εθνικές πρακτικές, να βελτιωθεί η πρόσβαση στις διαθέσιμες πληροφορίες και να δημιουργηθεί μια προβλέψιμη και προσβάσιμη εσωτερική αγορά εργασίας· καλεί την Αρχή να αναλάβει ενεργό ρόλο στη συλλογή και τον συντονισμό δεδομένων για τους σκοπούς της διεξαγωγής ανάλυσης σχετικά με την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού και της διενέργειας εκτιμήσεων κινδύνου, σύμφωνα με τα καθήκοντά της όπως ορίζονται στον ιδρυτικό κανονισμό της·

13. πιστεύει ότι, για την προστασία των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων, οι εργοδότες χρειάζονται επίσης ξεκάθαρους κανόνες και νομική σαφήνεια· καλεί τα κράτη μέλη να συλλέξουν και να διατηρήσουν επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με όλους τους εν λόγω κανόνες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τους περιορισμούς λόγω της νόσου COVID-19 και τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς, στους δικτυακούς τόπους των αρμόδιων εθνικών θεσμικών οργάνων τους· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα δημιουργίας μιας πύλης ή μιας εφαρμογής για κινητά, με δυνατότητα συγκέντρωσης των δεδομένων από τα κράτη μέλη, ώστε να παρέχονται στους πολίτες της ΕΕ ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τον περιορισμό των μετακινήσεων σε πραγματικό χρόνο, οι οποίες να συμπληρώνονται με επιλογές μετακίνησης και διαθέσιμες διαδρομές σε περίπτωση μερικής ή πλήρους επαναφοράς των μέτρων έκτακτης ανάγκης·

14. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι διασυνοριακοί εργαζόμενοι, ιδίως οι μεθοριακοί εργαζόμενοι και οι αυτοαπασχολούμενοι που επηρεάζονται από την κρίση, συμπεριλαμβανομένων όσων τελούν σε καθεστώς τηλεργασίας από τη χώρα διαμονής τους, έχουν πρόσβαση στα εφαρμοστέα καθεστώτα κοινωνικής ασφάλισης, εργασιακών δικαιωμάτων και φορολογίας, και βεβαιότητα όσον αφορά την αρμόδια αρχή για την κάλυψή τους, καθώς και ότι μπορούν να επωφεληθούν από συστήματα μερικής ανεργίας υπό τους ίδιους όρους με άλλους εργαζόμενους, και δεν επηρεάζονται αρνητικά όσον αφορά τα δικαιώματα φορολογίας και κοινωνικής τους ασφάλισης λόγω της διάρκειας παραμονής τους στο κράτος μέλος της διαμονής τους εξαιτίας της πανδημίας· ζητεί να ταξινομηθεί ο χρόνος εργασίας που έχει δαπανηθεί ως τηλεργασία στο εξωτερικό ως εργασιακός χρόνος που αναλώθηκε στη χώρα εργασίας·

Ανθεκτικότητα, ψηφιακή μετάβαση και εξασφάλιση διαφάνειας

15. καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει επειγόντως μελέτη σχετικά με τη γενική κατάσταση των συνθηκών απασχόλησης και υγείας και ασφάλειας των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου των γραφείων εύρεσης προσωρινής απασχόλησης, των γραφείων πρόσληψης προσωπικού, άλλων ενδιάμεσων φορέων και υπεργολάβων, με σκοπό να εντοπιστούν τα κενά στην προστασία και η ενδεχόμενη ανάγκη αναθεώρησης του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, όπως το νομοθετικό πλαίσιο για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, η οδηγία 2014/36/ΕΕ για τους εποχιακούς εργαζόμενους και η οδηγία 2008/104/ΕΚ για την εργασία μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης, και να ελεγχθεί η θωράκιση έναντι της πανδημίας· τονίζει ότι τα διδάγματα που αντλήθηκαν δεν ισχύουν μόνο σε σχέση με την κρίση της νόσου COVID-19, αλλά θα πρέπει επίσης να συμβάλουν στην ενίσχυση της χάραξης τεκμηριωμένης πολιτικής με σκοπό την αντιμετώπιση των νομοθετικών αδυναμιών σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, τόσο σε περιόδους κρίσης όσο και σε περιόδους και κανονικότητας·

16. υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης είναι σταθερά, αξιόπιστα και ανθεκτικά στην κρίση, και ότι η ΕΕ παρέχει κοινούς κανόνες για την προστασία των δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης όταν οι εργαζόμενοι μετακινούνται εντός της Ευρώπης· καλεί την τρέχουσα και τις μελλοντικές Προεδρίες του Συμβουλίου και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με το Κοινοβούλιο για την επίτευξη ταχείας και ισορροπημένης συμφωνίας σχετικά με την προτεινόμενη αναθεώρηση των κανονισμών 883/2004 και 987/2009 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, προκειμένου να θεσπιστούν εκσυγχρονισμένοι και κατάλληλοι για τον επιδιωκόμενο σκοπό κανόνες με τους οποίους θα προωθείται η δίκαιη κινητικότητα και η κοινωνική προστασία για όλους τους πολίτες της ΕΕ, με παράλληλη αποτελεσματική καταπολέμηση της κοινωνικής απάτης και της κατάχρησης των κοινωνικών δικαιωμάτων των μετακινούμενων εργαζομένων· καλεί τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο αυτό, να εφαρμόσουν επειγόντως όλα τα στοιχεία του συστήματος ηλεκτρονικής ανταλλαγής πληροφοριών για την κοινωνική ασφάλιση (EESSI), προκειμένου να εξασφαλίσουν αποτελεσματικότερη συνεργασία μεταξύ των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και μια ταχύτερη και ψηφιοποιημένη επεξεργασία των ατομικών υποθέσεων προς όφελος των προσώπων σε διασυνοριακές καταστάσεις·

17. καλεί την Επιτροπή να επικαιροποιήσει τις ιστοσελίδες της υπό το πρίσμα της COVID-19 και να τις προωθήσει ανάλογα, παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματα των εργαζομένων και τη σχετική εθνική νομοθεσία για τους διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους, καθώς και λεπτομέρειες για τις εθνικές και περιφερειακές αρχές προστασίας της εργασίας, και να θεσπίσει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, προσβάσιμες ενημερωτικές εκστρατείες ευαισθητοποίησης που προορίζονται για τους διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους, με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των ΟΚΠ προκειμένου να επιτευχθεί περαιτέρω διάδοση των πληροφοριών·

18. επαναλαμβάνει τη σημασία που έχει η προστασία των μαρτύρων δημόσιου συμφέροντος στα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων για τους διασυνοριακούς και τους εποχιακούς εργαζόμενους· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να υπερβούν τις ελάχιστες απαιτήσεις που ορίζονται στην οδηγία 2019/1937 για όλους τους εργαζόμενους, ανεξάρτητα από το καθεστώς τους, και να εξετάσουν τρόπους για την εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας για την προστασία των μαρτύρων δημόσιου συμφέροντος στους διασυνοριακούς ή εποχιακούς εργαζόμενους που καταγγέλλουν καταχρήσεις· τονίζει την ανάγκη να ενσωματώνονται στις συμβάσεις εργασίας με διαφανή τρόπο οι διαθέσιμες επιλογές για την καταγγελία καταχρήσεων και την παροχή στήριξης χωρίς φόβο αντιποίνων· τονίζει ότι η πρόσβαση σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και σε ΟΚΠ, μεταξύ άλλων και στη χώρα υποδοχής, πρέπει να εξασφαλίζεται για τους εργαζόμενους αυτούς·

19. θεωρεί ότι η δημιουργία ενός ψηφιακού και δυναμικού συστήματος για την αναγνώριση και την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών θα μπορούσε να συμβάλει στη διευκόλυνση της καταπολέμησης των καταχρήσεων των δικαιωμάτων, καθώς και στην αντιμετώπιση των ζητημάτων που άπτονται των δικαιωμάτων των διασυνοριακών και εποχιακών εργαζομένων και της αδήλωτης εργασίας, και να συμβάλει στον καθορισμό της κάλυψης του υπεύθυνου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτό, να εκπονήσει διεξοδική εκτίμηση επιπτώσεων σχετικά με τη θέσπιση ενός ψηφιακού ευρωπαϊκού αριθμού κοινωνικής ασφάλισης με σκοπό να δρομολογήσει σχετική πρόταση·

20. καλεί τα κράτη μέλη να μεταφέρουν στο εθνικό τους δίκαιο την αναθεωρημένη οδηγία για την απόσπαση των εργαζομένων με ορθό, έγκαιρο και φιλόδοξο τρόπο, διασφαλίζοντας πλήρως ίση μεταχείριση και προστασία των αποσπασμένων εργαζομένων, ιδίως όσον αφορά την τήρηση της υποχρέωσης του εργοδότη, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 7 της οδηγίας, να αποζημιώνει τους αποσπασμένους εργαζόμενους για επιδόματα που καταβάλλονται υπό μορφή επιστροφής δαπανών που έχουν όντως πραγματοποιηθεί λόγω της απόσπασης, όπως έξοδα ταξιδίου, διατροφής και στέγης, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και/ή πρακτική που εφαρμόζεται στη σχέση εργασίας·

21. επισημαίνει την ανάγκη να αντιμετωπίσει η Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη, την έλλειψη σαφών διατάξεων για τη σύσταση γραφείων εύρεσης προσωρινής απασχόλησης και πρόσληψης προσωπικού που απευθύνονται σε διασυνοριακούς και εποχιακούς εργαζόμενους στην ΕΕ· υπενθυμίζει τις υφιστάμενες ορθές πρακτικές σύμφωνα με τις οποίες οι εν λόγω εταιρείες υποχρεούνται να λαμβάνουν σαφείς άδειες διαφάνειας από συγκεκριμένα διοικητικά όργανα·

22. προτρέπει την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο» και η επικείμενη αναθεώρηση της κοινής γεωργικής πολιτικής θα έχουν απτά αποτελέσματα για τους εργαζόμενους στον γεωργικό τομέα στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των εποχιακών και των διακινούμενων και άλλων μετακινούμενων εργαζομένων·

23. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν την αρνητική εικόνα των εποχιακών και διασυνοριακών εργαζομένων, όπου υφίσταται μια τέτοια εικόνα· σημειώνει ότι τα κράτη μέλη προέλευσης έχουν την ευθύνη να παρέχουν στους πολίτες τους που απασχολούνται ως εποχιακοί και διασυνοριακοί εργαζόμενοι, πρόσβαση σε επαρκείς πληροφορίες σχετικά με την εργασιακή και κοινωνική προστασία, υποστήριξη σε περιπτώσεις εργατικών ατυχημάτων και βοήθεια για επαναπατρισμό και επανένταξη, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα δικαιώματά τους γίνονται σεβαστά από τα γραφεία πρόσληψης προσωπικού, τους υπεργολάβους και άλλους ενδιάμεσους φορείς που δραστηριοποιούνται στην επικράτειά τους·

°

° °

24. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και στην Επιτροπή.